Objawy mięśniowe uszkodzeń nerwów rdzeniowe. PoraŜenie nie daje wyraźnych objawów mięśniowych.

Transkrypt

1 splotów rdzeniowych Splot ramienny (plexus brachialis) utworzony jest przez przednie (brzuszne) gałęzie nerwów rdzeniowych, głównie od C 5 do Th 1 oraz niekiedy równieŝ przez gałęzie przednie C 4 i Th 2. Część nadobojczykowa (pars supraclavicularis) splotu leŝy w trójkącie bocznym szyi (trójkąt łopatkowo-obojczykowy (trigonum omoclaviculare) jest ograniczony: dolnym brzuścem m. łopatkowo-gnykowego, obojczykiem i brzegiem tylnym m. mostkowo-obojczykowo-sutkowego. Trójkąt zawiera ponadto: tętnicę i Ŝyłę podobojczykową oraz nerwy nadobojczykowe przednie i środkowe. Część podobojczykowa (pars infraclavicularis) splotu leŝy w jamie pachowej, po czym w dolnej części jamy pęczki splotu dzielą się m. in. na gałęzie mięśniowe krótkie i długie (tabela poniŝej. Nerw Gałęzie krótkie: Grzbietowy łopatki Dorsalis scapulae C 5 Równoległoboczny. Dźwigacz łopatki (część dolna). Niskie ustawienie łopatki i przesunięcie jej do boku. Piersiowy długi Thoracicus longus C 6 i C 7 Zębaty przedni. WyŜsze ustawienie łopatki i odstawanie jej brzegu przyśrodkowego od klatki piersiowej > łopatka skrzydlata (scapula alata). Objawy te nasilają się podczas ruchu odwodzenia ramienia, którego wykonanie ponad poziom jest znacznie utrudnione. Podobojczykowy Subclavius C 5 C 6 Podobojczykowy. PoraŜenie nie daje wyraźnych objawów mięśniowych. Nadłopatkowy Suprascapularis C 5 C 6 Nadgrzebieniowy. Podgrzebeniowy. Utrudnione ruchy odwodzenia i rotacji zewnętrznej ramienia. Piersiowe przednie Thoracici anteriores Piersiowy większy. Piersiowy mniejszy. Utrudnione ruchy przywodzenia ramienia. Podłopatkowe Subscapulares C 5 C 7 Podłopatkowy. Obły większy. Utrudniony ruch rotacji wewnętrznej ramienia, stąd w pozycji spoczynkowej ramię jest nieco odwrócone. Piersiowogrzbietowy Thoracodorsalis C 6 C 8 Najszerszy grzbietu. Utrudnione ruchy przywodzenia, prostowania i rotacji wewnętrznej ramienia > sięganie do tylnej kieszeni spodni. Pachowy Axillaris C 5 i C 6 Naramienny. Obły mniejszy. Utrudniony ruch odwodzenia ramienia. Gałęzie długie: Mięśniowoskórny Musculocutaneus C 5 C 7 Kruczo-ramienny. Dwugłowy ramienia. Ramienny. Utrudnione zginanie ramienia oraz zginanie i odwracanie przedramienia.

2 Pośrodkowy Medianus Nawrotny obły. Zginacz prom. nadg. Dłoniowy długi. Zginacz pow. palców Zginacz gł. palców > > (palec 2 i 3). Zginacz dł. Nawrotny czworoboczny. Odwodziciel krótki Przeciwstawiacz Zginacz krótki kciuka Glistowate (1 i 2). Utrudnione ruchy nawracania przedramienia, zginania ręki i palców, zginania i przeciwstawiania Przy próbie zwinięcia ręki w pięść, palce 1, 2 i 3 pozostają wyprostowane a kciuk ustawiony w przywiedzeniu > ręka błogosławiąca (manus benedicans). Niedostateczne odwiedzenie kciuka powoduje, Ŝe nie moŝna dobrze objąć okrągłego przedmiotu > dodatni objaw flaszki. Zanik mięśni kłębu kciuka > ręka małpia (manus simiae). Łokciowy Ulnaris C 8 Th 1 Zginacz łok. nadg. Zginacz gł. palców > (palec 4 i 5). Przywodziciel kciuka Glistowate (3 i 4). Zginacz kr. Kłębu palca V. Utrudnione ruchy zginania w stawach śródręcznopaliczkowych z jednoczesnym prostowaniem w stawach międzypaliczkowych > ręka szponiasta (manus unguiformis, dactylogryposis). Utrudnione ruchy przywodzenia i odwodzenia palców. Na skutek uszkodzenia przywodziciela kciuka, utrzymanie między kciukiem a wskazicielem płaskiego przedmiotu wymaga nieprawidłowo silnego zgięcia dalszego paliczka kciuka (zginacz dł. kciuka unerwiony przez n. pośrodkowy!) > objaw Fromenta. Promieniowy Radialis Trójgłowy ramienia. Łokciowy. Ramiennopromieniowy. Prostownik prom. dł. i kr. nadgarstka. Odwracacz przedramienia. Prostownik palców. Prostownik palca V. Prostownik łokciowy nadgarstka. Odwodziciel długi Prostownik dł. i kr. Prostownik wskaziciela. Utrudnione ruchy prostowania i odwracania przedramienia, prostowania ręki, prostowania w stawach śródręczno-palcowych, prostowania i odwodzenia W efekcie > kończyna górna jest lekko zgięta w stawie łokciowym, ręka jest zgięta i razem z przedramieniem ustawiona w nawróceniu a kciuk jest zgięty i przywiedziony > ręka opadająca (manus cadens). Splot lędźwiowy (plexus lumbalis) - utworzony jest przez gałęzie przednie (brzuszne) nerwów rdzeniowych od L 1 do L 4 oraz przez włókna nerwu podŝebrowego (Th 12 ), które zespalają się z gałęzią nerwu L 1. Splot leŝy przed kręgami lędźwiowymi, całkowicie ukryty w brzuścu mięśnia lędźwiowego większego, skąd odchodzą m. in. gałęzie mięśniowe splotu, zaopatrujące mięśnie kończyn dolnych (tabela poniŝej).

3 Nerw Udowy Femoralis L 2, L 3, L 4 Biodrowo-lędźwiowy. Łonowy. Krawiecki. Czworogłowy uda. Utrudnione ruchy zginania stawu biodrowego, prostowania stawu kolanowego, osłabiony odruch rzepki. Stanie i chodzenie (wchodzenie po schodach) są znacznie utrudnione, stąd np. wstanie z pozycji siedzącej bez pomocy kończyn górnych jest bardzo trudne. Zasłonowy Obturatorius L 2, L 3, L 4 Zasłaniacz zewnętrzny. Łonowy. Przywodziciel krótki. Przywodziciel długi. Smukły. Przywodziciel wielki. Utrudnione ruchy przywodzenia uda > załoŝenie kończyny chorej na zdrową. Stanie i chodzenie jest niepewne, gdyŝ równieŝ utrudnione jest zginanie i prostowanie stawu biodrowego. Splot krzyŝowy (plexus sacralis) utworzony jest przez gałęzie przednie (brzuszne) nerwów rdzeniowych od S 1 do S 5, nerw guziczny C 0 oraz z części przedniej gałęzi L 4 i całej przedniej gałęzi L 5. Ten największy splot ustroju, połoŝony jest w okolicy powierzchni miednicznej kości krzyŝowej, przylegając do przedniej powierzchni mięśnia gruszkowatego. Gałęzie splotu zaopatrują narządy miednicy małej, krocze, zewnętrzne narządy płciowe, okolicę kości guzicznej i większą część kończyny dolnej, w tym m. in. mięśnie (tabela poniŝej). Nerw Pośladkowy górny Gluteus superior L 4, L 5, S 1 Pośladkowy średni. Pośladkowy mały. Napinający powieź szeroką. Utrudnione ruchy odwodzenia w stawie biodrowym. Zaburzona jest stabilizacja miednicy, co utrudnia stanie i chodzenie > dodatni objaw Trendelenburga, chód kaczkowaty (gressus oscilatorius). Pośladkowy dolny Gluteus inferior L 5, S 1, S 2 Pośladkowy wielki. Czworoboczny uda. Bliźniacze. Zasłaniacz wewnętrzny. Utrudnione ruchy prostowania i rotacji zewnętrznej w stawie biodrowym, stąd wchodzenie na schody, skakanie i wstawanie z pozycji siedzącej jest znacznie utrudnione PoraŜenia nerwów na skutek źle wykonanych wstrzyknięć domięśniowych > wstrzyknięcia naleŝy podawać wyłącznie w górno-zewnętrzną jedną czwartą część mięśni pośladkowych, przy wyłącznie prostopadle ustawionej igle. Kulszowy Ischiadicus - składnik piszczelowy (przyśrodkowy) L 4, L 5, S 1 S 3 Półścięgnisty. Półbłoniasty. Przywodziciel wielki. Dwugłowy uda > głowa długa. Utrudnione ruchy prostowania i rotacji zewnętrznej w stawie biodrowym oraz zginania w stawie kolanowym. Uszkodzenie pnia nerwu powoduje znaczne utrudnienie chodzenia > wyrzucanie do przodu kończyny wyprostowanej w stawie kolanowym z opuszczoną stopą, której wszystkie ruchy są zniesione.

4 - składnik strzałkowy (boczny) Dwugłowy uda > głowa krótka. Całkowite poraŝenie nerwu kulszowego uniemoŝliwia chodzenie. Piszczelowy Tibialis n. kulszowego) - Podeszwowy przyśrodkowy Plantaris medialis n. piszczelowego) L 4 S 3 Trójgłowy łydki. Podeszwowy. Podkolanowy. Piszczelowy tylny. Zginacz dł. palców. Zginacz dł. palucha. Odwodziciel palucha. Zginacz kr. palucha. Zginacz kr. palców. Glistowate (1 i 2). Utrudnione ruchy zgięcia podeszwowego stopy, zgięcia, odwodzenia i przywodzenia palców > utrudnione chodzenie na palcach. Palce są wyprostowane w stawach śródstopnopalcowych a zgięte w stawach międzyczłonowych > podobnie jak w ręce szponiastej. Wtórny przykurcz mięśni prostowników prowadzi do powstania stopy piętowej (pes calcaneus). - Podeszwowy boczny Plantaris lateralis n. piszczelowego) Odwodziciel palca V. Czworoboczny podeszwy. Zginacz kr. palca V. Przeciwstawiacz palca V. Glistowate (3 i 4). Przywodziciel palucha Zginacz kr. palucha. Strzałkowy wspólny communis n. kulszowego) L 4 S 2 - Strzałkowy powierzchowny superficialis n. strzałkowego wspólnego) Strzałkowy długi. Strzałkowy krótki. Ustawienie stopy w supinacji, stąd podczas chodzenia stopa opiera się na swym brzegu bocznym. - Strzałkowy głęboki profundus n. strzałkowego wspólnego) Piszczelowy przedni. Prostownik długi palców. Prostownik długi palucha. Prostownik krótki palców. Prostownik krótki palucha. Utrudnione ruchy zgięcia grzbietowego i supinacji stopy oraz prostowania palców > utrudnione chodzenie na piętach. Brak ruchów nawracania oraz zgięcia grzbietowego powoduje, Ŝe stopa bezwładnie opada, stąd chodzenie jest znacznie upośledzone > chód koguci, brodzący (gressus gallinaceus, equinus). Wtórny przykurcz mięśni zginaczy prowadzi do powstania stopy końsko-szpotawej (pes equinovarus).

5