Spis treści 1. Dane ogólne 2. Instalacja kanalizacyjna 3. Instalacja wodociągowa 3.1. Obliczenia 3.2. Rozwiązania techniczne instalacji wewnętrznej 4. Instalacja centralnego ogrzewania 4.1. Rozwiązania techniczne kotłownia 4.2. Dobór pomp 4.3. Składowanie paliwa, żużla i popiołu 4.4. Rozwiązania techniczne instalacja 4.4.1. Ogrzewanie grzejnikowe 4.4.2. Dobór wielkości grzejników 4.5. Rozwiązania techniczne wentylacja 5. Instalacja p.poż. I zabezpieczenie p.poż 6. Wentylacja mechaniczna 6.1.Wentylacja pomieszczeń mieszkalnych, kuchennych oraz komunikacyjnych 6.2 Część socjalna pomieszczenia socjalne, wc 7. Wytyczne dla branży elektrycznej 8. Wytyczne branżowe 9. Uwagi końcowe
CZĘŚĆ SANITARNA 1. DANE OGÓLNE Projektowany budynek jest budynkiem wolno stojącym. Budynek zaprojektowano jako nie podpiwniczony. Budynek posiada przyłącze wodne do miejskiej sieci wodociągowej oraz odpływ kanalizacyjny do miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej i wewnętrzne instalacje sanitarne oraz c.o. Część instalacyjną zaprojektowano przy założeniu, że teren pod budowę jest uzbrojony. Inwestor zależnie od warunków terenowych musi wybrać i zlecić zaprojektowanie przyłączy zgodnie z możliwościami wynikającymi z usytuowania budynku i uzyskania warunków technicznych od właściwych dla miejsca budowy dysponentów sieci sanitarnych: przedsiębiorstwa wodno kanalizacyjnego. W budynku w zakresie instalacji zaprojektowano: 1. Instalację kanalizacyjną; 2. Instalację wody zimnej; 3. Instalację wody ciepłej i cyrkulacji z podgrzewacza c.w.u., ogrzewanego z kotła; 4. Wentylację grawitacyjną oraz mechaniczną z odzyskiem ciepła. 5. Instalację centralnego ogrzewania zasilaną z wiszącego gazowego kotła kondensacyjnego o mocy 105 kw; Zapotrzebowanie na ciepło c.o.: Średnie zużycie wody przy przyjętym zapotrzebowaniu: 100 kw 3,25 m 3 / dobę 2. INSTALACJA KANALIZACYJNA Piony i odpływy z przyborów projektuje się z rur kształtek kanalizacyjnych PCV łączonych na kielichy z uszczelkami typu wargowego (alternatywnie z rur HDPE Geberit o połączeniach zgrzewanych). Podejścia do przyborów sanitarnych montować w bruzdach ścian. Średnice podejść i spadki według rysunków i obowiązujących norm. Piony kanalizacyjne wyprowadza się ponad dach i zakańcza rurą wywiewną. Piony z zaworem napowietrzającym dn 100 zakończyć na wysokości min 10 cm ponad najwyższy odpływ. Piony omurować ścianką z cegły gr. 6 cm. Pod pionami kanalizacyjnymi będą zamontowane rewizje (czyszczaki). 2
Przejścia przez ławy fundamentowe należy wykonać w rurze ochronnej uszczelnionej elastycznym szczeliwem. Poziome przewody układa się ze spadkiem pokazanym na rysunkach. W budynku przewidziano rozdział ścieków na bytowe (oznaczone kolorem brązowym) oraz ścieki technologiczne (oznaczone kolorem czerwonym). Ścieki bytowe z budynku odprowadzone będą po przez studzienki rewizyjne do miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej. Ścieki technologiczne ze strefy kuchennej poddane będą podczyszczeniu w separatorze tłuszczów (dobór wg projektu przyłączy wodkan oraz specyfikacji technicznej). Po wykonaniu całości instalacji kanalizacyjnej i przed zasypaniem przyłącza dokonać prób na szczelność. Odprowadzenie wód deszczowych z dachu budynku wykonać po powierzchni terenu. 3. INSTALACJA WODOCIĄGOWA Zasilanie w wodę przewiduje się z sieci miejskiej, połączenie z siecią miejską wg. odrębnego opracowania. 3.1. Obliczenia Zapotrzebowanie na wodę (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 14.01.2002r. Dz.U. Nr 8): Ilość miejsc noclegowych w budynku: 60 MN Norma zużycia wody na łóżko: 175 dm 3 / (MN x d) Ilość pracowników 10 osób w systemie zmianowym Norma zużycia wody na pracownika: 30 dm 3 / (Pracownik x d) Mycie powierzchni 1088m 2 x 1,5 dm 3 Średnie dobowe zapotrzebowanie wody: Q śr = 12 432 dm 3 /d Średni dobowy zrzut ścieków: 12 432 dm 3 /d Współczynnik nierównomierności dobowej 1,2 Współczynnik nierównomierności godzinowej 2,5 Q max d. = 12 432x 1,2 = 14 918,4 dm 3 / d = 15 m 3 / d Q śr. Godz. = 15/12 = 1,25 m 3 / h Q max. Godz. = 1,25 x 2,5 = 3,125 m 3 / h Normatywny wypływ z punktów czerpalnych: Q n = 2,594 dm 3 / s Q = 2,59 dm 3 / sek = 9,32 m 3 / h Dobór wodomierza: 3
Dobrano wodomierz: skrzydełkowy dn 40 Q n =10m 3 /h Przepływ sekundowy dla celów pożarowych q=2,0 l/s 3.2. Rozwiązania techniczne instalacji wewnętrznej Do pomiaru ilości zużycia wody projektuje się zabudowanie na przyłączu zestawu odcinająco pomiarowego z wodomierzem. Bezpośrednio za układem pomiarowym zabudować filtr siatkowy DN50 i zawór antyskażeniowy typ BA 2760 DN50. Za odgałęzieniem do instalacji hydrantowej na przewodzie wodnym zabudować zawór pierwszeństwa DH300 dn 50. Zadaniem zaworu będzie odcięcie dopływu wody do instalacji socjalno bytowej podczas rozbioru w instalacji ppoż. Instalację wody zimnej, ciepłej w pomieszczeniu technicznym (kotłownia) projektuje się z rur stalowych (podwójnie ocynkowanych) o połączeniach gwintowanych i kołnierzowych. Główne rurociągi wody ciepłej, zimnej i cyrkulacyjnej wykonać z rur polipropylenowych stabilizowanych o połączeniach zgrzewanych firmy AQUATHERM. Rurociągi prowadzić w strefie technicznej pod stropem zgodnie z częścią rys opracowania. Odgałęzienia do poszczególnych pomieszczeń wykonać z rur PP stabilizowanych oraz Pex/Alu/Pe-rt zgodnie z częścią rysunkową opracowania. Na odgałęzieniach oraz pionach zamontować zawory odcinające kulowe. Podejścia do armatury czerpalnej prowadzić w bruzdach ściennych. W przypadku armatury stojącej (zabudowanej w gotowych urządzeniach) przewiduje się podłączenia przewodami elastycznymi, zaworami odcinającymi na podejściu. W przypadku przewodów wody ciepłej i cyrkulacji wykonać izolację termiczną, natomiast dla wody zimnej izolację zapobiegającą wykraplaniu się pary wodnej. Wymagana grubość izolacji to g= 20mm dla Ø do 22mm, g=30mm dla Ø od 22 do 35mm. Dla średnicy powyżej 35mm grubość izolacji powinna być równa średnicy wewnętrznej rury. Dopuszcza się zmniejszenie grubości izolacji o 50% w przejściach przez przegrody oraz skrzyżowaniach przewodów. Przewody zimnej wody zaizolować otulinami o grubości 9mm. Projektowane otuliny spełniać będą zadania stref kompensacyjnych. Przejścia przez przegrody budowlane wykonać w rurach osłonowych z wypełnieniem elastycznym. Przejścia przez strefy zabezpieczenia pożarowego wykonać jako szczelne w systemie ppoż. 4
Źródłem ciepła będzie podgrzewacz ciepłej wody użytkowej o pojemności V=1000 l zabudowany w pomieszczeniach kotłowni. Zabezpieczenie przed wzrostem ciśnienia, zawór bezpieczeństwa 6 bar, naczynie przeponowe typ REFIX DD 25l. 4. INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA Instalację zaprojektowano jako pompową, dwururową, wodną instalację centralnego ogrzewania. Przyjęto do obliczeń parametry: Współczynniki przenikania ciepła U [W/(m2*K)] poszczególnych przegród (wg proj. architektury). Obliczeniowe zapotrzebowanie ciepła budynku Φ = 100 kw 4.1. Rozwiązania techniczne- kotłownia Parametry obliczeniowe zasilania i powrotu dla kotłowni kondensacyjnej to 75/55 C. Dla potrzeb grzewczych projektuje zastosowanie kotła gazowego kondensacyjnego firmy Viessmann typ Vitodens 200-W Q=105 kw. Automatyka kotła umożliwia sterowanie pracą kotła przy uwzględnieniu warunków eksploatacyjnych i pogodowych. Dla zabezpieczenia instalacji projektuje się naczynie przeponowe firmy REFLEX, dobrane przy pomocy programu komputerowego firmy REFLEX, typ N 140 o pojemności całkowitej 140 dcm 3. Ciśnienie wstępne w naczyniu wynosi 0,5 bar natomiast ciśnienie zadziałania zaworu bezpieczeństwa 2,5 bar. Podłoga kotłowni powinna być wykonana z materiałów niepalnych, wytrzymała na nagłe zmiany temperatury oraz uderzenia. Podłogę należy wykonać ze spadkiem w kierunku kratki. Na zasilaniu instalacji należy zainstalować pompę obiegową, przed pompą umieścić filtr oraz zawory odcinające. Dla zabezpieczenia przed wzrostem ciśnienia i niekorzystnymi warunkami hydraulicznymi w przypadku przymknięcia części zaworów termostatycznych zastosowano zawór nadmiarowo- upustowy łączący rurociąg zasilający i powrotny (typ 390 SYR). W projekcie zastosowano zasobnikowy podgrzewacz wody podłączony do obiegu wody grzewczej C.O. o pojemności 1,0 m 3. 5
Przed przystąpieniem do instalowania i uruchamiania kotła należy dokładnie zapoznać się z Dokumentacją Techniczno Ruchową dostarczoną do kotła. 4.2. Dobór pomp 1. Pompy obiegowe centralnego ogrzewania o parametrach V min = 1,7 m 3 /h, H min = 17 kpa 2. Pompa ładująca zasobnik ciepłej wody użytkowej o parametrach V min = 2,0 m 3 /h, H min = 22 kpa 3. Pompa cyrkulacji ciepłej wody użytkowej o parametrach V min = 0,04 dcm 3 /h, H min = 11,6 mbar 4.3. Rozwiązania techniczne- instalacja Grzejniki płytowe zasilane będą za pośrednictwem rozdzielaczy umieszczonych w szafkach podtynkowych. Przewody zasilające do szafek z rozdzielaczami prowadzić zgodnie z częścią rys. opracowania pod stropem. Zastosować przewody z rur wielowarstwowych stabilizowanych włóknem szklanym. Przewody zaizolować termicznie poprzez zastosowanie otulin polietylenowych. Wymagana grubość izolacji to g=20 mm dla przewodów o średnicy wewnętrznej do 22 mm, g=30 mm dla rur o średnicy wewnętrznej od 22 do 35 mm. Dla średnic powyżej 35 mm grubość izolacji powinna być równa średnicy wewnętrznej rury. 4.3.1. Ogrzewanie grzejnikowe Projektuje się zamontowanie grzejników stalowych płytowych z wbudowaną wkładką zaworu termostatycznego z regulacją wstępną i odpowietrznikiem (w projekcie zastosowano grzejniki COSMO. Grzejniki podłączone oddolnie za pomocą zintegrowanej armatury przyłączeniowej z możliwością odcięcia i spustu wody. Na zasilaniu zamontować zawory grzejnikowe podwójnej regulacji. Każdy grzejnik należy wyposażyć w głowicę termostatyczną. Odpowietrzenie instalacji następuje poprzez odpowietrzniki będące na wyposażeniu kotła, rozdzielaczy oraz zawory odpowietrzające na grzejnikach. Zawór namiarowo upustowy łączący rurociąg zasilający i powrotny na wyposażeniu kotła. Zawór zabezpiecza instalację przed wzrostem ciśnienia 6
i niekorzystnymi warunkami hydraulicznymi w przypadku przymknięcia części zaworów termostatycznych. Wielkości, typy i moce grzejników dobrane do strat ciepła poszczególnych pomieszczeń- wg rys. rzutów i rozwinięć instalacji. Projektuje się wykonanie instalacji z rur polietylenowych trójwarstwowych PEX/AI/PE-RT. Rury prowadzić w bruzdach ściennych oraz w posadzce na styropianie, w rurze ochronnej Peschla, lub otulinie z pianki poliuretanowej. Grubość wylewki nad otuliną lub rurą Peschla minimum 4 cm. W przejściach przez mury, stropy zastosować tuleje ochronne. Instalację należy zinwentaryzować w dokumentacji po wykonawczej. Próby szczelności instalacji na zimno i gorąco należy wykonać zgodnie z warunkami technicznymi odbioru instalacji. Próbę instalacji przeprowadzić przed zamurowaniem bruzd i zabetonowaniem posadzek. W/g. części rys. opracowania. 4.3.2. Dobór wielkości grzejników 4.4. Rozwiązania techniczne- wentylacja Kanał wentylacji nawiewnej powinien mieć min. wymiar 250x250 mm. Wylot kanału powinien być niezamykany a dolna krawędź nie niżej niż 30cm ponad poziom posadzki podłogi. Kanał wentylacji wywiewnej o wym. nie mniejszym niż 140x140 mm z otworem wlotowym pod sufitem, wyprowadzony na dach i umieszczony obok komina (wentylator mechaniczny niedopuszczalny). Kanał wylotowy spalin (czopuch) należy podłączyć bezpośrednio do komina za pomocą przewodu wykonanego z blachy stalowej o grubości 3mm, lub przewodu giętego nierdzewnego o odpowiedniej wytrzymałości temperaturowej, który należy szczelnie nasadzić na wylot czopuch i osadzić w kominie. Komin spalinowy powinien być wykonany jako murowany o wym. min. 25x25 cm lub systemowy ceramiczny o średnicy wewnętrznej dobranej do mocy i typu kotła. Komin do którego podłącza się kocioł powinien być wolny od innych podłączeń. Podłączenie komina powinno odpowiadać wymogom zawartym w Rozp. Ministra Adm. I Gosp. Teren. i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980r. (Dz. U. Nr 17 poz. 82) oraz PN-89/B-10425. Badania przewodów spalinowych i wentylacyjnych powinien dokonać Rejonowy Zakład Kominiarski posiadający koncesję opiniodawczą. 7
5. INSTALACJA P.POŻ. I ZABEZPIECZENIE P.POŻ Dla zabezpieczenia pożarowego budynku przewiduje się zabudowę czterech hydrantów wewnętrznych typu 25 z wężem półsztywnym długości 25 m np. firmy Gras (przewidziano jednoczesność użycia dwóch hydrantów). Typ hydrantów, sposób zabudowy (podtynkowy), długość węża 25m podano w części rysunkowej. Projektuje się hydranty w wykonaniu Combi tzn. z gaśnicą. Hydranty przewiduje się zasilić z projektowanej instalacji hydrantowej w której ciśnienie będzie podnoszone przez zestaw pompowy. Przejścia przewodów kanalizacji sanitarnej z rur PVC przez stropy i ściany wykonać jako ogniowe z zastosowaniem uniwersalnych kołnierzy ogniochronnych firmy Hilti (sposób zabudowy wg aprobaty produktu). Przejścia przewodów c.o., p.poż. i wody ciepłej zimnej i cyrkulacji z rur stalowych wykonać jako ogniowe z zaprawy ogniochronnej firmy Hilti wraz z masą ognioochronną (sposób zabudowy wg aprobaty produktów) dla grubości przegród budowlanych nie mniejszej niż 12 cm dla ścian i 18 cm dla stropów. W związku z faktem iż kołnierze ognioochronne dla przejść przewodów palnych (kanalizacja sanitarna z rur PVC) występują jedynie w wykonaniu EI 120 w celu unifikacji pozostałych przepustów wykorzystać zaprawę i masę ognioochronną charakteryzującą się odpornością ogniowa również EI 120. 6. WENTYLACJA MECHANICZNA 6.1. Wentylacja pomieszczeń mieszkalnych, kuchennych oraz komunikacyjnych Dla zapewnienia odpowiedniej wentylacji pomieszczeń i utrzymania komfortu cieplnego zaprojektowano układ instalacji wentylacji mechanicznej nawiewno wywiewnej w oparciu o podwieszane centrale wentylacyjne z rekuperatorem. W pomieszczeni kuchni przewidziano montaż okapu indukcyjnego wywiewno nawiewnego zrównoważonego, automatyka okapu dostarczona przez producenta. W części pomieszczeń przewidziano montaż nawiewników podciśnieniowych okiennych. Czerpnie zamontować na ścianach zewnętrznej budynku a wyrzutnie posadowić na podstawie dachowej na dachu budynku zgodnie z częścią rys opracowania. 8
Uzdatnione w Centrali powietrze ( filtrowanie, grzanie) nawiewane będzie bezpośrednio do obsługiwanych pomieszczeń z sieci kanałów rozprowadzających zlokalizowanych pod stropem przez kratki nawiewne z przepustnicami umożliwiającymi regulację strumienia wypływającego powietrza, automatyka central dostosowana do typu central i dostarczona przez producenta. Wywiew podobnie jak nawiew siecią kanałów, przez kratki do Centrali. W celu wytłumienia hałasu od silników wentylatorów za Centralami na nawiewie i wywiewie zamontowano firmowe tłumiki. Prowadzenie kanałów zgodnie z częścią graficzną opracowania. Kanały izolować cieplnie 5 cm wełny mineralnej w płaszczu z blachy aluminiowej Automatyka i sterowanie dostosowane do centrali wentylacyjnej. 6.2. Część socjalna pomieszczenia socjalne wc. Wywiew indywidualnie z każdego pomieszczenia wentylatorami kanałowymi umieszczonymi na kratkach wentylacji grawitacyjnej. Wentylatory wywiewne załączane indywidualnie w obsługiwanych pomieszczeniach. Pracę urządzeń w pomieszczeniach ciemnych uzależnić od oświetlenia. W pomieszczeniach WC wentylatory wyposażyć w przekaźniki czasowe o opóźnionym czasie działania a w dolnej części drzwi - otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym niż 0,022 m 2 dla dopływu powietrza. 7. Instalacja gazu. W budynku projektuje się doprowadzenie gazu do pomieszczenia kotłowni w którym zabudowany będzie kocioł gazowy o mocy Q=105 kw oraz do pomieszczenia kuchni gdzie będą zabudowane urządzenia zgodnie z projektem technologii kuchni. Dla pomiaru zużycia gazu projektuje się zabudować typowy węzeł redukcyjnopomiarowy z gazomierzem miechowym typ G10 firmy Metrix i reduktorem R25. Węzeł redukcyjno-pomiarowy zabudowany zostanie na zewnętrznej ścianie budynku w metalowej, wentylowanej, niepalnej, ocieplonej szafce o wymiarach 1,2x1,1x0,45 m na wysokości 0,5 m nad poziomem terenu oraz w odległości min. 1,0 m od okien i drzwi. Bezpośrednio za układem pomiarowym projektuje się zabudować zawór elektromagnetyczny odcinający dn 32 firmy Gazex. Zawór połączony jest z modułem alarmowym MD 4-Z oraz detektorami gazu (jeden zabudowany pod stropem w kotłowni i jeden zabudowany pod stropem w kuchni) typu DEX 12. Dodatkowo należy do modułu sterującego podłączyć sygnalizator akustyczno-optyczny SL-31. Sygnalizator 9
usytuować w budynku na ścianie przy pomieszczeniu ochrony. Kompletny system bezpieczeństwa instalacji gazowej firmy Gazex. Instalację gazową należy wykonać z rur stalowych czarnych bez szwu wg PN- 80/H-74219 o połączeniach spawanych. Ze względu na wymaganą pojemność akumulacyjną instalacji gazu średnicę przewodu prowadzonego do kotłowni zwiększono. Odległość w świetle przewodów gazowych od prowadzonych równolegle innych przewodów instalacyjnych (woda, c.o., kanalizacja, kable energetyczne) musi umożliwiać prowadzenie prac konserwacyjnych i powinna wynosić co najmniej 10 cm. Przewody instalacji gazowej krzyżujące się z innymi przewodami instalacyjnymi muszą być od nich oddalone co najmniej 2 cm. Urządzenia elektryczne w których może występować iskrzenie należy sytuować w odległości co najmniej 0,6 m od pionowych przewodów instalacji gazowej. Instalację gazową należy wykonać o średnicach zgodnie z częścią rysunkową. Przejścia przez stropy i ściany konstrukcyjne należy prowadzić w tulejach ochronnych o 40 mm większych od średnicy zewnętrznej przewodu gazowego a wolną przestrzeń wypełnić szczeliwem nie powodującym korozji. Instalację gazową od kurka głównego do odbiorników gazu po zakończeniu robót montażowych przed malowaniem należy poddać próbie szczelności. Próbę szczelności instalacji gazowej należy wykonać za pomocą sprężonego powietrza pod ciśnieniem 50 kpa utrzymując je przez 30 minut. Próbę szczelności należy przeprowadzić i spisać protokół szczelności instalacji gazowej. 8. WYTYCZNE DLA BRANŻY ELEKTRYCZNEJ Przewiduje się doprowadzenia zasilania do: urządzeń w kotłowni, pompowni pożarowej, pompowni ścieków z poziomu piwnicy, urządzeń technologicznych w kuchni. centrali wentylacyjnej. 9. WYTYCZNE BRANŻOWE Piony wod kan. Prowadzone przy ścianach omurować ścianką z cegły z zapewnieniem dostępu do pokryw czyszczaków kanalizacyjnych oraz zaworów odcinających. 10
Instalację wykoaną z zastosowaniem przewodów metalowych, a także metalową armaturę oraz urządzenia w instalacji wykonanej z materiałów nie przewodzących prądu elektrycznego należy objąć elektrycznymi połączeniami wyrównawczymi, zgodnie z wymaganiami normy PN- IEC 60364-5-54:1999. Należy przewidzieć odpowiedni sposób zabezpieczenia i sygnalizacji przy przekroczeniu ustawionej temperatury wody grzewczej). 10. UWAGI KOŃCOWE Prace instalacyjno montażowe i odbiory wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano montażowych, oraz zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 z 2002r. poz.690) + późniejsze zmiany. UWAGA: Rysunki oraz części opisowa są częściami projektu wzajemnie uzupełniającymi się. Informacje zawarte na rysunkach, a nie ujęte w części opisowej lub nie pokazane na rysunkach a ujęte w części opisowej należy traktować jakby były zawarte w obu. Projektował: 11