PODMIOTY, ORGANY I INSTYTUCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ STRUKTURY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
ELEMENTY WPŁYWAJ YWAJĄCE NA STRUKTURĘ ADMINISTRACJI Czynniki polityczne konsekwencje ustroju państwa, Czynniki techniczne specjalizacja i fachowość aparatu administracyjnego
MODEL INSTYTUCJI CZYNNIKI KSZTAŁTUJ TUJĄCE Określenie celu jakiemu służy s y instytucja (cywilne, wojskowe, szkoły przedsiębiorstwa, jednostki organizacyjne organów), Określenie celu głównego g wnego władczy, naukowy, pomoc socjalna, Podział celu głównego g wnego na cele szczątkowe, aża do jednoosobowych stanowisk
Podział celów w i działań w procesie budowy modelu organizacyjnego zespołowego owego działania ania Cel całościowy Cel częściowy Cel częściowy Cel częściowy Zbiory działań Zbiory działań Zbiory działań Zbiory działań Zbiory działań Zbiory działań działania działania działania działania działania działania działania działania działania działania działania działania
J. KURNEL Tworzenie każdego stanowiska organizacyjnego musi być oparte na wyodrębnionym uprzednio i wyraźnie określonym dla tego stanowiska celu oraz zakresu działania ania
Łączenie czenie stanowisk w komórki organizacyjne Podobny typ działań, Kryterium cech fizycznych wojskowość ść, Kryterium cech intelektualnych osoby w instytutach naukowych, Kryterium tych samych narzędzi pracy, Całość więzi typu hierechicznego, Więzi specjalistyczne
Tworzenie instytucji ulega formalizacji nadając c trwały y charakter Przepisy prawa rangi ustawowej np.. Ustawa o szkolnictwie wyższym, Statuty, Schematy organizacyjne graficznie ujmujące istniejące komórki i powiązania między nimi, Regulaminy np.. Obrad sejmu, regulamin studiów, Instrukcje służbowe s (okólniki, wytyczne, rozkazy, polecenia służbowe) s bowe)
Komórki liniowe Podstawowe jednostki uczestniczące ce bezpośrednio w realizacji celów w instytucji, W przedsiębiorstwie przemysłowym komórki produkcyjne, W przedsiębiorstwie handlowym komórki sprzedaży, W aparacie administracji publicznej najniższe ogniwa wprowadzające w życie zadania administracji publicznej, W wojsku jednostki wykonujące zadania operacyjne
ORGAN ADMINISTRACJI - DEFINICJE Organ jako władza w administracyjne (A. Okolski,, W.L. Jaworski) najstarsze ujęcia, Osoba fizyczna bądźb kilka osób b pojętych jako kolegium, które na podstawie normy organizacyjnej działaj ają w imieniu osoby prawnej (T. Bigo), Część składowa aparatu państwowego
Wyodrębnienie organizacyjne, prawnie określony zakres działania, ania, działanie anie w imieniu państwa, oraz właściwe w (swoiste) formy działania ania (M. Jaroszyński, ski, J. Starościak ciak), Wewnętrzna jednostka organizacyjna danego podmiotu prawa, która jest wyposażona ona w uprawnienia wyrażania ania woli tego podmiotu. Uprawnienie to opiera się na prawie (nie pełnomocnictwie) i jest ujęte jako wykaz zadań i kompetencji nowe ujęcie
Elementy pojęcia organu administracji Wyodrębnienie organizacyjne, Sposób b działania, ania, Upoważnienie do stosowania środków władczych, Działanie anie w interesie publicznym, Działanie anie w zakresie przyznanej przez prawo kompetencji
Organ w ujęciu podmiotowym Osoba lub grupa osób, z których działaniem aniem prawo wiąż ąże e określone konsekwencje organ działa a za pośrednictwem osób b fizycznych i przy pomocy aparatu pomocniczego
Cechy organu administracji w ujęciu podmiotowym Człowiek lub grupa ludzi, Znajdujący się w strukturze organizacyjnej państwa lub samorządu terytorialnego, Powołany w celu realizacji norm prawa administracyjnego, w sposób b i ze skutkiem właściwym temu prawu, W granicach przyznanych przez prawo kompetencji
Stałe e elementy w definicjach organu administracji publicznej Stanowi wyodrębnion bnioną część aparatu administracji publicznej tworzoną na podstawie prawa w sposób przez prawo przewidziany, Działa a w imieniu i na rachunek państwa albo w imieniu i na rachunek jednostki samorządu terytorialnego, O ile prawo to dopuszcza jest upoważniony do posługiwania się środkami władczymi, w Wykonuje działania ania publiczne z zakresu administracji, Działa a w ramach przyznanych mu przez prawo kompetencji
Podział organów w ze względu na skład osobowy ORGANY ZAWODOWE, Praca w organie stanowi źródło, zarobku i utrzymania, Zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, Wojewoda, szef izby skarbowej, szef urzędu celnego ORGANY SPOŁECZNE ECZNE, Praca w organie sprawowana honorowo, Nieodpłatnie, Przyznaje się diety, ekwiwalenty za utracony zarobek, Często pochodzą z wyborów w powszechnych, Rada gminy, rada powiatu, sejmik wojewódzki
Podział organów w ze względu na skład osobowy Organy kolegialne, Kolegialność jako metoda działania, ania, Kolegialność jako cecha strukturalna organu, Sesyjne działanie anie organu Rada ministrów, rady gminy, powiatu, sejmik wojewódzki, zarząd powiatu, zarząd województwa Organy monokratyczne, Podejmowanie decyzji jednoosobowo, Stałe e działanie anie organu Wójt, burmistrz, prezydent, wojewoda, premier, prezydent
Zasady tworzenia organów PROWINCJONALNO ŚCI na jednym terenie sprawy z różnych dziedzin administracji należą do jednego organu RESORTOWOŚCI funkcje administracji państwowej dzieli się według pokrewieństwa spraw, W jednym resorcie grupuj się sprawy rzeczowo pokrewne a na jego czele stoi minister
Szczeblowa budowa aparatu administracji publicznej Brak agend terenowych np.. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Jednoszczeblowa Wyższy Urząd Górniczy, okręgowe urzędy górnicze, g Dwuszczeblowa Ministerstwo Finansów, izby skarbowe, urzędy skarbowe, Większa ilość szczebli Komendant Główny Policji, komendanci wojewódzcy, powiatowi, komisariatów
Wady struktury o wydłużonej budowie szczeblowej Trudności w przepływie informacji
Wydawanie decyzji Jak najbliżej obywatela
ORGANY CENTRALNE Podejmują decyzje w sposób b jednolity dla całego kraju, Decyzje wymagające wąskiej w specjalizacji FACHOWE, Znikoma ilość spraw np.. Polski Komitet Normalizacyjny, Decyzje wyjątkowe wymagające jednego ośrodka dyspozycji
CENTRALIZACJA Sposób b zorganizowania aparatu administracyjnego, gdzie organy niższego szego stopnia sąs podporządkowane dkowane organom stopnia wyższego
CECHY CENTRALIZACJI Brak samodzielności organów w niższego szego stopnia, Brak strefy podejmowania samodzielnych decyzji przez organy niższego stopnia, Duża a spójno jność aparatu administracji, Sprzyja jednolitości działań, Pozwala na przerzucania określonych środków w skali całego ego kraju, Zwiększa dyscyplinę przez ścisłe podporządkowanie dkowanie aparatu terenowego
DECENTRALIZACJA Przekazywanie zadań w dół z zapewnieniem względnej samodzielności realizacji zadań
Cechy decentralizacji Organy niższego szczebla nie sąs hierarchicznie podporządkowane dkowane organom wyższego szczebla, Organ na szczeblu wyższym nie może e wydawać poleceń organom szczebla niższego w zakresie sposobu załatwienia atwienia określonej sprawy, Organ wyższego szczebla nadzoruje działalno alność organów w niższego szego szczebla, ale nim nie kieruje, Organy szczebla niższego mają własne asne kompetencje i sąs samodzielne, Organy szczebla niższego mają własne asne źródło dochodów w i decydują o sposobie wydatkowania
DECENTRALIZACJA DECENTRALIZACJA TERENOWA SAMORZĄD TERYTORIALNY RZECZOWA POWIERZENIE SAMODZIELNYM ORGANOM LUB ORGANIZACJOM ZARZĄDZANIA OKREŚLONYM RODZAJEM SPRAW