Kierunki rozwoju polskich lasów w kontekście rozwoju lasów europejskich, Warszawa, 22 listopada 2012 r. Lasy i gospodarka leśna w Polsce w świetle raportu Stan lasów Europy 2011 wskaźniki ilościowe Marek Jabłoński Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi Instytut Badawczy Leśnictwa 1
Plan prezentacji: - Raportowanie do procesu Lasy Europy (Ministerialnego Procesu Ochrony Lasów w Europie) - Wyniki raportowania w zakresie wybranych wskaźników ilościowych 2
Proces raportowania Raport Stan lasów Europy 2011 obejmuje 46 krajówsygnatariuszy procesu Lasy Europy 6 Kryteriów - sformułowanych jako cele polityki leśnej: 1. zasoby leśne i ich wkład w globalny cykl węgla; 2. zdrowotność i żywotność ekosystemów leśnych; 3. produkcyjne funkcje lasów; 4. różnorodność biologiczna ekosystemów leśnych; 5. funkcje ochronne gospodarki leśnej; 6. funkcje i uwarunkowania społeczno-gospodarcze. 35 wskaźników ilościowych 17 wskaźników jakościowych Reporting process 3
Proces raportowania Opiera się na: Raportach krajowych przygotowanych przez zespoły ekspertów narodowych, Danych FAO, Danych innych organizacji (Eurostat, ICP) Dane reprezentują lata: 1990, 2000, 2005, 2010 Organizacja i nadzór: Zespół Specjalistów EKG/FAO ds. Monitoringu Grupa Doradcza EKG/FAO/Lasy Europy Reporting process 4
Proces raportowania 400 krajowych ekspertów 60 autorów i recenzentów 7 konferencji roboczych Przegląd danych krajowych Około 50 tys. danych źródłowych Reporting process 5
Kryterium 1. Utrzymanie i odpowiednie wzmacnianie zasobów leśnych i ich udziału w globalnym obiegu węgla Criterion 1. Maintenance and Appropriate Enhancement of Forest Resources and their Contribution to Global Carbon Cycles 6
C1. Powierzchnia lasów 1 000 000 000 ha (25% lasów świata), z czego 80% to lasy Rosji C1. Forest area 7
C1. Powierzchnia lasów [mln ha] Polska: < 1% lasów objętych procesem, ~ 4,4% (bez Rosji) Definicja lasu wg FAO Grunt: - o powierzchni ponad 0,5 ha, - z drzewami o wysokości ponad 5 m., - i pokryciem koronami drzew ponad 10%. C1. Forest area 8
C1. Lesistość, w % pow. lądowej 3. 5 0. 7 18.2 2. 9 16.0 0. 4 0. 7 1. 2 10.3 0. 6 11.1 9. 2 3. 9 1. 3 28.6 2. 7 9. 3 1. 9 2. 0 1. 9 2. 5 0. 5 0. 8 2. 7 1. 0 22.1 2. 2 3. 4 2. 2 3. 9 6. 6 3. 9 8. 6 0. 4 9. 7 11.3 809.1 32,2% - Europa bez Rosji 30,4% - Polska 2. 7 0. 2 C1. Percentage of land area 9
C1. Obszary nieleśne w Polsce w Polsce raportowaniu podlegają tylko obszary wpisane do ewidencji gruntów i budynków jako las grunt nieleśny wg ewidencji C1. Non-forest areas in Poland (agricultural land in cadastral system) 10
C1. Obszary nieleśne w Polsce teoretyczna sieć powierzchni WISL C1. Non-forest areas in Poland 11
C1. Obszary nieleśne w Polsce powierzchnia lasów poza ewidencją może wynosić do 300 tys. ha C1. Non-forest areas in Poland 12
C1. Zasoby drzewne 4 [mld m 3 ] 82 3 2 1 0 Czech Republic Spain Norway Austria Italy Romania Turkey Belarus Ukraine Finland Poland France Sweden Germany Russian Federation C1. Growing stock 13
zapas na pniu [mln m3] volume of growing stock FRA 2010 SoEF 2011 1736 1909 2049 2304 C1. Zmiany wielkości zasobów 2 500 2 000 1 500 aktulizacja stanu lasów PGLLP + szacunki eksperckie data from forests management plans + expert's estimations 1 000 500 WISL 2005-2009 NFI data 0 2000 2005 2010 rok C1. Changes of growing stock 14
Kryterium 2. Utrzymanie zdrowotności i witalności ekosystemów leśnych Criterion 2. Maintenance of Forest Ecosystem Health and Vitality Fot.: Damian Korzybski 15
C2. Defoliacja Dane ICP Forest, 2009 r. 20,2% drzew w Europie uszkodzonych (defoliacja >25%) w Polsce 17,7% C2. Defoliation 16
C2. Powierzchnia pożarów C2. Area affected by fire 17
Kryterium 3. Utrzymanie i wzmocnienie produkcyjnych funkcji lasów (użytków drzewnych i niedrzewnych Criterion 3. Maintenance and Encouragement of Productive Functions of Forests (Wood and Non-Wood) 18
C3. Pozyskanie w mln m 3 /ha, średnia z lat 2008-2009, w nawiasach (intensywność w m 3 /ha z powierzchni dostępnej do użytkowania) Rosja, 110 mln m 3, 0,2 m 3 /ha C3. Removals 19
C3. Wartość produktów niedrzewnych C3. Value of non-wood goods 20
Kryterium 4. Zachowanie, ochrona i odpowiednie wzmacnianie różnorodności biologicznej w ekosystemach leśnych Criterion 4. Maintenance, Conservation and Appropriate Enhancement of Biological Diversity in Forest Ecosystems 21
C4. Skład gatunkowy Slovakia Czech Republic Belarus Spain Switzerland Sweden France Lithuania Italy Norway Finland Poland 1 gatunek 2-3 4-5 6-10 >10 gat. na pow. NFI, lub w drzewostanie Austria United Kingdom Portugal 0% 20% 40% 60% 80% 100% C4. Tree species composition 22
C4. Odnowienia Slovenia Switzerland Estonia Russian Federation Norway France Latvia Croatia Lithuania Germany Belgium Slovakia Sweden Finland Czech Republic Hungary Poland United Kingdom Naturalne Sztuczne 2005 r. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% C4. Regeneration 23
C4. Martwe drewno wg typów lasów C4. Deadwood by forest types 24
C4. Zasoby martwego drewna w Polsce WISL 2005-2009, 3 m 3 /ha 20 m 3 /ha C4. Deadwood, NFI data 25
C4. Martwe drewno C4. Deadwood 26
Kryterium 5. Utrzymanie i odpowiednie wzmocnienie funkcji ochronnych lasów (szczególnie w stosunku do gleb i wód), Criterion 5. Maintenance and Appropriate Enhancement of Protective Functions in Forest Management (notably Soil and Water) 27
C5. Lasy glebo- i wodochronne 19,2% - Europa bez Rosji, 20,9% - Polska C5. Protective forests - soil and water 28
Kryterium 6. Utrzymanie innych funkcji społeczno-ekonomicznych lasu Criterion 6. Maintenance of Other Socio-Economic Functions and Conditions 29
C6. Udział lasów prywatnych ~ 18% w Polsce C6. Share of private forests 30
C6. Zatrudnienie w leśnictwie C6. Employment in forestry 31
C6. Sektor leśny w PKB C6. Contribution of forest sector to GDP 32
Więcej informacji na: www.foresteurope.org www.unece.org/timber http://w3.unece.org/pxweb/ m.jablonski@ibles.waw.pl 33