Tysiące nowych drzew w Zakopanem

polska EnerGIA magazyn NR 5 (19) maj 2010 grupy tauron ISSN 1689-5304 Tysiące nowych drzew w Zakopanem Tauron wchodzi na giełdę Rynek energii Australia Potęga superwulkanu

U Jedyny unikalny w skali kraju luksusowy Apartament z Wieżą w Rezydencji Radziwiłłowska do sprzedania. Widok na cały Kraków, który z niego się rozpościera, oferuje wrażenia oszałamiające i bezcenne. Na powierzchni prawie 300 m 2 z własnym basenem obok salonu spędzanie czasu staje się przeżyciem samym w sobie. Jeżeli jesteś gotów na takie wyzwanie, zadzwoń: +48 505 435 435. U Więcej na stronie www.apartament.luksusowe.org

spis treści uek dostojny 85-latek STR. 23 04 flesz gospodarczy Oferta publiczna akcji Tauron Polska Energia List intencyjny z Chugoku EP Zyski w I kwartale Wokół Zakopanego przybyło cztery tysiące drzew Budowa największej w Polsce elektrociepłowni gazowej Realizacja strategii przynosi efekty Tauron na nowych rynkach 06 wywiad z Arturem Różyckim Przesył i dystrybucja czekają na zmiany 08 media Tauron w czołówce rankingów 09 Notowania Komentarz miesiąca 10 wydarzenia Turandot Taurona 12 w grupie Walne w Stalowej Woli Nowy zarząd w PEC Katowice Wybrali tańszy prąd Ciekawa oferta ekologiczna W Bielsku-Białej trwają rozbiórki Ruszyła produkcja kruszywa w PKW Prestiżowa nagroda dla opolskiego oddziału EnergiiPro Ciepłownicy w Zakopanem Puchar Taurona dla siatkarek ze Starego Sącza Wystawa na stulecie tarnowskiej energetyki 16 handel Giełdy energii elektrycznej omel 18 energia w UE Kierunki inwestowania w nowe moce wytwórcze w świetle unijnych regulacji 20 Raport Rynek energii Australia 22 wydarzenia Filmowa muzyka zabrzmiała po raz trzeci 85 lat w służbie nauce 24 Wydarzenia VI kampania Bezpieczniej z prądem 26 Prawdy i mity Świetlana przyszłość czarnego złota 28 Energia inaczej Drzemiące olbrzymy 30 felieton 120 kilometrów ignorancji 31 WYDARZENIA Wiosenny finał Wydawca: Tauron Polska Energia SA, Departament Komunikacji Rynkowej i PR, dyrektor Paweł Gniadek, pawel.gniadek@tauron-pe.pl, tel. 32 774 24 37 Redakcja: Polska Energia, ul. Lwowska 23, 40-389 Katowice, fax 32 774 25 24, e-mail: redakcja@tauron-pe.pl Redaktor naczelny: Marcin Lauer, marcin.lauer@tauron-pe.pl, tel. 32 774 27 06 Zastępca red. naczelnego: Magdalena Rusinek, magdalena.rusinek@tauron-pe.pl, tel. 32 774 27 21 Zespół redakcyjny: Jacek Sakrejda, jacek.sakrejda@tauron-pe.pl, tel. 32 774 27 23, Tomasz Fornalczyk, tomasz.fornalczyk@gigawat.pl, tel. 71 724 62 62 Współpraca w Grupie Tauron: Południowy Koncern Węglowy SA: Zofia Mrożek, zmrozek@pkwsa.pl, tel. 32 618 56 07; Południowy Koncern Energetyczny SA: Dariusz Wójcik, dariusz.wojcik@pke.pl, tel. 32 774 24 34; Elektrownia Stalowa Wola SA: Jerzy Wieleba, j.wieleba@esw.pl, tel. 15 877 64 18; Enion SA: Ewa Groń, ewa.gron@enion.pl, tel. 12 261 10 85; EnergiaPro SA: Anna Wojcieszczyk, anna.wojcieszczyk@wr.energiapro.pl, tel. 71 332 24 14; Elektrociepłownia Tychy SA: Aleksandra Gajecka, aleksandra.gajecka@ec-tychy.pl, tel. 32 789 72 36; Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Katowice SA: Karolina Kmon, kkmon@pec.katowice.pl, tel. 32 258 72 48; Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Dąbrowie Górniczej SA: Marek Sztuka, msztuka@pecdg.pl, tel. 32 295 64 94; Enion Energia sp. z o.o.: Elżbieta Bukowiec, elzbieta.bukowiec@enionenergia.pl, tel. 12 265 41 55; EnergiaPro Gigawat sp. z o.o.: Marta Głuszek, marta.gluszek@gigawat.pl, tel. 71 72 46 280 Realizacja wydawnicza: Direct Publishing Group, ul. Genewska 37, 03-940 Warszawa Biuro reklamy: Anna Mocior, a.mocior@dp-group.com.pl Wydawca nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. Zdjęcie na okładce: Jacek Sakrejda Numer zamknięto 24 maja 2010 r. Foto: rafał cygan Marcin Lauer Redaktor naczelny Blisko, coraz bliżej W ostatnich tygodniach zapadły kluczowe decyzje dotyczące oferty publicznej Taurona. 11 maja Rada Ministrów zgodziła się na sprzedaż do 53 proc. akcji spółki. O ofercie mówił również minister skarbu Aleksander Grad podczas konferencji prasowej 18 maja. Spółka ogłosiła także bardzo dobre wyniki za pierwszy kwartał zysk netto wyniósł prawie 360 mln zł i był o niemal 63 proc. wyższy niż rok wcześniej. Z kolei okazją do podsumowania efektów wdrażanej strategii było spotkanie z dziennikarzami 5 maja. Nie można też nie wspomnieć o ważnym wydarzeniu, którym było podpisanie umowy na budowę największej w Polsce zasilanej gazem elektrociepłowni w Stalowej Woli. Partnerem Grupy Tauron w tym przedsięwzięciu, o którym pisaliśmy już niejednokrotnie na łamach Polskiej Energii, jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Ostatnie tygodnie to także prawdziwy wysyp rankingów i zestawień. Wyniki cieszą utrzymanie jedenastego miejsca na Liście 500, przygotowywanej corocznie przez Rzeczpospolitą, ósme miejsce wśród 100 Najcenniejszych Firm w Polsce w roku 2009 tygodnika Newsweek oraz dziewiąte w rankingu największych polskich firm Pięćsetka Polityki. Mimo że w tym roku aura nas nie rozpieszcza, nie brak interesujących imprez, także tych z udziałem Grupy Tauron. W tym numerze szerzej piszemy o Trzecim Festiwalu Muzyki Filmowej, obchodach jubileuszu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz o innym wyjątkowym przedsięwzięciu XI Letnim Festiwalu Operowym. Miejmy nadzieję, że podczas trzeciego czerwcowego weekendu we Wrocławiu pogoda dopisze, a plenerowa inscenizacja Turandota na Stadionie Olimpijskim na długo pozostanie w pamięci uczestników tego wydarzenia. Zapraszam do lektury! polska EnerGIA nr 5 (19)/2010 3

flesz gospodarczy Tauron PE oraz Chugoku Electric Power zobowiązały się do współpracy w zakresie energetyki węglowej, jądrowej oraz OZE list intencyjny z Chugoku EP Tauron Polska Energia i japoński koncern The Chugoku Electric Power Co podpisały 6 maja w Warszawie list intencyjny w sprawie dwuletniej współpracy. Obejmie ona energetykę węglową, jądrową oraz odnawialne źródła energii. Współpraca będzie się opierać na wymianie informacji w zakresie rozwiązań technologicznych, m.in. wychwytywania, transportu i magazynowania CO 2, zgazowania węgla, energetycznej utylizacji biomasy oraz ewentualnym finansowaniu lub współfinansowaniu wybranych inwestycji. (ml) zyski w I kwartale Tauron Polska Energia ogłosił skonsolidowane wyniki finansowe za I kwartał 2010 r. W stosunku do I kwartału 2009 r. przychody Grupy wzrosły o ponad 6 proc. do niemal 3,8 mld zł, wskaźnik EBITDA zwiększył się o ponad 24 proc. do ok. 820 mln zł, a zysk netto wzrósł do blisko 360 mln zł i był o niemal 63 proc. wyższy. Priorytetem holdingu, który przygotowuje się do debiutu giełdowego, jest zyskowny wzrost w obszarach działalności podstawowej, integracja zarządzania elementami łańcucha wartości oraz poprawa efektywności funkcjonowania. Celem Grupy jest osiągnięcie oszczędności na poziomie ok. 1 mld zł w latach 2010-2012 (ok. 300 mln zł rocznie). (ml) Foto: Paweł Gaworzyński Oferta publiczna akcji Tauron Polska Energia Na drugi kwartał 2010 r. zaplanowano przeprowadzenie przez Skarb Państwa pierwszej oferty publicznej akcji spółki Tauron Polska Energia i wprowadzenie jej akcji do notowań i obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Cieszymy się, mogąc ogłosić zamiar przeprowadzenia pierwszej oferty publicznej i ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie do obrotu na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Od 2007 r. odnotowujemy postępy w zakresie restrukturyzacji, modernizacji aktywów wytwarzania, dystrybucji i sprzedaży oraz usprawnienia wewnętrznych procesów w celu stworzenia efektywnego, pionowo zintegrowanego przedsiębiorstwa. Zamierzamy wprowadzić akcje spółki do notowań na GPW, umożliwiając ich nabywcom odniesienie korzyści z przyszłego wzrostu wartości spółki. Wierzymy w perspektywy wzrostu gospodarczego w Polsce oraz w zdolność Grupy Tauron do wzmocnienia pozycji na polskim rynku energii. Jesteśmy bardzo dobrze przygotowani do zaspokojenia rosnących wymagań naszych klientów mówi Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron Polska Energia. Wokół Zakopanego przybyło cztery tysiące drzew Oferta publiczna w Polsce oraz dopuszczenie i wprowadzenie do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie zależą od otrzymania wszelkich niezbędnych zezwoleń regulacyjnych, w tym odpowiednich rejestracji, zatwierdzeń i notyfikacji przez Komisję Nadzoru Finansowego, rejestracji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych oraz dopuszczenia do obrotu na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Oferta będzie skierowana do inwestorów indywidualnych i instytucjonalnych w Polsce oraz wybranych zagranicznych inwestorów instytucjonalnych. W ofercie znajdą się akcje istniejące, które stanowią ok. 52 proc. obecnego kapitału spółki, oferowane do sprzedaży przez Skarb Państwa. Po ofercie udział Skarbu Państwa w kapitale zakładowym spółki zostanie obniżony z 87,5 proc. (stan na dzień 30 kwietnia 2010 r.) do ok. 34 proc., jeśli wszystkie oferowane akcje zostaną objęte przez inwestorów. Oczekuje się, że oferta zostanie przeprowadzona w drugim kwartale 2010 r., o ile umożliwią to warunki rynkowe. (hen) Tatrzańskim Parku Narodowym posadzono 12 maja małe jodły, świerki W lipy i jawory. Akcję zorganizowały Tauron Polska Energia, Fundacja Aeris Futuro i Gimnazjum nr 2 w Zakopanem. W sadzeniu drzewek udział wzięli m.in.: znana polska snowboardzistka Jagna Marczułajtis, muzyk Krzysztof Trebunia-Tutka, Franciszek Gąsienica-Groń medalista olimpijski w kombinacji norweskiej, Dariusz Goździak mistrz olimpijski w pięcioboju oraz piłkarze Ruchu Chorzów. Akcję wspomagali ratownicy Grupy Podhalańskiej GOPR. Zakopiańskie wydarzenie to część ogólnopolskiego programu Fundacji Aeris Futuro pod nazwą Czas na las, nad którym honorowy patronat sprawuje minister środowiska, a działania wpisane są w kampanię agendy ONZ ds. środowiska UNEP Obsadźmy naszą planetę. Inicjatywa sadzenia drzew pod Tatrami wyszła od Barbary Szaroty, koordynatorki projektu Act Eco, nauczycielki Gimnazjum nr 2 w Zakopanem. W ramach akcji Offset z Tauronem zasadzono już ponad 20 tys. drzewek. (JS) FOTO: arch. 4 polska EnerGIA nr 5 (19)/2010

Budowa największej w Polsce elektrociepłowni gazowej Prezesi Taurona i PGNiG nie kryli zadowolenia po podpisaniu umowy FOTO: daniel iwan Tauron Polska Energia wraz ze spółką zależną Elektrownia Stalowa Wola oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo ze swoją spółką córką PGNiG Energia podpisały 7 maja umowę związaną z budową oraz eksploatacją zasilanej gazem ziemnym elektrociepłowni z blokiem gazowo-parowym. Największa w Polsce inwestycja energetyczna wykorzystująca gaz jako paliwo zlokalizowana zostanie w Stalowej Woli. Będzie produkować energię elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji, ciepłą wodę na potrzeby komunalne oraz parę technologiczną dla pobliskich zakładów przemysłowych. Moc elektryczna nowego bloku wyniesie 400 MWe, a moc cieplna 265 MWt. Planowana roczna produkcja energii wyniesie ok. 3,1 TWh, a ciepła 1,8 PJ. Rocznie blok będzie zużywał ok. 550 mln m sześc. gazu. Zmiana paliwa z węgla na gaz pozwoli na znaczną redukcję emisji tlenków siarki, pyłów oraz tlenków azotu. Niska emisyjność paliwa gazowego będzie premiowana przez Europejski System Handlu Emisjami. Uruchomienie instalacji ma nastąpić w pierwszej połowie 2014 r. W tym roku przewiduje się zawarcie umów na przyłączenie do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego i sieci gazowej. Natomiast wybór generalnego wykonawcy oraz uzyskanie niezbędnych koncesji i zezwoleń, w tym pozwolenia na budowę, ma nastąpić w pierwszej połowie 2011 r. Projekt bloku ma być finansowany w formule project finance. Szacunkowy budżet takiego przedsięwzięcia to ok. 1,9 mld zł. Intencją udziałowców jest pozyskanie finansowania zewnętrznego w wysokości 50 proc. wartości inwestycji. (ml) Realizacja strategii przynosi efekty Zarząd Taurona przedstawił na konferencji stopień zaawansowania realizacji przyjętej pod koniec 2008 r. strategii korporacyjnej Tauron podsumował realizowaną od ponad roku strategię rozwoju. Pozwoliła ona wzmocnić pozycję rynkową i poprawić wyniki finansowe firmy przy zachowaniu niskiego zadłużenia. Mówili o tym 5 maja w Warszawie podczas spotkania z dziennikarzami przedstawiciele zarządu spółki Tauron Polska Energia SA. W 2009 r. Grupa wydobyła 4,9 mln ton węgla, wyprodukowała 18,2 TWh energii netto (13,6-proc. udział w rynku), z czego 0,5 TWh z biomasy. Produkcja netto z odnawialnych źródeł energii wyniosła 0,4 TWh. Grupa była także największym dystrybutorem energii (30,9 TWh ok. 27-proc. udział w rynku) i jednym z dwóch jej największych sprzedawców (30,4 TWh ok. 32-proc. udział w rynku). Nasza znacząca pozycja rynkowa wynika ze zintegrowanego charakteru działalności. Łańcuch wartości Grupy Tauron obejmuje wszystkie elementy od wydobycia węgla do sprzedaży energii powiedział w czasie konferencji Dariusz Lubera, prezes zarządu, dyrektor generalny Tauron PE SA. Zarząd Grupy podsumował też realizację przyjętej pod koniec 2008 r. strategii korporacyjnej. Naszym nadrzędnym celem jest zapewnienie ciągłego wzrostu oraz budowanie wartości dla obecnych i przyszłych właścicieli powiedział Dariusz Lubera. Wśród projektów inwestycyjnych Taurona wymieniono m.in. zwiększenie produkcji węgla kamiennego, budowę nowych jednostek wytwórczych, inwestycje w farmy wiatrowe. W realizacji tego programu pomaga korzystna sytuacja finansowa Grupy. Niski poziom zadłużenia umożliwia nam dostęp do różnych źródeł finansowania zewnętrznego powiedział Krzysztof Zawadzki, wiceprezes zarządu TPE, dyrektor ds. ekonomiczno-finansowych. Wart podkreślenia jest niemal pięciokrotny wzrost zysku netto do prawie 900 mln zł (o 717 mln zł) w stosunku do 2008 r. dodał. (ml) FOTO: daniel iwan Tauron na nowych rynkach maja Tauron uzyskał status członka Europejskiej Giełdy Energii 6 EPEX Spot SE z siedzibą w Paryżu. Zgodnie ze złożonym wnioskiem, spółka dopuszczona została do działania w obszarze handlowym Niemcy Austria, z możliwością zawierania transakcji na aukcjach dobowych spot w dobie poprzedzającej dostawę energii (day-ahead). Obecność Taurona na giełdzie EPEX Spot SE wpisuje się w strategię spółki, zakładającą rozszerzenie działalności na rynki Europy Środkowo-Wschodniej mówi Krzysztof Zamasz, wiceprezes zarządu, dyrektor ds. handlowych Tauron Polska Energia. W celu uzyskania pełnego członkostwa w giełdzie EPEX Tauron zawarł umowy ze spółką kliringową European Commodity Clearing AG z Lipska oraz z bankiem kliringowym w Niemczech. Spółka EPEX Spot SE prowadzi rynek kontraktów krótkoterminowych, tzw. kontraktów spot, dla Niemiec, Francji, Austrii i Szwajcarii. (RuM) polska EnerGIA nr 5 (19)/2010 5

wywiad Rozmowa z Arturem Różyckim, prezesem Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE) Przesył i dystrybucja czekają na zmiany Jakie są, Pana zdaniem, największe przeszkody w modernizacji i rozbudowie elektroenergetycznych sieci dystrybucyjnych i przesyłowych w Polsce? Dzisiaj jest to przede wszystkim konieczność mozolnego uzyskiwania możliwości wejścia na tzw. grunty osób trzecich, czyli załatwianie wszelkich formalności związanych z uzyskiwaniem zgody na przebieg linii nad prywatnymi gruntami. Innymi przeszkodami są uwarunkowania środowiskowe. Powoduje to, że przeciętny okres budowy na przykład linii 110 kv i to bez względu na jej długość wynosi sześć, a czasami i siedem lat. Nieproporcjonalnie długo w stosunku do samej konstrukcji i budowy linii trwa proces przygotowywania wszelkiej dokumentacji i działania związane z załatwianiem wszystkich formalności, uzyskaniem prawa do nieruchomości, zgody obrońców środowiska... Dziś nie występuje problem technologii czy profesjonalnego wykonawstwa. Problemem pozostaje cała sfera administracyjna związana z budową infrastruktury. To bolesne, bo zbyt często dochodzi do sytuacji, w których ta infrastruktura zaczyna się szybciej starzeć, niż jesteśmy w stanie ją odbudowywać. Czyli wprowadzenie do kodeksu cywilnego zasady tzw. służebności przesyłów właściwie nic nie zmieniło? Tak naprawdę niespecjalnie to pomogło. Mieliśmy olbrzymie oczekiwania związane ze służebnością, ale dzisiaj możemy już chyba otwarcie powiedzieć, że to rozwiązanie się nie sprawdziło. Służebność przesyłu to za mało, by skutecznie modernizować i rozbudowywać system przesyłowy oraz dystrybucyjny. I w dalszym ciągu trzeba negocjować z właścicielami gruntów? Tak, a nie zapominajmy, że oczekiwania właścicieli gruntów i nieruchomości są naprawdę różne i bardzo często, jako operatorzy, spotykamy się z ich strony z zupełnie irracjonalnymi żądaniami, których w żaden sposób nie można spełnić. Każda złotówka wydana przez operatora na budowę linii, w tym za pozwolenie przesyłu nad czyimś gruntem, i tak w końcu pośrednio obciąży odbiorców energii elektrycznej... Czyli także tych, którzy za swoje grunty zażądali sum niebotycznych. W tym roku obchodzimy 20-lecie działalności. Kontynuujemy pracę i tradycje poprzedników, by dobrze reprezentować interesy branży, a w tej chwili, od mniej więcej dwóch lat, zwłaszcza interesy operatorów Trwają jednak prace nad ustawą o korytarzach przesyłowych. Czy ona może cokolwiek zmienić na lepsze? Jeżeli ustawa o korytarzach infrastrukturalnych będzie zawierała zapisy postulowane przez branżę elektroenergetyczną oraz te, które obecnie wspiera Ministerstwo Gospodarki, to myślę, że będzie to istotny krok naprzód, jeśli chodzi o prowadzenie inwestycji infrastrukturalnych. Jeżeli jednak okaże się, że gdzieś na etapie przygotowań czy na etapie legislacji zostanie to w jakiś, nazwijmy to dziwaczny, sposób zniekształcone, to wtedy możemy liczyć jedynie na mądrość osób tę ustawę oceniających i nad nią głosujących. Ale dzisiaj cieszymy się ze wsparcia, jakiego w pracach nad tym projektem udzieliło nam Ministerstwo Gospodarki. To jest rzeczywiście najbardziej istotne. Jakie zmiany trzeba wprowadzić? Najważniejsze jest usprawnienie procedury pozyskiwania gruntów pod budowę linii elektroenergetycznych, a także w skrajnych wypadkach możliwość wywłaszczenia. Ponadto niezwykle istotną sprawą jest mądre i odpowiedzialne planowanie przestrzenne. Należy sobie zdawać sprawę, że prowadzenie wszelkich inwestycji infrastrukturalnych wiąże się w dużej mierze z długoterminowym planowaniem przestrzennym. Jeżeli będziemy w stanie i nie chodzi wyłącznie o elektroenergetykę, ale i o innych gestorów mediów prowadzić skoordynowane w czasie i sposobie użytych środków inwestycje, to po pierwsze, przebiegać to będzie szybciej, a po drugie, taniej. Po trzecie, jest to bardziej logiczne z punktu widzenia samej przestrzeni życiowej. Załóżmy, że prawo zostało korzystnie zmienione, że są środki na sfinansowanie poważnych inwestycji i modernizacja oraz rozbudowa sieci ruszają z miejsca. Czy realizując te inwestycje nie należałoby od razu myśleć o wdrażaniu rozwiązań inteligentnych sieci? Definicji sieci inteligentnych jest co najmniej kilkanaście. Odpowiem może nieco nie wprost. Zmieniać się będzie tak zakładamy rola sieci dystrybucyjnej. Kiedyś służyła ona tylko do dostarczania energii, teraz coraz częściej służy również do wprowadzania energii do systemu. I właśnie nad energią elektryczną wprowadzaną do systemu trzeba zapanować, trzeba ją opomiarować i uporządkować jej bilansowanie. I pod tym kątem trzeba dostosowywać sieć, mówiąc o sieciach inteligentnych. Po pierwsze, dzięki takiemu podejściu mogą hipotetycznie 6 polska EnerGIA nr 5 (19)/2010

FOTO: Paweł miecznik zmniejszyć się koszty systemowe. Może to także wpłynąć na poziom bezpieczeństwa energetycznego. Reasumując: należy te rozwiązania wdrażać, ale w sposób zrównoważony, pamiętając o tym, że nie wszystkie koszty można szybko i w prosty sposób przełożyć na odbiorców. Trzeba też myśleć o tym, żeby koszt dystrybucji energii i koszt samej energii nie spowodował utraty konkurencyjności polskiej gospodarki. PTPiREE wraz z przedstawicielami spółek obrotu energią (TOE) przyjęło wzorzec tzw. Generalnej Umowy Dystrybucji. Jaki jest cel tej umowy? Istota utworzenia Generalnej Umowy Dystrybucji wynikała głównie z potrzeby ujednolicenia zasad zawierania umów dystrybucyjnych u poszczególnych operatorów. Po długich rozmowach trójstronnych między PTPiREE, TOE a URE udało nam się uzgodnić ramowy tekst Generalnej Umowy Dystrybucji i podobnie do funkcjonującego w obrocie wzorca tzw. EFET stanowi ona pewne odniesienie referencyjne dla umów zawieranych teraz na rynku. Czy przedsiębiorstwa obrotu już z niej korzystają? Myślę, że wprowadzenie Generalnej Umowy Dystrybucji nie wpłynie zasadniczo na pobudzenie rynku energii. Opracowany standard nie zmieni płynności, a tej właśnie najbardziej brakuje. Natomiast jestem przekonany, że rozmowy sprzedawców z operatorami będą krótsze i mniej nerwowe. Ale nie jest to narzędzie do szybkiej liberalizacji rynku. Nie w nim należy szukać przyczyn problemu i odpowiedzi na pytanie, dlaczego ten rynek jest rachityczny. PTPiREE działa już od wielu lat. Jak podsumuje Pan cele Towarzystwa i efekty działań? W tym roku obchodzimy 20-lecie działalności, więc kontynuujemy pracę i tradycje poprzedników, staramy się w sposób planowy robić wszystko, by dobrze reprezentować interesy branży, a w tej chwili, od mniej więcej dwóch lat, zwłaszcza interesy operatorów. Wypełniamy wszystkie cele zawarte w naszym statucie, nie odchodzimy od nich. Podkreślam jednak, że nie jest to zasługa jakiegoś wąskiego grona osób, tylko wielu naszych członków, którzy z nami współpracują i wspomagają swoją wiedzą i doświadczeniem w rozmowach z innymi przedstawicielami otoczenia gospodarczego. Uważam, że Towarzystwo jest silne wiedzą i doświadczeniem swoich członków. A jakie odniosło ostatnio sukcesy? To właśnie chociażby wspomniany wzorzec Generalnej Umowy Dystrybucji. Innym sukcesem jest ustalenie z Urzędem Regulacji Energetyki zasad zwrotu z kapitału dla wszystkich operatorów. To kluczowa kwestia dająca stabilizację inwestycyjną. Sukcesów jest dużo więcej, mogłoby nam tu zabraknąć miejsca na ich wymienienie. Zresztą nie postrzegam istoty istnienia Towarzystwa w spektakularnych sukcesach, ale w pracy organicznej dla dobra naszych członków i klientów. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał Wojciech Kwinta polska EnerGIA nr 5 (19)/2010 7

media Nasza Grupa znalazła się w czołówce Listy 500 dziennika Rzeczpospolita. Tak jak w ubiegłym roku było to jedenaste miejsce. Spółka pojawiła się także w pierwszej dziesiątce firm w rankingach opublikowanych przez redakcje tygodników Newsweek oraz Polityka Tauron w czołówce rankingów W towarzyszącym Liście 500 rankingu Najcenniejsze Przedsiębiorstwa Rzeczpospolitej Tauron uplasował się na ósmym miejscu. Firma zajęła również wysoką piątą pozycję w rankingu firm, które najbardziej poprawiły wynik netto (zysk Grupy w 2009 r. wzrósł pięciokrotnie w stosunku do roku 2008 i wyniósł 898,7 mln zł). Grupa Tauron znalazła się również wśród 20 firm o największych aktywach (osiemnasta pozycja). Aktywa Grupy w 2009 r. przekroczyły 22 mld zł. W przygotowanym przez Newsweek oraz firmę doradczą A.T. Kearney rankingu 100 Najcenniejszych Firm w Polsce w roku 2009 Tauron uplasował się na ósmym miejscu. Oznacza to awans o trzy miejsca w porównaniu z 2008 r., kiedy to spółka zajęła jedenastą pozycję. Tauron znalazł się też wśród laureatów branży energetycznej wyróżnionych 10 maja podczas uroczystej gali Newsweeka. Spółka zajęła trzecie miejsce. Tauron pojawił się również na dziewiątym miejscu w rankingu największych polskich firm Pięćsetka Polityki. W 2008 r. spółka znalazła się na tej samej pozycji. Według tygodnika Polityka Tauron jest drugim pod względem wielkości przedsiębiorstwem w branży energetyka i ciepłownictwo. W tegorocznych zestawieniach tygodnika Tauron uplasował się też na wysokim siódmym miejscu w towarzyszącym Pięćsetce Polityki rankingu 50 najbardziej zyskownych przedsiębiorstw w 2009 roku. Tauron jest też piątą pod względem wielkości z 50 ocenianych spółką Skarbu Państwa. (RuM) Wiceprezes zarządu Taurona Dariusz Stolarczyk (drugi z lewej) odbiera prestiżowy dyplom podczas uroczystej gali Newsweeka Foto: daniel iwan 8 polska EnerGIA nr 5 (19)/2010

notowania Komentarz miesiąca Tegoroczny kwiecień charakteryzował się stosunkowo niską średnią temperaturą, która wyniosła 8,8 st. C (w 2009 było to 11,6 st. C) oraz dużą ilością pochmurnych i deszczowych dni. Na pewno nie pozostało to bez wpływu na zapotrzebowanie na moc w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE), które, licząc rok do roku, wzrosło o 4,91 proc. Ceny na rynku spot, zwyczajowo w kwietniu najniższe w ciągu roku, tym razem okazały się średnio o prawie 1,5 zł/mwh wyższe niż w marcu i na TGE wyniosły 175,65 zł/mwh. W ciągu całego miesiąca zmienność rynku spot była stosunkowo niewielka i ceny oscylowały w dniach roboczych przeważnie w przedziale 177-181 zł/mwh. Na konkurencyjnej dla TGE platformie POEE średnia cena miesięczna ustaliła się na zbliżonym poziomie 175,47 zł/mwh. Wyraźnie można zauważyć, że wytwórcy nie są skłonni sprzedawać energii po niższych cenach, na co oprócz kampanii remontowej miały też wpływ drożejące surowce i emisje CO 2 oraz zmiany w Prawie energetycznym. Szczególnie te ostatnie, a dokładniej ujmując obligatoryjna sprzedaż energii przez giełdę wprowadziła niepewność na rynek, a giełdzie już przysporzyła rekordowych wolumenów obrotu (ponad 70-proc. wzrost licząc rok do roku). Średnia cena na rynku bilansującym w ubiegłym miesiącu wyniosła 177,19 zł/mwh, czyli nieznacznie wyżej niż spot, głównie za sprawą silnego wzrostu w drugim tygodniu kwietnia. Pozostała część miesiąca dla TGE i RB była silniej skorelowana. Na innych europejskich rynkach ceny w kwietniowych transakcjach spot również nie odnotowały szczególnie dużej zmienności średnia cena na EPEX spot ukształtowała się na poziomie 40,04 /MWh, nieznacznie wyżej od silnie z nią skorelowanej ceny na czeskim OTE (39,50 /MWh). Także sytuacja na NordPool ustabilizowała się po zimowych szczytach cenowych i średnia kwietnia wyniosła 46,87 /MWh. Polska cena spot na tym tle to całkiem wysoki poziom 45,40 /MWh, głównie za sprawą wyso- Rafał Barchanowski Biuro Analiz Rynku Tauron Polska Energia SA Cena [zł/mwh] Cena [ /MWh] /t CO 2 220 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 55 50 45 40 35 30 25 20 Średnie ceny i wolumeny energii elektrycznej na TGE i Rynku Bilansującym w kwietniu 2010 r. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 TGE CRO TGE CRO Porównanie cen spot na rynkach europejskich w kwietniu 2010 r. 2010/04/01 2010/04/05 2010/04/09 2010/04/13 2010/04/17 2010/04/21 2010/04/25 2010/04/29 16,0 15,5 15,0 14,5 14,0 13,5 13,0 12,5 12,0 11,5 11,0 EEX NordPool OTE TGE Ceny i wolumeny EUA w transakcjach spot w kwietniu 2010 r. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Całkowity wolumen spot EEX BlueNext NordPool 40000 36000 32000 28000 24000 20000 16000 12000 8000 4000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 Wolumen [MWh] tys. t CO 2 Źródło: Biuro Analiz Rynku Tauron Polska Energia SA kich cen w offpeak oraz kursu wymiany euro/zł, który średnio w kwietniu wyniósł 3,87. Uwagę zwracają natomiast silne wzrosty produktów terminowych zarówno w Polsce, jak i na świecie. Baseload CAL 11 w Niemczech wzrósł w kwietniu o 15 proc. z 45,60 do 52,35 / MWh, natomiast we Francji o 14 proc. do 55,50 /MWh. W Polsce na platformie TFS kontrakty na rok 2011 również wzrosły, choć nie były to aż tak spektakularne ruchy, bo tylko o 5,6 proc. do 198 zł/mwh notowane pod koniec miesiąca. Również kolejne miesiące i kwartały roku 2010 w ciągu kwietnia wyceniane były coraz wyżej, aż do prawie 190 zł/mwh za produkt Base na Q3 i Q4 2010. Głównym powodem wzrostów był sentyment rynków do surowców energetycznych, począwszy od ropy naftowej, która w ciągu miesiąca kosztowała nawet 88 $/bbl, a skończywszy na emisjach CO 2, gdzie produkt EUA DEC 10 wzrósł w kwietniu o 24 proc. do 15,94 /t. Ceny spot na rynku emisji CO 2 wzrosły podobnie, bo o 22 proc. do poziomu 15,63 liczonego jako średnia dla giełd BlueNext, EEX i NordPool. Ceny produktów CER były średnio o 1,48 /t poniżej notowań EUA. Na notowania znacząco nie wpłynęła informacja o postępowaniach toczących się w sprawie procederu kilkakrotnego umarzania świadectw. Również kontrakty węglowe ARA na rok 2011 w ciągu kwietnia wzrosły radykalnie z 88,30 $/t do 101 $/t, czyli o ponad 14 proc. Dodatkowym czynnikiem wzrostowym cen węgla i problemem dla jego dostawców mogą być zapowiedzi wysokich, bo aż 40-proc. podatków od zysków firm wydobywczych, jakie deklaruje Australia, a rozważają inne kraje bogate w ten surowiec. Wszystkie powyższe informacje miały swoje przełożenie na notowania cen energii głównie w kontraktach terminowych, ceny spot pozostały w miarę stabilne. W chwili pisania tego komentarza już widać, że problemy europejskich gospodarek, zapoczątkowane przez kryzys grecki, powodują silną korektę tego trendu, dlatego maj będzie dla rynków ciekawy. polska EnerGIA nr 5 (19)/2010 9

wydarzenia Opera Wrocławska od 1997 r., jako jedyny teatr operowy w Polsce, realizuje megawidowiska operowe w niekonwencjonalnych przestrzeniach dla wielotysięcznej widowni Turandot Taurona Od 2000 r. organizowane są Letnie Festiwale Operowe, które prezentują słynne widowiska w plenerze. W 2010 r. do XI edycji Letniego Festiwalu Operowego po raz pierwszy pozyskano sponsora tytularnego, którym został Tauron Polska Energia. Przygotowywane z wielkim rozmachem inscenizacje operowe, nazwane wrocławskim fenomenem, przyciągają tysiące widzów zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Spektakularne superwidowiska operowe stały się już wizytówką Wrocławia, a pomysłem połączenia otwartej przestrzeni z operą, jako wysoką sztuką, Opera Wrocławska otworzyła nową erę w Polsce w tej dziedzinie. Do 2009 r. 107 takich spektakli obejrzało łącznie ponad 360 tys. widzów. W czerwcu 2003 r. Opera Wrocławska zrealizowała niezwykle spektakularną inscenizację Giocondy Amilcare Ponchielliego spektakl odbył się na Odrze, na wysokości Ostrowa Tumskiego. Kolejnymi plenerowymi produkcjami operowymi były Napój miłosny Gaetano Donizettiego na Pergoli przy Hali Stulecia (czerwiec 2007) i Otello Giuseppe Verdiego (czerwiec 2008). Reżyserem obu widowisk był Michał Znaniecki. TAURON XI LETNI FESTIWAL OPEROWY W najbliższym czasie Opera Wrocławska zrealizuje w formie plenerowego megawidowiska operę Giacomo Pucciniego Turandot. To bezprecedensowe wydarzenie będzie elementem Tauron XI Letniego Festiwalu Operowego. Po raz pierwszy w historii polskiej opery muzyka Pucciniego zabrzmi na stadionie. Konkretnie zaś na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu. Ze względu na swoją unikatowość, poziom artystyczny, oryginalność, zakres oddziaływania w sferze popularyzacji wysokiej kultury oraz udział wielotysięcznej publiczności, projekt Opery Wrocławskiej otrzymał dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Spektakl zostanie wystawiony 18, 19 i 20 czerwca o godzinie 21. Będzie mogło go obejrzeć łącznie 40 tys. osób. Turandot powstaje w koprodukcji z Teatrem Wielkim w Poznaniu, przy współpracy z Kieleckim Teatrem Tańca. Reżyserem i scenografem widowiska Foto: arch. 10 polska EnerGIA nr 5 (19)/2010