Budowanie przysz?o?ci: infrastruktura na rynkach wschodz?cych Date : 25 Czerwiec 2015 Ostatnio du?o mówi si? o mo?liwym ko?cu surowcowego "supercyklu" oraz wej?ciu w now? er? ni?szych cen surowców, a w szczególno?ci ropy. Cho? nikt nie jest w stanie dok?adnie przewidzie? kierunku dalszych zmian cen ropy, nie mam w?tpliwo?ci co do dalszego wzrostu popytu na surowce ze strony rynków wschodz?cych, które od dekady rozwijaj? si? w szybszym tempie ni? gospodarki rozwini?te i taka dynamika najprawdopodobniej utrzyma si? tak?e w przysz?o?ci. Ten wzrost, w po??czeniu z rosn?c? populacj? i trendem zmierzaj?cym do coraz wi?kszej urbanizacji, wymaga lepszej infrastruktury. Osiem spo?ród dziesi?ciu najbardziej zaludnionych krajów na?wiecie to rynki wschodz?ce, a Chiny i Indie (zaliczane do rozwijaj?cych si? gospodarek) to dwa najwi?ksze kraje na?wiecie pod wzgl?dem wielko?ci populacji w ka?dym z tych krajów mieszka ponad miliard obywateli.[1] Ci ludzie potrzebuj? jedzenia, czystej wody, energii, dróg i domów. W Chinach ca?y czas zachodz? procesy urbanizacyjne, których ko?ca na razie nie wida? i które wci?? b?d? stymulowa? zapotrzebowanie na rozwój tych obszarów. 1 / 8
Podczas gdy media zwracaj? uwag? na tzw. "miasta widma" w Chinach, twierdz?c,?e buduje si? zbyt du?o nowych nieruchomo?ci, ka?dy, kto odwiedza Chiny, szybko dostrzega zapotrzebowanie na nowe domy i mieszkania dla?wie?o upieczonych mieszka?ców miast oraz na?rodki transportu, które pozwoli?yby im przemieszcza? si? z miejsca na miejsce. Chi?ska sie? kolejowa jest bardzo s?abo rozwini?ta w porównaniu nie tylko z du?ymi gospodarkami rozwini?tymi, ale tak?e ze znacznie mniejszymi krajami. Chiny nadal musz? du?o inwestowa? w infrastruktur?, zatem gra jeszcze si? nie sko?czy?a. Konieczna jest tak?e budowa nowych dróg, w odpowiedzi na b?yskawicznie rosn?c? liczb? samochodów osobowych i ci??arowych, natomiast coraz wi?ksze potrzeby miliardowej populacji Chin zwi?zane z podró?owaniem po kraju wymagaj? nowych po??cze? kolejowych. Ceny ró?nych surowców niew?tpliwie podlegaj? pewnym cyklom, ale popyt na surowce na ca?ym?wiecie powinien nadal rosn??. Cena ropy jest wyj?tkowo zmienna, ale ta zmienno?? nie jest skorelowana z wahaniami popytu. Gdy cena ropy spad?a o ponad 25% w 2014 r., popyt nie zmniejszy? si? proporcjonalnie do tej przeceny. Obecnie popyt ca?y czas ro?nie. Wed?ug szacunków ameryka?skiej Agencji Informacji Energetycznej (EIA; Energy Information 2 / 8
Administration), globalne dzienne zu?ycie ropy naftowej i innych paliw p?ynnych wzros?o w 2014 r. o 0,9 mln bary?ek dziennie do?rednio 92 mln bary?ek dziennie, a w 2015 r. i 2016 r. globalne zu?ycie ma wzrosn?? o 1,3 mln bary?ek dziennie.[2] Ropa nie jest jedynym produktem ciesz?cym si? du?ym popytem. W Chinach b?yskawicznie ro?nie liczba samochodów. Coraz wi?cej pojazdów z silnikami spalinowymi emituje coraz wi?cej spalin - ka?dy z nas z pewno?ci? s?ysza? o s?ynnym smogu w Pekinie. Problem z zanieczyszczeniem cz??ciowo?agodz? katalizatory zawieraj?ce pallad, zatem spodziewamy si? wzrostu popytu na ten metal. Pallad jest jednym z surowców, które nie zanotowa?y spadku cen w 2014 r., czyli w okresie przeceny w licznych obszarach rynku surowcowego. Podczas III Plenum Komunistycznej Partii Chin w 2013 r. zapowiadano rozmaite reformy zwi?zane z rozwojem infrastruktury, w tym deregulacj? sektora prywatnego, reform? polityki cenowej dotycz?cej surowców oraz popraw? wydajno?ci i alokacji zasobów w spó?kach pa?stwowych. 3 / 8
Chiny notuj? post?py w kilku kluczowych obszarach, niektóre sektory, np. koleje, s? otwierane dla inwestorów prywatnych, a proces koncesjonowania inwestycji zagranicznych zosta? uproszczony. Podró? chi?skim poci?giem Wed?ug niektórych prognoz, w ci?gu najbli?szych dziesi?ciu lat, Indie b?d? si? rozwija? nawet 4 / 8
szybciej ni? Chiny. Indie s? dzi? na etapie, który nazwa?bym faz? podnoszenia si? do lotu; wzrost produktu krajowego brutto w ci?gu ostatnich 10 lat wynosi??rednio ok. 7%, ale je?eli reformy b?d? kontynuowane, w kolejnej dekadzie Indie mog? notowa? wzrost rz?du 8-9%. Podobnie jak Chiny, Indie tak?e potrzebuj? infrastruktury. Oprócz tego,?e rynki wschodz?ce wymagaj? nowej infrastruktury, istniej?ca infrastruktura na ca?ym?wiecie, w tym w wielu rozwini?tych regionach, starzeje si? i wymaga napraw, wymiany lub modernizacji. W ostatnim raporcie OECD (Organizacji Wspó?pracy Gospodarczej i Rozwoju) ujawniono,?e tempo realizacji kluczowych reform strukturalnych spada w wielu krajach rozwini?tych, podczas gdy wiele rynków wschodz?cych przyspiesza wdra?anie reform.[3] Szybsze tempo zmian pokazuje?wiadomo?? istniej?cych trudno?ci i ogranicze? dla wzrostu gospodarczego, a tak?e potrzeby uodpornienia krajowych gospodarek na wahania cen surowców. Ostatnie spadki cen ropy pos?u?y?y jako bodziec do kontynuacji reform w wielu gospodarkach rozwijaj?cych si?, które skorzysta?y na tej przecenie i by?y w stanie j? wykorzysta? do eliminowania kosztownych dla pa?stwowych bud?etów dop?at. Dynamiczny wzrost populacji i coraz wy?szy poziom zamo?no?ci, w po??czeniu z wzrostem gospodarczym i urbanizacj?, w szczególno?ci na rynkach wschodz?cych, mog? wspiera? rozwój i przyspiesza? wzrost warto?ci aktywów zwi?zanych z infrastruktur?. Z kolei ograniczenia bud?etowe i niskie stopy wzrostu wielu du?ych gospodarek rozwini?tych mog? ogranicza? potencjalne rz?dowe wydatki na infrastruktur? na rynkach rozwini?tych w perspektywie najbli?szych 20 lat. Korek uliczny w Chinach Rynki wschodz?ce reaguj? na to zapotrzebowanie na infrastruktur? realizuj?c reformy i 5 / 8
modernizacje we w?asnym zakresie, ale tak?e przyci?gaj?c inwestycje zagraniczne, cz?sto realizowane przez inne rynki wschodz?ce. W ramach dzia?a? na rzecz umacniania relacji z Ameryk??aci?sk?, premier Chin Li Keqiang odwiedzi? w maju Brazyli?, Kolumbi?, Peru i Chile, tworz?c porozumienie w sprawie wspó?pracy na rzecz zwi?kszania zdolno?ci produkcyjnych oraz podpisuj?c ponad 70 dokumentów dotycz?cych wspó?pracy w takich obszarach, jak energetyka, górnictwo, infrastruktura czy innowacje naukowe i technologiczne. Og?oszono tak?e utworzenie wartego 30 mld USD funduszu w celu wsparcia regionalnej wspó?pracy w zakresie podnoszenia produktywno?ci. Ponadto, Chiny oraz Euroazjatycka Unia Gospodarcza, w sk?ad której wchodz? Armenia, Bia?oru?, Kazachstan i Rosja, podpisa?y wspóln? deklaracj? o podj?ciu dzia?a? na rzecz zawarcia umowy o wspó?pracy ekonomicznej i handlowej. W kwietniu, prezydent Chin Xi Jinping odwiedzi? s?siedni Pakistan, gdzie podpisano szereg umów dotycz?cych handlu, energetyki i infrastruktury w ramach wartego 46 mld USD planu utworzenia chi?sko-pakista?skiego korytarza ekonomicznego, czyli sieci dróg, po??cze? kolejowych i ruroci?gów. W maju Chiny odwiedzi? indyjski premier Narendra Modi, by spotka? si? z prezydentem Xi Jinpingiem i premierem Li Keqiangiem. Oprócz umów o wspó?pracy w takich obszarach, jak edukacja czy szybkie koleje, zawarto tak?e umowy o inwestycjach w energi? odnawialn?, porty i parki przemys?owe o??cznej warto?ci ok. 22 mld USD. Ponadto, w ubieg?ym miesi?cu, Modi og?osi? uruchomienie linii kredytowej o warto?ci 1 mld USD na wsparcie rozwoju infrastruktury w Mongolii. Brazylia tak?e og?osi?a niedawno ca?y szereg nowych projektów infrastrukturalnych, w ramach których sprywatyzowane maj? by? niektóre drogi, mosty, tunele i kilka innych projektów. Brazylia ju? wcze?niej podejmowa?a próby takiej prywatyzacji, ale cz?sto warunki okazywa?y si? zbyt rygorystyczne i inwestorów odstrasza?a perspektywa finansowania potencjalnie nierentownych projektów. Ze wzgl?du na s?ab? kondycj? brazylijskiej gospodarki, obecnie rz?d koryguje swe stanowisko i stara si? zwi?kszy? atrakcyjno?? projektów dla inwestorów. Podmioty, których oferty zostan? wybrane, b?d? zobowi?zane do uiszczenia p?atno?ci z góry, co pomo?e rz?dowi w rozwi?zaniu problemów bud?etowych. Uwa?am,?e gdy niektóre nowe projekty w Brazylii zyskaj? wsparcie sektora prywatnego, zmiany b?d? zachodzi?y szybciej i mo?liwe b?dzie ograniczenie korupcji. Podczas wizyty chi?skiego premiera Li Keqianga w Brazylii, podpisano ponad trzydzie?ci porozumie? dotycz?cych takich sektorów, jak infrastruktura, handel, energetyka i górnictwo, o??cznej warto?ci 53 mld USD. Z kolei Tajlandia inwestuje poza swymi granicami i jest drugim pod wzgl?dem wielko?ci nak?adów zagranicznym inwestorem w Mjanmie (po Chinach), gdzie anga?uje si? w projekty w ró?nych obszarach od poszukiwania z?ó? ropy i gazu po us?ugi finansowe. Mjanma zatwierdzi?a, ponadto, projekty, które b?d? realizowane przez inwestorów z Japonii, Singapuru i Korei Po?udniowej. Wed?ug krajowego urz?du ds. inwestycji i administracji przedsi?biorstw (DICA), w Mjanmie zainwestowa?y jak dot?d setki spó?ek z 38 krajów, które wpompowa?y ponad 55 mld 6 / 8
USD w 12 sektorów gospodarki.[4] Uwa?amy,?e Mjanma mo?e wkrótce sta? si? du?ym i dynamicznym rynkiem, na którym liczymy na wiele potencjalnych mo?liwo?ci. Niezale?nie od kierunku zmian cen surowców, wci?? spodziewamy si? du?ego popytu na infrastruktur? na rynkach wschodz?cych. Dlatego nadal interesujemy si? akcjami spó?ek z sektora surowcowego oraz przedsi?biorstw zaanga?owanych w rozwój infrastruktury. Komentarze, opinie i analizy Marka Mobiusa s? przedstawione wy??cznie w celach informacyjnych i nie stanowi? indywidualnych porad inwestycyjnych ani zach?ty do zainwestowania w jakiekolwiek papiery warto?ciowe czy stosowania jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Bior?c pod uwag? zmienno?? warunków rynkowych i ekonomicznych, wszelkie komentarze, opinie i analizy s? w pe?ni aktualne wy??cznie w dniu ich publikacji i mog? ulec zmianie bez odr?bnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie stanowi? kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotycz?cych jakiegokolwiek kraju, regionu, rynku, bran?y, inwestycji czy strategii inwestycyjnej. Informacja natury prawnej Wszelkie inwestycje wi??? si? z ryzykiem, w??cznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapita?u. Inwestowanie w instrumenty zagraniczne wi??e si? ze szczególnym ryzykiem, m.in. dotycz?cym waha? kursów wymiany, niestabilno?ci gospodarczej czy zmian na arenie politycznej. Inwestycje na rynkach wschodz?cych, do których nale?? tak?e nowe rynki wschodz?ce, obarczone s? wi?kszym ryzykiem wynikaj?cym z powy?szych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk zwi?zanych z wzgl?dnie niewielkimi rozmiarami, mniejsz? p?ynno?ci? i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i spo?ecznych dla rynków papierów warto?ciowych. Poniewa? wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i spo?eczne s? zwykle jeszcze s?abiej rozwini?te na nowych rynkach wschodz?cych, a wyst?puj? tak?e rozmaite inne czynniki, takie jak podwy?szony potencja? skrajnych waha? kursów, braku p?ynno?ci, barier ograniczaj?cych transakcje oraz mechanizmów kontroli gie?d, ryzyka zwi?zane z rynkami wschodz?cymi s? nasilone w przypadku nowych rynków wschodz?cych. Ceny akcji podlegaj? wahaniom (cz?sto nag?ym i gwa?townym) wywo?ywanym czynnikami dotycz?cymi poszczególnych spó?ek, bran? czy sektorów lub ogólnymi warunkami panuj?cymi na rynkach. [1]?ród?o: Bank?wiatowy, wska?niki ogólno?wiatowego rozwoju (World Development Indicators), na podstawie danych z 2013 r. [2]?ród?o: ameryka?ska Agencja Informacji Energetycznej (EIA; Energy Information Administration), krótkoterminowe prognozy dla energetyki, 7 czerwca 2015 r. Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w?aden sposób gwarantowana. [3]?ród?o: OECD (2015), Reformy polityki gospodarczej w 2015 r.: d??enie do wzrostu ( Economic Policy Reforms 2015, Going for Growth ), OECD Publishing, Pary?. http: //dx. doi. 7 / 8
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Inwestowanie na rynkach wschodz?cych org/10. 1787/growth-2015-en [4]?ród?o: urz?d ds. inwestycji i administracji przedsi?biorstw (DICA), maj 2015 r. 8 / 8