Entropia, hierarchia układów ożywionych, mianownictwo anatomiczne, podstawowe części ciała człowieka

Podobne dokumenty
ZAŁĄCZNIK NR 1- STRETCHING STOPIEŃ INTENSYW.(1-10)

ATLAS ANATOMII PALPACYJNEJ 2. Kończyna dolna

Spis treści. Wstęp do anatomii Szkielet osiowy wraz z połączeniami. Szkielet i połączenia kończyny górnej. Szkielet i połączenia kończyny Dolnej

ANATOMIA FUNKCJONALNA

Spis treści. Wstęp... 7

Spis Tabel i rycin. Spis tabel

Spis treści. Wstęp. I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P. Określenie orientacyjne w przestrzeni

ZOFIA IGNASIAK WYDANIE II ELSEYIER URBAN&PARTNER

Publikacja objęta jest prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie zabronione. Publikacja przeznaczona jedynie dla

ANATOMIA. Flashcards. Mięśnie Lars Bräuer. Wydanie 8. Redakcja wydania polskiego Grzegorz Żurek ŁACIŃSKIE MIANOWNICTWO ANATOMICZNE

Anatomia. układu ruchu człowieka

Slajd 1 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY. Slajd 2. Slajd 3 MM WEWNĘTRZNE

Anatomia zwierząt. T. 1 Aparat ruchowy - K. Krysiak, H.Kobryń, F. Kobryńczuk. Spis treści

Wykłady i ćwiczenia w dużych grupach

RYCINA 3-1 Anatomia kości stawu łokciowego i przedramienia widok od strony dłoniowej.

I nforma c j e ogólne. Anatomia Prawidłowa Człowieka. Fizjoterapia Nie dotyczy. I stopień/jednolite magisterskie

Objawy mięśniowe uszkodzeń nerwów rdzeniowe. PoraŜenie nie daje wyraźnych objawów mięśniowych.

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Andrzeja Zembatego tom I

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM

ANATOMIA. mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus

PROGRAM KURSU. I. Wykłady (10h) II. Ćwiczenia w grupach dziekańskich (14h) III. Ćwiczenia w grupach klinicznych (46h)

Księgarnia PWN: K. Krysiak, H. Kobryń, F. Kobryńczuk Anatomia zwierząt. T. 1 PRZEDMOWA 11 WSTĘP 13 WYKAZ SKRÓTÓW 17

Podstawy anatomii funkcjonalnej.

I nforma c j e ogólne. Lekarsko-Stomatologiczny (WLS)

Opracował Arkadiusz Podgórski

KARTA PRZEDMIOTU OPIS

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Anatomia palpacyjna

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Anatomia człowieka

KARTA KURSU. Human anatomy and biology. dr hab. Robert Stawarz, prof. UP

I nforma c j e ogólne. Anatomia. Nie dotyczy. Wykłady 55h/ćwiczenia 125h (180h) Dr hab. n. med. Zbigniew Ziętek, prof. PUM

CZĘŚĆ 1 PIES DOMOWY vii

ANATOMIA ZWIERZĄT ANATOMIA ZWIERZĄT APARAT RUCHU. Podręcznik dla studentów APARAT RUCHU HALINA PURZYC. Podręcznik dla studentów weterynarii H.

Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ

ANATOMIA. Flashcards. Kości, stawy i więzadła. Łacińskie mianownictwo anatomiczne. Wydanie kart

WSTĘP. 6. Układ oddechowy złożony z dróg oddechowych i płuc.

I nforma c j e ogólne. Nazwa modułu ANATOMIA Rodzaj modułu/przedmiotu. Specjalność. Nie dotyczy jednolite magisterskie X * I stopnia II stopnia

Spis treści. 1 Anatomia ogólna 1. 2 Głowa i szyja Czaszka i mięśnie głowy Nerwy czaszkowe 64

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE

I nforma c j e ogólne. Podstawy ergonomii. Nie dotyczy. Pierwszy. Seminaria 40 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska

Anatomia - opis przedmiotu

SYLABUS. Masaż leczniczy. Fizykoterapii i Masażu. Fizjoterapia Studia I stopnia Niestacjonarne. Obowiązkowy. II rok 3, 4 semestr

I nforma c j e ogólne. Anatomia człowieka. Nie dotyczy. II stopień/jednolite magisterskie (S2J)

1. Zaznacz w poniższych zdaniach określenia charakteryzujące układ ruchu. (0 1)

OPIS PRZEDMIOTU. Anatomia funkcjonalna i rtg

Anatomia - opis przedmiotu

Ekologia 3/21/2018. Organizacja wykładów, 2017/2018 (14 x ~96 min) Studiowanie (na Uniwersytecie Jagiellońskim)

Wybrane zagadnienia. ANATOMIA CZYNNOŚCIOWA UKŁADU RUCHU CZŁOWIEKA Autor; dr Ida Wiszomirska

Kinezjologiczna analiza łucznictwa

Przyroda UwB. I rok studiów

ANATOMIA ZWIERZĄT ANATOMIA ZWIERZĄT APARAT RUCHU. Podręcznik dla studentów APARAT RUCHU HALINA PURZYC. Podręcznik dla studentów weterynarii H.

Układ szkieletowy Iza Falęcka

Staw skroniowo-żuchwowy - ewolucja, neurofizjologia, tensegracja. Dr n. med. Małgorzata Chochowska

I nforma c j e ogólne. Ergonomia. Nie dotyczy. Wykłady 40 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska

ANATOMIA Skrypt dla studentów medycyny opracowany na podstawie Anatomii prawidłowej człowieka prof. T. Marciniaka Michu Wrocław 2008 Wersja 1.

Spis treści. Wprowadzenie 13

I nforma c j e ogólne. Biomechanika. Nie dotyczy. Pierwszy. Wykłady - 30 godz., Ćwiczenia 20 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska

Kości, stawy i więzadła

SYLABUS. Masaż leczniczy. Fizykoterapii i Masażu. Obowiązkowy. II rok 3, 4 semestr

Anatomia. Kup książkę. układu ruchu człowieka. wydanie 2. poprawione

KARTA KURSU. Modelowanie komputerowe w anatomii i fizjologii człowieka

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO IM. EUGENIUSZA PIASECKIEGO W POZNANIU ZAMIEJSCOWY WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ

REGULAMIN I ZASADY BHP OSTEOLOGIA OSTEOLOGIA (CIĄG DALSZY) SYNDESMOLOGIA I ARTROLOGIA

I nforma c j e ogólne. Anatomia. Pielęgniarstwo Nie dotyczy. dr hab n. med. Zbigniew Ziętek, prof. PUM.

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA

BIOMECHANIKA NARZĄDU RUCHU CZŁOWIEKA

Tadeusz Kasperczyk WADY POSTAWY CIAŁA. diagnostyka i leczenie KRAKÓW 2004

Anatomia topograficzna zwierząt domowych

Studia podyplomowe: Nauczanie biologii w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych

Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

Tablica 18. Głowa szyja tułów. 18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu ( ryc , , 2.96) I Pasmo boczne

KOŃCZYNA DOLNA ZALICZENIE PRAKTYCZNE ZAKŁAD ANATOMII PRAWIDŁOWEJ UM w LUBLINIE 2017/2018 KOŃCZYNA DOLNA

KOŃCZYNA DOLNA ZALICZENIE PRAKTYCZNE ZAKŁAD ANATOMII PRAWIDŁOWEJ UM w LUBLINIE 207/2018 KOŃCZYNA DOLNA

Plan studiów obowiązujący od roku akademickiego 2017/2018

Obowiązuje mianownictwo w języku łacińskim.

tel:

KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 ( ) ĆWICZENIE 2 ( ) ĆWICZENIE 3 (08.10.

tomografia komputerowa

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

Szczegółowy cennik badań

8. Badanie obręczy kończyny górnej

I. BIOLOGIA NAUKA O ŻYCIU Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący - wymienia czynniki. - podaje przykłady niezbędne do życia

MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY

KARTA KURSU MODELOWANIE KOMPUTEROWE W ANATOMII I FIZJOLOGII. Computational modeling in human anatomy and physiology. Kod Punktacja ECTS* 4

mgr Grzegorz Witkowski Układ mięśniowy

2, 5, 6, 12, 18. odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń 2. uprawniające do odmowy wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub ich obniżenia

6.4 Diagnostyka (staw kolanowy)

NAUKI O CZŁOWIEKU. Osteologia Kości zwierzęce

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia

Zaawansowany. Podstawowa wiedza z zakresu biologii ogólnej na poziomie szkoły średniej. Poznanie podstawowych układów budowy anatomicznej człowieka

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 4

Wspólne pochodzenie. Ślady ewolucji.

Transkrypt:

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. St. Pigonia w Krośnie Entropia, hierarchia układów ożywionych, mianownictwo anatomiczne, podstawowe części ciała człowieka Materiały do wykładów i ćwiczeń dla studentów I roku Pielęgniarstwa Laboratorium Biologii Przemysłowej i Eksperymentalnej Dr n. biol. Henryk Różański

Entropia Rudolf Clausius 1822-1888, profesor Uniwersytetu w Zurichu i Bonn Pojęcie entropii i zasada termodynamiki 1865 r.

Entropia ang. entropy Jest miarą molekularnego stanu uporządkowania materii, miarą rozproszenia energii. Stany nie uporządkowane są bardziej prawdopodobne niż uporządkowane. Przejście do stanu nie uporządkowanego przyrost entropii. Powstanie stanu uporządkowanego zmniejszenie entropii.

Entropia http://dailytruthbase.blogspot.com http://sciphilos.info http://bladeordie.com

Entropia http://www.howtoloseweightquick.co Dbanie o siebie, higiena, oddychanie, odżywianie się, dostarczanie energii, nakład energii http://www.thestonehousemovie.com Śmierć zatrzymanie procesów życiowych, brak asymilacji degradacja struktury organizmu

Entropia - Entropy Zgodnie z II zasadą termodynamiki przy procesach przebiegających spontanicznie entropia wzrasta. Wytworzenie stanu uporządkowania wyższego rzędu lub utworzenie potencjału termodynamicznego jest możliwe, gdy spadek entropii zostaje kompensowany przez wzrost entropii w innym miejscu (np. synteza białek i innych polimerów z substratów pozyskanych po uprzednim trawieniu pokarmu, na co potrzebna jest energia pozyskana w procesie oddychania).

Kompartmentacja = przedziałowość (compartmentation) http://mppackaging.eu http://www.made-in-china.com http://cellbiology.med.unsw.edu.au

Entropia a Ziemia, czy Wszechświat Ziemia geoorganizm (w ujęciu Haeckla) entropia w stanie równowagi. Czy Ziemia i Wszechświat dążą do wysokiej entropii?

Hipoteza Gai Gaja w mitologii greckiej Ziemia-Matka, wyłoniła się z chaosu. Ziemia ciało ożywione, którego funkcje podtrzymują procesy fizjologiczne; jedność biosfery, atmosfery, oceanów i gleby. Stabilność warunków pozwalających na rozwój życia. Biosfera jest samoregulującym się superorganizmem, w którym działalność świata żywego wpływa na rozmaite aspekty środowiska Ziemi (np. klimat, atmosfera, zasolenie oceanów).

http://real-gaia.angelfire.com Gaia http://www.sodahead.com/united-states/gaea-gaia--mother-earth http://sensualtantrichealing.wordpress.com

Hierarchia układów ożywionych Geobiocenoza biocenoza populacja organizm układy narządów narządy tkanki komórka organelle makrocząsteczki cząsteczki atomy <-- neutrony, protony, elektrony, fotony. Ernst Haeckel (1834-1919) monizm, podstawy hipotezy geoorganizmu. James Ephraim Lovelock ur. 1919 r. hipoteza Gai z 1979 r. Lynn Margulis (1938-2011) endosymbiotyczna teoria (1970 r.).

James Ephraim Lovelock Ernst Haeckel Lynn Margulis

Hackelizm Anatomia porównawcza Antropologia Systematyka Morfologia porównawcza Karl Ernst von Baer 1792-1876 Embriologia, badania nad teorią embrionalnego podobieństwa K.E. Baer a Karl Ernst Baer napisał w 1828 r. w dziele o Rozwoju zwierząt embrion wyższych form zwierzęcych nigdy nie jest podobny do niższego zwierzęcia, lecz tylko do zarodka tych form. Rozwój embrionalny ujawnia najpierw cechy ogólne, właściwe większej grupie zwierząt, potem dopiero cechy coraz bardziej specjalne.

Haeckelizm Prawo biogenetyczne z 1866 r.: rozwój osobniczy (ontogenetyczny) jest skróconym i uproszczonym powtórzeniem rozwoju rodowego (filogenetycznego), np. występowanie zębów u zarodków ptaków, łuki skrzelowe u żab, ssaków i ptaków. Biorąc pod uwagę przesunięcia rozwoju w czasie (heterochronia), jak i w pozycji danych organów (heterotopia), skróty i przyśpieszenia rozwojowe (tachygeneza) można sądzić, że dowody embriologiczne przytaczane na korzyść teorii ewolucji, należą raczej do najmniej pewnych i mało ścisłych.

Haeckelizm a teologia Haeckel jest autorem między innymi: Zarys filozofii monistycznej (1905 rok), Systematische Phylogenie (tom 1-3 1884-1896), Zarys morfologii ogólnej organizmów (1866 rok). W 1869 roku wprowadził pojęcie ekologia. W 1866 roku ogłosił prawo biogenetyczne: ontogeneza jest powtórzeniem filogenezy. Głosił jedność świata materii i ducha. Pragnął reformy teologii, aby ta nie walczyła z postępami biologii: Tylko ten światopogląd, który widzi siłę Boską i ducha Bożego we wszystkich zjawiskach przyrody, ten tylko jedynie jest godzien Jego wielkości, obejmującej cały wszechświat. Tylko wtedy, gdy skupimy w Bogu wszystkie siły, wszystkie objawy ruchu, wszelkie kształty i właściwości materyi, uznając Jego jako sprawcę wszechrzeczy, wtedy tylko dochodzimy do tego wzniosłego i dla nas ludzi dostępnego obecnie pojęcia o Bogu i do sposobu uwielbienia Stwórcy, jedynie odpowiadającego Jego wielkości nieskończonej. Bo w nim my żyjemy, działamy - więc istniejemy. W taki to sposób filozofia przyrody staje się Teologią, i kult przyrody przeistacza się w prawdziwą służbę Bożą. (...). Bóg jest wszechmocny, on jest jedynym.sprawcą i jedyną przyczyną wszechrzeczy, czyli innemi słowy: Bóg jest prawem powszechnej przyczynowości. (...). Bóg jest sumą wszystkich sił, a więc i całej materyi. (...). Gdy Monizm udowadnia jedność w całej przyrodzie, wskazuje tem zarazem, że istnieje jeden Bóg tylko, i że ten Bóg objawia się nam we wszystkich zjawiskach przyrody, od ruchów Monery poczynając, aż do olbrzymich przewrotów odbywających się na słońcach

Ernst Haeckel

Ernst Haeckel

Anatomia Nauka o budowie i kształtach ciała. Jest nauką biologiczną. Anatomia prawidłowa budowa ciała organizmu zdrowego. Anatomia patologiczna budowa ciała organizmu chorego; zmiany wywołane w ustroju przez chorobę lub kontuzje.

Anatomia Anatomia mikroskopowa rozpatruje budowę ciała na poziomie komórkowym i tkankowym. Anatomia topograficzna (anatomia chirurgiczna) położenie organów, wzajemne ułożenie narządów względem siebie. Anatomia plastyczna (artystyczna) anatomia externa kształty zewnętrzne organizmu, wzajemne proporcje poszczególnych części ciała.

Mianownictwo anatomiczne Mianownictwo anatomiczne powstało równolegle z rozwojem anatomii. Oparte na nazwach łacińskich, greckich i arabskich złacinizowanych (końcówki łacińskie). Początkowo było mnóstwo synonimowych nazw, co utrudniało porozumiewanie się.

Mianownictwo anatomiczne 1895 r. w Basel (Bazyleja) kongres mający na celu ujednolicenie, uproszczenie nazewnictwa, usunięcie wielu nazwisk i synonimów; Basel Nomina Anatomica" (BNA) miana po łacinie. prof. dr Stanisław Krysiński przełożył BNA na język polski; podstawa polskiego nazewnictwa anatomicznego, 1897 r.

Mianownictwo anatomiczne W latach 1936-1937 ukazało się w Jenie następne mianownictwo, znane jako jenajskie, Jena Nomina Anatomica" (JNA), wydane również w języku łacińskim, które próbowało ujednolicić nazewnictwo anatomii zwierząt i anatomii człowieka.

Mianownictwo anatomiczne W 1955 r. VI Międzynarodowy Kongres Anatomów w Paryżu dokonał korekty poprzednich wydań Nomina Anatomica, zatwierdził je i opublikował nowe, znane jako wydanie paryskie, Parisiensia Nomina Anatomica" (PNĄ). W 1957 r. Polskie Towarzystwo Anatomiczne opierając się na PNA opracowało nazewnictwo polskie w zakresie anatomii.

Nazwy ogólne w anatomii Pionowy verticalis Poziomy horizontalis Strzałkowy sagittalis Czołowy frontalis Podłużny longitudinalis Poprzeczny transversalis Środkowy centralis Pośrodkowy medianus

Nazwy ogólne w anatomii Średni medius Pośredni intermedius Górny superior Głowowy cranialis Dziobowy rostralis Bliższy proximalis Dolny inferior Ogonowy caudalis

Nazwy ogólne w anatomii Dalszy distalis Przedni anterior Brzuszny ventralis Tylny posterior Grzbietowy dorsalis Przyśrodkowy medialis Łokciowy ulnaris Piszczelowy tibialis

Nazwy ogólne w anatomii Boczny lateralis Promieniowy radialis Strzałkowy fibularis Powierzchowny superficialis Głęboki profundus Zewnętrzny externus Wewnętrzny - internus

Ciało człowieka Corpus hominis składa się z: Caput (głowa) Cervix s. collum (szyja) Truncus (tułów) Extremitates (kończyny): extremitas superior kończyna górna; extremitas inferior kończyna dolna.

Caput Pars cerebralis Pars facialis

Cervix, collum Regio colli anterior Regio colli posterior (nucha kark)

Truncus Thorax klatka piersiowa Abdomen - brzuch Pelvis - miednica Regio trunci posterior Regio trunci anterior

Extremitas superior Regio acromialis okolica barkowa Regio deltoidea okolica naramienna Regio brachialis okolica ramieniowa Regio cubiti okolica łokciowa Regio antebrachii okolica przedramieniowa Regiones manus okolice ręki

Extremitas inferior Regio coxae okolica biodrowa Regio glutaea okolica pośladkowa Regio femoris okolica udowa Regio genus okolica kolanowa Regio cruris okolica goleniowa Regio maleolaris okolica kostkowa Regiones pedis okolice stopy

Systema, glandulae et organa Systema sceleti (osteologia) Systema musculorum (myologia) Systema digestorium Systema respiratorium Systema urogenitale (organa uropoetica, organa genitalia) Glandulae sine ductibus Systema circulatoria (angiologia) Systema lymphaticum (limfologia) Systema nervosum Organa sensuum (estezjologia) Splanchnologia nauka o trzewiach (splanchnon, viscera) Laboratorium Biologii Przemysłowej i Eksperymentalnej PWSZ Krosno Henryk Różański