WSO WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM OCENIANIA SOSW NR1 W GNIEŹNIE 1
Podstawa prawna Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007r., Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach (Dz. U. z 2010r., Nr 228, poz.1489) Rozporządzenie MENiS z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002 r., Nr 15, poz. 142) Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r., poz. 941 ) 1 Informacje ogólne l. Niniejszy Wewnątrzszkolny System Oceniania reguluje zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów Szkoły Podstawowej i Gimnazjum upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym. 2. Ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych ww. uczniów polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w zakresie posiadanych przez nich sprawności i umiejętności w stosunku do zaplanowanych wcześniej w indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych oraz na sformułowaniu oceny opisowej dotyczącej osiągniętego poziomu rozwoju. 2 Cel i zakres Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania 1. Wewnątrzszkolny System Oceniania ma na celu regulację zasad dotyczących oceniania uczniów tak, by: a) poinformować rodziców (prawnych opiekunów) ucznia o poziomie jego aktualnych osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, b) dostarczyć rodzicom (opiekunom prawnym) i nauczycielom informacji o możliwościach i trudnościach oraz tendencjach rozwojowych ucznia, c) motywować rodziców (opiekunów prawnych) do dalszej pracy z dzieckiem w jego środowisku domowym, d) umożliwić nauczycielom i wychowawcom modyfikowanie warsztatu, celów i metod pracy w stosunku do zmieniających się potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia. 2
2. Wewnątrzszkolny System Oceniania pozwala: a) określić fakt wystąpienia zmian w określonych zakresach w porównaniu ze stanem wyjściowym (np. początkiem roku szkolnego, końcem poprzedniego semestru), b) opisać jakość, dynamikę i efekty zmian, c) ukierunkować dalszą pracę nauczycieli i rodziców zgodnie z potrzebami i możliwościami ucznia, d) pobudzić rozwój psychofizyczny i społeczno-emocjonalny ucznia, e) tworzyć przez szkołę, przy współpracy z rodzicami, indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne, zgodne z rozpoznanymi potrzebami i możliwościami ucznia. 3. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje: a) dokonanie wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia, b) formułowanie przez nauczycieli celów pracy dla każdego ucznia, opisanych w indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych oraz dla całej grupy opisanych w planach edukacyjnych nauczyciela, c) monitorowanie rozwoju uczniów poprzez obserwację i nanoszenie na bieżąco uwag dotyczących obserwowanych zmian, d) ocenę opisową, będącą swoistą diagnozą postępów ucznia, dokonywaną dwa razy do roku - na koniec I semestru i koniec roku szkolnego, e) klasyfikowanie i promowanie uczniów, f) gromadzenie, selekcjonowanie, przechowywanie i wykorzystywanie informacji o uczniach, g) sposoby i formy informowania. rodziców (prawnych opiekunów) o poziomie funkcjonowania dziecka, h) sposoby nagradzania i karania uczniów. 3 Ocena poziomu funkcjonowania (diagnozowanie) 1. Ważnym zadaniem naszej placówki, prowadzącym do rzetelnej i obiektywnej oceny postępów edukacyjnych ucznia jest dokonanie wielospecjalistycznej oceny poziomu jego funkcjonowania. 2. W celu dokonania wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia współpracują: wychowawca klasy nauczyciele i specjaliści psycholog pedagog szkolny. 3. Nauczyciele pracujący z uczniem dokonują wielospecjalistycznej oceny poziomu jego funkcjonowania narzędziami wypracowanymi lub wybranymi przez Placówkę. 3
4. Specjaliści pracujący z uczniem dokonują oceny poziomu jego funkcjonowania określonymi narzędziami z zakresu swojej specjalności. 5. W celu pogłębienia diagnozy pedagogicznej ucznia wychowawca może zastosować wybrane przez siebie narzędzie diagnozy pedagogicznej opisane w literaturze pedagogicznej. 6. Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia dokonywana jest na początku każdego roku szkolnego do dnia 15 września. 4 Indywidualne Programy Edukacyjno - Terapeutyczne 1. Dla każdego ucznia tworzony jest Indywidualny Program Edukacyjno - - Terapeutyczny (IPET) uwzględniający zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, dostosowany do jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych. 2. IPET jest rejestrem celów i zadań edukacyjnych oraz treści do realizacji przez ucznia. 4. Indywidualne Programy Edukacyjno Terapeutyczne wszystkich uczniów po zatwierdzeniu Rady Pedagogicznej wchodzą w skład Szkolnego Zestawu Programów nauczania obowiązującego w danej szkole. 5. Bazą do tworzenia IPET jest wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia. 6. W tworzeniu IPET bierze udział zespół nauczycieli uczących, pedagog i psycholog szkolny. Osobą odpowiedzialną jest wychowawca klasy. 7. IPET jest opracowywany na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie dłuższy jednak niż etap edukacyjny : a) dla uczniów rozpoczynających naukę w Placówce do dnia 30 października. b) dla pozostałych uczniów do dnia 30 września. 8. IPET zawiera: a) informacje o uczniu, b) zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, c) cele edukacyjne i terapeutyczne, d) treści nauczania zadania do realizacji, e) formy i metody pracy z uczniem, f) zakres działań o charakterze rewalidacyjnym oraz innych zajęć odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości 4
psychofizyczne ucznia, g) formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologicznopedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, h) działania wspierające rodziców ucznia oraz zakres współdziałania z innymi instytucjami, i) zgodę rodziców na realizację programu, j) podpisy osób odpowiedzialnych za opracowanie i realizację programu. 9. Aby sformułować cele ogólne i szczegółowe wychowawca określa sferę najbliższego rozwoju poszczególnych uczniów w każdej kategorii sprawności i umiejętności. 10. Sfera najbliższego rozwoju wyznacza zakres podstawowych treści, które można włączyć do realizacji programu. Dostosowywanie treści do sfery najbliższego rozwoju zwiększa prawdopodobieństwo ujawnienia się w jak najkrótszym czasie oczekiwanych rezultatów. 5 Planowanie pracy nauczyciela z klasą. 1. Praca nauczycieli wymaga planowania. 2. Nauczyciele sporządzają plany edukacyjne 2 razy w roku szkolnym i składają do wicedyrektora ds. dydaktycznych w pierwszym semestrze do dnia 10 września, a w semestrze drugim do końca tygodnia rozpoczynającego ten semestr. 3. Podstawą tworzenia spójnego planu edukacyjnego nauczyciela są: wielospecjalistyczne oceny poziomu funkcjonowania uczniów i sporządzone na ich podstawie IPET program profilaktyczny i wychowawczy, podstawa programowa kształcenia ogólnego dla uczniów o upośledzeniu umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz ze sprzężeniami, harmonogram apeli, imprez, konkursów i wycieczek, uroczystości szkolnych i międzyszkolnych, harmonogram zajęć otwartych, harmonogram zajęć pozalekcyjnych, plany realizowane w związku z awansem zawodowym, aktualnie realizowane programy specjalne, okresowe. 4. Tak stworzone plany edukacyjne nauczycieli przedstawiają i zapewniają integralność działań edukacyjnych, terapeutycznych i wychowawczych wobec każdego ucznia. 5
6 Monitorowanie rozwoju ucznia. 1. Do obowiązków wszystkich nauczycieli pracujących z uczniem należy monitorowanie jego rozwoju. Obowiązek ten nadzoruje wychowawca klasy. 2. Do prowadzenia obserwacji i nanoszenia uwag, odnotowywania i opisu pojawiających się w ciągu roku szkolnego nowych zachowań, zaobserwowanych możliwości, spontanicznych zachowań czy specyficznych reakcji na zdarzenia w otoczeniu służy Arkusz Spostrzeżeń. 3. W celu dokonania kompleksowej oceny efektów realizacji IPET nauczyciele spotykają się w zespołach nauczycielskich co najmniej jeden raz w roku szkolnym. 4. Spotkania wymienione w punkcie 3 są podstawą do podjęcia decyzji dotyczących: a) modyfikacji celów do osiągnięcia przez ucznia, b) modyfikacji zastosowanych metod osiągania celów, c) ewentualnego przedłużenia edukacji ucznia na danym etapie edukacyjnym jako wstęp do rozmowy z rodzicami. 7 Klasyfikowanie i ocenianie uczniów. 1. W terminach określonych w kalendarzu każdego roku szkolnego dokonuje się klasyfikacji śródrocznej oraz klasyfikacji rocznej uczniów Szkoły Podstawowej i Gimnazjum. 2. Klasyfikacja śródroczna ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym to: a) podsumowanie osiągnięć edukacyjnych z zajęć edukacyjnych, określonych w szkolnym planie nauczania, z uwzględnieniem IPET b) podsumowanie zachowania ucznia, c) ustalenie śródrocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, d) ustalenie śródrocznej oceny zachowania - odbywa się we wszystkich klasach Szkoły Podstawowej i Gimnazjum przez wychowawcę klasy, po zasięgnięciu opinii innych nauczycieli uczących w klasie. 3. Klasyfikacja roczna ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym to: a) podsumowanie osiągnięć edukacyjnych z zajęć edukacyjnych, określonych w szkolnym planie nauczania, z uwzględnieniem IPET b) podsumowanie zachowania ucznia, 6
c) ustalenie rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, d) ustalenie rocznej oceny zachowania - odbywa się we wszystkich klasach Szkoły Podstawowej i Gimnazjum przez wychowawcę klasy po zasięgnięciu opinii innych nauczycieli uczących w klasie. 4. Uczeń może nie być klasyfikowany jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczających połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. 5. Śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych są ocenami opisowymi. 6. Śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne zachowania są ocenami opisowymi. 7. Ocena opisowa posiada następujące cechy: a) jest podsumowaniem konkretnej pracy z uczniem w określonym przedziale czasowym, b) jest indywidualna, nie może przybierać postaci schematu, c) zawiera opis osiągniętego poziomu w porównaniu z poziomem ocenianym poprzednio (czy uczeń funkcjonuje tak samo, lepiej czy nastąpił regres), d) ocenia przebieg postępów ucznia w stosunku do jego możliwości, e) jest ocena pozytywną, musi jednak obiektywnie opisywać ucznia, by rodzice nie wytworzyli sobie fałszywego obrazu dziecka. 8. Ocena opisowa wpisana jest przez wychowawcę klasy do arkusza ocen, i na świadectwie promocyjnym lub świadectwie ukończenia szkoły. 9. Oceny bieżące osiągnięć edukacyjnych ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym mogą być wyrażone przysłówkami, są one odpowiednikami ocen opisowych i określają wykonanie przez ucznia danego zadania na poziomie: 1) doskonale (D) uczeń samodzielnie wykonuje zadanie dostosowane do jego indywidualnych możliwości, wykazując się przy tym pomysłowością; sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu zadań teoretycznych i praktycznych; 2) bardzo dobrze (B) uczeń zdobyte umiejętności i wiadomości potrafi zastosować w nowych sytuacjach praktycznych; bardzo dobrze radzi sobie z zadaniami dostosowanymi do jego indywidualnych możliwości; 3) poprawnie (P) uczeń poprawnie wykonuje zadanie dostosowane do jego indywidualnych możliwości; potrafi zastosować zdobyte wiadomości i umiejętności w znanych sytuacjach, przy niewielkiej pomocy nauczyciela; 4) zadowalająco (Z) uczeń wykonuje typowe zadania, według schematów; 7
wymaga ukierunkowania oraz wsparcia ze strony nauczyciela podczas wykonywania zadań dostosowanych do indywidualnych możliwości; 5) wystarczająco (W) uczeń pracuje tylko przy wsparciu nauczyciela i pod jego kierunkiem; rozwiązuje zadania o niewielkim stopniu trudności 10. Dopuszcza się stosowanie zastępników bieżącej oceny opisowej w postaci symboli, znaczków, punktów itp. 11. Ocenę zachowania uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym ustala się na podstawie kryteriów oceny zachowania ustalonych dla klasy przez wychowawcę i zespół nauczycieli. 12. Ocena z zachowania jest oceną opisową. 13. Ocena z religii ustalana jest przez katechetę w formie opisowej. Ocena opisowa zawiera stwierdzenie uogólniające, zgodne z sześciostopniową skalą ocen: 1 - niedostateczny 2 - dopuszczający 3 - dostateczny 4 - dobry 5 - bardzo dobry 6 celujący 14. Nawet niewielkie postępy ucznia powinny być wzmacniane pozytywnie, natomiast brak postępów nie podlega wartościowaniu negatywnemu. 8 Promowanie oraz warunki ukończenia szkoły 1. Uczniowie Szkoły podstawowej i Gimnazjum otrzymują promocję do klasy programowo wyższej z uwzględnieniem specyficznych zaleceń wynikających z Indywidualnych Programów Edukacyjno-Terapeutycznych, w porozumieniu z rodzicami( opiekunami prawnymi). 2. Uczeń Szkoły Podstawowej kończy naukę w wieku 18 lat, Gimnazjum do 21 roku życia. 3. Uczniowi można przedłużyć okres nauki o jeden rok na każdym etapie edukacyjnym, zwiększając proporcjonalnie liczbę godzin edukacyjnych. 4. Wniosek o przedłużenie etapu edukacyjnego może złożyć do dyrektora Ośrodka wychowawca klasy, nauczyciel lub specjalista uczący dane dziecko, rodzic (opiekun prawny ) ucznia nie później niż do lutego roku poprzedzającego ostatni rok nauki w danej szkole. 8
5. Jeśli wnioskodawcą nie jest rodzic (opiekun prawny), wówczas wychowawca klasy powiadamia rodziców (opiekunów prawnych) o złożeniu wniosku o przedłużenie uczniowi etapu edukacyjnego w terminie, o którym mowa w punkcie 4. 6. Dyrektor za pośrednictwem wychowawcy wdraża procedurę rozpatrzenia wniosku przez zlecenie zespołowi nauczycieli uczących danego ucznia przygotowania szczegółowej analizy osiągnięć i prognozy postępów na dalsze działania edukacyjne. 7. Decyzję o przedłużeniu etapu edukacyjnego uczniowi podejmuje dyrektor szkoły w uzgodnieniu z rodzicami (opiekunami prawnymi) ucznia i po zasięgnięciu opinii Rady Pedagogicznej do końca II semestru. 8. Uczeń, wobec którego dyrektor podjął decyzję o wydłużeniu etapu edukacyjnego na poziomie danej klasy, nie otrzymuje świadectwa promocyjnego do klasy programowo wyższej. Decyzja o wydłużeniu etapu edukacyjnego odnotowana jest w arkuszu ocen i dołączona do dokumentacji ucznia. 9. Uczniowie kończący dana klasę otrzymują świadectwo promocyjne do klasy programowo wyższej, a uczniowie kończący daną szkołę świadectwo ukończenia szkoły. 10. Wyniki klasyfikacji, promocji i decyzje o ukończeniu danej szkoły podejmuje i zatwierdza Rada Pedagogiczna uwzględniając specyfikę rozwoju każdego ucznia. 11. Świadectwo ukończenia szkoły wydaje szkoła, którą uczeń ukończył. 9 Gromadzenie, przechowywanie i wykorzystywanie informacji o uczniach. 1. Wychowawca klasy zobowiązany jest do gromadzenia informacji o każdym uczniu, istotnych z punktu widzenia procesu edukacyjno-terapeutycznego. 2. Dokumentacja każdego ucznia znajduje się u wicedyrektora ds. dydaktycznych i jest dostępna dla wszystkich nauczycieli. 3. Zgromadzona w ten sposób dokumentacja daje każdemu nauczycielowi całościowy obraz prowadzonej dotychczas z uczniem pracy edukacyjnej, rewalidacyjnej i wychowawczej, pozwala wyciągnąć wnioski do dalszej pracy z dzieckiem. 4. Dokumentacja, o której mowa wyżej zawiera przede wszystkim: a) orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, 9
b) wyniki badań psychologicznych, c) wynik (opinię) badania logopedycznego, d) wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania, e) indywidualny program edukacyjno - terapeutyczny, f) dokonywane okresowo oceny opisowe osiągnięć wychowanka, g) arkusze spostrzeżeń. 10 Sposoby i formy informowania rodziców o poziomie funkcjonowania dziecka. 1. Rodzice (opiekunowie prawni) informowani są o poziomie funkcjonowania ucznia poprzez: a) kontakty bezpośrednie: zebrania ogólnoszkolne, na spotkaniach klasowych wg harmonogramu w czasie spotkań indywidualnych na wniosek rodzica lub nauczyciela, podczas bezpośredniej obserwacji zajęć na zaproszenie nauczyciela b) kontakty pośrednie: rozmowa telefoniczna, korespondencja listowna, korespondencja mailowa. 2. Wychowawcy klas na początku każdego roku szkolnego zapoznają rodziców (prawnych opiekunów) z: - indywidualnym programem edukacyjno - terapeutycznym, - sposobem monitorowania postępów ucznia, - warunkami i trybem sporządzania ocen opisowych postępów edukacyjnych i zachowania uczniów. 3. Wychowawcy klas odnotowują fakt kontaktu z rodzicami w dzienniku zajęć. 4. Dodatkowo osiągnięcia szkolne uczniów eksponowane są w kronikach, gablotach, gazetkach ściennych, na dyplomach lub w innej formie. 11 Nagradzanie i karanie uczniów. 1.Nagradzanie i karanie uczniów określa szczegółowo Statut Ośrodka. 12 Postanowienia końcowe. WSO wprowadza się w drodze uchwały Rady Pedagogicznej. Zatwierdzono do realizacji decyzją Rady Pedagogicznej dnia 19 lutego 2013r. r. 10