Modelowanie biznesowe Wprowadzenie (część 1) Co to jest? Każdy model jest błędny. Niektóre modele są użyteczne. George E. P. Box Jak firma generuje przychody? Model biznesowy Sposób generowania przychodów Google reklamy Cele Strategia Procesy Reguły biznesowe Zasoby Jak powstaje model biznesowy? Jak powstaje model biznesowy? Biznes Firma Konceptualizacja Abstrakcja Charakterystyki firmy Metoda Język = Notacja + Gramatyka Organizacja Przedsiębiorstwo Proces Procedura Model biznesowy 1
Jakie charakterystyki organizacji? Otoczenie Strategia Struktura Procesy biznesowe Pracownicy i ich role Organizacja IT Jakie są charakterystyki modelu biznesowego? Co to jest wierność modelu? Wierność modelu (Model Fidelity) Wierność modelu jest miarą pokazującą jak bardzo model przybliża rzeczywistość. Model o dużej wierności odwzorowania jest mniej błędny niż model o małej wierności odwzorowania Mapa tradycyjna vs. mapa elektroniczna Wierność modelu będzie się zmieniać razem ze zmianami w modelowanym obszarze. Jakie modele tworzyć? Bardziej czy mniej wierne? Jakie są zalety każdego z podejść? Jakie są błędy początkujących modelarzy? 2
Poprawność modelu (Model Corectness) Co to jest poprawność modelu? Model jest poprawny jeśli spełnia wszystkie ograniczenia określonej dyscypliny Schemat organizacyjny pokazujący zamknięte cykle w relacjach raportowania nie jest poprawny Poprawność modelu jest binarna, model jest lub nie jest poprawny; spełnia lub nie spełnia ograniczeń Wierność modelu dotyczy odcieni szarości Poprawność jest cechą modelu i odpowiada na pytanie czy model spełnia ograniczenia? Model mało szczegółowy, ale użyteczny Odpowiedni poziom wierności dla określonego celu Modele są czytane i interpretowane przez ludzi Model musi być zrozumiały Modele są użyteczne z co najmniej 8 powodów Komunikacja Szkolenia Perswazja i sprzedaż Analiza Zarządzanie zgodnością Zarządzanie wymaganiami Możliwość uruchamiania modeli Zarządzanie wiedzą Za duży do zrozumienia? 14 elementów 18 powiązań Rozmiar modelu Zbyt duży i skomplikowany model rzadko jest użyteczny Duży model trudno zrozumieć Model trudny do zrozumienia zostanie zignorowany Zamiast na modelu ludzie będą polegać na własnych ocenach i uprzedzeniach Początkujący analitycy często tworzą zbyt duże modele Łatwość zrozumienia vs. złożoność Zasada Millera (7 2)!!! Modele atrakcyjne wizualnie Estetyka modelu ma znaczenie! Atrakcyjne wizualnie modele są łatwiejsze do zrozumienia i częściej akceptowane. Z interpretacją modelu jest związany ładunek emocjonalny, który wpływa na zrozumienie i akceptację. Atrakcyjny wizualnie model jest bardziej perswazyjny. Model biznesowy vs. Interfejs użytkownika Zasady: wielkość, rozmieszczenie, etykiety. 3
Modele atrakcyjne wizualnie Modele atrakcyjne wizualnie Identyfikowalność (Traceability) Co to jest identyfikowalność modelu? Identyfikowalność (Traceability) Identyfikowalność (możliwość prześledzenia) odpowiada na pytanie Dlaczego konkretny element został umieszczony w modelu? Połączenia traceability nie łączą całych modeli tylko ich elementy np. czynność - cel Identyfikowalność jest bardzo użyteczna przy śledzeniu wpływu wprowadzanych zmian Identyfikowalność przykład indeks w książce Wskazanie stron gdzie pojawiły się treści związane z danym pojęciem Model wykonywalny (Deployment) Wdrożenie wymaga dedykowanego silnika softwareowego, na którym jest uruchamiany model procesu. Wdrożony model jest wykonywany tak jak oprogramowanie np. model procesu może być wdrożony jako przepływ pracy (workfklow). Użytkownicy korzystają z modelu jak z oprogramowania (transparentne). Wdrożone mogą być również reguły biznesowe. Silnik reguł zasygnalizuje, gdy jakaś reguła została złamana i zapisze dane osoby, która ją złamała oraz zapyta o powód złamania reguł. 4
Jak są dyscypliny biznesowego? Model motywacji biznesowej Hierarchia celów Model organizacji biznesowej Organizacja, oddziały, wydziały, zespoły Model procesów biznesowych Procesy, czynności, przepływ kontroli Model reguł biznesowych Reguły biznesowe, polityka, procedury Cztery dyscypliny Każda kategoria modeli tworzy dyscyplinę. Każda dyscyplina zawiera ograniczenia pozwalające sprawdzić, czy model jest poprawny. Ograniczenia dla każdej dyscypliny są inne. Każda z dyscyplin dostarcza inną perspektywę, odpowiada na inne pytania oraz wspiera inne analizy. Różne dyscypliny pozwalają spojrzeć na biznes z różnych perspektyw oraz pokazują aktualne problemy a nie post factum, tak jak księgowość. 5
Z jakich narzędzi biznesowego korzystać? Narzędzia do Oprogramowanie ogólnego przeznaczenia Ms-Visio Ms-Paint Głównie rysowanie, brak dodatkowych możliwości Oprogramowanie dedykowane igraphx, Adonis Community, Enterprise Architect Możliwość precyzyjnego opisu elementów modeli Możliwość uruchamiania symulacji Możliwość wdrożenia modelu (deployment) Możliwość wykonywania modelu w formie przepływu pracy (workflow) Weryfikacja poprawności modelu Funkcjonalność narzędzi Wsparcie dla pojedynczych lub kilku dyscyplin Publikowanie opracowanych modeli: Ms-Word, Windows HELP, PDF, XML Runtime Application Environment Application Program Interface Różne scenariusze analizy, definiowanie metryk, wyszukiwanie elementów modelu Symulacja Wdrażanie modelu (deployment) na silniku softwareowym Wdrażanie modelu w formie przepływu pracy Czy są jakieś standardy biznesowego? Standardy modelownia biznesowego Standard umowa techniczna dotycząca wielu ludzi i aplikacji np. HTML Standardy pozwalają na niezależność Standardy zmniejszają siłę przetargową dostawców Standardy pozwalają na komunikację pomiędzy różnymi systemami (modelowanie, wdrożenie etc.) oraz ludźmi Standardy modelownia biznesowego Lata 80-90 całkowity brak standardów dla biznesowego Modelowanie procesów biznesowych Business Process Modeling Notation (BPMN), Business Process Definition Metamodel (BPDM) Modelowanie motywacji biznesowej Business Motivation Model (BMM) Modelowanie reguł biznesowych Semantics of Business Vocabulary and Business Rules Modelowanie organizacji brak standardów Pomimo dojrzałości brak wsparcia dla symulacji 6