BADANIA IHAR ODDZIAŁ BYDGOSZCZ Wpływ długości okresu wegetacji gorczycy białej uprawianej w międzyplonie na populację mątwika burakowego w glebie i wartość nawozową plonu Mirosław Nowakowski Zakład Technologii Produkcji Roślin Okopowych IHAR Oddział Bydgoszcz
Dynamika wzrostu i kwitnienia gorczycy białej uprawianej w międzyplonie ścierniskowym w zależności od terminu siewu i odmiany. Bydgoszcz; ocena plonu 25.1.27 W ysokość roślin cm 78 54 1 14 15 3 31 19 33 21 1 35 21 1 24 15 25.X. 28.IX. 31.VIII. Udział roślin kwitnących % 12 1 8 Terminy siewu: I 15 lipiec 6 II 1 sierpień III 15 sierpień 4 Odmiany gorczycy białej: 2 25.X. 28.IX. 31.VIII. I II III NIR (.5) A B C D NIR (.5) A Accent (Saaten Union) B Concerta (Saaten Union) C Radena (Ramenda) D Sirola (KWS)
Wielkość plonu świeżej i suchej masy gorczycy białej uprawianej w międzyplonie ścierniskowym w zależności od terminu siewu i odmiany. IHAR Bydgoszcz; ocena plonu 25.1.27 Plo n cz ęści n ad z iemn ej; t z h a Plo n su ch ej masy Plo n śwież ej masy 4 3 2 1 I II III N IR (,5) A B C D Terminy siewu: Odmiany gorczycy białej: I 15 lipiec A Accent (Saaten Union) II 1 sierpień B Concerta (Saaten Union) III 15 sierpień C Radena (Ramenda) C Sirola (KWS)
Ilości składników pokarmowych: CaO, MgO i Na2O zawarte w plonie ogólnym z 1 ha gorczycy białej i rzodkwi oleistej, uprawianych w międzyplonie ścierniskowym z przeznaczeniem na zielony nawóz, zależnie od odmiany i nawożenia potasem. Bydgoszcz; siew 31.7.26; ocena plonu 25.1.26 kg z ha 12 1 Odmiany gorczycy białej (ABC) i 8 rzodkwi oleistej (DEF): A - Rota ( Womir ) NIR(,5) 6 4 B - Sito ( KWS ) C - Accent ( Saaten Union ) D - Remonta ( KWS ) E - Adagio ( Saaten Union ) 2 A B C D E F 6 12 CaO MgO Na 2O F - Picobello ( Saaten Union ) Nawożenie: 6-6 kg K2O ha-1-12 kg K2O ha-1
Wpływ uprawy w międzyplonie ścierniskowym wybranych odmian gorczycy białej i rzodkwi oleistej oraz nawożenia potasem na liczebność mątwika burakowego (Heterodera schachtii Schmidt). Bydgoszcz; siew 31.7.26; analiza plonu i gleby 25.1.26 % Pr z yr os t / ubyte k jaj i lar w w 1g gle by 1 NIR(,5) O A B C D E NIR(,5) F 4,9 1,7 2,1-1 -2-3 -4-35,6-32,3-35,9-36,9-42,3-35,1-4,8-46,1-5 -6 Odmiany gorczycy białej (ABC) i rzodkwi oleistej (DEF): Nawożenie : A - Rota D - Remonta 6 B - Sito E - Adagio C Accent F - Picobello O - Czarny ugór - 6 kg K2O ha-1 12-12 kg K2O ha-1
Wnioski 1. W warunkach prowadzonych badań w roku 27 najwyższe plony świeżej i suchej masy części nadziemnych i korzeni stwierdzono dla odmiany gorczycy białej Accent, a najniższe plony - dla odmiany Sirola. Różnice w pomiędzy odmianami w plonowaniu nie były statystycznie udowodnione. 2. Wzrost długości okresu wegetacji od 2,5 do 3,5 miesiąca przyczyniał się istotnie do wzrostu plonów świeżej i suchej masy części nadziemnych i korzeni gorczycy białej. 3. W roku 26 stwierdzono przeważnie większe ilości makroskładników pokarmowych w plonie odmian rzodkwi oleistej niż w plonie odmian gorczycy białej. Ilości N, P2O5, K2O, CaO, MgO i Na2O określone w plonie odmian rzodkwi oleistej stanowią 6,3-74,8% azotu, 52,8-61,5% fosforu, 82,9-1,1% potasu, 41,9-46,4% wapnia, 3,3-34,3% magnezu i 21,3-23,8% sodu zawartego w 35 tonach dobrej jakości obornika bydlęcego.
4. Spośród badanych odmian rzodkwi oleistej najsilniej ograniczała populację mątwika burakowego (Heterodera schachtii Schmidt) w glebie odmiana Picobello (o 46,1% ), a wśród odmian gorczycy białej - Accent (o 42,3% ). 5. Zwiększenie dawki potasu z 6 do 12 kg K2O na ha wpłynęło istotnie na silniejsze ograniczenie populacji mątwika burakowego w następstwie uprawy w międzyplonie ścierniskowym antymątwikowych odmian rzodkwi oleistej i gorczycy białej.
Skuteczność odmian lnu w zwalczaniu mątwika burakowego w glebie Jadwiga Szymczak-Nowak Mirosław Nowakowski Zakład Technologii Produkcji Roślin Okopowych IHAR Oddział Bydgoszcz
Badania przeprowadzono na polu Oddziału IHAR w Bydgoszczy. Doświadczenie założono metodą losowanych bloków, w 4 powtórzeniach. Na poletkach o powierzchni 1 m2 wysiano w plonie głównym po 4 g nasion lnu odmian: Szafir, Olwin, Opal i rodu BOH 55 oraz po 2 nasion gorczycy białej odmian: Metex i Nakielska w odstępach co 2,5 cm, przy 16 cm rozstawie rzędów. Do doświadczenia włączono także wariant z czarnym ugorem. Pod siew lnu i gorczycy białej wybrano stanowisko po buraku cukrowym, na którym występował mątwik burakowy (Heterodera schachtii Schmidt). Nawożenie mineralne wynosiło: 5 kg N/ha i 8 kg K2O/ha. Bezpośrednio przed wysiewem nasion (28.4.) oraz po zbiorze wysianych roślin (26.7.), laską Egnera pobrano próby glebowe (-2 cm), w celu określenia liczby cyst mątwika burakowego oraz zawartości w nich żywych larw i jaj. Oznaczenia te wykonano dla każdego poletka w 2 powtórzeniach, w 1-gramowych próbach powietrznie suchej gleby. Po wypłukaniu z gleby cysty rozgniatano, a następnie liczono pod mikroskopem żywe larwy i jaja.
Zmiana liczebności mątwika burakowego (Heterodera schachtii Schmidt) w glebie (-2 cm) w następstwie uprawy w plonie głównym lnu i gorczycy białej, IHAR Bydgoszcz; analiza gleby 28.4. i 26.7. Odmiany i rody: P r z y r o s t l u b u b y t e k j a j i l a r w w 1 g g l e b y % 18 1 czarny 178,7 ugór 16 2 Metex 14 12 3 Nakielska 1 4 Szafir 8 5 Olwin 6 4 13,6 1 2 3 4 5 6 7 6 Opal NIR p=,5 2 7 BOH 7, -2-26,7-4 -6-41,8-39,2-28,8-36,4 55
Podsumowanie Liczba jaj i larw mątwika została najsilniej zredukowana po uprawie gorczycy białej Metex (o 41,8%), lnu odmiany Szafir (o 39,2%) i Opal (o 36,4%). Średnie ograniczenie populacji mątwika w glebie nastąpiło w następstwie uprawy lnu odmiany Olwin (o 26,7%) i rodu BOH 55 (o 28,8%). Gorczyca biała Nakielska była dobrym żywicielem dla mątwika burakowego. Po jej uprawie zanotowano wzrost populacji mątwika burakowego w glebie o 178,7%. Ugorowanie poletka spowodowało wzrost populacji nicienia o 13,6%.
Ocena efektywności antymątwikowej gatunku Solanum sisymbriifolium Jadwiga Szymczak-Nowak Zakład Technologii Produkcji Roślin Okopowych IHAR Oddział Bydgoszcz
Celem podjętego tematu jest ocena psianki stuliszolistnej (Solanum sisymbriifolium ) jako rośliny sanitarnej w biologicznej metodzie ograniczania populacji mątwika burakowego (Heterodera schachtii Schmidt) w glebie. Psianka stuliszolistna (S. sisymbriifolium) jest odporna na wszystkie patotypy mątwika ziemniaczanego i wszystkie wirulentne grupy mątwika agresywnego. Ograniczająco wpływa na populacje guzaka oraz werticiliozy ziemniaka.
Rośliny Solanum sisymbriifolium
Badania przeprowadzono w kesonach (o powierzchni 1 m2) na terenie Oddziału IHAR w Bydgoszczy. Doświadczenie założono w 3 powtórzeniach. Psiankę wysadzono 3.5. Dla porównania efektu oddziaływania na populację mątwika burakowego 31.5. wysiano po 2 nasion 2 odmian gorczycy białej: Metex i Nakielska w odstępach co 2,5 cm, przy 16 cm rozstawie rzędów. Do doświadczenia włączono także wariant z czarnym ugorem. W glebie w kesonach występował mątwik burakowy (H. schachtii Schmidt). Nawożenie mineralne wynosiło: 5 kg N/ha i 8 kg K2O/ha. Bezpośrednio przed wysadzeniem roślin i wysiewem nasion oraz po zbiorze, laską Egnera pobrano próby gleby (-2 cm), w celu określenia liczby cyst mątwika burakowego oraz zawartości w nich żywych larw i jaj. Oznaczenia te wykonano dla każdego kesonu w 2 powtórzeniach, w 1-gramowych próbach powietrznie suchej gleby. Po wypłukaniu z gleby cysty rozgniatano, a następnie liczono pod mikroskopem żywe larwy i jaja.
Zmiana liczebności mątwika burakowego (H. schachtii Schmidt) w glebie (-2 cm) w następstwie uprawy psianki i gorczycy białej, Bydgoszcz 27 Obiekt: Wzrost lub spadek liczby larw i jaj w 1 g gleby (%) Psianka -58,97 Metex -38,19 Nakielska +236,54 Czarny ugór -8,1
Podsumowanie Liczba jaj i larw mątwika została najsilniej zredukowana po uprawie psianki (o 58,97%) i gorczycy białej Metex (o 38,19%). Gorczyca biała Nakielska była dobrym żywicielem dla mątwika burakowego. Po jej uprawie zanotowano wzrost populacji nicienia w glebie o 236,54%. Ugorowanie poletka spowodowało spadek populacji mątwika o 8,1%.
BURAK CUKROWY Inne projekty badawcze realizowane w IHAR Oddział w Bydgoszczy: Ocena wpływu nawożenia Mg, B i Mn przy zróżnicowanym nawożeniu K na plony i jakość przetwórczą buraka cukrowego w uprawie bezobornikowej. Systemy uprawy i nawożenie K a plonowanie buraka cukrowego. Wpływ biostymulatorów na plonowanie buraka cukrowego. Analiza roślin powstałych w wyniku regeneracji protoplastów bc in vitro. Opracowanie wydajnej metody diploidyzacji haploidów bc uzyskanych na drodze gynogenezy in vitro. Biologiczna i molekularna ocena dihaploidów i powojonych haploidów bc. Identyfikacja genotypów tolerancyjnych na Cercospora beticola w liniach wielonasiennych bc o zróżnicowanym stopniu samozgodności. Selekcja w liniach O buraka cukrowego genotypów o wysokiej wartości nasiennej. Gromadzenie i ocena form uprawnych i gatunków dzikich rodzaju Beta.