OCENIANIE PRZEDMIOTOWE Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM Edukacja polonistyczna w szkole gimnazjalnej dostarcza językowego, literackiego i kulturowego materiału umożliwiającego zdobycie podstawowych umiejętności komunikacyjnych: czytania, pisania, mówienia, słuchania, niezbędnych w życiu człowieka. Jej zadaniem jest wyposażenie uczniów w wiedzę o budowie i funkcjonowaniu języka, przygotowanie do odbioru, interpretacji utworów literatury rodzimej i światowej oraz wdrożenie do sprawnego posługiwania się polszczyzną w mowie i piśmie z zachowaniem estetyki i kultury języka. W czasie zajęć polonistycznych ocenie podlegają następujące umiejętności ucznia: Czytanie płynność wyrazistość zrozumienie tekstu Recytacja opanowanie pamięciowe utworu poprawna dykcja wrażenia artystyczne Wypowiedzi ustne zgodność z tematem swoboda wypowiedzi poprawność językowa spójność Prace pisemne zgodność z tematem trójdzielna budowa pracy poprawność merytoryczna spójność, poprawność językowa i merytoryczna poprawność ortograficzna i interpunkcyjna estetyka pracy Dyktanda ocena zależy od ilości popełnionych błędów ortograficznych i interpunkcyjnych ( 3 błędy interpunkcyjne = 1 błąd ortograficzny) 0 błędów- ocena bardzo dobra 1 błąd- ocena dobra 2 błędy- ocena dobra - 3 błędy- ocena dostateczna 4 błędy ocena dopuszczająca 5 błędów ocena dopuszczająca - 6 błędów- ocena niedostateczna Aktywność ( w formie +) za udział w lekcji
za wykonanie dodatkowych zadań za przynoszenie dodatkowych materiałów na lekcję za wykonanie pomocy naukowych do pracowni pięć + daje ocenę bardzo dobrą za negatywne odpowiedzi cząstkowe uczeń otrzymuje minus pięć minusów = ndst Sposób oceny testów, sprawdzianów, kartkówek punktowy punkty przeliczane są na stopień szkolny w następujący sposób: 100% - 98% - celujący ( w przypadku testów i sprawdzianów) 97%- 90% - bardzo dobry 89%-75% - dobry 74%-50% - dostateczny 49%-30% - dopuszczający 29%-0% - niedostateczny Częstotliwość prac kontrolnych: kartkówki- okazjonalnie testy- 2-3w ciągu semestru sprawdziany - po każdym cyklu tematycznym wypracowania - po każdej poznanej formie wypowiedzi i opracowanej lekturze dyktanda - po utrwaleniu określonej zasady pisowni( kilka razy w semestrze) Stosowanie i ocenianie sprawdzianów lub testów: w ciągu semestru mogą się odbyć 3-4 sprawdziany sprawdziany są przeprowadzane po każdym lub kilku blokach tematycznych. sprawdzian poprzedzony jest zawsze lekcją powtórzeniową, jest zapowiadany przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem, termin pisania sprawdzianu jest ustalony z większością uczniów danej klasy nauczyciel podaje uczniom zakres materiału i umiejętności sprawdzanych na sprawdzianie nauczyciel sprawdza i podaje wyniki sprawdzianu do wiadomości uczniów w terminie do 14 dni od daty pisania jeżeli uczeń otrzymał ocenę dostateczną lub niższą ze sprawdzianu czy testu, może ją poprawić na zasadach ustalonych wspólnie z nauczycielem oceny ze sprawdzianów zapisywane są w dzienniku kolorem czerwonym prace klasowe są obowiązkowe jeżeli uczeń nie pisał pracy w wyznaczonym dla całej klasy terminie z powodu choroby lub innych zdarzeń losowych, musi ją napisać w okresie dwóch tygodni po powrocie do szkoły termin ustala nauczyciel w porozumieniu z uczniem normy oceny sprawdzianów:
TABELKA Procentowa ocena ilość punktów 0-29% Niedostateczny 30-49% Dopuszczający 50-74% Dostateczny 75-89% Dobry 90-97% Bardzo dobry 98-100 % + Celujący zadanie dla chętnych Kryteria oceniania Stopień celujący (6) Uczeń pracuje systematycznie, jest aktywny podczas zajęć, sumiennie i samodzielnie wykonuje polecenia. Interesuje się przedmiotem, rozwija się indywidualnie i podejmuje działania twórcze. Samodzielnie poszerza własną lekturę o pozycje spoza kanonu lektur szkolnych. Ze sprawdzianów i testów otrzymuje oceny celujące lub bardzo dobre. Osiąga także sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, ortograficznych, poetyckich, recytatorskich, czytelniczych. Stopień bardzo dobry (5) Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i korzysta z różnych źródeł informacji. Jest samodzielny, aktywny i sumienny. Ponadto: ~ uzasadnia w oparciu o tekst motywy działania, przeżycia i uczucia bohaterów; ~ potrafi zanalizować i zinterpretować utwór literacki, teatralny, filmowy; ~ potrafi samodzielnie formułować wnioski; ~ dokonuje samodzielnej, pełnej charakterystyki bohatera literackiego ; ~ rozumie i określa funkcję środków stylistycznych (epitetu, metafory, porównania, onomatopei, animizacji, personifikacji, apostrofy, anafory, aliteracji, pytania retorycznego, alegorii); ~ przekształca tekst epicki lub liryczny w dramatyczny; ~ samodzielnie, wyczerpująco i zgodnie z zasadami leksykalnymi, składniowymi i kompozycyjnymi redaguje wypowiedzi pisemne w formie recenzji, rozprawki, tekstu użytkowego i reklamowego; ~ rozróżnia charakterystykę pośrednią, bezpośrednią i porównawczą; ~ wprowadza do własnej wypowiedzi cytaty; ~ zabiera głos w dyskusji, sprawnie formułuje wnioski, uzasadnia swoje zdanie, prowadzi logiczną argumentację; ~ zna cechy gatunków literackich (powieści historycznej, powieści współczesnej dla młodzieży, opowiadania, bajki, opowiadania science fiction, poematu rycerskiego, mitu, fraszki, hymnu, groteski, ballady, dramatu romantycznego); ~ wyodrębnia w tekście neologizmy i archaizmy; ~ w swoich wypowiedziach stara się stosować poznane terminy teoretycznoliterackie;
~ umiejętnie wybiera, gromadzi i notuje materiał na określony temat z różnych źródeł; ~ mówi o własnych przeżyciach związanych z lekturą, filmem czy widowiskiem teatralnym; ~ dokonuje analizy zdań podrzędnie i współrzędnie złożonych; ~ rozpoznaje imiesłowowy równoważnik zdania; ~ odróżnia imiesłów od przymiotnika; ~ umiejętnie posługuje się słownikami: frazeologicznym, wyrazów bliskoznacznych, poprawnej polszczyzny, wyrazów obcych. Stopień dobry (4) Uczeń opanował treści istotne w strukturze przedmiotu i sprawnie stosuje wiadomości w sytuacjach typowych. Jest sumienny i dość aktywny. Potrafi samodzielnie rozwiązać typowe zadania. Ponadto: ~ umie sformułować problem i główną myśl utworu; ~ określa przeżycia i uczucia bohaterów literackich; ~ potrafi przyporządkować określonemu rodzajowi literackiemu odpowiednie gatunki literackie; ~ zna cechy rodzajów literackich; ~ potrafi wypowiadać się w sposób spójny, logiczny, komunikatywny; ~ samodzielnie i poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne w formie opowiadania z elementami opisu, charakterystyki, instrukcji, rozprawki; ~ buduje wypowiedzi oceniające (np. wybrany film); ~ zna podstawowe środki poetycko-stylistyczne; ~ rozróżnia pojęcia podmiotu lirycznego i narratora ; ~ wykorzystuje imiesłowy w swoich wypowiedziach; ~ zna części zdania; ~ rozróżnia zdania współrzędnie i podrzędnie złożone; zna ich rodzaje; ~ rozpoznaje równoważnik zdania; ~ zna pojęcie wyrazów pokrewnych; ~ potrafi utworzyć rodzinę wyrazów; ~ wyodrębnia rdzeń w rodzinie wyrazów; ~ zna pojęcie wyrazów bliskoznacznych; ~ wie, czym jest związek frazeologiczny; ~ uzupełnia wypowiedzi frazeologizmami; ~ posiada praktyczne umiejętności ortograficzne i interpunkcyjne; ~ umiejętnie posługuje się słownikiem języka polskiego i słownikiem ortograficznym. Stopień dostateczny (3) Uczeń opanował najważniejsze treści przedmiotowe oraz posiada proste, uniwersalne umiejętności rozwiązywania problemów typowych o średnim stopniu trudności. Jest dość sumienny i raczej aktywny. Ponadto: ~ uważnie słucha, czyta ze zrozumieniem; ~ z samodzielnie czytanego tekstu wybiera dla siebie informacje istotne, przekazuje je własnymi słowami; ~ określa tematykę; ~ potrafi opowiedzieć o zdarzeniach, określić ich miejsce i czas; ~ porównuje zachowanie i działania bohaterów; ~ dostrzega zarówno w utworach literackich jak i w życiu powszednim zależności przyczynowo skutkowe;
~ wyraża skojarzenia i emocje; ~ gromadzi argumenty; ~ notuje argumenty w postaci zdań pojedynczych, równoważników zdań; ~ rozróżnia stwierdzenia (tezy) i przypuszczenia (hipotezy); ~ próbuje formułować wnioski; ~ buduje wypowiedź spójną, zgodną z tematem; ~ poprawnie redaguje formy wypowiedzi: opowiadanie, opis, streszczenie, charakterystykę, dialog, sprawozdanie, instrukcję, list; ~ według schematu redaguje rozprawkę; ~ tworzy proste formy tekstów użytkowych; ~ stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych urozmaicone słownictwo; ~ proponuje różnorodne wyrazy oceniające i określenia; ~ sporządza proste formy notatek; ~ próbuje notować podczas słuchania; ~ w sposób jasny i rzeczowy przekazuje informacje; ~ formułuje pytania ogólne i szczegółowe, zgodne z tematem; ~ wypowiada się na różnorodne tematy, określa cel wypowiedzi; ~ potrafi podtrzymać kontakt w rozmowie; ~ właściwie reaguje na wypowiedź współrozmówcy; ~ zabiera głos w dyskusji; ~ posługuje się w wypowiedzi ustnej i pisemnej zdaniami złożonymi różnych typów, poprawnie dobiera spójniki; ~ różnicuje fakty od opinii; ~ rozpoznaje i ocenia mechanizmy reklamy; ~ zna podstawowe rodzaje stylów wypowiedzi: potoczny, urzędowy, naukowy i popularnonaukowym; ~ potrafi rozpoznać tekst napisany w określonym stylu (potocznym, urzędowym, naukowym, popularnonaukowym); ~ potrafi wyodrębnić z tekstu terminy naukowe; ~ korzysta z przypisów; ~ rozpoznaje w utworach literackich podstawowe środki stylistyczne; ~ interpretuje teksty poetyckie, korzystając ze wskazówek nauczyciela; ~ wymienia cechy dramatu; ~ posiada podstawowe wiadomości na temat wybranych twórców literatury polskiej i światowej; ~ samodzielnie korzysta z encyklopedii, słowników, leksykonów; ~ zna pojęcia: mowa zależna i niezależna, reportaż, antonim, homonim, apostrofa, ~ wyodrębnia w wypowiedzeniu i rozwija informacje dotyczące czynności, wykonawcy czynności, i przedmiotu czynności; ~ buduje wypowiedzi, ukrywając wykonawcę czynności; ~ rozpoznaje konstrukcję zdania z nieosobową formą czasownika zakończoną na -no, -to. Stopień dopuszczający (2) Uczeń opanował treści przedmiotowe na poziomie koniecznym do dalszej edukacji. Zazwyczaj wykonuje proste, typowe zadania, a także rozwiązuje problemy o niskim stopniu trudności, powtarzające się w procesie edukacji. W miarę regularnie odrabia zadane prace, choć niektóre błędnie. Potrafi uczestniczyć w pracy na lekcji. Ponadto: ~ poprawnie łączy nazwiska autorów i tytuły dzieł; ~ odtwarza, relacjonuje przebieg akcji utworu;
~ potrafi wyodrębnić bohaterów; ~ w miarę poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne w formie opowiadania, opisu, streszczenia; ~ próbuje argumentować i wyciągać wnioski; ~ rozpoznaje i nazywa części mowy i części zdania; ~ odróżnia równoważnik zdania od zdania pojedynczego i od zdań złożonych; ~ zna ogólny podział głosek; ~ rozróżnia głoski i litery; ~ zna podstawowe pojęcia słowotwórcze; ~ w miarę poprawnie wypowiada się na temat problemów rycerskości, miłości i nienawiści w oparciu o omawiane utwory literackie; ~ potrafi rozpoznawać frazeologizmy; ~ rozpoznaje neologizmy i archaizmy; ~ wie, że imiesłowy tworzymy od czasowników; ~ potrafi wskazać imiesłowy w tekście; ~ uzupełnia wypowiedzi wyrazami oceniającymi. Stopień niedostateczny (1) Uczeń nie zdobył podstawowych wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia. Nie interesuje się procesem dydaktycznym, nie uczestniczy w lekcji, jak również nie odrabia zadanych prac i lekceważy podstawowe obowiązki szkolne. Nie korzysta z możliwości poprawy ocen, nie czyni postępów w wiedzy i umiejętnościach polonistycznych. Prowadzenie zeszytów ćwiczeń i przedmiotowego Uczniowie zobowiązani są do prowadzenia zeszytu ćwiczeń oraz 1 lub 2 zeszytów przedmiotowych ( wspólny do literatury i nauki o języku lub oddzielny do literatury i oddzielny do nauki o języku ustala tę kwestie nauczyciel wraz z uczniami na początku roku szkolnego). Każdy zeszyt sprawdzany jest pod względem kompletności notatek, ich poprawności merytorycznej, estetyki. Ocena za prowadzenie zeszytu wystawiana jest raz w semestrze i przy jej wystawianiu brane są elementy wyżej wymienione. Uczeń ma obowiązek uzupełniania notatek w zeszycie za czas swojej nieobecności. W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może go zwolnić z tego obowiązku. Zadawanie i ocena prac domowych Celem zadawania prac domowych jest rozwijanie zainteresowań ucznia, motywacja do nauki, organizacja i planowanie samouczenia się. Uczeń ma obowiązek systematycznego odrabiania prac domowych. Nauczyciel określa zasady wykonania zadania - sposób, termin. Uczeń ma obowiązek przestrzegania terminu wykonania zadania.
Nauczyciel dostosowuje termin realizacji zadania do stopnia jego trudności. Nauczyciel sprawdza wykonane zadania w wyznaczonym terminie. Za wykonane zadanie uczeń może otrzymać ocenę lub + (w zależności od stopnia trudności zadania lub sposobu jego wykonania). Postawienie parafki przy wykonanym zadaniu oznacza, że nauczyciel sprawdzał wykonanie zadania, ale nie sprawdzał jego zawartości merytorycznej. Brak pracy domowej zostaje odnotowany przez nauczyciela za pomocą oceny niedostatecznej lub (jeżeli uczeń zgłosił wcześniej brak zadania nauczycielowi). Uczeń ma możliwość poprawy oceny po wykonaniu zadania w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Nauczyciel może odmówić wyznaczenia kolejnego terminu poprawy pracy domowej, jeżeli uczeń jest niesystematyczny, ma nieodpowiedni stosunek do przedmiotu, lekceważy swoje obowiązki. Ocenianie prac następuje zgodnie z umową dotyczącą konkretnej pracy. Uczeń w ciągu semestru może 3 razy zgłosić przed zajęciami nieprzygotowanie do lekcji bez ponoszenia konsekwencji. Uwagi końcowe: uczeń ma możliwość poprawy oceny dostatecznej i niższej z testu lub sprawdzianu w terminie tygodnia po uprzedniej umowie z nauczycielem uczeń ma prawo w semestrze 3 razy zgłosić przed lekcją brak pracy domowej lub nieprzygotowanie bez ponoszenia konsekwencji każde kolejne nieprzygotowanie do zajęć jest jednoznaczne z oceną niedostateczną nieprzeczytanie przez ucznia zadanej lektury nie podlega usprawiedliwieniuterminarz lektur podany jest przez nauczyciela na początku roku szkolnego uczeń jest zobowiązany do noszenia podręczników i zeszytu na każdą lekcję ich brak może skutkować oceną niedostateczną uczeń i jego rodzice mają prawo wglądu do wszystkich prac kontrolnych po ich ocenieniu przez nauczyciela prace te gromadzone są przez cały etap edukacyjny w oddzielnej teczce i przechowywane u nauczyciela uczeń i jego rodzice otrzymują informację zwrotną na temat stopnia opanowania poszczególnych wiadomości i umiejętności w formie ustnej po każdym sprawdzianie dotyczącą postępów i trudności oraz sposobów ich uzupełniania, a na prośbę rodziców taka informacja może mieć formę pisemną uczeń otrzymuje plusy (+) za poprawne odrabianie prac domowych, a za ich nieusprawiedliwiony brak bądź niewłaściwe wykonanie minusy (-) zgromadzone plusy i minusy składają się na oceny: + + + + + - ocena bardzo dobra + + + + - - ocena dobra + + + - - -ocena dostateczna + + - - - -ocena dopuszczająca + - - - - -ocena dopuszczająca - - - - - -ocena niedostateczna wszystkie prace pisemne uczeń pisze samodzielnie za plagiat uznaje się zdanie brzmiące identycznie jak wykazane przez nauczyciela źródło tj. Internet, ściąga, praca kolegi ocena z takiej pracy, traktowanej jako ściągniętej, jest równa ocenie niedostatecznej
uczeń ma obowiązek przez cały rok szkolny systematycznie, rzetelnie przygotowywać się do lekcji, brać aktywny udział w zajęciach, poprawnie wypowiadać się w języku ojczystym na piśmie i w mowie, starannie prowadzić zeszyt przedmiotowy, wykazywać zainteresowanie przedmiotem nauczyciele języka polskiego: Lilianna Nemsz Barbara Dobosz Helena Błaszczyk