Działania stymulujące transgraniczną mobilność zawodową. Podsumowanie Seminarium Zgorzelec, 12 grudnia 2012 r.
Uczestnicy: 1. Partnerzy projektu: Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy w Wałbrzychu Jobcenter Landkreis Görlitz. 2. Przedstawiciele samorządów 3. Przedstawiciele instytucji rynku pracy 4. Przedstawiciele pracodawców i pracobiorców 5. Przedstawiciele Związków Zawodowych
Cele Seminarium Nr 2 promocja wspierania mobilności zawodowej na obszarze Euroregionu Nysa dostarczenie uczestnikom projektu wzorców dobrych praktyk podniesienie poziomu wiedzy na temat korzyści płynących z transgranicznej mobilności mieszkańców.
WYSTĄPIENIA I PREZENTACJE: 1. Informacja o projekcie Piotr Lazar DWUP w Wałbrzychu
Wystąpienia powitalne; Pani Danuta Florek DWUP w Wałbrzychu Pan Thorsten Angermann Jobcenter Landkreis Görlitz.
Wystąpienie otwierające Seminarium: Działania stymulujące transgraniczną mobilność zawodową Pani Bożena Pawłowicz, moderator seminarium.
Resume wystąpienia otwierającego Seminarium.
Swobodny przepływ osób jest jedną z podstawowych zasad Unii Europejskiej. Każda osoba zamieszkała w UE ma prawo podróżować po Unii oraz mieszkać, studiować, pracować, mieć siedzibę i świadczyć usługi w innym państwie członkowskim, wolna od ograniczeń, które by ją dyskryminowały ze względu na narodowość. UE dąży do tego, by zasada swobody przepływu osób funkcjonowała na jej terytorium w sposób prosty i efektywny, zwłaszcza na płaszczyźnie systemów zabezpieczenia społecznego.
Jak było przed 1 maja 2011 r.? Niemcy i Austria to jedyne państwa spośród krajów dawnej unijnej piętnastki, które po rozszerzeniu UE w 2004 r. skorzystały z możliwości ograniczenia swobody przepływu pracowników z nowych państw UE przez pełne siedem lat.
A po 1 maja 2011r. Otwarcie rynku pracy dla Polaków i obywateli innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej nie spowodowało masowego napływu imigrantów do Niemiec. Ich łączna liczba wzrosła w 2011 r. o 79 tys. Źródło: Instytut Badań Rynku Pracy (IAB) w Norymberdze.
Polacy trafiający na niemiecki rynek pracy w dużej mierze zasilają szarą strefę. Obecnie w Niemczech mieszka ponad 468 tys. Polaków, spośród których tylko co czwarty znajduje legalne zatrudnienie. Z informacji, przekazanych przez większe firmy wynika, że migranci są zainteresowani głównie zajęciami, które nie wymagają wyższych kwalifikacji zawodowych.
Źródło: www.odra.salon24.pl
Z kolei według niemieckiego Instytutu Badań nad Rynkiem Pracy Niemcy potrzebują około 3 milionów nowych pracowników. Aż 70 proc. tamtejszych firm deklaruje potrzebę zatrudnienia nowych specjalistów.
Źródło: Eurostat
Źródło: ankieta Advisory Group TEST Human Resources,
BARIERY MOBILNOŚCI TRANSGRANICZNEJ Bariera językowa, Różnice w systemach kształcenia, System nostryfikacji dyplomów i uznawania kwalifikacji; Za uznanie zagranicznego wykształcenia odpowiada ponad 400 różnych placówek, a każdy land posiada własne przepisy w tym zakresie Aż 56,5% polskich imigrantów z wykształceniem zawodowym zdobytym za granicą podaje, że ich wykształcenie nie zostało w Niemczech uznane. Według danych OECD tylko 49% imigrantów w Niemczech pracuje zgodnie z kwalifikacjami.
Dodatkowe bariery to: ograniczona wiedza na temat : zasad i przepisów obowiązujących w ich miejscu pracy, prawa pracy, standardów wynagrodzenia, warunków pracy, przepisów dotyczących ubezpieczenia społecznego, które im przysługują i wynikająca z tego bariera psychiczna
PREZENTOWANE PROJEKTY
1. Lubuska Fundacja Zachodnie Centrum Gospodarcze oraz Business ans Information Centre GmbH: Pan Józef T. Finster,LFZCG, Pan Gunnar Pajer,BIC GmbH Viadukt innovativ" Wspieranie transgranicznych kooperacji i powstawania sieci małych i średnich przedsiębiorstw oraz placówek naukowych w EUROREGIONIE PRO EUROPA VIADRINA
viadukt innovativ jest to projekt polsko niemiecki, realizowany wspólnie przez Business and Innovation Centre GmbH (Sp. z o.o.) we Frankfurtcie nad Odrą i Lubuską Fundację Zachodnie Centrum Gospodarcze w Gorzowie Wielkopolskim. Czas trwania projektu: 01.07.2009-30.06.2012 Finansowanie projektu: wsparcie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 85%, środki własne BIC i LFZCG 15%
Filozofia projektu viadukt innovativ łączy pięć elementów, które tworzą symbiozę: szczegółową wiedzę partnerów projektu w sprawie: potrzeb MSP, struktury potrzeb, specyfiki regionalnej, metod efektywnego wsparcia MSP, doświadczenie zebrane we wszystkich fazach prowadzenia kooperacji transgranicznych oraz tworzenia i prowadzenia MSP, sprawdzoną roboczą sieć ponad 100 partnerów, nowe założenia polityki gospodarczej i polityki wspierania rozwoju gospodarki i zatrudnienia, jakie obowiązują w Kraju Brandenburgia i Województwie Lubuskim oraz program współpracy transgranicznej tych regionów, innowacyjne idee i całościowe podejście partnerów projektu.
Zadania projektu viadukt innovativ - łączyć sprawdzone z nowatorskim: wspiera MSP i nowotworzone firmy w euroregionie PRO EUROPA VIADRINA, kraju Brandenburgia i Województwie Lubuskim w nawiązywaniu i utrwalaniu transgranicznych powiązań kooperacyjnych i tworzeniu nowych przedsiębiorstw, zachęca do zawierania strategicznych partnerstw oraz identyfikuje lub współtworzy ponadgraniczne łańcuchy tworzenia wartości. Do tego procesu włączany jest potencjał naukowy z obu stron granicy. Priorytet stanowi wspieranie transferu know how do praktyki, wspiera istniejące już polsko-niemieckie kooperacje we wspólnym zdobywaniu nowych rynków, rozpowszechnia i promuje doświadczenia Projektu poprzez robocze spotkania, podczas których MSP przekazują swoje doświadczenia bezpośrednio przedstawicielom wydziałów rozwoju gospodarczego miast i powiatów oraz ministerstwa gospodarki Brandenburgii i władz Województwa Lubuskiego.
DOŚWIADCZENIA REZULTATY Dla partnerów sieci i instytucji: - łączenie i dopływ know-how - wykorzystanie efektu synergii, - uzyskania trwałego efektu również po zakończeniu projektu. Dla placówek naukowych: - wymiana między placówkami, - więcej praktycznych zastosowań w firmach sektora MSP, - lepszy kontakt z praktyką gospodarczą.
Dla regionu: - powstanie co najmniej 74 nowych kooperacji gospodarczych, - 28 nowych oraz 70 zabezpieczonych miejsc pracy, - wyrównanie niekorzystnego wpływu przygranicznego położenia i słabej struktury gospodarki, - zwiększenie atrakcyjności i siły gospodarki, - wykorzystanie zasobów naturalnych, - konkretne postępy w sferze socjalnej, - wypracowanie nowych projektów, - nawiązanie licznych nowych kontaktów międzyludzkich,... co stanowi element integracji regionu.
2. NSZZ Solidarność Regionu Jeleniogórskiego i DGB Saksonia Pan Boguław Wojtas Centrum współpracy związków zawodowych Dolnego Śląska i Saksonii w Bolesławcu
Projekt dofinansowany z: Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska Saksonia 2007-2013, Oś priorytetowa 2 Transgraniczna integracja społeczna Dziedzina wsparcia 5 Rozwój współpracy partnerskiej Celem Projektu jest: pogłębienie transgranicznego dialogu w przygranicznym obszarze dolnośląsko - saksońskim, a tym samym przyczynienie się do społecznej integracji. Projekt realizowany jest w okresie: od 02 marca 2011 do 31 grudnia 2013,
Centrum funkcjonować będzie jako otwarty ośrodek współpracy transgranicznej. Obejmuje ono: multimedialną wystawę poświęconą współpracy związków zawodowych i wspólnej historii w granicznym regionie dolnośląsko - saksońskim, pomieszczenie konferencyjne, które będzie wykorzystywane transgranicznie. służyć będzie z pomocą dwujęzycznych materiałów na temat transgranicznych możliwości zatrudnienia jako punkt informacyjny dla poszukujących pracy po drugiej stronie granicy i dla mobilnych pracowników.
W ramach Projektu przeprowadzone zostaną trzy polsko - saksońskie konferencje, których tematami będą aktualne wyzwania w regionie przygranicznym. Nadrzędnym celem konferencji jest przeprowadzenie transgranicznej inwentaryzacji oraz rozwój wspólnych możliwości działań w celu zwalczania problemów. Przeprowadzona już Konferencja Dobra praca w regionie przygranicznym Dolny Śląsk Saksonia odbyła się w Mysłakowicach, w hotelu Chata za Wsią w dniach 15 16 czerwca 2012 roku - przedyskutowano możliwości działania związków zawodowych na rzecz poprawy sytuacji życia i pracy na wspólnym obszarze transgranicznym. Konferencja Dalszy rozwoju wspólnego obszaru zatrudnienia i gospodarki 2020. odbędzie się w maju 2013 roku i będzie zajmować się przełożeniem strategii Unii Europejskiej 2020 na pogranicze dolnośląsko - saksońskie. Konferencja Bilans i perspektywy współpracy transgranicznej. odbędzie się w czwartym kwartale 2013 roku jako konferencja końcowa Projektu. Oprócz oceny działań i procesów rozwoju ostatnich trzech lat, rozważane i uzgodnione będą również strategie i działania na lata kolejne.
Ponadto projekt zakłada: Wydanie publikacji na temat współpracy transgranicznej związków zawodowych od 1990 r. 20 spotkań informacyjnych dla polskich i saksońskich uczniów i młodzieży. Transgraniczną działalność na rzecz społeczności lokalnej.
Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego w Gorzowie Wielkopolskim Pani Justyna Łotecka EUROJOB Viadrina Partnerzy: Partner Wiodący: WZDZ Gorzów Wlkp. Partner: IHK Projektgesselschaft GmbH Ostbrandenburg, Frankfurt a/o
Projekt ma zaoferować pomoc w rozwiązywaniu występujących w obu krajach problemów, jak np. deficytu pracowników wykwalifikowanych. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (województwo lubuskie) Brandenburgia 2007-2013. Okres realizacji projektu: 04.2011 03.2014
Cele projektu Internetowy portal EUROJOB oferuje przekrój informacji o regionalnym rynku pracy na terenie niemiecko-polskiego Euroregionu Pro Europa Viadrina. Jest on skierowany w szczególności do uczniów, pracowników wykwalifikowanych, pracodawców i pośredników pracy, którzy są zainteresowani nauką i pracą w kraju sąsiadów. Portal zawiera obszerne wskazówki na temat zawodów, w których można podjąć naukę, profili poszczególnych zawodów i regulacji dotyczących ich uznawalności po obu stronach Odry.
Główne przesłanie idea Projektu Utworzenie niemiecko-polskiej sieci uczestników i stworzenie Atlasu Kształcenia Zawodowego w dziedzinach: opieka zdrowotna i socjalna, branża informatyczna i nowe media, turystyka, branża metalowa i elektrotechnika, spedycja i logistyka; z którego pomocą pracodawcy, pracobiorcy, osoby podnoszące swoje kwalifikacje zawodowe oraz osoby pośredniczące w poszukiwaniu pracy w urzędach pracy otrzymają zwarty w formie i stale aktualizowany przegląd sytuacji w dziedzinie kształcenia i dokształcania, warunków uznawania kwalifikacji i możliwości pracy po obu stronach granicy.
Projekt ma zaoferować pomoc w rozwiązywaniu występujących w obu krajach problemów, jak np. deficytu pracowników wykwalifikowanych. Internetowy portal ma otworzyć drzwi do kraju sąsiadów dla wszystkich zainteresowanych. W tym celu oferuje on dane kontaktowe do kompetentnych partnerów i linki oraz liczne informacje na temat zawodów z najważniejszych branż. W ten sposób wspierane jest zarówno tworzenie europejskiego rynku pracy jak i transeuropejski rozwój szkolnictwa zawodowego.
Tezy do dyskusji: PANEL DYSKUSYJNY I Polska i Niemcy mają powody do tego by ich rynki pracy się zazębiały, wskazują na to przedstawione materiały: - nadmiar siły roboczej w Polsce, niedobór w Niemczech, - zmiany demograficzne, Ponadto globalizacja i europeizacja - termin nieunikniony dla przyszłych pokoleń.
Uczestnicy Seminarium zostali zaproszeni do utworzenia dwóch grup warsztatowych; polskiej i niemieckiej, Cel: wypracowanie i zaprezentowanie wniosków Tezy zostały wsparte (rozszerzone) metodologią pracy grup wg METAPLANU
Wizualizacja Metaplanu TRANSGRANICZNY RYNEK PRACY Jak jest? Jak powinno być? Dlaczego nie jest tak jak powinno być? Wnioski do realizacji/oczekiwania
1. JAK JEST? GRUPA NIEMIECKA niedostatki i bariery językowe, różnice w poziomie płac, różnice w kształceniu zawodowym, bariery psychiczne, takie same problemy na rynku pracy, różnice w regulacjach prawnych.
GRUPA NIEMIECKA 2. JAK POWINNO BYĆ? ujednolicenie systemów kształcenia zawodowego (szkolnego i kształcenia ustawicznego), integracja językowa powinna być ujęta w programie nauczania alternatywa dla angielskiego jako wspólnego języka, ujednolicone reguły uznawania kwalifikacji zawodowych.
GRUPA NIEMIECKA 3. BARIERY zróżnicowanie reguł finansowania dla projektów dwustronnie finansowanych, byt skomplikowane reguły dofinansowywania projektów. 4. WNIOSKI/OCZEKIWANIA wzmocniona współpraca transgraniczna, większe zaangażowanie uczestników współpracy (np. samorządów).
1. JAK JEST? GRUPA POLSKA za mało współpracy (brak chęci, możliwości, wiedzy), za mało miejsc pracy po polskiej stronie (zróżnicowany poziom bezrobocia), bariera językowa brak znajomości języka sąsiada, funkcjonowanie szarej strefy, problemy z uznawaniem kwalifikacji zawodowych brak kompatybilności systemów kształcenia, większa gotowość po stronie polskiej, bariery mentalnościowe.
GRUPA POLSKA 2. JAK POWINNO BYĆ? możliwość korzystania z programów umożliwiających kształcenie językowe, więcej integracji (spotkania samorządowców, wspólne projekty), więcej wymiany informacji, podniesienie poziomu świadomości/znaczenia współpracy transgranicznej.
GRUPA POLSKA WNIOSKI zaangażowanie wszystkich grup społecznych na rzecz współpracy transgranicznej, tworzenie transgranicznych klastrów gospodarczych, przekierowanie transgranicznej współpracy samorządów i NGO na tworzenie i wspieranie miejsc pracy.
Post scriptum: W dniu 1 kwietnia 2012 roku w Niemczech weszła w życie ustawa o uznaniu kwalifikacji zawodowych zdobytych za granicą. Ustawa gwarantuje wszystkim zainteresowanym, niezależnie od kraju pochodzenia, wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych w ciągu trzech miesięcy od dostarczenia wymaganych dokumentów.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ BOŻENA PAWŁOWICZ