Układ nerwowy. Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Podobne dokumenty
biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Komunikacja wewnątrz organizmu

Układ nerwowy (II) ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU

Tkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie

Prof. dr hab. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska ANATOMIA I MORFOLOGIA FUNKCJONALNA CZŁOWIEKA

Dr inż. Marta Kamińska

Układ nerwowy. /Systema nervosum/

Data utworzenia :30 Anna M. Czarnecka. 1. Budowa komórki nerwowej:

Tkanka mięśniowa pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie ( główki miozyny kroczą po aktynie)

Układ nerwowy. Ośrodkowy i Obwodowy

Skóra. - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2. - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała

Somatosensoryka. Marcin Koculak

Tkanka nabłonkowa. (budowa)

biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa Centralny układ nerwowy

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski

NARZĄD WZROKU

Autonomiczny układ nerwowy - AUN

Tkanka nerwowa Centralny układ nerwowy

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa Zakończenia nerwowe

Tkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)

Tkanka łączna. komórki bogata macierz

Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 1 :

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

Wprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103

Tkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość

Co działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz

Dr inż. Marta Kamińska

Ćwiczenie XIII Autonomiczny układ nerwowy

V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY

Czucie bólu z zębów człowieka. dr n. med. Marcin Lipski dr n. med. Jarosław Zawiliński


TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK

ANATOMIA FUNKCJONALNA

Wykład I. Komórka. 1. Bioczasteczki : węglowodany, białka, tłuszcze nukleotydy

Ruch i mięśnie. dr Magdalena Markowska

Tkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość. Mięśnie gładkie

Budowa i funkcje komórek nerwowych

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski

Neurologia dla studentów wydziału pielęgniarstwa. Bożena Adamkiewicz Andrzej Głąbiński Andrzej Klimek

Rozdział 4 IDENTYFIKACJA I ANALIZA FIZJOLOGICZNYCH SYSTEMÓW STEROWANIA

TKANKA NERWOWA NEURONY

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp.

Plastyczność mózgu a Kinezjologia Edukacyjna

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

Tkanka nerwowa Centralny układ nerwowy

grupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1)

Narządy zmysłów, skóra

Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym

Powłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: Warstwy skóry:

Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku.

- mózgowie i rdzeń kręgowy

Leki przeciwbólowe (analgetica)

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

STRUKTURA CENTRALNEGO UKŁADU NERWOWEGO (OUN)

Created by Neevia Document Converter trial version

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA

Zagadnienia wymagane na egzaminie z przedmiotu Histologia i embriologia

Powłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie)

Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka

Funkcjonowanie narządu ruchu. Kinga Matczak

Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu pl

Podstawy anatomii, wykłady

Przeanalizuj 12 obrazów tkanek z otrzymanego katalogu od prowadzącego zajęcia i opisz każde zdjęcie w tabeli zgodnie z podanym wzorem:

Podstawową jednostką budulcowa i funkcjonalną układu nerwowego jest - neuron

Tkanka nabłonkowa. 46. Tarczyca (H/E) 13. Rogówka (H/E)

Fizjologia człowieka

Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10

ANATOMIA CZŁOWIEKA REPETYTORIUM NA PODSTAWIE ANATOMII CZŁOWIEKA A. BOCHENKA M. REICHERA PRZYGOTOWALI UZUPEŁNIAJĄC I REDAGUJĄC

Prof. dr hab. Krzysztof Turowski. Morfologia układu nerwowego

Czynność rdzenia kręgowego Odruch

FIZJOLOGIA ZWIERZĄT prof. dr hab. Krystyna Skwarło-Sońta rok akad. 2012/2013

Opracowanie BEATA WAWRYN-ŻMUDA

Neurofizjologia WYKŁAD 5

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

projekcyjne kojarzeniowe spoidłowe

V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY

Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE PZWL. Wydawnictwo Lekarskie

Tkanka nabłonkowa. 46. Tarczyca (H/E) 13. Rogówka (H/E) 63. Dwunastnica (H/E) 74. Pęcherz moczowy (H/E)

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM

Sylabus z modułu. [08] Anatomia

Tkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie

Ruch i mięśnie. dr Magdalena Markowska

SYLABUS 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE 2.WYMAGANIA WSTĘPNE

Wybrane zagadnienia z fizjologii owadów

THIOTEPUM. Załącznik C.55. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1382 Poz.

Transkrypt:

Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Tkanka nerwowa Komórki nerwowe NEURONY Komórki glejowe

Typy neuronów Czuciowe (afferentne) Ruchowe (efferentne) Wstawkowe - Interneurony

Typy neuronów Neurony dwubiegunowe Siatkówka Błona węchowa Zwój przedsionkowo - ślimakowy Neurony rzekomojednobiegunowe Neurony czuciowe Neurony wielobiegunowe Neurony ruchowe Neurony wstawkowe

Typy komórek glejowych Centralny układ nerwowy Oligodendrocyty Astrocyty Ependymocyty Komórki mikrogleju Obwodowy układ nerwowy Komórki Schwanna (neurolemmocyty) Komórki glejowe zwojów ( amficyty)

Astrocyty Pochodzenie neuroektoderma (pierwotna cewa nerwowa) 2 typy Protoplazmatyczne Włókniste Pełnią funkcję podporową Otaczają neurony, naczynia krwionośne, synapsy Tworzą błonę na zewnętrznej powierzchni mózgu i rdzenia kręgowego Kontrolują jonowo chemiczne środowisko tkanki nerwowej Regulują aktywność i metabolizm neuronów Łączą się połączeniami typu neksus tworząc sieć komunikacyjną

Blood vessel Astrocytes

Komórki mezogleju (mikrogleju) Pochodzenie mezodermalne pochodzą ze szpiku kostnego Komórki układu monocytowo makrofagowego -Makrofagi CUN Mają zdolność do fagocytozy i migracji Biorą udział w procesach zapalnych Fagocytują uszkodzone neurony Uczestniczą w embriogenezie usuwając nadmiar neuronów

Ependymoycty Pochodzenie neuroektoderma (pierwotna cewa nerwowa) Komórki kształtu sześciennego Wyścielają ściany komór mózgu i kanału centralnego rdzenia kręgowego

Oligodendrocyty Pochodzenie neuroektoderma (pierwotna cewa nerwowa) Tworzą osłonki mielinowe w CUN

Komórki tworzące osłonki mielinowe OUN Neurolemmocyty CUN Oligodendrocyty

Komórka Schwanna Miedzywężle Przewężenie Ranviera

Obwodowy układ nerwowy Włókna rdzenne 1 neurolemmocyt 1 akson Włókna bezrdzenne 1 neurolemmocyt wiele aksonów Axon Shwann cell Shwann cell Włókna somatyczne Przedzwojowe włókna układu autonomicznego Drobne włókna czuciowe Zazwojowe włókna układu autonomicznego

Axons Oligodendrocyte

Centralny układ nerwowy Włókna rdzenne Oligodendrocytes Włókna bezrdzenne Nagie włókna nerwowe nie otoczone przez kom. glejowe

Obwodowy układ nerwowy Nerwy czuciowe ruchowe mieszane Zwoje Zakończenia nerwowe

Nanerwie Onerwie Sródnerwie

Nerw Śródnerwie tkanka łączna włóknista lużna Onerwie kilka warstw płaskich nabłonkowatych komórek Nanerwie tkanka łączna włóknista zbita o układzie nieregularnym

Układ nerwowy Układ nerwowy somatyczny mięśnie szkieletowe Układ nerwowy autonomiczny mięśnie gładkie, gruczoły, modulacja rytmu serca

Układ nerwowy autonomiczny Układ współczulny neurony przedzwowjowe zlokalizowane są w piersiowym i lędzwiowym odcinku rdzenua kręgowego Układ przywspółczulny neurony przedzwojowe zlokalizowane są w rdzeniu przedłużonym, śródmózgowiu i odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego

Zakończenia nerwowe Aferentne receptory czuciowe Eferentne

Receptory czuciowe Receptory czucia powierzniowego - exteroceptory Receptory czucia głębokiego - proprioceptory Interoceptory

Receptory czuciowe Nieotorbione Wolne zakończenia nerwowe Ciałka Merkela Otorbione (korpuskularne) Ciałka Meissnera Ciałka Vatera -Paciniego Ciałka Ruffiniego

Wolne zakończenia nerwowe Obecne głównie w skórze, nabłonku rogówki Rozgałęziają się w naskórku Pozbawione osłonki mielinowej i Schwanna Wrażliwe na dotyk, ciepło, zimno, ból

Ciałka Merkela Wolne zakończenia nerwowe połączone z komórkami Merkela Komórki Merkela zmodyfikowane komórki naskórka Mechanoreceptory wrażliwe na dotyk

Ciałka Vatera -Paciniego Receptory korpuskularne Włókno nerwowe otoczone jest przez koncentryczne blaszki utworzone z nabłonkowatych fibroblastów Obecne w tkance podskórnej, powięziach, torebkach stawowych Wrażliwe na wibracje i nacisk

Ciałka Meissnera Receptory korpuskularne Wypełnone neurolemmocytami, które tworzą nieregularne, kręte blaszki Pomiędzy blaszkami zygzakowato biegną włókna nerwowe Obecne w warstwie brodawkowej skóry bez włosów (wargi, dłonie, podeszwy stóp) Wrażliwe na dotyk

Proprioceptory Wrzecionko nerwowo mięśniowe Wrzecionko nerwowo - ścięgniste