Transgraniczny rynek pracy

Transkrypt

1 Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy Transgraniczny rynek pracy Lehrer-Fortbildung Zur Grenzüberschreitender Berufsorientierung Szkolenie dla Nauczycieli - Transgraniczna Orientacja Zawodowa Mysłakowice, Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy Transgraniczny rynek pracy 15 listopada

2 Rynek pracy Model idealnego rynku pracy: Pracodawca i pracobiorca są wolni w swoich wyborach, Pracodawca posiada swobodę wyboru kandydata na stanowisko pracy, Pracownicy nie rezygnują z zajmowanego miejsca pracy. Rynek pracy Cechy rynku pracy: Silna konkurencja między pracodawcami o pracowników, a pomiędzy pracownikami o pracę (działa na korzyść) Rynek pracy powinien być przejrzysty (tak żeby wiadomo było gdzie jest praca, a gdzie jej nie ma) Płace bardzo łatwo dostosowują się i uzależniają do podaży i popytu, ale są ograniczane poprzez prawo pracy, związki zawodowe, układy zbiorowe, płace minimalne, przepisy migracyjne, oficjalne cenniki, prawo zamówień publicznych itd. 2

3 Rynek pracy Mobilność Jeśli nie ma pracy w danym mieście/regionie/kraju jedziemy szukać jej do innego miasta/regionu/kraju Pracownik mobilny podąża za pracą i lepszymi warunkami do życia Skłonność do mobilności zależy od: o poziomu wykształcenia, o wieku, o stanu rodzinnego, o tradycji i kultury, o cech osobowościowych, o przypadków losowych Im większe możliwości korzystnej zmiany, tym większa skłonność do mobilności Rynek pracy Rodzaje rynków pracy Oficjalny gdy osoba pracuje zgodnie z prawem, posiada odpowiednią umowę, a z jej płacy pobiera się składki ZUS, zdrowotne, zaliczki na podatek dochodowy, ważne badania lekarskie, uprawnienia itd. Szara strefa tzw. praca na czarno bez umowy lub na podstawie niewłaściwej umowy, z zaniżonym wynagrodzeniem oficjalnym, bez ubezpieczenia itd. Dlaczego, mimo ryzyka, ludzie decydują się pracować w szarej strefie a pracodawcy zatrudniać? Czy obie strony mają z tego jakieś korzyści? 3

4 Rynek pracy Podział według zasięgu: lokalny/powiatowy (praca w niewielkiej odległości od miejsca zamieszkania) regionalny/wojewódzki krajowy zagraniczny praca poza granicami kraju ojczystego w tym: transgraniczny tj. pracownik codziennie lub minimum 1 raz w tygodniu przekracza granicę kraju zamieszkania i zatrudnienia Rynek pracy Wady/minusy bezrobocia skutki ekonomiczne (obniża się wartość PKB, rośnie obciążenie socjalne państwa zasiłki, obniżenie standardu życia, zdolności nabywczej itd.) skutki pozaekonomiczne: -segmentacja godzenie się na podejmowanie gorszej pracy -bezrobocie dziedziczne życie z zasiłków -bezrobocie długookresowe konsekwencją jest np. utrata uprawnień zawodowych -wzrost patologii społecznych (bezdomność, alkoholizm) -pogorszenie sytuacji osób pracujących poprzez stały stres związany z ryzykiem utraty pracy, wzrost ryzyka mobbingu w miejscu pracy? Zalety/plusy bezrobocia sprzyja konkurencyjności na rynku pracy, motywuje młodzież do nauki dyscyplinuje osoby zatrudnione do sumiennego wykonywania pracy sprzyja mobilności i migracji zarobkowej sprzyja podejmowaniu własnej działalności gospodarczej (w tym: przy wykorzystaniu funduszy europejskich)? 4

5 Stopa bezrobocia (na koniec roku 2004/2008/2011/2012) Stopa bezrobocia Polska 18,7 9,5 12,5 13,4 Dolny Śląsk 22,0 10,2 12,5 13,5 Wrocław 12,4 3,5 5,0 5,8 Jelenia Góra miasto 15,2 6,7 9,6 10,3 Jelenia Góra powiat 27,3 13,7 21,5 21,1 Lwówek Śląski 32,9 20,7 24,5 25,6 Zgorzelec 23,5 10,8 12,4 13,9 Wałbrzych 28,5 15,0 18,9 20,6 RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM W 2012 ROKU źródłem informacji wykorzystanym w opracowaniu Raportu są sporządzane przez powiatowe urzędy pracy sprawozdania o liczbie bezrobotnych oraz liczbie zgłoszonych ofert pracy według zawodów i specjalności - co z tego wynika? deficytowy - zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie Jakie to mogą być wg Państwa zawody? nadwyżkowy - zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie Jakie to mogą być wg Państwa zawody? 5

6 Bezrobotni a oferty pracy 4 Liczba bezrobotnych przypadających na jedną ofertę zatrudnienia w latach ,5 3 3,3 3,4 3,2 3,1 3,4 2,5 2,4 2 2,1 2,2 1,5 1 0, Bezrobotni wg grup zawodowych w województwie dolnośląskim 6

7 Oferty pracy wg grup zawodowych w województwie dolnośląskim Partnerstwo Eures-TriRegio 2004 pomysł utworzenia Partnerstwa (początkowo miało być tylko polskoniemieckie) prace przygotowawcze 2009 Komisja Europejska rozpatrzyła pozytywnie wniosek partnerów pogranicza i uznała oficjalnie partnerstwo Eures-TriRegio Obszar: 12 powiatów przygranicznych po stronie polskiej 3 kraje czeskie (Liberecki, Karlovowarski, Ustecki) 1 land niemiecki (Saksonia) 7

8 Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród bezrobotnych województwa dolnośląskiego w związku z otwarciem niemieckiego rynku pracy Ankiety wypełniło 1610 osób (800 kobiet i 810 mężczyzn). 674 osoby (41,9%) pracowały wcześniej za granicą, w tym: 200 osób tylko 1 raz, 65 osób powyżej 10 razy. 434 osoby (64,4%) pracowały wcześniej w Niemczech Deklarujący chęć podjęcia pracy w Niemczech chcieliby wracać do kraju: - przynajmniej 1 raz w miesiącu (30,6%), - z okazji świąt i na urlop (13,4%), - 7,4% minimum 1 raz w tygodniu, - 2,5% - codziennie, - 3,3% chęć wyjazdu na stałe. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród bezrobotnych województwa dolnośląskiego w związku z otwarciem niemieckiego rynku pracy Najczęstszymi motywami pracy w Niemczech są: wyższe zarobki (580 osób) brak pracy w Polsce (497 osób) poprawa znajomości języka (272 osoby) zdobycie doświadczenia (267 osób) brak pracy w swoim zawodzie (165 osób) ciekawość świata (163 osoby) 932 osoby (57,9%) deklarowały chęć podjęcia pracy w Niemczech po 1 maja

9 Partnerzy Bundesagentur für Arbeit Regionaldirektion Sachsen w Chemnitz Úrad práce v Ústí nad Labem Úrad práce v Liberci Úrad práce v Karlových Varech Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy DGB Bezirk Sachsen Ceskomoravská konfederace odborových svazu NSZZ Solidarność Region Jeleniogórski IHK Chemnitz Okresní hospodárská komora Liberec RHK Poohri Biuro FPPZ w Legnicy Sudecka Izba Przemyslowo-Handlowa w Świdnicy 9

10 Działania dni doradcze Cel: Informowanie osób zainteresowanych podjęciem pracy w Czechach, Niemczech i w Polsce nt. wolnych miejsc pracy oraz warunków życia i pracy w poszczególnych krajach Spotkania indywidualne (lub w przypadku większego zainteresowania jednym tematem grupowe), na które zapraszani są doradcy Eures, przedstawiciele Izb Gospodarczych lub innych instytucji w miarę zgłaszanych potrzeb W Polsce realizowane we współpracy z PUP: w Lubaniu, Zgorzelcu, Kłodzku, Ząbkowicach Śląskich, Kamiennej Górze, Jeleniej Górze, Lwówku Śląskim, Bolesławcu Co roku odbywa się ok. 70 dni doradczych (w tym: ok. 40 po stronie polskiej) Działania Polsko-Czesko-Niemiecki Transgraniczny Dzień Informacyjno-Rekrutacyjny 2 razy w roku organizowane od 2007 roku Celem jest zaprezentowanie polskim mieszkańcom pogranicza możliwości kształcenia, doskonalenia zawodowego, podjęcia pracy oraz korzystania ze swobody świadczenia usług, a także podejmowania działalności gospodarczej po czeskiej i niemieckiej stronie granicy. Zaproszeni pracodawcy mają możliwość przeprowadzania rekrutacji. Doradcy Eures prezentują warunki życia i pracy w swoich krajach. 10

11 Działania seminaria i konferencje dla przygranicznych urzędów pracy szkolenia dla doradców Eures z całego partnerstwa Udział w targach pracy, giełdach kooperacyjnych, konferencjach Warsztaty Bezpieczne wyjazdy do pracy za granicę Spotkania informacyjne Rekrutacje transgraniczne Broszury dla pracowników transgranicznych EURES - Europejskie Służby Zatrudnienia Dziękuję za uwagę! Małgorzata Kociuba p.o. Koordynator Zespołu ds. Eures doradca Eures DWUP Filia Jelenia Góra Al. Wojska Polskiego Jelenia Góra +48/ malgorzata.kociuba@dwup.pl 11