Spojrzenie konsultanta na współpracę z inwestorem i organizacjami pozarządowymi przy opracowaniu dokumentacji środowiskowej dla inwestycji liniowej Anita Kuliś Jacobs Polska Sp. z o.o. Wisła, 17-19 marca 2010 r.
Co jest celem oceny? Preambuła dyrektywy ocenowej 1. zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń i zagrożeń u źródła (zasada prewencji) 2. uwzględnienie skutków w środowisku w możliwie najwcześniejszej fazie we wszystkich procesach planowania technicznego i podejmowania decyzji 3. uzupełnienie i skoordynowanie procedur wydawania zezwoleń na publiczne i prywatne przedsięwzięcia, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko 4. ochrona zdrowia ludzi, poprawa jakości życia poprzez poprawę warunków środowiska oraz zachowanie różnorodności gatunków i zdolności reprodukcyjnej ekosystemów jako podstawy utrzymania życia
Co to jest ocena oddziaływania na środowisko? Preambuła i art. 2 dyrektywy ocenowej Jest to procedura zmierzająca do oceny skutków wywieranych na środowisko naturalne przez niektóre publiczne i prywatne przedsięwzięcia wykonywana przed udzieleniem zezwolenia na te inwestycje
Co to jest ocena oddziaływania na środowisko? Art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy ocenowej Uooś 1. Weryfikacja raportu o oddziaływaniu na środowisko Postępowanie administracyjne 2. Zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa 3. Uzyskanie wymaganych opinii i uzgodnień
Co to jest przedsięwzięcie? Art. 1 ust. 2 dyrektywy ocenowej "przedsięwzięcie" oznacza: wykonanie prac budowlanych lub innych instalacji lub systemów inne interwencje w otoczeniu naturalnym i krajobrazie, włącznie z wydobywaniem zasobów mineralnych
Co to jest przedsięwzięcie? Art. 46 ust. 2 i 2a POS oraz art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy ocenowej Uooś a) zamierzenie budowlane lub b) inna ingerencja w środowisko polegająca na: przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty
Kiedy ocena oddziaływania na środowisko? Preambuła i Art. 2 dyrektywy ocenowej w możliwie najwcześniejszej fazie we wszystkich procesach planowania technicznego i podejmowania decyzji przed udzieleniem zezwolenia na te inwestycje zintegrowana z istniejącymi procedurami udzielania zezwolenia na przedsięwzięcia w Państwach Członkowskich lub, jeżeli takie nie istnieją, z innymi procedurami albo z procedurami, które będą ustanowione do realizacji celów niniejszej dyrektywy
Co wymaga oceny oddziaływania na środowisko? Art. 4 i 5 ust. 1 dyrektywy ocenowej Ocenie zgodnie z art. 5-10 podlegają: 1. przedsięwzięcia wymienione w załączniku I 2. przedsięwzięcia wymienione w załączniku II po: a) badaniu indywidualnym lub zastosowaniu b) progów lub kryteriów ustalonych przez Państwo Członkowskie z uwzględnieniem kryteriów selekcji wymienionych w załączniku III. Ocena wymaga dostarczenia informacji wyszczególnionych w załączniku IV, tzn. u nas sporządzenia: raportu o oddziaływaniu na środowisko Uwaga: Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 opisana jest w art. 6.3 i 6.4 dyrektywy siedliskowej
Zezwolenie na inwestycję Art. 1 ust. 2 dyrektywy ocenowej decyzja właściwej władzy lub władz, na podstawie której wykonawca otrzymuje prawo do wykonania przedsięwzięcia Uwaga: Nie ma określonego katalogu decyzji
Kiedy ocena oddziaływania na środowisko? Uooś Art. 3 ust. 1 pkt. 8, art. 59 ustawy ocenowej oraz art. 2 i 3 rozporządzenia Dz.U. 2004, Nr. 257, poz. 2573 Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na Naturę 2000 Grupa I wymagają oceny oś Grupa II wymagają kwalifikacji (screeningu)! nie wymagają oceny oś Grupa III wymagają decyzji zezwalającej na realizację przedsięwzięcia czasem wymagają ponownej ooś
Czy strony postępowania = społeczeństwo? KPA Uooś ZAWSZE INTERES PRAWNY STRONY = zainteresowana społeczność # opinia publiczna = SPOŁECZEŃSTWO ORGANIZACJE OCENA OŚ KAŻDY
Ocena oddziaływania dla inwestycji drogowej Art. 3 pkt. 6 i 7a i 8 Dz.U. 2006, Nr 156, poz. 1118 z późn. zmianami PB 1. Budowa = wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, także obudowa, rozbudowa i nadbudowa 2. Przebudowa = roboty budowlane zmiana parametrów charakterystycznych nie wymagających zmiany drogowego granic pasa 3. Remont = roboty budowlane polegające na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiące bieżącej konserwacji, dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym
Ocena oddziaływania dla inwestycji drogowej Art. 3 pkt. 6 i 7a i 8 Dz.U. 2006, Nr 156, poz. 1118 z późn. zmianami PB R O D Z A J D Z I A Ł A Ń Remont Przebudowa Budowa ew. GRUPA III GRUPA II GRUPA I / II SKALA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Ocena oddziaływania dla inwestycji drogowej art. 68, ust. 2 ustawy ooś KPA Uooś Cześć! Jestem Scoping. Jestem urzędnikiem. A Ty? Kluczowe informacje: położenie inwestycji!!! jej rodzaj skala oddziaływania
Ocena oddziaływania dla inwestycji drogowej Myślę, więc jestem Problem: droga najważniejsze to: rodzaj inwestycji i jej charakterystyka przebudowa i remont z punktu widzenia środowiska są podobne - może wystarczy screening? Budowa - to już może być problem!!! skala jej potencjalnego oddziaływania co w trawie (terenie) piszczy?
Ocena oddziaływania dla inwestycji drogowej Myślę, więc jestem Podstawowe oddziaływania: - hałas zdrowie ludzi, zwierząt -też słyszą! - zajęcie terenu - zniszczenie fizyczne, gleby, siedlisk i stanowisk, terenu rolnego, zabudowy, - bezpieczeństwo ruchu - życie ludzi i zwierząt - rozcięcie więzi droga klasy: G, GP, S, A - dzieli lokalnie a łączy globalnie
Relacje, czy? 1. Typowe kontakty Inwestor Konsultant - kontakt tylko na radach technicznych, ZOPI, KOPI - ukrywanie problemów, przerzucanie się pismami - weryfikacja dokumentacji w określonych terminach (np. 2 tygodnie przed jej wysłaniem do organu) i 100 uwag 2. Typowe kontakty Organizacja Pozarządowa Konsultant - wnioski na etapie udziału społecznego przy ocenie oddziaływania na środowisko często postawa roszczeniowa - odwołanie od decyzji (procedury odwoławcze polskie i unijne)
Relacje, czy? 1. Relacje Inwestor Konsultant - partnerstwo przede wszystkim - kontakt telefoniczny, mailowy - szybko - konstruktywne wizyty i spotkania - jak potrzeba - bez limitu - propozycje rozwiązań problemów przedstawia Konsultant decyzje podejmuje Inwestor - złe wiadomości najpierw i jak najszybciej w obie strony rady techniczne, ZOPI, KOPI jak z płatka, zatwierdzanie projektu trwa krótko i przebiega bez problemów, wspólnie wypracowane rozwiązania
Relacje, czy? 2. Relacje Organizacja Konsultant - partnerstwo przede wszystkim - kontakt telefoniczny, mailowy - szybko - konstruktywne wizyty i spotkania - jak potrzeba - bez limitu - wspólne wizje w terenie, propozycje rozwiązań brak protestów, wspólne wypracowanie rozwiązań
Relacje, czy? Inwestor droga Organizacja Konsultant
Przykłady inwestycji drogowych A. Budowa obwodnicy Żyrardowa w ciągu DK nr 50 B. Rozbudowa DW 747 Iłża Lipsko (90% po nowym śladzie) C. Budowa S7 obwodnica Skarżyska D. Rozbudowa S7 obwodnica Kielc (druga jezdnia) E. Budowa A4 granica województwa małopolskiego węzeł Rzeszów Zachodni
Przykłady inwestycji - lokalizacja
Przykłady inwestycji drogowych
Przykłady inwestycji drogowych Lp. Podst. dane Etap Teren Przejścia dla zwierząt A. GP, 2+1 15,1 km, 3,0 10,5 tys/d w 2010 r. decyzja lokalizacyjna raport wg specustawy, raport do decyzji środowiskowej, proj. budowlany, wykonawczy RBOChK pola, rozproszona zabudowa, cz. las, kolej strefa pośred. ochrony ujęć wód dla Żyrardowa 2 duże (górne dla łosia, dolne dla saren, jeleni), 19 dla średnich i małych 1 przejście na 0,7 km B. G, 1+1 39,6 km 1,5-1,7 tys./d w 2009 studium i decyzja środowiskowa koncepcja 2 OChK, N2 (po granicy na dł. 1,3 km) istn. Ślad 2 duże dolne (jeleń), 2 dla średnich (sarna, dzik) 6 dla małych 1 przejście na 4,0 km C. S, 2x2 7,6 km 30,5 tys/d w 2015 r. ponowna procedura oceny, proj. budowlany, wykonawczy ZRID pomiędzy N2 Lasy Skarżyskie (odl. 250 m) OChK (odl. 500m) Dol. Oleśnicy (motyle) 2 dla średnich 6 dla małych 1 przejście na 1,0 km D. S, 3x2 23 km, 10,0-11,7 tys/d w 2010 koncepcja + raport do decyzji środowiskowej decyzja lokalizacyjna OChK (na dł. 2,0 km), PK (na dł. 8 km), N2 (na dł. 2,1 km) 4 dolne duże + 3 duże górne 1 dla średnich 14 dla małych 1 przejście na 1,0 km E. A, 3x2 53 km 34,0 36,0 tys/d w 2026 raport do decyzji środowiskowej na podstawie koncepcji i dec. lokalizacyjnych 2xOChK, N2 Puszcza Sandomierska (odl. 200 m) 3 górne dla dużych 11 dla średnich 44 dla małych 5 dla płazów (grupy przepustów) 1 przejście na 0,8 km
Przykłady inwestycji drogowych wybrane zalecenia pasy zieleni izolacyjnej, naprowadzającej na przejścia, odtworzenia ekotonowej ściany lasu ogrodzenia ochronne, płotki naprowadzające dla płazów zamocowane (wkopane) w ziemię grupy przepustów dla płazów 2-3 przepusty co 50-100 m właściwe zagospodarowanie przejść dla zwierząt i dojść do nich osłony przeciwolśnieniowe, ekrany osłaniające przed światlem dobór oświetlenia w przypadku przejść położonych w sąsiedztwie węzłów, skrzyżowań (zastosowanie niskich lamp, zakończenie oświetlenia wcześniej) PROJEKTY\Skarżysko_Kam_S7\motyle_eksploatacja\Instrukcja_eksploatacji_S7_Zielen_ZAŁ_1.pdf PROJEKTY\Skarżysko_Kam_S7\rys_tech_przejsc\3_PW_ZIELEN_zagospodarowanie_MD21.pdf
Relacje, czy? Co udało się osiągnąć, przykłady - wycofanie skargi organizacji pozarządowej na decyzję środowiskową dla S7 - obwodnica Skarżyska - przy prawomocnej decyzji lokalizacyjnej przesunięcie lokalizacji MOPa na A4 z korytarza ekologicznego a w jego miejscu lokalizacja przejścia górnego dla zwierząt - przekonanie Inwestora i projektantów o konieczności realizacji przejść dla zwierząt w ilości i parametrach wynikających z uwarunkowań terenowych, klasy drogi, rangi korytarza, itp - ciągłe wzajemne uczenie się jak zrobić lepiej, jakie rozwiązania w jakich sytuacjach stosować wzajemne zaufanie, konstruktywne dyskusje, osiągamy standardy europejskie i uczymy się na błędach popełnianych przez siebie i innych
Relacje - podsumowanie Inwestor Organizacja I społeczeństwo droga Konsultant 4 do brydża Organ ochrony środowiska
anita.kulis@jacobs.com DZIĘKUJĘ