Współpraca trenera z rodzicami jako warunek sukcesów nastoletniego zawodnika Opr. prof. dr hab. Zbigniew B. Gaś
Obszary dojrzewania nastolatka ZDROWIE ODPOWIEDZIALNOŚĆ Dojrzałość fizyczna Dojrzałość psychiczna Dojrzałość społeczna Dojrzałość duchowa SKUTECZNOŚĆ POCZUCIE SENSU 2/10
Hierarchia potrzeb Transcendencja: pomoc innym w samorealizacji Samorealizacja: osobisty rozwój Potrzeby estetyczne: piękno, forma, równowaga itp. Potrzeby poznawcze: wiedza, znaczenie, samoświadomość Potrzeby szacunku (uznania): osiągnięcia, odpowiedzialność, reputacja Potrzeby przynależności i miłości: rodzina, uczucia, związki z rówieśnikami Potrzeby bezpieczeństwa: opieka, porządek, prawo, granice, stabilność itp. Potrzeby biologiczne: powietrze, jedzenie, picie, schronienie, sen, seks itp. 3/10
Zadania rozwojowe (B. Varenhorst) doświadczanie fizycznej dojrzałości seksualnej reorganizacja systemu wartości rozwijanie indywidualności i tożsamości wyrastanie z egocentryzmu kształtowanie zobowiązań społecznych uzyskanie autonomii 4/10
Różnorodność rodziców (1) 1. Rodzic świadomy zna swoje prawa i obowiązki, ma duże oczekiwania. Jest zainteresowany osiągnięciami dziecka, śledzi proces edukacyjny. Jest świadom podziału ról i nie chce zastępować innych wychowawców; 2. Rodzic analityczny ćwiczy innych wychowawców w cierpliwości. Chce wiedzieć wszystko. Zadaje dużo pytań (w tym wiele dziwnych ), wymaga więc poświęcenia mu czasu; 3. Rodzic socjalny, nastawiony na pomaganie to rodzic, którego interesują relacje, chce poznać nauczycieli od strony prywatnej. Lubi mieć szansę porozmawiać z nauczycielem jak z człowiekiem. Jeśli go polubi, staje się niezwykle wdzięcznym pomocnikiem w wielu obszarach 5/10
Różnorodność rodziców (2) 4. Rodzic praktyczny, rodzic naszych czasów to rodzic konkretny. Nastawiony na widoczne korzyści, ale niekoniecznie materialne. Nie ma czasu. Najczęściej zapracowany, współpracuje jeśli potrzeba będzie wyrażona konkretnie; 5. Rodzic podejrzliwy, nastawiony na zagrożenie jest typem rodzica percypującym świat jako wielkie zagrożenie. Swoim lękiem i podejrzliwością zaraża dziecko. Podstawową potrzebą zarówno u tego typu rodzica, jak i jego dziecka jest potrzeba bezpieczeństwa 6. Rodzic obojętny, zaniedbujący to nie tylko najtrudniejszy do współpracy typ rodzica, ale także najtrudniejszy rodzic dla dziecka. To często rodzic nieobecny w życiu dziecka, pozostawiający je samotne. Trudno się z nim komunikować, gdyż jest po prostu fizycznie nieobecny 6/10
Zasady współpracy? 1. Zasada pozytywnej motywacji (koncentracja na chęci współdziałania) 2. Zasada partnerstwa (równe prawa i obowiązki) 3. Zasada wielostronnego przepływu informacji (różne osoby i wszystkie dostępne kanały) 4. Zasada jedności oddziaływań (zgodne cele wychowania) 5. Zasada aktywnej i systematycznej współpracy (zaangażowanie stron w realizację zadań) 6. Zasada poszanowania indywidualności partnerów każdy jest inny i z taką osobą należy współpracować 7/10
Bariery we współpracy 1. Niskie zaangażowanie stron 2. Bierność 3. Postawa roszczeniowa 4. Przerzucanie odpowiedzialności 5. Kwestionowanie kompetencji 6. Rywalizacja (o autorytet, bliskość, rolę w życiu dziecka) 7. Wykluczanie partnera z działań wychowawczych 8/10
Uwarunkowania skutecznej współpracy 1. Kompetencje intrapsychiczne trenera (stabilność emocjonalna, logika działania, konstruktywne zmierzanie się z problemami) 2. Kompetencje interpersonalne (komunikacja i porozumiewanie się, dostarczanie wsparcia, rozwiązywanie konfliktów, współdziałanie, szacunek dla odmienności drugiego człowieka) 3. Kompetencje społeczne/zawodowe (wiedza i umiejętności niezbędne dla pełnienia ról: wychowawcy, trenera; dojrzałego i zaradnego życiowo człowieka) 4. Kompetencje duchowe (stabilny system wartości i poczucie sensu życia) 9/10
Dziękuję za uwagę i zapraszam do rozwijania współpracy z rodzicami nastoletnich sportowców 10/10