INFORMACJA RZGW W KRAKOWIE dot. maila: Katarzyna.Ostrowska-mm@mottmac.com z dnia 2015-05-20 - Temat: apgw - zgłoszenie inwestycji (w ramach konsultacji aktualizacji Planów Gospodarowania Wodami Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Niepołomickiej zgłosiło inwestycję realizacja budowy Kanału Śląskiego). Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie, w odpowiedzi na mail jw., przekazuje informacje dot. inwestycji: budowa Kanału Śląskiego : 1). W Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku), dokumencie przyjętym 22 stycznia 2013 r. przez Radę Ministrów w drodze uchwały, m.in. zapisano: W długookresowej perspektywie rozwojowej polskich dróg wodnych śródlądowych przewiduje się poniższe działania, podzielone na dwa etapy czasowe: etap do 2020 r.: podjęcie decyzji w sprawie budowy połączenia wodnego śródlądowego Dunaj Odra - Łaba (DOL) spełniającego wymogi co najmniej IV klasy żeglowności; podjęcie decyzji w sprawie budowy Kanału Śląskiego, jako konsekwencji projektu DOL. Uszczegółowieniem Strategii jest Dokument Implementacyjny do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.), przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 24 września 2014 r. Dokument ten nie odnosi się do zagadnienia planowania budowy Kanału Śląskiego. 2). RZGW w Krakowie nie posiada aktualnych dokumentacji dot. inwestycji Budowa Kanału Śląskiego. W zasobach znajdują się jedynie materiały archiwalne z lat 1976 1981 dotyczące Centralnego Portu Węglowego w Tychach, mającego służyć głównie do transportu węgla ze Śląska. Przedstawiona poniżej informacja dot. inwestycji Budowa Kanału Śląskiego, została więc przygotowana na podstawie opracowań: Kanał Śląski (Wisła Odra), Silne i słabe strony przedsięwzięcia (materiał roboczy) (opracowanie własne RZGW w Krakowie; grudzień 2010). Analiza możliwości wykorzystania dla potrzeb transportu planowanego Kanału Śląskiego łączącego drogę wodną Górnej Wisły z przewidywanym połączeniem Odra Dunaj Łaba (praca wykonana na zlecenie RZGW w Krakowie przez: Jan Kulczyk, Emilia Skupień; Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej, Raport Serii Sprawozdania Nr SPR-74/2010; Wrocław 2010) - - sporządzonych z wykorzystaniem archiwalnych publikacji z lat 70-80-tych ub. wieku, a także z uwzględnieniem danych zamieszczonych na stronach internetowych: http://www.gddkia.gov.pl/mapa-stanu-budowy-drog_slaskie http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ Jednocześnie w załączeniu przekazujemy mapkę z orientacyjnym przebiegiem trasy Kanału Śląskiego, wraz z przybliżonym usytuowaniem jego podstawowych obiektów (śluz). Przewidywana trasa Kanału Śląskiego znajduje się w obszarze regionów wodnych Górnej Odry i Małej Wisły (RZGW w Gliwicach), przy czym połączenie trasy Kanału z Wisłą następuje w rejonie granicy regionu wodnego Małej Wisły (RZGW w Gliwicach - powiat bieruńsko-lędziński) i regionu wodnego Górnej Wisły (RZGW w Krakowie - powiat oświęcimski) po stronie zachodniej granicy (wlot Kanału Śląskiego do Wisły na brzegu lewym, około 0,5 km w górę od ujścia Przemszy, tj. w obszarze regionu Małej Wisły). 1
3). Uwzględniając powyższe, opis i parametry dotyczące Kanału Śląskiego przedstawione w nin. informacji mają więc charakter poglądowy. Przedmiotowe dane (kolumny A Q plik: zgłoszenie inwestycji.xlsx, zał. do maila jw.) przedstawiają się następująco: Identyfikacja: Nazwa inwestycji: Budowa Kanału Śląskiego (jest to nazwa robocza - formalnie nie jest ustalona nazwa inwestycji) Inwestor: nie jest ustalony Charakterystyka inwestycji - lokalizacja: Region wodny: Górnej Odry, Małej Wisły Województwo: opolskie, śląskie, małopolskie Powiat (określenie wstępne): raciborski, rybnicki, Rybnik (miasto), mikołowski, pszczyński, bieruńsko-lędziński, oświęcimski Gmina (określenie wstępne): Kuźnica Raciborska, Rybnik (miasto), Czerwionka-Leszczyny, Orzesze, Kobiór, Bojszowy, Bieruń, Oświęcim Ciek (określenie wstępne): w dorzeczu Odry: Kanał Odra-Dunaj (wlot do planowanego kanału w rejonie Kuźni Raciborskiej); rz. Rudy - zalew Rybnicki - rz. Rudy. w dorzeczu Wisły: rz. Gostynia (inaczej Gostynka); Wisła (wlot kanału do Wisły na brzegu lewym, około 0,5 km w górę od ujścia Przemszy, w rejonie Czarnuchowic). Uwagi: planowany Kanał Śląski przecinać będzie istniejącą autostradę A1, na odcinku pomiędzy projektowaną Śluzą Żory a Śluzą Zgoń (stan na 2015 r.) planowany Kanał Śląski przecinać będzie planowaną drogę ekspresową S1 (stan na 2015 r.) 2
Charakterystyka inwestycji - opis: Przewidywana trasa Kanału Śląskiego znajduje się zasadniczo w obszarze Województwa Śląskiego i Województwa Opolskiego, a odcinek łączący w Wisłą zlokalizowany jest w Województwie Małopolskim. Trasa kanału w rejonie Kuźni Raciborskiej oddziela się od planowanego Kanału Odra-Dunaj i biegnie doliną rzeki Rudy na wschód i potem na południowy wschód, aż do Rybnika (przewidywane przejście kanału przez Zalew Rybnicki). Kanał Śląski opuszcza dolinę Rudy w km 52,0 by w odległości ok. 4 km od Żorów przejść na stanowisko wododziałowe między zlewniami Odry i Wisły. Stanowisko szczytowe kanału to Żory-Zgoń koło Gostynia, na południe od Łazisk Górnych. Trasa Kanału Śląskiego jest dalej prowadzona w obszarze dorzecza Wisły rzeką Gostynką, między Jeziorem Paprocańskim a Tychami, i dociera do Bierunia Starego, omijając go od południa i kierując się na północ od Bojszowach (w rejonie między Jedliną a Bieruniem Nowym), wkracza w dolinę Wisły. Trasa Kanału osiąga Wisłę i łączy się z nią ok. 0,5 km w górę od ujścia Przemszy. Całkowita długość Kanału Śląskiego ma wynosić 93 km. Na kanale przewidywane jest wybudowanie 10-ciu stopni piętrzących ze śluzami o parametrach jak na Wiśle i Odrze (klasa IV). Cel inwestycji: Koncepcja budowy Kanału Śląskiego polega na włączeniu górnej Wisły do europejskiego systemu dróg wodnych. W szczególności Kanał ten ma być odgałęzieniem do Wisły planowanego połączenia Dunaj-Odra-Łaba, otwierając w kierunku zachodnim Drogę Wodną Górnej Wisły (skanalizowany odcinek 92 km Wisły od Oświęcimia do Krakowa). Uwagi (za opracowaniem: Analiza możliwości wykorzystania dla potrzeb transportu planowanego Kanału Śląskiego łączącego drogę wodną Górnej Wisły z przewidywanym połączeniem Odra Dunaj Łaba ; Jan Kulczyk, Emilia Skupień; IKiEM PW; Wrocław 2010): o Odrzańska Droga Wodna (ODW) jest istotnym elementem struktury transportu o znaczeniu międzynarodowym, gdyż ma połączenie z systemem europejskich dróg wodnych. Kanał Dunaj Odra Łaba wyszczególnia się jako brakujące połączenie w sieci europejskich dróg wodnych. Natomiast skanalizowana część Górnej Wisły ma szansę na włączenie do systemu dróg wodnych Polski, a w dalszej perspektywie połączenie tej drogi z systemem dróg wodnych Europy, jedynie poprzez realizację Kanału Śląskiego. Pozwoli to na ewentualnie późniejszą integrację sieci dróg UE z siecią dróg wodnych Europy Wschodniej. o Budowa kanału może przynieść wiele korzyści, m.in.: zwiększyć atrakcyjność regionu; zapewnić wyższy stopień niezawodności systemu transportowego; zagwarantować wyższe bezpieczeństwo i ochronę transportowanych ładunków; zmniejszyć liczbę wypadków związanych z zagrożeniem dla środowiska; odciążyć przeciążoną sieć połączeń drogowych i kolejowych. Kanał może korzystnie wpłynąć na wzbogacenie walorów przyrodniczych terenu przez który będzie przebiegał. Może stać się dodatkowym elementem stymulującym rozwój turystyki wodnej, miejscem wypoczynku i aktywnej rekreacji. o Proponowany przebieg Kanału Śląskiego, to korytarz transportowy łączący i integrujący 3 regiony: Małopolski, Śląski, Opolski, a w dalszej kolejności 3
Dolnośląski. Regiony te tworzą południowy pas Polski o znaczącym dla skali kraju potencjale gospodarczym. Jeśli uwzględnić udział Województwa Dolnośląskiego (ok. 8,2%), w regionach tych wytwarza się prawie 30% PKB. Przebieg kanału wpisuje się w główne kierunki przewozu ładunków w handlu zagranicznym Polski. Około 70% wartości importu i eksportu to transport ładunków w kierunku zachodnim, południowym i północnym (porty morskie i Skandynawia). o Biorąc pod uwagę takie elementy jak: zwiększenie stopnia bezpieczeństwa systemu transportowego, uwarunkowania ekologiczne (ochronę środowiska), koszty uciążliwości dla społeczeństwa, prognozy ładunków ciążących do kanału (ok. 10 mln ton w roku 2033), kierunki polityki transportowej UE oraz gospodarkę zasobami wodnymi, należy dążyć do wpisania kanału Śląskiego jako integralną część połączenia Dunaj - Odra - Łaba. W planach zagospodarowania terenu należy zarezerwować tereny pod planowany przebieg kanału. W uzupełnieniu należy określić obszary gdzie zlokalizowane będą w przyszłości obszary portowe związane z kanałem. Obszary te powinny pełnić rolę terminali kontenerowych, wpisując się jednocześnie w obszary aktywności gospodarczej. Planowane daty realizacji: nie określono Koszty: ok. 11 000 000 000 PLN (koszt oszacowany wstępnie w 2010 r. na potrzeby zgłoszenia inwestycji Budowa Kanału Śląskiego w ramach konsultacji społecznych projektu Prognozy oddziaływania na środowisko projektu Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 ). Źródło finansowania: nie określono Czy inwestycja jest realizowana w ramach PZRP?: inwestycja nie jest ujęta w PZRP Identyfikacja JCWP w zasięgu oddziaływania inwestycji (określenie wstępne): Planowany Kanał Śląski przechodził będzie przez jednolite części wód powierzchniowych (ocena wstępna): RW20001921199 RW200019211899 RW200017211851 RW200017211849 RW200017211829 RW60006115651 RW600061156539 RW60001911569 RW60002311574 RW600019117159 RW20006211889 RW200017211852 RW2000162118349 Identyfikacja JCWPd w zasięgu oddziaływania inwestycji (określenie wstępne): Planowany Kanał Śląski przechodził będzie przez jednolite części wód podziemnych (ocena wstępna): GW2200147 GW2200148 4
Kod obszaru Natura 2000 (określenie wstępne): Planowany Kanał Śląski przechodził będzie przez obszary / będzie w sąsiedztwie obszarów Natura 2000 (ocena wstępna): o PLB120009 Stawy w Brzeszczach, o PLH240010 Stawy Łężczok o PLB120004 Dolina Dolnej Soły 4). Posiadane przez RZGW w Krakowie informacje na temat inwestycji Budowa Kanału Śląskiego, jak podano wyżej, oparte są na danych archiwalnych i nie dają możliwości udzielenia wymaganych odpowiedzi na pytania zawarte w mailu jw. oraz w kolumnach: R Y; AA AG; AI AJ (plik: zgłoszenie inwestycji.xlsx, zał. do maila jw.). W szczególności RZGW w Krakowie nie posiada danych koniecznych dla sformułowania odpowiedzi na następujące pytania: 1. Odstępstwa z art. 4 RDW: Ocena spełnienia przesłanek art. 4 ust. 7 RDW czy zostały podjęte wszystkie możliwe kroki zmierzające do ograniczenia niekorzystnego wpływu na stan części wód, jeżeli tak, to jakie?; czy przyczyny tych zmian lub modyfikacji stanowią nadrzędny interes społeczny i/lub korzyści dla środowiska naturalnego i dla społeczeństwa płynące z osiągnięcia celów wymienionych w ust. 1, są mniejsze niż korzyści dla zdrowia ludzi, utrzymania bezpieczeństwa ludzi lub zrównoważonego rozwoju, wynikające ze zmian lub modyfikacji, jeżeli tak to jakie?; czy korzystne cele, którym służą te zmiany lub modyfikacje części wód, nie mogą, ze względu na możliwości techniczne czy nieproporcjonalnych kosztów, być osiągnięte za pomocą innych działań, znacznie korzystniejszych z punktu widzenia środowiska naturalnego? jeżeli tak, to dlaczego?; Ocena spełnienia przesłanek art. 4 ust. 8 RDW czy stosowanie odstępstwa nie wyklucza lub nie przeszkadza w osiągnięciu celów RDW w innych częściach wód w tym samym obszarze dorzecza?; Ocena spełnienia przesłanek art. 4 ust. 9 RDW czy stosowanie odstępstwa gwarantuje przynajmniej taki sam poziom bezpieczeństwa jak istniejące prawodawstwo wspólnotowe/ czy inwestycja jest zgodna z wdrażaniem innego prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego ochrony środowiska?. 2. Wynik oceny wpływu na obszar Natura 2000 (jeśli dotyczy); 3. Uzasadnienie odstępstwa z art. 6.4. Dyrektywy Siedliskowej (jeśli dotyczy). 5