Modele umysłu rok akademicki 2015/2016. Temat 6. Model czterech dróg ewolucji poznawczej

Podobne dokumenty
Modele umysłu rok akademicki 2014/2015. Temat 7. Model czterech dróg ewolucji poznawczej

Modele umysłu rok akademicki 2015/2016. Temat 5. Psychologia ewolucyjna i hipoteza rozległej modularności

Modele umysłu rok akademicki 2015/2016. Temat 4. Neurokonstruktywizm o modularnej strukturze umysły

Czy architektura umysłu to tylko taka sobie bajeczka? Marcin Miłkowski

Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze

dr hab. Maciej Witek, prof. US MODELE UMYSŁU rok akademicki 2016/2017, semestr letni

Umysł-język-świat 2012

Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek

Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze

Kognitywistyka, poznanie, język. Uwagi wprowadzające.

O badaniach nad SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ

ARKUSZ / SCHEMAT PROWADZENIA ZAJĘĆ - TRENOWANIE PAMIĘCI, TRENOWANIE FUNKCJI POZNAWCZYCH. (wariant 1 trenowanie pamięci)

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny

O badaniach nad SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ

Plan. Struktura czynności myślenia (materiał, operacje reguły)

Wstęp do kognitywistyki. Wykład 5: Rewolucja kognitywna?

Modele umysłu rok akademicki 2014/2015. Temat 3. Model modularny jako narzędzie badawcze. Argumenty na rzecz modularnego charakteru analizy językowej

Grice'owskie ujęcie komunikacji: M. Tomasello o rozwoju języka i zdolności komunikacyjnych

Elementy kognitywistyki:

Pamięć operacyjna. Paulina Ziomkowska Kognitywistyka 3 rok

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US

Percepcja, język, myślenie

Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów. Wyzwania i możliwości tworzenia polityki edukacyjnej na poziomie jednostki samorządu terytorialnego

posiada podstawową wiedzę o instytucjonalnych uwarunkowaniach polityki społecznej.

Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)

Umysł-język-świat 2012

Ewolucjonizm NEODARWINIZM. Dr Jacek Francikowski Uniwersyteckie Towarzystwo Naukowe Uniwersytet Śląski w Katowicach

Epistemologia. #00 Abstrakty prac. Paweł Łupkowski. Instytut Psychologii UAM

Algorytm genetyczny (genetic algorithm)-

STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE

Efekty kształcenia dla kierunku Biologia

Pamięć i uczenie się Behawioryzm. Uczenie się jako wytwarzanie odruchów warunkowych

O badaniach nad SZTUCZNĄ INTELIGENCJĄ

Elementy kognitywistyki II: Sztuczna inteligencja. WYKŁAD XII: Modele i architektury poznawcze

Skąd się biorą emocje? Dlaczego w konkretnej sytuacji czujemy się tak, a nie inaczej?

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie.

Wprowadzenie do teorii systemów ekspertowych

Budowanie skutecznego zespołu przez product managera

Wydział Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Zdrowie Publiczne. Poziom studiów: drugi. Profil: ogólny

Teoretyczne podstawy kognitywistyki religii K O N R A D T A L M O N T - K A M I N S K I U M C S

Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja

Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

PERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH.

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE

Psychologia kryzysów w kulturowym rozwoju dzieci i młodzieży

Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja

Wstęp. Przedmowa. 2o Psychologia rozwoju człowieka 63

Badania naukowe. Tomasz Poskrobko. Metodyka badań naukowych

Podstawowe zagadnienia. Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński

Teoria ewolucji. Podstawy wspólne pochodzenie.

Język myśli. ang. Language of Thought, Mentalese. Dr hab. Maciej Witek Zakład Filozofii Nauki, Wydział Humanistyczny Uniwersytet Szczeciński

PL B1. Sposób i układ do modyfikacji widma sygnału ultraszerokopasmowego radia impulsowego. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL

Metodologia nauk społecznych SYLABUS A. Informacje ogólne Opis

Doskonalenie. Zdzisł aw Gomółk a. funkcjonowania. organizacji. Difin

Percepcja, język, myślenie

GOSPODARKA PRZESTRZENNA

REGULAMIN ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU: PSYCHOLOGIA PROCESÓW POZNAWCZYCH - rok akademicki 2016/2017 -

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ SPOŁECZNO-HUMANISTYCZNY EFEKTY KSZTAŁCENIA. Kierunek studiów LOGISTYKA

Poznań Copyright by Danuta Anna Michałowska PRZEGLĄD GŁÓWNYCH TEORII NAUCZANIA I UCZENIA SIĘ

WYDZIAŁ ADMINISTRACJI I EKONOMII ADMINISTRACJA I STOPIEŃ PRAKTYCZNY

Plan wykładu. Prozopagnozja. wrażenie sensoryczne a percepcja. wrażenia sensoryczne i percepcja

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE

Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju

Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja

Opracował Arkadiusz Podgórski

EFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNEK EKONOMIA

BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY

Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu

Załącznik nr 6 do Uchwały nr 18/2012/2013 Senatu Akademickiego Ignatianum dnia 21 maja 2013 r.

Czy znaczna niestabilność postrzegania atrakcyjności twarzy podważa adaptacjonistyczną interpretację tego zjawiska?

II. Zasady nauczania. Ligia Tuszyńska wykład dla doktorantów wydziałów przyrodniczych 2013

Symbol EKO S2A_W01 S2A_W02, S2A_W03, S2A_W03 S2A_W04 S2A_W05 S2A_W06 S2A_W07 S2A_W08, S2A_W09 S2A_W10

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl

Efekty kształcenia dla kierunku: Gospodarka przestrzenna I stopień

Ograniczenia środowiskowe nie budzą wielu kontrowersji, co nie znaczy że rozumiemy do końca proces powstawania adaptacji fizjologicznych.

Badanie procesów poznawczych na modelu szczurzym. The study of cognitive behavior in a rat model. MAGORZATA J. WĘSIERSKA

Objaśnienie oznaczeń:

SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA

Elementy neurolingwistyki

Kształcenie dorosłych. Bożena Belcar

Copyright 2015 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Warszawa

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze

Inteligentne organizacje zarządzanie wiedzą i kompetencjami pracowników

Uchwała Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Nr 88/2017/2018. z dnia 24 kwietnia 2018 r.

Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to:

Wstęp do kognitywistyki. Wykład 6: Psychologia poznawcza

INTUICJE. Zespół norm, wzorców, reguł postępowania, które zna każdy naukowiec zajmujący się daną nauką (Bobrowski 1998)

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny

WYNIKI ANKIETY PRZEPROWADZONEJ WŚRÓD UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW W DNIACH

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki

dr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2016/2017, semestr letni

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie.

Proces przetwarzania informacji i podejmowania decyzji. Cele

Opis efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 7 Polskiej Ramy Kwalifikacji

Referat: Krytyczne czytanie w polonistycznej edukacji wczesnoszkolnej

Metodologia badań psychologicznych ze statystyką II - opis przedmiotu

Studia podyplomowe: Nauczanie biologii w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych

Transkrypt:

Modele umysłu rok akademicki 2015/2016 Temat 6 Model czterech dróg ewolucji poznawczej

Model fodoriański ( model klasyczny ): (1) systemy wejściowe / system centralny; (2) radykalny natywizm; (3) model obliczeniowy; (4) RTM (reprezentacyjna teoria umysłu); (5) internalizm i solipsyzm metodologiczny.

Model fodoriański ( model klasyczny ): (1) systemy wejściowe / system centralny; (2) radykalny natywizm; (3) model obliczeniowy; (4) RTM (reprezentacyjna teoria umysłu); (5) internalizm i solipsyzm metodologiczny. Model czterech dróg: odrzuca lub modyfikuje idee od (1) do (5);

Model fodoriański ( model klasyczny ): (1) systemy wejściowe / system centralny; (2) radykalny natywizm; (3) model obliczeniowy; (4) RTM (reprezentacyjna teoria umysłu); (5) internalizm i solipsyzm metodologiczny. Model czterech dróg: odrzuca lub modyfikuje idee od (1) do (5); jest rozszerzeniem modelu oferowanego przez psychologię ewolucyjną.

Model psychologii ewolucyjnej: (a) komputacjonizm (szeroko rozumiany);

Model psychologii ewolucyjnej: (a) komputacjonizm (szeroko rozumiany); (b) adaptacjonizm jako zasada heurystyczna: większość cech fenotypowych ma charakter adaptacyjny;

Model psychologii ewolucyjnej: (a) komputacjonizm (szeroko rozumiany); (b) adaptacjonizm jako zasada heurystyczna: większość cech fenotypowych ma charakter adaptacyjny; (c) dobór naturalny jest jedynym procesem prowadzącym do zmian adaptacyjnych w procesach poznawczych; procesy ontogenetyczne polegają jedynie na rozwoju genetycznie uwarunkowanych cech adaptacyjnych; (d) różnica między procesami poznawczymi i pozapoznawczymi jest nieistotna: jedne i drugie polegają na kierowanych regułami transformacjach symbolicznych reprezentacji.

Model psychologii ewolucyjnej: (a) komputacjonizm (szeroko rozumiany); (b) adaptacjonizm jako zasada heurystyczna: większość cech fenotypowych ma charakter adaptacyjny; (c) dobór naturalny jest jedynym procesem prowadzącym do zmian adaptacyjnych w procesach poznawczych; procesy ontogenetyczne polegają jedynie na rozwoju genetycznie uwarunkowanych cech adaptacyjnych; (d) różnica między procesami poznawczymi i pozapoznawczymi jest nieistotna: jedne i drugie polegają na kierowanych regułami transformacjach symbolicznych reprezentacji. Model czterech dróg: (a) & (b) TAK, (c) & (d) NIE

Model czterech dróg: wbrew (d), różnica między procesami poznawczymi oraz pozapoznawczymi jest istotna.

Model czterech dróg: wbrew (d), różnica między procesami poznawczymi oraz pozapoznawczymi jest istotna. PROCESY POZNAWCZE rozpoznawanie PROCESY POZAPOZNAWCZE analiza sensoryczna & procesy motoryczne

Model czterech dróg: wbrew (d), różnica między procesami poznawczymi oraz pozapoznawczymi jest istotna. PROCESY POZNAWCZE rozpoznawanie kierowane przez przekonania i oczekiwania; podatne na ingerencję (np. ze strony rozumowania i podejmowania decyzji); dostępne świadomości. PROCESY POZAPOZNAWCZE analiza sensoryczna & procesy motoryczne kierowane przez stymulację (bodźce); odporne na ingerencję (np. ze strony rozumowania i podejmowania decyzji); pozaświadome.

Model czterech dróg: wbrew (d), różnica między procesami poznawczymi oraz pozapoznawczymi jest istotna. Ważne założenia: procesy poznawcze zachodzą w systemach poznawczych, które należy charakteryzować ze względu na właściwe im mechanizmy oraz reprezentacje;

Model czterech dróg: wbrew (d), różnica między procesami poznawczymi oraz pozapoznawczymi jest istotna. Ważne założenia: procesy poznawcze zachodzą w systemach poznawczych, które należy charakteryzować ze względu na właściwe im mechanizmy oraz reprezentacje; funkcja procesów pozapoznawczych polega albo na dostarczaniu danych wejściowych do systemów poznawczych, albo na wykorzystywaniu danych wyjściowych systemów poznawczych w tworzeniu reakcji motorycznych.

Model czterech dróg: wbrew (c), dobór naturalny nie jest jedynym źródłem modyfikacji bądź rozwiązań adaptacyjnych.

Model czterech dróg: wbrew (c), dobór naturalny nie jest jedynym źródłem modyfikacji bądź rozwiązań adaptacyjnych. DROGA FILOGENETYCZNA: dobór naturalny jako źródło zmiany adaptacyjnej. DROGA ONTOGENETYCZNA: dobór rozwojowy jako źródło zmiany adaptacyjnej.

Model czterech dróg: wbrew (c), dobór naturalny nie jest jedynym źródłem modyfikacji bądź rozwiązań adaptacyjnych. DROGA FILOGENETYCZNA: dobór naturalny jako źródło zmiany adaptacyjnej. DROGA ONTOGENETYCZNA: dobór rozwojowy jako źródło zmiany adaptacyjnej. KONSTRUKCJA: MODULACJA: zmiana mechanizmów i/lub reprezentacji systemu poznawczego. zmiana funkcjonowania systemów dostarczających danych wejściowych.

Model czterech dróg: Ilustracja za: Heyes 2009, s. 21.

Typowy argument na rzecz hipotezy o konstrukcji filogenetycznej zdolności X: zdolność X rozwija się wg stałego schematu niezależnie od tego, jak bogaty jest zasób bodźców środowiskowych. argument z ubóstw bodźca

Typowy argument na rzecz hipotezy o konstrukcji filogenetycznej zdolności X: zdolność X rozwija się wg stałego schematu niezależnie od tego, jak bogaty jest zasób bodźców środowiskowych. argument z ubóstw bodźca Przez analogię, na rzecz hipotezy o konstrukcji ontogenetycznej zdolności X będą przemawiały argumenty z bogactwa bodźca.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Inne nazwy: naznaczenie, wpojenie, reakcja piętna.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Inne nazwy: naznaczenie, wpojenie, reakcja piętna. Problem adaptacyjny: ograniczenie zakresu interakcji do matki i/lub przedstawicieli swojego gatunku.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Wdrukowanie: obserwowane u młodych organizmów utrwalenie się wzorca matki (lub rodzeństwa, zachowań typowych dla gatunku itp.);

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Wdrukowanie: obserwowane u młodych organizmów utrwalenie się wzorca matki (lub rodzeństwa, zachowań typowych dla gatunku itp.); dzięki wdrukowaniu zachowanie społeczne młodego zwierzęcia zawęża się do interakcji z konkretnym organizmem (np. matką, rodzeństwem, przedstawicielami własnego gatunku itp.);

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Wdrukowanie: obserwowane u młodych organizmów utrwalenie się wzorca matki (lub rodzeństwa, zachowań typowych dla gatunku itp.); dzięki wdrukowaniu zachowanie społeczne młodego zwierzęcia zawęża się do interakcji z konkretnym organizmem (np. matką, rodzeństwem, przedstawicielami własnego gatunku itp.); występujące w ściśle określonym momencie rozwoju osobniczego ( okres krytyczny lub sensytywny, który trwa np. kilka godzin);

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Wdrukowanie: obserwowane u młodych organizmów utrwalenie się wzorca matki (lub rodzeństwa, zachowań typowych dla gatunku itp.); dzięki wdrukowaniu zachowanie społeczne młodego zwierzęcia zawęża się do interakcji z konkretnym organizmem (np. matką, rodzeństwem, przedstawicielami własnego gatunku itp.); występujące w ściśle określonym momencie rozwoju osobniczego ( okres krytyczny lub sensytywny, który trwa np. kilka godzin); praktycznie nie podlegające modyfikacji.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Klasyczne ujęcie wdrukowania ( Konrad Lorenz, studia nad wdrukowaniem u gęsi gęgawy): wdrukowanie zachodzi bez wzmocnienia, jest ograniczone do okresu sensytywnego, jest nieodwracalne.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Klasyczne ujęcie wdrukowania ( Konrad Lorenz, studia nad wdrukowaniem u gęsi gęgawy): wdrukowanie zachodzi bez wzmocnienia, jest ograniczone do okresu sensytywnego, jest nieodwracalne. Zatem: mechanizm wdrukowania jest rezultatem konstrukcji filogenetycznej.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Wbrew obserwacjom Lorenza: wdrukowanie wykorzystuje mechanizm warunkowania klasycznego ( system uczenia się asocjacyjnego); okres sensytywny ulega samowygaszeniu i jest odwracalny.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Konkurencyjny model Batesona i Horna (1994)

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Konkurencyjny model Batesona i Horna (1994) Etapy wdrukowania: proces analizy sensorycznej, proces rozpoznawania, proces motoryczny.

Przykład 1: wdrukowanie (ang. imprinting) Konkurencyjny model Batesona i Horna (1994) Etapy wdrukowania: proces analizy sensorycznej, proces rozpoznawania, proces motoryczny. Ważne: wdrukowanie JEST rozwiązaniem adaptacyjnym; adaptacja ta powstaje jednak za sprawą modulacji filogenetycznej.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm sikora uboga orzechówka Clarka

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Problem adaptacyjny: sezonowa zmienność w dostępności pokarmu.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Problem adaptacyjny: sezonowa zmienność w dostępności pokarmu. Fakty dotyczące ptaków magazynujących pokarm: w testach na pamięć przestrzenną wypadają lepiej niż ptaki niemagazynujące, mają powiększony hipokamp, uszkodzenie hipokampa upośledza pamięć przestrzenną.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Problem adaptacyjny: sezonowa zmienność w dostępności pokarmu. Fakty dotyczące ptaków magazynujących pokarm: w testach na pamięć przestrzenną wypadają lepiej niż ptaki niemagazynujące, mają powiększony hipokamp, uszkodzenie hipokampa upośledza pamięć przestrzenną. Hipoteza: konstrukcja filogenetyczna doprowadziła do powstania wyspecjalizowanego systemu pamięci przestrzennej (bazującego na hipokampie), który korzysta z reguł i reprezentacji odmiennych od tych, które wykorzystują systemy przetwarzające informacje nieprzestrzenne.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Świadectwa podważające hipotezę konstrukcji filogenetycznej: w niektórych testach ptaki magazynujące wcale nie wypadają lepiej, niż ptaki magazynujące, w testach, w których radziły sobie lepiej, wynik nie był zależny od czasu przechowywania informacji, rozrost hipokampa nie ma wpływu na wyniki testów.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Świadectwa podważające hipotezę konstrukcji filogenetycznej: w niektórych testach ptaki magazynujące wcale nie wypadają lepiej, niż ptaki magazynujące, w testach, w których radziły sobie lepiej, wynik nie był zależny od czasu przechowywania informacji, rozrost hipokampa nie ma wpływu na wyniki testów. Mimo to: możemy utrzymać tezę, że ptaki magazynujące mają lepszą pamięć przestrzenną.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Konkurencyjna hipoteza modulacji filogenetycznej: dobór naturalny NIE wytworzył odrębnego, poznawczego systemu pamięci przestrzennej, ALE zmienił pozapoznawcze procesy sensoryczne i motoryczne;

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Konkurencyjna hipoteza modulacji filogenetycznej: dobór naturalny NIE wytworzył odrębnego, poznawczego systemu pamięci przestrzennej, ALE zmienił pozapoznawcze procesy sensoryczne i motoryczne; zmiana dotyczy selekcji danych wejściowych.

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Pytanie: czy lepsza pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących jest wynikiem modulacji, czy konstrukcji filogenetycznej?

Przykład 2: pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących pokarm Pytanie: czy lepsza pamięć przestrzenna u ptaków magazynujących jest wynikiem modulacji, czy konstrukcji filogenetycznej? Ważne: model czterech dróg jako taki NIE rozstrzyga tego pytania; umożliwia jednak jego sformułowanie oraz podpowiada, jak tę kwestię rozstrzygnąć empirycznie.

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Problem adaptacyjny: ograniczenie zakresu interakcji społecznej do konkretnych, znanych sobie osób.

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Problem adaptacyjny: ograniczenie zakresu interakcji społecznej do konkretnych, znanych sobie osób. Ważne: twarze stanowią naturalną dziedzinę bodźców, dość powszechnych w środowisku ewolucji hominidów.

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Problem adaptacyjny: ograniczenie zakresu interakcji społecznej do konkretnych, znanych sobie osób. Ważne: twarze stanowią naturalną dziedzinę bodźców, dość powszechnych w środowisku ewolucji hominidów. Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: efekt odwrócenia twarzy (sugeruje, że bodźce twarzopodobne przetwarzamy holistycznie);

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Problem adaptacyjny: ograniczenie zakresu interakcji społecznej do konkretnych, znanych sobie osób. Ważne: twarze stanowią naturalną dziedzinę bodźców, dość powszechnych w środowisku ewolucji hominidów. Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: efekt odwrócenia twarzy (sugeruje, że bodźce twarzopodobne przetwarzamy holistycznie); prozopagnozja versus WS, czyli argument z podwójnej dysocjacji (sugeruje specyficzne mechanizmy);

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Problem adaptacyjny: ograniczenie zakresu interakcji społecznej do konkretnych, znanych sobie osób. Ważne: twarze stanowią naturalną dziedzinę bodźców, dość powszechnych w środowisku ewolucji hominidów. Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: efekt odwrócenia twarzy (sugeruje, że bodźce twarzopodobne przetwarzamy holistycznie); prozopagnozja versus WS, czyli argument z podwójnej dysocjacji (sugeruje specyficzne mechanizmy); preferencje noworodków (sugerują, że wrażliwość na twarze jest wrodzona).

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy ( ) co najmniej równie prawdopodobne jest to, że tym, co ukształtował dobór naturalny, jest proces pozapoznawczy, który wpływa na podaż sygnałów wejściowych dopływających do mechanizmów rozpoznawania [ hipoteza modulacji filogenetycznej] i że mechanizmy te, które zostały naturalnie dobrane w taki sposób, aby obsługiwały wszystkie sfery funkcjonowania, nabywają charakterystycznych właściwości w trakcie ontogenezy za sprawą doświadczeń z kontaktów z twarzami [ hipoteza konstrukcji ontogenetycznej]. (Heyes, 2009, s. 36)

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Hipoteza modulacji filogenetycznej preferencji noworodków: pozapoznawczy mechanizm (zlokalizowany w strukturach podkorowych) odpowiedzialny za wczesną wrażliwość i zdolność śledzenia bodźców składających się z trzech plam tworzących odwrócony trójkąt;

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Hipoteza modulacji filogenetycznej preferencji noworodków: pozapoznawczy mechanizm (zlokalizowany w strukturach podkorowych) odpowiedzialny za wczesną wrażliwość i zdolność śledzenia bodźców składających się z trzech plam tworzących odwrócony trójkąt; mechanizm ten słabnie między 4 a 6 tygodniem życia;

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Hipoteza modulacji filogenetycznej preferencji noworodków: pozapoznawczy mechanizm (zlokalizowany w strukturach podkorowych) odpowiedzialny za wczesną wrażliwość i zdolność śledzenia bodźców składających się z trzech plam tworzących odwrócony trójkąt; mechanizm ten słabnie między 4 a 6 tygodniem życia; zdąży jednak nastawić mechanizm rozpoznawania na bodźce twarzopodobne.

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji ontogenetycznej: sekwencyjne, a nie holistyczne rozpoznawanie twarzy w WS;

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji ontogenetycznej: sekwencyjne, a nie holistyczne rozpoznawanie twarzy w WS; holistyczne mechanizmy rozpoznawania psów przez ich wieloletnich hodowców ( bogactwo bodźca );

Przykład 3: rozpoznawanie twarzy Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji ontogenetycznej: sekwencyjne, a nie holistyczne rozpoznawanie twarzy w WS; holistyczne mechanizmy rozpoznawania psów przez ich wieloletnich hodowców ( bogactwo bodźca ); holistyczne mechanizmy rozpoznawania bodźców typu greeble.

Przykład 4: teoria umysłu Problem adaptacyjny: uczestnictwo w złożonych interakcjach społecznych, a zwłaszcza w komunikacji.

Przykład 4: teoria umysłu Problem adaptacyjny: uczestnictwo w złożonych interakcjach społecznych, a zwłaszcza w komunikacji. Hipoteza konstrukcji filogenetycznej: mechanizmy przetwarzające informacje o złożonych interakcjach społecznych operują reprezentacjami przekonań i pragnień uczestników interakcji; zdolność ta jest adaptacyjna i stanowi wynik doboru naturalnego.

Przykład 4: teoria umysłu ( ) hipoteza o konstrukcji ontogenetycznej sugeruje, że potencjał wyobrażenia sobie, lub reprezentowania, stanów umysłu powstaje w toku rozwoju dzięki doświadczeniu wynikającemu z zachowania własnego i innych jednostek, między innymi w kontakcie i w powiązaniu z mentalistycznym językiem tych, którzy rozwinęli już dorosłą teorię umysłu. Jako element kompletu mechanizmów języka, dobór naturalny mógł zaopatrzyć ludzi w ogólną zdolność tworzenia metareprezentacji zdolność do reprezentowania reprezentacji lecz, według hipotezy o konstrukcji ontogenetycznej, dane nie wskazują, że zapoczątkowała ona jakoś szczególnie przygotowanie rozwoju pojęć dotyczących stanów umysłu. Heyes, 2009, s. 39.

Przykład 4: teoria umysłu Krótko mówiąc: zdolność do reprezentowania mentalnych reprezentacji jest wynikiem internalizacji pewnego sposobu mówienia, a ten ostatni może być artefaktem (wynalazkiem) kulturowym. Lew Wygotski o internalizacji

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: upośledzenia TTOM w wyniku uszkodzenia prawej półkuli ( rozumienie historyjek obrazkowych wymagających przypisywania stanów mentalnych).

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: upośledzenia TTOM w wyniku uszkodzenia prawej półkuli ( rozumienie historyjek obrazkowych wymagających przypisywania stanów mentalnych). Ale: to upośledzenie nabyte, może dotyczyć zdolności stanowiącej wynik konstrukcji ontogenetycznej.

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: TTOM rozwija się w niezmiennej sekwencji niezależnie od dostępności bodźców społecznych ( argument z ubóstwa bodźca).

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: TTOM rozwija się w niezmiennej sekwencji niezależnie od dostępności bodźców społecznych ( argument z ubóstwa bodźca). Ale: testy diagnostyczne na TTOM nie są czyste czynnikowo, tj. aranżowane w nich zadania wymagają zaangażowania wielu zdolności: rozumienie języka, pamięć operacyjna itp.;

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: TTOM rozwija się w niezmiennej sekwencji niezależnie od dostępności bodźców społecznych ( argument z ubóstwa bodźca). Ale: testy diagnostyczne na TTOM nie są czyste czynnikowo, tj. aranżowane w nich zadania wymagają zaangażowania wielu zdolności: rozumienie języka, pamięć operacyjna itp.; potrzeba większej liczby badań międzykulturowych;

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: TTOM rozwija się w niezmiennej sekwencji niezależnie od dostępności bodźców społecznych ( argument z ubóstwa bodźca). Ale: testy diagnostyczne na TTOM nie są czyste czynnikowo, tj. aranżowane w nich zadania wymagają zaangażowania wielu zdolności: rozumienie języka, pamięć operacyjna itp.; potrzeba większej liczby badań międzykulturowych; wzrost częstotliwości, z jaką w interakcjach ze swoimi dziećmi matki odnoszą się do własnych stanów mentalnych (wiek dziecka od 30 do 36 miesięcy); bogactwo bodźcowe?

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: TTOM da się zaobserwować u naczelnych innych niż ludzie ( Premack & Woodruff, 1978, Does the Chimpanzee Have a Theory of Mind?).

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: TTOM da się zaobserwować u naczelnych innych niż ludzie ( Premack & Woodruff, 1978, Does the Chimpanzee Have a Theory of Mind?). Ale: niejednoznaczność testów, które rzekomo wykazują obecność TTOM u szympansów.

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: dziedziczność autyzmu (założenie: upośledzenie TTOM jako core deficit ).

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: dziedziczność autyzmu (założenie: upośledzenie TTOM jako core deficit ). Ale: możliwe, że uszkodzeniu uległ ogólny system przetwarzania informacji, a przetwarzanie bodźców społecznych wymaga większych zasobów obliczeniowych;

Przykład 4: teoria umysłu Świadectwa na rzecz hipotezy konstrukcji filogenetycznej: dziedziczność autyzmu (założenie: upośledzenie TTOM jako core deficit ). Ale: możliwe, że uszkodzeniu uległ ogólny system przetwarzania informacji, a przetwarzanie bodźców społecznych wymaga większych zasobów obliczeniowych; choć nie ma danych na temat upośledzenia TTOM u niemowląt autystycznych, istnieją dane świadczące o upośledzeniu SAM; tymczasem SAM stanowi niezbędny element mechanizmu uczenia się kulturowego ( internalizacja).

Przykład 4: teoria umysłu Podsumowując: model czterech dróg NIE rozstrzyga na rzecz hipotezy o konstrukcji filogenetycznej lub hipotezy o konstrukcji ontogenetycznej TTOM; podpowiada jednak, jak tę kwestię rozstrzygnąć empirycznie.

Literatura podstawowa: Heyes, Cecilia, 2001, Causes and consequences of imitation, Trends in Cognitive Sciences, Vol. 5, No. 6, 253-261. Heyes, Cecilia, 2009, Cztery drogi ewolucji poznawczej, w: w: A. Klawiter (red.), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne, t. 2, Ewolucja i złożone układy poznawcze, Warszawa: WN PWN, 17-50 (wersja anglojęzyczna: http://www.all-souls.ox.ac.uk/users/heyesc/celia's%20pdfs/2003fourroutes.pdf). Literatura pomocnicza: Baron-Cohen, Simon, 2009, Rozwój zdolności czytania innych umysłów: cztery etapy, w: A. Klawiter (red.), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne, t. 2, Ewolucja i złożone układy poznawcze, Warszawa: WN PWN, 145-171. Pinker, Stephen, 2002, Jak działa umysł, Warszawa: WN PWN.