Wojewódzki Urząd Pracy Obserwatorium Rynku Pracy. Niepełnosprawni w województwie śląskim Stan na r. KATOWICE

Wojewódzki Urząd Pracy Obserwatorium Rynku Pracy Niepełnosprawni w województwie śląskim Stan na 30.06.2011r. KATOWICE 1

UWAGI WSTĘPNE W informacji na temat bezrobocia niepełnosprawnych wykorzystano dane ze sprawozdania MPiPS-07 pt. Sprawozdanie o osobach niepełnosprawnych bezrobotnych lub poszukujących pracy nie pozostających w zatrudnieniu sporządzanego przez Wojewódzki Urząd Pracy w okresach półrocznych, począwszy od pierwszego półrocza 2002 roku. Zdecydowana większość informacji objętych tym sprawozdaniem jest wprowadzana przez pracowników powiatowych urzędów pracy w czasie rejestracji do karty rejestracyjnej bezrobotnego lub poszukującego pracy. Na podstawie zebranych informacji, powiatowe urzędy pracy sporządzają sprawozdania jednostkowe, zaś w WUP wykonywane jest zestawienie zbiorcze. Równocześnie WUP w Katowicach dysponuje sprawozdaniami z poszczególnych powiatów. Ogólne informacje o stanie i strukturze bezrobocia niepełnosprawnych w latach 1999 2011 powstały w oparciu o dane sporządzanego miesięcznie sprawozdania MPiPS 01. Ponadto wykorzystano dane o osobach niepełnosprawnych poszukujących pracy i nie pozostających w zatrudnieniu gromadzone w WUP od 2000 roku. Zgodnie z metodologią sporządzania sprawozdań o rynku pracy za niepełnosprawnych bezrobotnych uważa się osoby zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne, spełniające warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004r. (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) oraz warunki ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Za niepełnosprawnych poszukujących pracy i nie pozostających w zatrudnieniu uważa się osoby zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy, niezatrudnione, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, poszukujące zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz spełniające warunki określone w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W praktyce oznacza to, że do osób tej kategorii zaliczani są niepełnosprawni, którzy aktualnie nie pozostają w zatrudnieniu, lecz deklarują chęć jego podjęcia. Najczęściej osoby te pobierają świadczenia rentowe bądź osiągają inny dochód, co uniemożliwia im nabycie statusu bezrobotnego. Stąd też ewidencjonowane są jako poszukujące pracy. Uzupełnieniem informacji są syntetyczne dane dotyczące liczebności zbiorowości niepełnosprawnych i ich aktywności zawodowej, na podstawie publikacji Głównego Urzędu Statystycznego oraz Urzędu Statystycznego w Katowicach. 2

Zmiany w poziomie bezrobocia niepełnosprawnych w latach 1999 2011 Według stanu na 30 czerwca 2011 r. w województwie śląskim zarejestrowanych było 10 778 niepełnosprawnych bezrobotnych oraz 2035 niepełnosprawnych poszukujących pracy, nie pozostających w zatrudnieniu. Dokładne dane według stanów na koniec grudnia w latach 1998-2010 oraz na koniec poszczególnych miesięcy 2011 r. zawarto w poniższej tabeli. Miesiąc / rok Wybrane kategorie zarejestrowanych w woj. śląskim. Stan w końcu miesiąca Liczba bezrobotnych ogółem w tym: bezrobotni niepełnosprawni Niepełnosprawni poszukujący pracy, nie pozostający w zatrudnieniu % udział niepełnosprawnych wśród ogółu XII/98 150 174 3 070 b.d. 2,04 XII/99 210 253 3 414 b.d. 1,62 XII/00 259 790 4 287 b.d. 1,65 XII/01 313 353 5 740 4 995 1,83 XII/02 330 150 6 665 4 561 2,02 XII/03 325 516 8 325 4 465 2,56 XII/04 309 704 9 081 4 042 2,93 XII/05 281 280 9 388 3 716 3,34 XII/06 229 819 9 099 3 467 3,96 XII/07 165 960 7 922 3 108 4,77 XII/08 122 748 8 291 2 492 6,75 XII/09 168 425 10 386 2 249 6,17 XII/2010 181 198 11 064 2 213 6,11 I/2011 196 184 11 476 2 249 5,85 II/2011 201 519 11 514 2 237 5,71 III/2011 201 401 11 567 2 274 5,74 IV/2011 193 889 11 311 2 203 5,83 V/2011 186 107 11 136 2 100 5,98 VI/2011 178 346 10 778 2 035 6,04 b.d. brak danych Obecnie wśród bezrobotnych niepełnosprawnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy w województwie śląskim kobiety, stanowią 49,8% (30 czerwca 2011r. zarejestrowanych było 5371 niepełnosprawnych bezrobotnych pań). Wcześniej obserwowana była tendencja niewielkiej nadreprezentacji kobiet. Warto pamiętać, że wśród ogółu śląskich bezrobotnych udział kobiet jest znacznie wyższy, w czerwcu 2011 r. wynosił 55,6% Dokładne dane dotyczące poziomu bezrobocia niepełnosprawnych kobiet w poszczególnych 3

miesiącach zawarto w poniższej tabeli. Miesiąc / rok Niepełnosprawne bezrobotne kobiety w województwie śląskim. Stan w końcu miesiąca 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Styczeń 1 814 2 297 3 094 3 550 4 446 4 807 4 898 4 815 4 356 4 657 5 474 Luty 1 871 2 355 3 141 3 595 4 453 4 865 4 903 4 783 4 285 4 786 5 506 Marzec 2 021 2 455 3 132 3 699 4 527 4 893 4 899 4 746 4 277 4 928 5 554 Kwiecień 1 976 2 413 3 164 3 743 4 505 4 856 4 854 4 630 4 255 4 920 5 443 Maj 1 984 2 465 3 138 3 861 4 529 4 832 4 823 4 510 4 211 4 807 5 351 Czerwiec 2 010 2 561 3 203 3 893 4 487 4 853 4 762 4 430 4 163 4 752 5 181 Lipiec 2 024 2 656 3 228 3 973 4 432 4 830 4 736 4 414 4 082 4 811 5 191 Sierpień 2 048 2 769 3 247 4 029 4 481 4 816 4 778 4 429 4 097 4 864 5 240 Wrzesień 2 113 2 785 3 285 4 024 4 507 4 875 4 748 4 311 4 018 4 899 5 316 Październik 2 173 2 883 3 301 4 169 4 530 4 832 4 718 4 215 4 080 5 041 5 352 Listopad 2 237 2 964 3 386 4 224 4 582 4 852 4 734 4 225 4 290 5 180 5 385 Grudzień 2 240 2 995 3 390 4 296 4 668 4 871 4 767 4 214 4 449 5 328 5 575 Warto zwrócić uwagę na terytorialne zróżnicowanie liczby niepełnosprawnych bezrobotnych i ich procentowego udziału wśród ogółu zarejestrowanych. Według stanu na 30 czerwca 2011r. liczba zaewidencjonowanych bezrobotnych niepełnosprawnych w poszczególnych powiatach wahała się od 78 (powiat bieruńsko lędziński) do 1 358 osób (Częstochowa). Porównano także wskaźnik procentowego udziału bezrobotnych niepełnosprawnych wśród ogółu zarejestrowanych. Okazało się, że w województwie są powiaty (miasta na prawach powiatu), gdzie udział niepełnosprawnych jest szczególnie wysoki (Bielsko-Biała 11,8%, Częstochowa 10,5% i powiat raciborski 8,3%). Na przeciwległym końcu listy rankingowej znajdują się powiaty lubliniecki (3,0%), żywiecki (3,9%) i tarnogórski (4,0%), w których udział bezrobotnych niepełnosprawnych wśród ogółu jest niski. Niepełnosprawni bezrobotni wg powiatów. Stan w końcu czerwca 2011r. Powiaty Liczba zarejestrowanych w tym: bezrobotni niepełnosprawni bezrobotnych ogółem osoby % udział wśród ogółu Będziński 6 897 351 5,1 Bielski 4 722 334 7,1 Cieszyński 6 549 504 7,7 Częstochowski 7 454 334 4,5 Gliwicki 3 381 151 4,5 Kłobucki 3 827 161 4,2 Lubliniecki 3 203 96 3,0 Mikołowski 2 716 134 4,9 Myszkowski 4 830 194 4,0 Pszczyński 2 638 138 5,2 Raciborski 2 693 223 8,3 Rybnicki 1 870 103 5,5 Tarnogórski 5 281 211 4,0 Bieruńsko Lędziński 1 339 78 5,8 Wodzisławski 5 044 277 5,5 4 5 782 5 760 5 779 5 627 5 576 5 371

Powiaty Liczba zarejestrowanych w tym: bezrobotni niepełnosprawni bezrobotnych ogółem osoby % udział wśród ogółu Zawierciański 7 173 348 4,9 Żywiecki 6 935 268 3,9 Bielsko-Biała 5 640 665 11,8 Bytom 10 464 474 4,5 Chorzów 4 466 268 6,0 Częstochowa 12 951 1358 10,5 Dąbrowa Górnicza 5 792 376 6,5 Gliwice 6 429 377 5,9 Jastrzębie Zdrój 3 550 157 4,4 Jaworzno 2 989 213 7,1 Katowice 8 411 508 6,0 Mysłowice 2 430 130 5,3 Piekary Śląskie 2 625 107 4,1 Ruda Śląska 3 772 268 7,1 Rybnik 4 030 268 6,7 Siemianowice Śląskie 2 623 140 5,3 Sosnowiec 10 665 579 5,4 Świętochłowice 1 900 122 6,4 Tychy 3 542 274 7,7 Zabrze 7 543 451 6,0 Żory 1 972 138 7,0 Razem województwo 178 346 10 778 6,0 Cechy demograficzno - społeczne niepełnosprawnych bezrobotnych W końcu czerwca 2011r. wśród bezrobotnych zaliczanych do kategorii niepełnosprawnych 13,3% miało prawo do pobierania zasiłku (1 436 osób). Kobiety stanowiły 56,3% wszystkich uprawnionych do zasiłku w tej kategorii (808 pań). Bezrobotni niepełnosprawni to przede wszystkim mieszkańcy miast na terenach wiejskich zamieszkuje tylko około 16% z nich. Z punktu widzenia szans na podjęcie zatrudnienia niekorzystna jest struktura demograficzno społeczna zarejestrowanych bezrobotnych niepełnosprawnych, która została opisana poniżej. Bezrobotni niepełnosprawni wg wieku - dane zbierane są w okresach kwartalnych, stąd najbardziej aktualne dotyczą końca czerwca 2011 r. Niepełnosprawność najczęściej nabywa się z wiekiem, stąd w końcu czerwca 2011 r.. osoby młode, poniżej 35 roku życia stanowiły zaledwie 18,0% ogółu bezrobotnych niepełnosprawnych (1 938 osób). Dominującą kategorią były osoby w wieku od 45 do 54 lat (36,6%). Zbiorowość kobiet była nieco młodsza od zbiorowości mężczyzn. 5

Bezrobotni niepełnosprawni wg wieku. Stan 31.06.2011 r. 60-64 lat 634 5,9% 18-24 lat 530 4,9% 25-34 lat 1408 13,1% 55-59 lat 2541 23,6% 45-54 lat 3940 36,6% 35-44 lat 1725 16,0% Wykształcenie - dane zbierane są w okresach kwartalnych, stąd najbardziej aktualne dotyczą końca czerwca 2011 r. Z danych zebranych na koniec czerwca 2011 roku wynika, że 35,4% niepełnosprawnych bezrobotnych zakończyło edukację w gimnazjum lub nawet go nie ukończyło (w odniesieniu do okresu sprzed reformy szkolnictwa ten poziom wykształcenia oznacza wykształcenie podstawowe lub niepełne podstawowe). Ponad 37% ukończyło szkołę zasadniczą zawodową, zaś 17,5% legitymowało się średnim wykształceniem. Mała liczba niepełnosprawnych legitymuje się wyższym wykształceniem (3,6%). Tradycyjnie kobiety były lepiej wykształcone od mężczyzn. Struktura wykształcenia jest cechą różnicującą zbiorowości bezrobotnych niepełnosprawnych i bezrobotnych ogółem zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy. 6

10,9% 3,6% 23,1% 17,5% 9,9% 6,3% 27,8% 37,1% 28,4% 35,5% Bezrobotni ogółem i bezrobotni niepełnosprawni według poziomu wykształcenia. Stan 30.06.2011 r. 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% wyższe policealne i średnie zawodowe LO zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej Bezrobotni ogółem Bezrobotni niepełnosprawni Czas pozostawania bez pracy Długość czasu pozostawania bez pracy ma dla bezrobotnych szczególne znaczenie, decyduje bowiem nie tylko o ich sytuacji ekonomicznej, ale może mieć także istotny wpływ na morale i społeczną postawę osób poszukujących pracy. Zbyt długie oczekiwanie na podjęcie zatrudnienia może w efekcie doprowadzić do braku gotowości do podjęcia pracy, czyli do bierności zawodowej. Analizując strukturę bezrobocia pod względem czasu pozostawania bez pracy, można zauważyć, że w końcu czerwca 2011 roku zaledwie co piętnasty niepełnosprawny mógł poszczycić się krótkim, maksymalnie jednomiesięcznym stażem na bezrobociu. W kolejnych przedziałach wyodrębnionych ze względu na czas pozostawania bez pracy liczba zarejestrowanych rośnie. Najliczniejszą grupę bezrobotnych niepełnosprawnych (4,3 tys. tj. 40,0%) stanowiły osoby pozostające bez zatrudnienia nieprzerwanie powyżej 12 miesięcy. Grupa długookresowo bezrobotnych jest wewnętrznie zróżnicowana, tworzą ją osoby pozostające bez pracy nieprzerwanie od 12 do 24 lat oraz chronicznie bezrobotni, którzy nie mają zatrudnienia ponad 24 miesiące. Wysoki udział chronicznie bezrobotnych jest jedną z najbardziej niekorzystnych cech struktury bezrobocia niepełnosprawnych. Sytuacja osób z orzeczoną niepełnosprawnością jest zdecydowanie trudniejsza od sytuacji ogółu bezrobotnych, co potwierdzają dane liczbowe zawarte w poniższym 7

zestawieniu. stan 30.06.2011 r. Czas pozostawania Bezrobotni niepełnosprawni Bezrobotni ogółem bez pracy liczba osób % udział liczba osób % udział do 1 miesiąca 730 6,8% 17 834 10,0% 1-3 1 272 11,8% 27 565 15,5% 3-6 1 874 17,4% 40 337 22,6% 6-12 2 583 24,0% 45 572 25,6% 12-24 2 127 19,7% 29 522 16,6% powyżej 24 2 192 20,3% 17 516 9,8% razem 10 778 100,0% 178 346 100,0% Dotychczasowy staż pracy W końcu czerwca 2011 r. 89,1% ogółu zarejestrowanych niepełnosprawnych to osoby legitymujące się stażem pracy poprzednio pracujący. W tabeli porównano strukturę według dotychczasowego stażu pracy poprzednio pracujących bezrobotnych niepełnosprawnych oraz pozostałych bezrobotnych zarejestrowanych w regionie Jak widać, wśród niepełnosprawnych stażem pracy do jednego roku legitymuje się niższy odsetek niż wśród pozostałych zarejestrowanych w Śląskiem. Równocześnie w zbiorowości niepełnosprawnych procentowy udział osób o najdłuższym stażu pracy jest stosunkowo wysoki. Staż pracy ogółem Niepełnosprawni poprzednio pracujący N= 9 600 stan 30.06.2011 r. Dane w % Bezrobotni poprzednio pracujący ogółem N =178 346 do 1 roku 15,5% 10,0% 1-5 lat 16,2% 15,5% 5-10 lat 13,7% 22,6% 10-20 lat 23,7% 25,6% 20-30 lat 24,1% 16,6% 30 i więcej 6,8% 9,8% Stopnie i przyczyny niepełnosprawności dane zbierane są w okresach półrocznych - obecnie najbardziej aktualne dotyczą stanu na koniec I półrocza 2011 r. Według danych na koniec pierwszego półrocza 2011 r. w powiatowych urzędach pracy województwa śląskiego zarejestrowanych było 10 778 bezrobotnych ze statusem niepełnosprawnych. Wśród bezrobotnych niepełnosprawnych zarejestrowanych w województwie śląskim zdecydowana większość posiadała orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności 8 221 osób (76,3%). Kolejne 2 388 osób legitymowało się umiarkowaną niepełnosprawnością (22,2%), a tylko 169 8

bezrobotnych znacznym stopniem niepełnosprawności (1,5%). Wykres 4. Stopnie niepełnosprawności stan na koniec I półrocza 2011 r. 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 76,3% 22,2% 1,5% Znaczny Umiarowany Lekki Biorąc pod uwagę przyczyny kwalifikujące do niepełnosprawności, niezmiennie najpowszechniejsze są kłopoty związane z funkcjonowaniem narządów ruchu (3 537 osób). Bardzo dużo klientów powiatowych urzędów pracy podaje również choroby psychiczne (1 324 osób) oraz choroby układu oddechowego i układu krążenia (1 215 osoby), jako czynniki powodujące przynależność do omawianej kategorii osób. Te trzy główne grupy dolegliwości dotyczą 56% zarejestrowanych ze statusem bezrobotnych niepełnosprawnych. Wykres 5. Przyczyny niepełnosprawności stan na koniec I półrocza 2011 r. (Dane w %) Upośledzenia narządu ruchu Choroby psychiczne Choroby układu oddechowego i układu krążenia Inne Choroby neurologiczne Choroby narządu wzroku Zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu Epilepsja Nieustalony Upośledzenie umysłowe Choroby układu pokarmowego Choroby układu moczowo-płciowego 12,28 11,2 9,3 8,7 6,8 5,6 4,1 3,2 2,2 2,1 1,2 32,82 0 5 10 15 20 25 30 35 9

Oferty pracy zgłoszone w 2010 roku. Od stycznia do końca grudnia 2010 r. do powiatowych urzędów pracy w województwie śląskim wpłynęło 115 238 informacji o wolnych miejscach pracy i miejscach aktywizacji zawodowej. Wśród nich co 22. kierowana była wyłącznie do niepełnosprawnych. Oznacza to, że na przestrzeni całego 2010 wpłynęło 5 166 ofert pracy lub aktywizacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych. Tabela poniżej przedstawia zestawienie ofert dla osób niepełnosprawnych na tle ogółu zgłoszonych ofert, w latach 2005-2010. Oferty pracy zgłoszone do powiatowych urzędów pracy w kolejnych latach sprawozdawczych: oferty ogółem oraz dla osób niepełnosprawnych (ON) 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Powiaty / podregiony dla ON dla ON dla ON dla ON dla ON dla ON WOJ. ŚLĄSKIE 110 087 3 210 133 436 4 295 168 679 5 289 159 604 4 582 106 257 4 037 115 238 5 166 Podregion bielski 9 925 489 14 573 835 15 020 856 13 523 688 10 485 442 11 421 642 Bielski 2 115 109 3 004 115 2 970 142 2 592 103 3 211 144 3 105 285 Cieszyński 1 824 123 2 555 245 2 817 96 3 175 148 2 723 146 2 754 101 Żywiecki 1 006 17 1 162 11 1 262 14 1 107 32 1 151 12 1 710 8 m. Bielsko-Biała 4 980 240 7 852 464 7 971 604 6 649 405 3 400 140 3 852 248 Podregion bytomski 6 383 188 12 893 284 17 392 703 17 582 624 10 792 358 12 633 590 Lubliniecki 1 872 38 2 696 45 2 963 75 2 212 144 2 053 65 2 193 116 Tarnogórski 898 21 4 510 61 5 169 381 5 104 175 3 569 100 3 876 219 m. Bytom 3 056 127 3 506 170 6 168 240 6 283 199 3 555 180 5 099 246 m. Piekary Śląskie 557 2 2 181 8 3 092 7 3 983 106 1 615 13 1 465 9 Podregion częstochowski 9 585 249 11 692 329 13 063 305 11 751 420 9 731 356 9 945 402 Częstochowski 1 857 34 2 124 53 2 499 20 2 328 18 1 811 17 2 236 33 Kłobucki 2 658 81 3 437 59 3 516 75 2 583 61 2 117 30 1 907 54 Myszkowski 1 402 4 1 631 21 1 656 15 1 826 15 1 789 14 1 762 11 m. Częstochowa 3 668 130 4 500 196 5 392 195 5 014 326 4 014 295 4 040 304 Podregion gliwicki 11 966 410 15 201 511 21 098 487 16 758 409 10 454 428 12 755 376 Gliwicki 935 15 1 296 36 1 445 41 1 177 17 719 13 747 20 m. Gliwice 8 230 291 9 462 262 12 190 130 7 828 85 5 694 162 8 208 211 m. Zabrze 2 801 104 4 443 213 7 463 316 7 753 307 4 041 253 3 800 145 Podregion katowicki 27 608 939 30 034 932 35 781 1 623 33 897 1 183 22 884 1 350 25 226 1 709 m. Chorzów 3 577 78 3 901 101 4 456 125 5 483 190 3 849 136 4 102 215 m. Katowice 8 747 476 11 984 438 13 520 734 11 841 425 7 152 537 8 514 888 m. Mysłowice 1 790 144 1 792 59 2 598 232 2 193 19 1 630 52 1 504 115 m. Ruda Śląska 3 663 150 3 337 102 4 906 177 4 420 138 3 290 246 3 286 165 m. Siemianowice Śląskie 6 525 55 6 720 220 5 289 281 4 590 260 3 893 186 4 471 218 m. Świętochłowice 3 306 36 2 300 12 5 012 74 5 370 151 3 070 193 3 349 108 Podregion rybnicki 15 954 243 18 727 351 16 899 293 16 599 288 13 137 202 13 343 348 Raciborski 2 128 26 2 422 38 2 248 12 2 206 15 1 902 25 1 817 34 Rybnicki 1 970 32 1 649 61 1 149 35 1 164 35 884 18 987 30 10

2005 2006 2007 2008 2009 2010 Powiaty / podregiony dla ON dla ON dla ON dla ON dla ON dla ON Wodzisławski 4 381 50 5 559 36 3 913 54 4 166 79 3 315 47 3 346 86 m. Jastrzębie- Zdrój 4 439 92 4 454 118 4 675 110 3 937 111 2 752 41 3 402 124 m. Rybnik 1 986 19 3 242 41 3 600 54 3 599 35 2 969 55 2 610 49 m. Żory 1 050 24 1 401 57 1 314 28 1 527 13 1 315 16 1 181 25 Podregion sosnowiecki 19 528 436 22 130 849 36 668 821 38 254 743 20 721 594 22 145 772 Będziński 1 218 48 1 596 52 2 049 63 4 970 80 3 352 110 2 838 183 Zawierciański 3 092 80 3 535 90 4 082 84 4 608 110 3 994 55 4 535 50 m. Dąbrowa Górnicza 5 067 187 2 060 275 12 374 419 9 932 243 4 756 267 5 961 308 m. Jaworzno 2 155 59 2 773 93 3 093 109 3 120 83 2 387 80 2 309 90 m. Sosnowiec 7 996 62 12 166 339 15 070 146 15 624 227 6 232 82 6 502 141 Podregion tyski 9 138 256 8 186 204 12 758 201 11 240 227 8 053 307 7 770 327 Mikołowski 4 233 56 1 538 39 4 539 95 3 924 93 1 836 146 792 21 Pszczyński 1 404 27 1 536 24 1 596 20 1 763 67 1 397 31 1 751 44 Bieruńskolędziński 568 4 806 14 1 156 16 1 011 2 746 12 861 48 Tychy 2 933 169 4 306 127 5 467 70 4 542 65 4 074 118 4 366 214 Biorąc pod uwagę zróżnicowanie terytorialne województwa, najwięcej ofert dla osób bezrobotnych niepełnosprawnych było w podregionie katowickim. Najmniej w rybnickim. W analizowanym okresie najwięcej ofert zgłoszono w 2007 roku (5 289 ofert). Przypomnijmy, że w 2010 roku pracodawcy do powiatowych urzędów pracy działających w województwie śląskim zgłosili 5 166 ofert pracy i informacji o miejscach aktywizacji zawodowej dla niepełnosprawnych, co stanowiło 4,5% ogółu zgłoszonych ofert ( 115 238). Jeżeli chodzi o zbiorowość pracujących niepełnosprawnych, to korzystnie ocenić należy fakt, że w IV kwartale 2010 r. wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych w wieku od 15 do 64 lat był w województwie śląskim nieco wyższy od przeciętnego w Polsce i wynosił 22,9%. Oznacza to, że na 100 niepełnosprawnych w wieku od 15 do 64 lat pracowały blisko 23 osoby. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wieku 15-64 lata. Lata 2009-2010. Stan w IV kwartale. Dane w % 2009 2010 Wzrost/ Polska / województwa spadek w dane w % pkt. proc. POLSKA 20,3 20,9 +0,6 ŚWIĘTOKRZYSKIE 29,4 29,2-0,2 LUBUSKIE 25,6 28,4 + 2,8 ŁÓDZKIE 22,5 26,0 + 3,5 PODKARPACKIE 30,5 25,0-5,5 11

2009 2010 Wzrost/ Polska / województwa spadek w dane w % pkt. proc. ŚLĄSKIE 18,2 22,9 + 4,7 LUBELSKIE 23,7 22,3-1,4 WIELKOPOLSKIE 15,7 22,0 + 6,3 POMORSKIE 16,1 20,0 + 3,9 OPOLSKIE 16,3 19,6 + 3,3 MAŁOPOLSKIE 18,5 19,5 + 1,0 KUJAWSKO-POMORSKIE 16,9 18,4 + 1,5 PODLASKIE 25,0 18,2-6,8 MAZOWIECKIE 21,0 17,7-3,3 ZACHODNIOPOMORSKIE 15,7 16,2 + 0,5 DOLNOŚLĄSKIE 19,1 14,9-4,2 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 15,5 14,9-0,6 Źródło: Badanie BAEL, Bank Danych Lokalnych, GUS, http://www.stat.gov.pl/bdl/app/dane_podgrup.display?p_id=295437&p_token=0.6733788724647252# Niestety, niezmiennie wskaźnik zatrudnienia wśród niepełnosprawnych jest znacznie niższy od przeciętnego w kraju i regionie, o czym świadczą poniższe dane: Śląskie na tle kraju. Wskaźnik zatrudnienia ludności w wieku powyżej 15 lat według płci. Stan w IV kwartale 2009 i 2010r. Dane w % ogółem mężczyźni kobiety Województwa 2009 2010 2009 2010 2009 2010 POLSKA 50,4 50,6 58,3 58,6 43,3 43,4 MAZOWIECKIE 54,6 54,3 61,5 61,4 48,5 47,8 WIELKOPOLSKIE 51,4 53,1 61,3 63,3 42,7 43,6 ŁÓDZKIE 51,4 52,6 60,5 61,0 43,2 45,0 POMORSKIE 49,3 51,4 58,1 61,0 41,6 43,0 LUBELSKIE 50,4 51,1 57,7 57,4 44,0 45,4 LUBUSKIE 50,3 51,1 56,0 59,0 44,8 43,8 ŚWIĘTOKRZYSKIE 51,0 50,7 57,6 57,6 44,8 44,1 PODKARPACKIE 50,2 50,1 57,5 55,3 43,3 45,1 PODLASKIE 50,7 49,6 57,4 56,5 44,7 43,5 MAŁOPOLSKIE 49,5 49,5 57,9 58,2 41,9 42,0 DOLNOŚLĄSKIE 49,8 49,1 57,3 56,4 43,2 42,6 12

ogółem mężczyźni kobiety Województwa 2009 2010 2009 2010 2009 2010 OPOLSKIE 49,5 48,6 59,5 57,5 40,0 40,3 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 48,2 48,5 57,3 57,6 39,4 39,8 ŚLĄSKIE 48,7 48,4 55,6 56,4 42,6 41,3 KUJAWSKO-POMORSKIE 49,1 48,4 57,8 57,7 41,2 40,3 ZACHODNIOPOMORSKIE 45,2 46,8 52,7 54,6 38,5 39,8 Źródło: Bank Danych Lokalnych Główny Urząd Statystyczny 13

Bezrobotni niepełnosprawni wg czasu pozostawania bez pracy. Stan 30.06.2011 r. POWIAT zarejestrowani bezrobotni niepełnosprawni do 1 miesiąca Z ogółem pozostający bez pracy w miesiącach 1 do 3 miesięcy 3-6 miesięcy 6-12 miesięcy 12-24 miesięcy powyżej 24 miesiące Będziński 351 23 41 66 75 81 65 Bielski 334 18 33 47 89 76 71 Cieszyński 504 29 50 66 134 102 123 Częstochowski 334 11 44 51 63 71 94 Gliwicki 151 8 14 25 47 29 28 Kłobucki 161 8 15 28 38 38 34 Lubliniecki 96 4 17 28 23 9 15 Mikołowski 134 9 24 32 29 23 17 Myszkowski 194 7 36 35 53 33 30 Pszczyński 138 15 10 26 29 31 27 Raciborski 223 18 27 30 55 58 35 Rybnicki 103 5 9 31 20 19 19 Tarnogórski 211 18 19 39 55 41 39 Bieruńsko-lędziński 78 4 11 12 28 9 14 Wodzisławski 277 19 32 55 61 74 36 Zawierciański 348 22 42 54 67 71 92 Żywiecki 268 12 28 41 66 44 77 Bielsko-Biała 665 44 69 140 206 101 105 Bytom 474 33 53 65 115 103 105 Chorzów 268 30 44 73 58 33 30 Częstochowa 1 358 72 126 198 275 271 416 Dąbrowa Górnicza 376 31 43 72 101 73 56 Gliwice 377 28 34 58 101 81 75 Jastrzębie Zdrój 157 11 16 28 40 33 29 Jaworzno 213 12 23 31 47 38 62 Katowice 508 47 72 104 116 102 67 Mysłowice 130 8 23 17 38 26 18 Piekary 107 5 14 15 25 25 23 Ruda Śląska 268 32 44 56 65 51 20 Rybnik 268 24 36 39 62 53 54 Siemianowice Śląskie 140 20 21 28 42 18 11 Sosnowiec 579 37 85 106 123 107 121 Świętochłowice 122 11 14 24 25 29 19 Tychy 274 19 33 45 70 57 50 Zabrze 451 30 55 92 110 90 74 Żory 138 6 15 17 32 27 41 RAZEM WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 10 778 730 1 272 1 874 2 583 2 127 2 192 14

Bezrobotni niepełnosprawni wg czasu pozostawania bez pracy. Stan 30.06.2011 r. Dane w % POWIAT zarejestrowani bezrobotni niepełnosprawni do 1 miesiąca Z ogółem pozostający bez pracy w miesiącach 1 do 3 miesięcy 3-6 miesięcy 6-12 miesięcy 12-24 miesięcy powyżej 24 miesiące Będziński 100,0% 6,6% 11,7% 18,8% 21,4% 23,1% 18,5% Bielski 100,0% 5,4% 9,9% 14,1% 26,6% 22,8% 21,3% Cieszyński 100,0% 5,8% 9,9% 13,1% 26,6% 20,2% 24,4% Częstochowski 100,0% 3,3% 13,2% 15,3% 18,9% 21,3% 28,1% Gliwicki 100,0% 5,3% 9,3% 16,6% 31,1% 19,2% 18,5% Kłobucki 100,0% 5,0% 9,3% 17,4% 23,6% 23,6% 21,1% Lubliniecki 100,0% 4,2% 17,7% 29,2% 24,0% 9,4% 15,6% Mikołowski 100,0% 6,7% 17,9% 23,9% 21,6% 17,2% 12,7% Myszkowski 100,0% 3,6% 18,6% 18,0% 27,3% 17,0% 15,5% Pszczyński 100,0% 10,9% 7,2% 18,8% 21,0% 22,5% 19,6% Raciborski 100,0% 8,1% 12,1% 13,5% 24,7% 26,0% 15,7% Rybnicki 100,0% 4,9% 8,7% 30,1% 19,4% 18,4% 18,4% Tarnogórski 100,0% 8,5% 9,0% 18,5% 26,1% 19,4% 18,5% Bieruńsko-lędziński 100,0% 5,1% 14,1% 15,4% 35,9% 11,5% 17,9% Wodzisławski 100,0% 6,9% 11,6% 19,9% 22,0% 26,7% 13,0% Zawierciański 100,0% 6,3% 12,1% 15,5% 19,3% 20,4% 26,4% Żywiecki 100,0% 4,5% 10,4% 15,3% 24,6% 16,4% 28,7% Bielsko-Biała 100,0% 6,6% 10,4% 21,1% 31,0% 15,2% 15,8% Bytom 100,0% 7,0% 11,2% 13,7% 24,3% 21,7% 22,2% Chorzów 100,0% 11,2% 16,4% 27,2% 21,6% 12,3% 11,2% Częstochowa 100,0% 5,3% 9,3% 14,6% 20,3% 20,0% 30,6% Dąbrowa Górnicza 100,0% 8,2% 11,4% 19,1% 26,9% 19,4% 14,9% Gliwice 100,0% 7,4% 9,0% 15,4% 26,8% 21,5% 19,9% Jastrzębie Zdrój 100,0% 7,0% 10,2% 17,8% 25,5% 21,0% 18,5% Jaworzno 100,0% 5,6% 10,8% 14,6% 22,1% 17,8% 29,1% Katowice 100,0% 9,3% 14,2% 20,5% 22,8% 20,1% 13,2% Mysłowice 100,0% 6,2% 17,7% 13,1% 29,2% 20,0% 13,8% Piekary 100,0% 4,7% 13,1% 14,0% 23,4% 23,4% 21,5% Ruda Śląska 100,0% 11,9% 16,4% 20,9% 24,3% 19,0% 7,5% Rybnik 100,0% 9,0% 13,4% 14,6% 23,1% 19,8% 20,1% Siemianowice Śląskie 100,0% 14,3% 15,0% 20,0% 30,0% 12,9% 7,9% Sosnowiec 100,0% 6,4% 14,7% 18,3% 21,2% 18,5% 20,9% Świętochłowice 100,0% 9,0% 11,5% 19,7% 20,5% 23,8% 15,6% Tychy 100,0% 6,9% 12,0% 16,4% 25,5% 20,8% 18,2% Zabrze 100,0% 6,7% 12,2% 20,4% 24,4% 20,0% 16,4% Żory 100,0% 4,3% 10,9% 12,3% 23,2% 19,6% 29,7% RAZEM WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 100,0% 6,8% 11,8% 17,4% 24,0% 19,7% 20,3% 15

Bezrobotni niepełnosprawni wg wykształcenia. Stan 30.06.2011 r. POWIAT zarejestrowani bezrobotni niepełnosprawni wyższe średnie zawodowe i policealne Z ogółem w wykształceniem średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne, podstawowe i poniżej Będziński 351 10 59 33 112 137 Bielski 334 17 58 16 152 91 Cieszyński 504 17 79 29 202 177 Częstochowski 334 19 71 9 131 104 Gliwicki 151 4 13 10 51 73 Kłobucki 161 1 30 5 76 49 Lubliniecki 96 4 16 8 33 35 Mikołowski 134 2 22 11 56 43 Myszkowski 194 8 40 15 68 63 Pszczyński 138 3 20 13 56 46 Raciborski 223 4 27 10 73 109 Rybnicki 103 1 11 3 34 54 Tarnogórski 211 5 44 12 82 68 Bieruńsko-Lędź. 78 1 16 2 32 27 Wodzisławski 277 10 41 15 117 94 Zawierciański 348 15 74 30 145 84 Żywiecki 268 9 43 23 108 85 Bielsko-Biała 665 41 134 55 233 202 Bytom 474 3 70 21 170 210 Chorzów 268 7 27 16 93 125 Częstochowa 1 358 73 284 73 479 449 Dąbrowa G. 376 16 89 23 146 102 Gliwice 377 13 49 31 106 178 Jastrzębie Zdrój 157 4 25 16 51 61 Jaworzno 213 3 41 18 80 71 Katowice 508 26 90 39 151 202 Mysłowice 130 3 26 6 54 41 Piekary 107 4 13 2 50 38 Ruda Śl. 268 5 40 13 105 105 Rybnik 268 7 43 23 104 91 Siemianowice Śl. 140 5 19 15 52 49 Sosnowiec 579 17 119 36 239 168 Świętochłowice 122 2 9 3 45 63 Tychy 274 14 55 21 115 69 Zabrze 451 12 72 19 141 207 Żory 138 3 14 9 60 52 RAZEM WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 10 778 388 1 883 683 4 002 3 822 16

Bezrobotni niepełnosprawni wg wykształcenia. Stan 30.06.2011 r. Dane w % POWIAT zarejestrowani bezrobotni niepełnosprawni wyższe średnie zawodowe i policealne Z ogółem w wykształceniem średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne, podstawowe i poniżej Będziński 100,0% 2,8% 16,8% 9,4% 31,9% 39,0% Bielski 100,0% 5,1% 17,4% 4,8% 45,5% 27,2% Cieszyński 100,0% 3,4% 15,7% 5,8% 40,1% 35,1% Częstochowski 100,0% 5,7% 21,3% 2,7% 39,2% 31,1% Gliwicki 100,0% 2,6% 8,6% 6,6% 33,8% 48,3% Kłobucki 100,0% 0,6% 18,6% 3,1% 47,2% 30,4% Lubliniecki 100,0% 4,2% 16,7% 8,3% 34,4% 36,5% Mikołowski 100,0% 1,5% 16,4% 8,2% 41,8% 32,1% Myszkowski 100,0% 4,1% 20,6% 7,7% 35,1% 32,5% Pszczyński 100,0% 2,2% 14,5% 9,4% 40,6% 33,3% Raciborski 100,0% 1,8% 12,1% 4,5% 32,7% 48,9% Rybnicki 100,0% 1,0% 10,7% 2,9% 33,0% 52,4% Tarnogórski 100,0% 2,4% 20,9% 5,7% 38,9% 32,2% Bieruńsko-lędziński 100,0% 1,3% 20,5% 2,6% 41,0% 34,6% Wodzisławski 100,0% 3,6% 14,8% 5,4% 42,2% 33,9% Zawierciański 100,0% 4,3% 21,3% 8,6% 41,7% 24,1% Żywiecki 100,0% 3,4% 16,0% 8,6% 40,3% 31,7% Bielsko-Biała 100,0% 6,2% 20,2% 8,3% 35,0% 30,4% Bytom 100,0% 0,6% 14,8% 4,4% 35,9% 44,3% Chorzów 100,0% 2,6% 10,1% 6,0% 34,7% 46,6% Częstochowa 100,0% 5,4% 20,9% 5,4% 35,3% 33,1% Dąbrowa Górnicza 100,0% 4,3% 23,7% 6,1% 38,8% 27,1% Gliwice 100,0% 3,4% 13,0% 8,2% 28,1% 47,2% Jastrzębie Zdrój 100,0% 2,5% 15,9% 10,2% 32,5% 38,9% Jaworzno 100,0% 1,4% 19,2% 8,5% 37,6% 33,3% Katowice 100,0% 5,1% 17,7% 7,7% 29,7% 39,8% Mysłowice 100,0% 2,3% 20,0% 4,6% 41,5% 31,5% Piekary 100,0% 3,7% 12,1% 1,9% 46,7% 35,5% Ruda Śląska 100,0% 1,9% 14,9% 4,9% 39,2% 39,2% Rybnik 100,0% 2,6% 16,0% 8,6% 38,8% 34,0% Siemianowice 100,0% Śląskie 3,6% 13,6% 10,7% 37,1% 35,0% Sosnowiec 100,0% 2,9% 20,6% 6,2% 41,3% 29,0% Świętochłowice 100,0% 1,6% 7,4% 2,5% 36,9% 51,6% Tychy 100,0% 5,1% 20,1% 7,7% 42,0% 25,2% Zabrze 100,0% 2,7% 16,0% 4,2% 31,3% 45,9% Żory 100,0% 2,2% 10,1% 6,5% 43,5% 37,7% RAZEM WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 100,0% 3,6% 17,5% 6,3% 37,1% 35,5% 17

Bezrobotni niepełnosprawni wg wieku. Stan 30.06.2011 r. POWIAT zarejestrowani bezrobotni niepełnosprawni od 18 do 24 lat 25-34 lata Z ogółem w wieku 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lat 60-64 lata Będziński 351 11 38 65 124 93 20 Bielski 334 21 48 59 110 75 21 Cieszyński 504 21 58 56 199 143 27 Częstochowski 334 13 50 58 116 81 16 Gliwicki 151 9 18 23 57 34 10 Kłobucki 161 11 22 27 60 33 8 Lubliniecki 96 9 15 13 37 16 6 Mikołowski 134 13 18 22 47 24 10 Myszkowski 194 20 23 44 65 31 11 Pszczyński 138 14 23 18 53 24 6 Raciborski 223 12 26 46 73 48 18 Rybnicki 103 8 17 23 30 18 7 Tarnogórski 211 11 36 29 79 46 10 Bieruńsko-lędziński 78 3 12 10 31 20 2 Wodzisławski 277 23 50 56 92 48 8 Zawierciański 348 12 51 52 135 76 22 Żywiecki 268 13 37 48 107 50 13 Bielsko-Biała 665 23 73 111 243 172 43 Bytom 474 28 56 73 195 99 23 Chorzów 268 18 43 42 97 58 10 Częstochowa 1 358 26 112 190 523 400 107 Dąbrowa Górnicza 376 9 50 59 126 108 24 Gliwice 377 20 57 53 110 112 25 Jastrzębie Zdrój 157 19 33 36 36 25 8 Jaworzno 213 13 28 28 79 56 9 Katowice 508 21 63 88 180 122 34 Mysłowice 130 9 18 26 51 20 6 Piekary 107 5 17 18 44 21 2 Ruda Śląska 268 22 40 57 98 37 14 Rybnik 268 23 52 37 102 48 6 Siemianowice Śląskie 140 6 20 22 54 27 11 Sosnowiec 579 13 72 86 224 145 39 Świętochłowice 122 9 13 25 41 29 5 Tychy 274 17 25 30 103 80 19 Zabrze 451 16 66 81 172 89 27 Żory 138 9 28 14 47 33 7 RAZEM WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 10 778 530 1 408 1 725 3 940 2 541 634 18

Bezrobotni niepełnosprawni wg wieku. Stan 30.06.2011 r. Dane w % POWIAT zarejestrowani bezrobotni niepełnosprawni od 18 do 24 lat Z ogółem w wieku 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lat 60-64 lata Będziński 100,0% 3,1% 10,8% 18,5% 35,3% 26,5% 5,7% Bielski 100,0% 6,3% 14,4% 17,7% 32,9% 22,5% 6,3% Cieszyński 100,0% 4,2% 11,5% 11,1% 39,5% 28,4% 5,4% Częstochowski 100,0% 3,9% 15,0% 17,4% 34,7% 24,3% 4,8% Gliwicki 100,0% 6,0% 11,9% 15,2% 37,7% 22,5% 6,6% Kłobucki 100,0% 6,8% 13,7% 16,8% 37,3% 20,5% 5,0% Lubliniecki 100,0% 9,4% 15,6% 13,5% 38,5% 16,7% 6,3% Mikołowski 100,0% 9,7% 13,4% 16,4% 35,1% 17,9% 7,5% Myszkowski 100,0% 10,3% 11,9% 22,7% 33,5% 16,0% 5,7% Pszczyński 100,0% 10,1% 16,7% 13,0% 38,4% 17,4% 4,3% Raciborski 100,0% 5,4% 11,7% 20,6% 32,7% 21,5% 8,1% Rybnicki 100,0% 7,8% 16,5% 22,3% 29,1% 17,5% 6,8% Tarnogórski 100,0% 5,2% 17,1% 13,7% 37,4% 21,8% 4,7% Bieruńsko-lędziński 100,0% 3,8% 15,4% 12,8% 39,7% 25,6% 2,6% Wodzisławski 100,0% 8,3% 18,1% 20,2% 33,2% 17,3% 2,9% Zawierciański 100,0% 3,4% 14,7% 14,9% 38,8% 21,8% 6,3% Żywiecki 100,0% 4,9% 13,8% 17,9% 39,9% 18,7% 4,9% Bielsko-Biała 100,0% 3,5% 11,0% 16,7% 36,5% 25,9% 6,5% Bytom 100,0% 5,9% 11,8% 15,4% 41,1% 20,9% 4,9% Chorzów 100,0% 6,7% 16,0% 15,7% 36,2% 21,6% 3,7% Częstochowa 100,0% 1,9% 8,2% 14,0% 38,5% 29,5% 7,9% Dąbrowa Górnicza 100,0% 2,4% 13,3% 15,7% 33,5% 28,7% 6,4% Gliwice 100,0% 5,3% 15,1% 14,1% 29,2% 29,7% 6,6% Jastrzębie Zdrój 100,0% 12,1% 21,0% 22,9% 22,9% 15,9% 5,1% Jaworzno 100,0% 6,1% 13,1% 13,1% 37,1% 26,3% 4,2% Katowice 100,0% 4,1% 12,4% 17,3% 35,4% 24,0% 6,7% Mysłowice 100,0% 6,9% 13,8% 20,0% 39,2% 15,4% 4,6% Piekary 100,0% 4,7% 15,9% 16,8% 41,1% 19,6% 1,9% Ruda Śląska 100,0% 8,2% 14,9% 21,3% 36,6% 13,8% 5,2% Rybnik 100,0% 8,6% 19,4% 13,8% 38,1% 17,9% 2,2% Siemianowice Śląskie 100,0% 4,3% 14,3% 15,7% 38,6% 19,3% 7,9% Sosnowiec 100,0% 2,2% 12,4% 14,9% 38,7% 25,0% 6,7% Świętochłowice 100,0% 7,4% 10,7% 20,5% 33,6% 23,8% 4,1% Tychy 100,0% 6,2% 9,1% 10,9% 37,6% 29,2% 6,9% Zabrze 100,0% 3,5% 14,6% 18,0% 38,1% 19,7% 6,0% Żory 100,0% 6,5% 20,3% 10,1% 34,1% 23,9% 5,1% RAZEM WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE 100,0% 4,9% 13,1% 16,0% 36,6% 23,6% 5,9% Opracowano: Obserwatorium Rynku Pracy 19