Instrukcja wdrożeniowa Subiekta Sprint (v 1.01) 1. Informacje wstępne i wymagania sprzętowe Subiekt Sprint jest systemem przeznaczonym dla firm obsługujących klientów detalicznych, którym zaleŝy na szybkim realizowaniu sprzedaŝy. Dzięki zaprojektowanemu pod kątem szybkości rejestracji sprzedaŝy interfejsowi uŝytkownicy mogą w ultrakrótkim czasie rejestrować dokonywaną sprzedaŝ. Wymagania sprzętowe i systemowe do pracy Subiekta Sprint: Subiekt GT (wer. 1.20 lub nowsza) lub Navireo (wersja 1.05 lub nowsza); komputer z procesorem 500 MHz (lub lepszym); 512 MB pamięci RAM (lub więcej); system operacyjny Microsoft Windows XP SP3, Windows Vista, Windows 2008, Windows 7 (lub nowszy); Microsoft Internet Explorer 6.0 (lub nowszy) około 500 MB wolnego miejsca na dysku twardym; dowolny napęd CD-ROM (do instalacji programu); system obsługi baz danych Microsoft SQL Server 2005 lub 2008 - bezpłatna wersja Microsoft SQL Server 2005 Express Edition dostarczana jest na instalacyjnej płycie CD; platforma.net Framework 2.0 (dostarczana na płycie instalacyjnej); dowolna drukarka pracująca w środowisku Windows (do realizacji wydruków). 2. Modele pracy Subiekta Sprint W skład Subiekta Sprint wchodzą następujące programy: SprzedaŜ (POS) jest to stanowisko sprzedaŝy (np. stanowisko kasjera w markecie), Serwis fiskalny usługa umoŝliwiająca rejestrację fiskalną dokonywanej sprzedaŝy (niezbędna na stanowisku sprzedaŝy, jeśli wystawiane dokumenty mają być fiskalizowane), Zarządzanie (SOS) program do zarządzania pracy sklepem, w którym definiuje się parametry sprzedaŝy, rozpoczyna i kończy sesje kasjerów, itd. (stanowisko kierownika) oraz zarządza synchronizacją danych, Serwis komunikacyjny usługa synchronizująca dane Subiekta Sprint i Subiekta GT lub systemu Navireo. Synchronizacja jest dwukierunkowa dane są przesyłane w obie strony. MenedŜer synchronizacji program zarządzający usługami synchronizacji. UmoŜliwia definiowanie i śledzenie wyników synchronizacji danych wielu oddziałów z jednego miejsca. Raportuj błąd program słuŝący do wysyłania informacji o błędzie w programie. Wraz ze zgłoszeniem wysyłane są logi, które mogą ułatwić ustalenie przyczyny wystąpienia błędu. Przed dokonaniem wdroŝenia systemu naleŝy wybrać model pracy: rozproszony lub centralny. Od wyboru modelu zaleŝy, jakie składniki instalacji systemu będą wymagane oraz jak prawidłowo skonfigurować system. 1
Model rozproszony istnieje od pierwszej wersji Subiekta Sprint. Zalecany jest dla małych wdroŝeń (dla jednego sklepu bez oddziałów). W modelu tym system został podzielony na dwie wirtualne części: centralę i oddział(y) sklepu. W centrali znajduje się baza danych Subiekta GT/Navireo, do której trafiają wystawione we wszystkich oddziałach dokumenty. W centrali nie jest konieczne instalowanie Ŝadnego składnika Subiekta Sprint. W oddziale (oddziałach) znajduje się baza danych Subiekta Sprint oraz stanowiska sprzedaŝy i zarządzania. KaŜdy sklep (oddział) posiada swoją oddzielną bazę danych Subiekta Sprint, co najmniej jedno stanowisko sprzedaŝy oraz stanowisko zarządzania (technicznie mogą one znajdować się na jednym komputerze). Zazwyczaj baza danych, stanowiska sprzedaŝy (POS-y), stanowiska zarządzania (SOS-y) oraz usługa synchronizująca dane oddziału z centralą znajdują się na oddzielnych komputerach. Przy załoŝeniu, iŝ kaŝde z ww. to oddzielne stanowisko, do poprawnej pracy wymagane jest zainstalowanie następujących składników: Serwer bazy danych: nie jest wymagany Ŝaden składnik Subiekta Sprint ani systemu handlowego. Stanowisko synchronizacji danych: wymagane jest zainstalowanie składnika Serwis komunikacyjny systemu Subiekt Sprint oraz systemu handlowego (Subiekt GT lub Navireo). Instalacja systemu handlowego jest niezbędna, poniewaŝ synchronizacja korzysta z mechanizmów Sfery dla Subiekta GT, która zawarta jest w binariach systemu handlowego. Licencja na Sferę dla Subiekta GT nie jest wymagana. WaŜne jest, aby wersja Subiekta GT lub Navireo odpowiadała wersji bazy danych tego programu w centrali. Przykładowo, jeśli w centrali baza danych Subiekta 2
GT jest w wersji 1.22, to na stanowisku synchronizacji wymagane jest zainstalowanie wersji 1.22 Subiekta GT. Stanowisko zarządzania: wymagane jest zainstalowanie składnika Zarządzanie Stanowisko sprzedaŝy: wymagane jest zainstalowanie składnika SprzedaŜ oraz ewentualnie serwisu fiskalizacji (jeśli na stanowisku ma być dokonywana rejestracja fiskalna wystawianych tam dokumentów). Oczywiście ww. stanowiska moŝna łączyć ze sobą. W takim przypadku naleŝy zainstalować składniki wymagane przez wszystkie łączone stanowiska. Przykładowo, jeśli ma powstać stanowisko zarządzania i synchronizacji, naleŝy zainstalować na nim składniki: Zarządzanie, Serwis komunikacyjny oraz Subiekt GT lub Navireo. W centrali, na komputerze, na którym znajduje się baza danych, nie jest wymagane instalowanie Ŝadnego składnika Subiekta Sprint ani Subiekta GT. Model centralny został zaimplementowany w wersji 1.02. Jest on sugerowany dla większych wdroŝeń. W odróŝnieniu od modelu rozproszonego usługa synchronizacji jest po stronie centrali a nie oddziału. Takie umiejscowienie powoduje stabilniejsze i szybsze działanie synchronizacji przy pracy na wielu połączeniach oddziały centrala. Aby moŝliwe było zarządzanie usługami synchronizacji z wieloma oddziałami, w centrali wymagane jest zainstalowanie menedŝera synchronizacji, który zarządza synchronizacji danych z 3
wszystkimi sklepami i umoŝliwia sparametryzowanie ich działania niezaleŝnie od siebie (np. zakresu synchronizowanych danych, częstotliwości i pory automatycznej synchronizacji, itd). Przy pracy w tym modelu w oddziałach nie trzeba instalować programu Serwis komunikacyjny, poniewaŝ wykonanie wszystkich zadań synchronizacji leŝy po stronie centrali. W tym modelu, do pracy w centrali na stanowiskach sprzedaŝy i zarządzania oraz bazy danych niezbędne są identyczne składniki, jak w przypadku modelu rozproszonego. Nie ma tutaj stanowiska synchronizacji danych, więc niezalecane jest instalowanie w centrali zarówno serwisu komunikacji jak i menedŝera synchronizacji. W centrali natomiast naleŝy zainstalować menedŝera synchronizacji oraz serwis komunikacyjny. Aby synchronizacja działała, niezbędne jest takŝe zainstalowanie Subiekta GT lub Navireo w wersji zgodnej z bazą danych Subiekta/Navireo. 3. Instalacja Subiekta Sprint Instalacja rozpoczyna się samoczynnie po włoŝeniu płyty instalacyjnej do napędu CD. JeŜeli to nie nastąpi, naleŝy uruchomić plik START.EXE znajdujący się na płycie CD. Zostanie wówczas uruchomiony program sterujący instalacją. Jeśli uŝytkownik dokonuje instalacji w systemie Windows Vista, Windows 2008 oraz Windows 7, moŝe zobaczyć poniŝszy komunikat: NaleŜy w nim wybrać opcję uruchomienia programu Start.exe. Po zamknięciu ww. komunikatu pokaŝe się prezentacja programu. W niej naleŝy wybrać opcję instalacji Subiekta Sprint lub teŝ motoru bazy danych (SQL Server 2005 Express Edition). Po rozpoczęciu procesu instalacji naleŝy wybrać jej typ: 4
Domyślnie program udostępnia trzy typy: Instalacja pełna instaluje wszystkie składniki. Oznacza to, Ŝe na takim stanowisku moŝliwa będzie praca zarówno stanowiska sprzedaŝy, zarządzania, jak i synchronizacji. Instalacja typu SprzedaŜ zainstaluje komponenty niezbędne do pracy na stanowisku sprzedaŝy. Taki typ instalacji jest sugerowany na stanowiskach kasjerskich. Instalacja typu Zarządzanie spowoduje zainstalowanie komponentów niezbędnych do zarządzania pracą sklepu (stanowisko kierownika) oraz komponentów odpowiedzialnych za synchronizacje. Z kolei wybór instalacji niestandardowej spowoduje wyświetlenie listy wszystkich składników i moŝliwość wyboru zainstalowania dowolnego z nich. Pozwoli takŝe na zmianę domyślnej lokalizacji instalowanych plików: 5
UŜytkownik będzie mógł sam zdecydować, jakie składniki systemu zainstalować. Po wybraniu komponentów do zainstalowania uŝytkownik zostaje poproszony o podanie serwera, na którym znajduje się (lub zostanie dopiero utworzona) bazy danych Subiekta Sprint. Podając nazwę serwera, naleŝy równieŝ wybrać sposób autentykacji. Po wybraniu serwera - o ile istnieje juŝ na nim załoŝona baza danych Subiekta Sprint moŝna wybrać domyślną bazę danych, z którą będzie się łączyć nowo instalowany Subiekt Sprint. W ostatniej fazie instalacji uŝytkownik moŝe skorzystać z opcji optymalizacji zainstalowanych plików programu. Optymalizacja jest operacją długotrwałą, ale spowoduje, iŝ program powinien uruchamiać się i być gotowy do pracy szybciej. Domyślnie (z racji czasochłonności tej operacji) znacznik przeprowadzenia tej operacji jest niewłączony. Po zakończeniu procesu instalowania wizard instalacyjny wyświetli informację o zakończeniu instalacji oraz zaproponuje (o ile wybrano składnik serwisu fiskalnego) przeprowadzenie automatycznego wyszukania drukarek fiskalnych podłączonych do stanowiska. Jeśli uŝytkownik potwierdzi tę operację, uruchomiony zostanie programu Fiskalizacja.WykrywaczUrzadzen.exe, który wyszuka podłączone do komputera drukarki fiskalne. 4. Pliki XML, HTHL oraz logi Subiekt Sprint zapisuje pewne ustawienia programu w plikach XML. PoniŜej wykazano, jakie dane i w jakich plikach są zawarte wraz z ich umiejscowieniem. Dodatkowo takŝe opisane zostały pliki logów, które mogą być pomocne w sytuacji, gdy występuje błąd i nie jest znana jego przyczyna. 6
Pliki synchronizacji: Nazwa pliku: Opis: Przykładowa ścieŝka: parametryuslugi.xml Plik określa port działania usługi i domyślny timeout zapytań bazodanowych (domyślnie 30 sekund) Sprint\synchronizacja\parametryUslugi.xml 1 users\insert\subiekt Sprint\synchronizacja\ parametryuslugi.xml 2 startup.xml sklepy.xml synchronizator.xml system_zewn.xml UstawieniaDodatkowe.xml Plik określa z którą bazą SS połączy się usługa synchronizacji przy starcie systemu (wykorzystywany w trybie Zarządzanie ) Plik definiuje sklepy SS z którymi łączy się usługa synchronizacji (wykorzystywany w trybie MenedŜer ) Plik zawiera dane połączenia do usługi synchronizacji (wykorzystywany w trybie MenedŜer ) Plik zawiera dane połączenia do bazy systemu zewnętrznego (wykorzystywany w trybie MenedŜer ) Plik zawiera ustawienia czasów oczekiwania na odpowiedzi serwera (timeouty) Sprint\synchronizacja\startup.xml users\insert\subiekt Sprint\synchronizacja\ startup.xml Sprint\synchronizacja\sklepy.xml users\insert\subiekt Sprint\synchronizacja\ sklepy.xml Sprint\synchronizacja\synchronizator.xml users\insert\subiekt Sprint\synchronizacja\ synchronizator.xml Sprint\synchronizacja\system_zewn.xml users\insert\subiekt Sprint\synchronizacja\ system.xml Sprint\ UstawieniaDodatkowe.xml users\insert\subiekt Sprint\ UstawieniaDodatkowe.xml 1 Dotyczy Windows Vista i Windows 7 2 Dotyczy Windows XP i inne 7
Pliki logów: Nazwa pliku: Opis: Przykładowa ścieŝka: log-serwissynchronizacji.txt Sprint\log-serwissynchronizacji.xml log-serwisfiskalizacji.txt Plik logu usługi synchronizacji. W logu zapisywane są czasy trwania poszczególnych faz synchronizacji. Plik logu usługi fiskalizacji Sprint\log-serwis-synchronizacji.xml Sprint\log-serwisfiskalizacji.xml Sprint\log-serwis-fiskalizacji.xml log-sos.txt Plik logu aplikacji Zarządzanie Sprint\log-sos.xml Sprint\log-sos.xml poslogxx.txt (gdzie XX to liczba od 1 do 10) Plik logu aplikacji SprzedaŜ C:\Users\Kowalski\AppData\Roaming\InsERT\Subiekt Sprint\poslog C:\ Documents and settings \Kowalski\ \InsERT\Subiekt Sprint\poslog Pliki inwentaryzora: Nazwa pliku: Opis: Przykładowa ścieŝka: Inwentaryzator.xsd Schemat opisujący strukturę pliku, który jest czytelny dla systemu Subiekt Sprint. Sprint\Inwentaryzator\Inwentaryzator.xsd Sprint\Inwentaryzator\Inwentaryzator.xsd Inwentaryzator.xslt Transformata opisująca przekład danych dostarczonych przez inwentaryzator do schematu zgodnego z plikiem XSD. Sprint\Inwentaryzator\Inwentaryzator.xslt Sprint\Inwentaryzator\Inwentaryzator.xslt Pliki wyświetlacza aplikacji SprzedaŜ: Nazwa pliku: Opis: Przykładowa ścieŝka: blokada.xml wyświetlaczu w trybie blokady programu. Sprint\Wyswietlacz\Blokada.xml Sprint\Wyswietlacz\Blokada.xml 8
nowapozycja.xml wyświetlaczu po dodaniu nowej pozycji na dokument. Sprint\Wyswietlacz\NowaPozycja.xml Sprint\Wyswietlacz\ NowaPozycja.xml nowydokument.xml pologowaniu.xml wyświetlaczu przy rozpoczynaniu nowego dokumentu. wyświetlaczu po zalogowaniu uŝytkownika. Sprint\Wyswietlacz\NowyDokument.xml Sprint\Wyswietlacz\NowyDokument.xml Sprint\Wyswietlacz\PoLogowaniu.xml Sprint\Wyswietlacz\ PoLogowaniu.xml poplatnosci.xml wyświetlaczu po dokonaniu płatności. Sprint\Wyswietlacz\PoPlatnosci.xml Sprint\Wyswietlacz\PoPlatnosci.xml pouruchomieniu.xml wyświetlaczu po załadowaniu programu. Sprint\Wyswietlacz\PoUruchomieniu.xml Sprint\Wyswietlacz\PoUruchomieniu.xml przedplatnoscia.xml wyświetlaczu przed dokonaniem płatności. Sprint\Wyswietlacz\PrzedPlatnoscia.xml Sprint\Wyswietlacz\PrzedPlatnoscia.xml wprowadzenieklienta.xml wyświetlaczu po zmianie kontrahenta dokumentu. Sprint\Wyswietlacz\WprowadzenieKlienta.xml Sprint\Wyswietlacz\WprowadzenieKlienta.xml opoznieniefiskalizacji.txt Plik definiuje (w sekundach) opóźnienie uruchamiania serwisu fiskalizacji przy automatycznym uruchamianiu usługi. Sprint\opoznienieFiskalizacji.txt Sprint\opoznienieFiskalizacji.txt 9
%NazwaBazy%_%LoginPracownika%.fst Plik z otwartymi i niezapisanymi danymi dokumentów uŝytkownika. Z niego następuje awaryjne odzyskanie danych o niezapisanych dokumentach. Sprint\restore\%NazwaBazy%_%LoginPracownika%.fst Sprint\%NazwaBazy%_%LoginPracownika%.fst Pliki szablonów HTML aplikacji SprzedaŜ: Nazwa pliku: Opis: Przykładowa ścieŝka: blokada.html logowanie.html ekrankliencki.html Plik definiuje jakie dane będą wyświetlane na lewym panelu podczas blokady. Plik definiuje jakie dane będą wyświetlane na lewym panelu podczas logowania. Plik definiuje jakie dane będą wyświetlane na drugim ekranie podłączonym do komputera. Sprint\Wyswietlacz\Blokada.xml users\insert\subiekt Sprint\Wyswietlacz\Blokada.xml Sprint\Wyswietlacz\NowaPozycja.xml users\insert\subiekt Sprint\Wyswietlacz\ NowaPozycja.xml Sprint\Wyswietlacz\NowyDokument.xml users\insert\subiekt Sprint\Wyswietlacz\NowyDokument.xml 5. Urządzenia zewnętrzne Subiekt Sprint współpracuje z następującymi urządzeniami zewnętrznymi: Drukarki fiskalne przetestowane we współpracy z Subiektem Sprint: Emar Printo 57T, Elzab Mera, Upos FP-T260FVA, Posnet Thermal HS FV Drukarki fiskalne wg producentów mające kompatybilne protokoły transmisji z następującymi: Elzab Omega, Posnet Thermal, Posnet Temo, Innova Profit, Innova Market, Torell Andros. Drukarki Novitus obsługujące dwa rodzaje protokołów: własny oraz ten, który został uŝyty do komunikacji z drukarką Emar Printo 57T. Urządzenia te mają moŝliwość w ich konfiguracji wyboru jednego z tych protokołów: Vento, Viking (produkowane po 2001roku), Vega Mobil (produkowane po 2001r.), Vivo, Quarto, Delio Prime. czytniki kodów kreskowych emulujące działanie klawiatury, 10
czytniki kart rabatowych (magnetycznych) klientów, wagi elektroniczne, szuflady, wyświetlacze, inwentaryzatory przetestowane urządzenia to: Cypherlab 8300-L oraz Metrologic sp5600, ekrany dotykowe. Do skonfigurowania drukarek fiskalnych słuŝy program Fiskalizacja.WykrywaczUrzadzen.exe. Jeśli w czasie instalowania programu uŝytkownik zaznaczył opcję Dodaj drukarki fiskalne, program wystartuje automatycznie po zainstalowaniu Subiekta Sprint. Wykrywacz moŝna takŝe wywołać, uruchamiając Fiskalizacja.WykrywaczUrzadzen.exe z lokalizacji, gdzie zainstalowany jest Subiekt Sprint. W pierwszym oknie naleŝy wybrać, czy drukarki mają być wykryte automatycznie czy teŝ mają być dodane manualnie przez uŝytkownika: Wyszukiwanie automatyczne pokazuje na liście wszystkie znalezione przez niego drukarki: 11
Jeśli jednak zdarzy się, iŝ podłączona drukarka nie została znaleziona, uŝytkownik ma moŝliwość ręcznego dodania konfiguracji urządzenia. Wystarczy w powyŝszym oknie wybrać opcję Drukarki, której szukam, nie ma na liście. Ręczne dodawanie konfiguracji urządzenia moŝna równieŝ wywołać w pierwszym ekranie wykrywacza. 12
Dodanie ręczne drukarki fiskalnej jest wykorzystywane najczęściej, gdy program nie zna podłączonego do komputera urządzenia, a urządzenie jest zgodne (pod względem protokołu transmisji) z jednym ze sterowników predefiniowanych w programie. NaleŜy wybrać sterownik, z którym kompatybilne jest urządzenie, a następnie podać jego nazwę (pod jaką będzie widziane w programie) i parametry połączenia. Po wprowadzeniu tych danych moŝna skorzystać z opcji przetestowania połączenia z urządzeniem. Subiekt Sprint umoŝliwia takŝe zdalną fiskalizację. Wystarczy zdefiniować wtedy jedną drukarkę fiskalną i jest techniczna moŝliwość korzystania z niej na wielu stanowiskach. 6. Pozostałe czynności Po wybraniu modelu pracy, ilości stanowisk, zainstalowaniu na nich odpowiednich komponentów oraz wykryciu drukarek fiskalnych, naleŝy: z poziomu Subiekta GT lub Navireo dodać pracowników, którzy będą obsługiwać Subiekta Sprint (Słowniki -> Personel), ewentualnie nadać im uprawnienia i przypisać kasę, do której będą trafiać zaimportowane z Subiekta Sprint dokumenty finansowe powiązane z handlowymi, uruchomić program Zarządzanie na jednym ze stanowisk i załoŝyć nowy sklep, wprowadzić licencje, wybrać model synchronizacji z Subiektem GT lub Navireo, pobrać dane (zsynchronizować) z systemu handlowego (dane podmiotu, elementy słownikowe, kartoteki towarów i kontrahentów, itd.), wpisać dane sklepu, zdefiniować role i przypisać je uŝytkownikom Subiekta Sprint zdefiniować stanowiska pracy i ewentualnie przypisać im współpracę z urządzeniami zewnętrznymi (wagi, drukarki, ekran dotykowy, itd.), zdefiniować płatności, waluty, sposób pracy z sesjami, sposób fiskalizacji oraz ewentualnie filtry, działy i kategorie na potrzeby stanowisk z ekranami dotykowymi. Wszystkie ww. operacje opisane są w systemie pomocy do Subiekta Sprint (lub Navireo Szybka sprzedaŝ). 7. Pytania i odpowiedzi: 1. Czy Subiekt Sprint działa na Windows 98? Nie, do pracy Subiekt Sprint wymaga co najmniej Windowsa XP SP3 lub nowszej wersji. 2. Czy do pracy Subiekta Sprint potrzebna jest licencja Sfery dla Subiekta? Nie, licencja nie jest wymagana. 3. Czy wymagany jest Subiekt GT? Zainstalowanie Subiekta GT lub Navireo (w wersji zgodnej z wersją bazy danych tych programów) niezbędne jest na stanowisku, gdzie działa usługa (lub menadŝer) synchronizacji. 13
4. Czy moŝna współpracować z Navireo? Tak, od wersji 1.01 Navireo Szybka sprzedaŝ współpracuje z Navireo. W podmiocie, z którym współpracować ma Navireo Szybka sprzedaŝ, wymagana jest licencja Szybka sprzedaŝ. 5. Czy w Subiekcie Sprint moŝliwa jest do wykonania zdalna fiskalizacja? Tak, Subiekt Sprint umoŝliwia zdalną fiskalizację. Wystarczy zdefiniować wtedy jedną drukarkę fiskalną i w konfiguracji stanowisk (w programie Zarządzanie ) przypisać ją do innych stanowisk. 6. Co zrobić, gdy nie moŝna połączyć się z serwerem bazy danych lub serwisem synchronizacji? NaleŜy: sprawdzić działanie firewall a, czy nie blokuje SQL Servera, na komputerze, z którego nie moŝna uzyskać połączenia (zwanego dalej końcówką ), zainstalować MS SQL Server 2005 Backward Compatibility (dołączony na płycie instalacyjnej), na końcówce i serwerze włączyć protokół TCP/IP w konfiguracji serwera, oraz SQL Browsera (w SQL Server Configuration Manager ) Jeśli to nie pomaga, spróbować: na serwerze ustawić na sztywno port (SQL Server Configuration Manager -> parametry instancji do której ma być łączenie) na końcówce, ustawić łączenie się do serwera poprzez wpisanie IP serwera i numeru portu, np.: 198.192.989.919, 1433 14