Czy rynki wschodz?ce dotar?y do punktu zwrotnego?

Czy rynki wschodz?ce dotar?y do punktu zwrotnego? Date : 13 Listopad 2015 Bie??cy rok jest niew?tpliwie pe?en wyzwa? dla inwestorów dzia?aj?cych na rynkach wschodz?cych, które generalnie radz? sobie s?abiej ni? rynki rozwini?te. Ostatnio pojawiaj? si? jednak dane sygnalizuj?ce mo?liwo?? odwrócenia si? trendu zwi?zanego z odp?ywem aktywów, poniewa? coraz wi?cej inwestorów ponownie przenosi swój kapita? na rynki wschodz?ce. Te sygna?y budz? nasz optymizm, ale nawet gdyby wahania porównywalne z tymi, jakie notowali?my latem, znów si? pojawi?y, nie uwa?amy, by by? to dobry moment na odchodzenie od tej klasy aktywów. Liczne spo?ród czynników stymuluj?cych ostatnie wahania na rynkach wschodz?cych uwa?amy za tymczasowe i nasilone przez tradycyjnie nisk? p?ynno?? w okresie letnim; dlatego dostrzegamy powody do optymizmu w d?u?szej perspektywie. Nie wolno ignorowa? rynków wschodz?cych Naszym zdaniem, niezale?nie od bie??cych waha? nastrojów inwestorów, rynków wschodz?cych po prostu nie mo?na ignorowa?. Kraje rozwijaj?ce si? stanowi? znacz?c? cz??? globalnej gospodarki pod wzgl?dem powierzchni, populacji, produktu krajowego brutto (PKB) czy kapitalizacji rynków akcji. Wzrost gospodarczy rynków wschodz?cych rzeczywi?cie jest w tym roku wolniejszy ni? w przesz?o?ci, ale nie dostrzegamy w tych krajach ryzyka kryzysu systemowego. Niektóre kraje s? bardziej wra?liwe ni? pozosta?e, ale generalnie nie spodziewamy si? jakiegokolwiek kataklizmu dotycz?cego ca?ej klasy aktywów. Rezerwy walutowe i zad?u?enie publiczne jako procent PKB wydaj? si? by? na rozs?dnych poziomach, a wzrost PKB w uj?ciu ogólnym wci?? jest wy?szy w porównaniu z rynkami rozwini?tymi. Ogólnie rzecz bior?c, nie widzimy sygna?ów zapowiadaj?cych kryzys na gie?dach w krajach rozwijaj?cych si?. Rynki wschodz?ce s? wci?? niedowa?one w portfelach wi?kszo?ci inwestorów z ca?ego?wiata, zatem nie mamy w?tpliwo?ci,?e nale?y inwestowa? na tych rynkach, ale zastanawiamy si? raczej które spó?ki z których rynkach s? warte kupna. Uwa?amy,?e rynki wschodz?ce wci?? s? motorami wzrostu?wiatowej gospodarki. 1 / 9

Dwa najwa?niejsze czynniki wp?ywaj?ce na rynki wschodz?ce: Fed i Chiny W naszej ocenie, mo?na wskaza? dwa najwa?niejsze czynniki, które mia?y decyduj?cy wp?yw na tegoroczne wyniki rynków wschodz?cych: prawdopodobie?stwo zaostrzenia polityki pieni??nej przez Rezerw? Federaln? USA (Fed) oraz obawy przed spowolnieniem wzrostu gospodarczego w Chinach. Uwa?amy,?e rynki zareagowa?y zbyt emocjonalnie na mo?liwo?? wzrostów stóp procentowych w USA. Warto zauwa?y?,?e kilka banków centralnych z rynków wschodz?cych wzywa Fed do podwy?szenia stóp, aby sko?czy? z przed?u?aj?c? si? niepewno?ci?. W przesz?o?ci, podobne mocne wahania na rynkach (a w szczególno?ci spadki) obserwowali?my przed spodziewanym zaostrzeniem polityki przez Fed na gie?dach i rynkach walutowych w krajach zaliczanych do rynków wschodz?cych. Niemniej jednak, gdy przesz?e cykle wzrostów stóp procentowych w USA faktycznie si? rozpoczyna?y, ceny akcji odrabia?y straty, co ilustruje nasze za?o?enie,?e rynki maj? tendencj? do wyceniania najgorszego mo?liwego scenariusza. 2 / 9

?rednioroczne wyniki indeksu MSCI Emerging Markets po podwy?kach stóp procentowych przez Fed wynosi?y 12,4%.[1] Jak wida? na poni?szym wykresie, po pierwszych etapach ostatnich trzech okresów zaostrzania polityki pieni??nej przez Fed w latach 1994, 1999 i 2004, na rynkach nie dosz?o do za?amania. Gdyby Fed zdecydowa? si? na kilka szybkich i agresywnych podwy?ek, mog?oby to niekorzystnie odbi? si? na rynkach wschodz?cych, ale taki scenariusz wydaje nam si? ma?o prawdopodobny. Wzrost mi?dzynarodowych koncernów z USA (a w konsekwencji tak?e ca?ej gospodarki ameryka?skiej) jest silniej uzale?niony od krajów zaliczanych do rynków wschodz?cych (a w szczególno?ci krajów azjatyckich) ni? podczas przesz?ych cykli podwy?ek stóp. Dzi? mamy zatem silniejsze sprz??enie zwrotne, a spadek tempa wzrostu na rynkach wschodz?cych i deprecjacja walut mo?e mie? znacznie wi?kszy bezpo?redni wp?yw na wzrost gospodarczy w USA, a w konsekwencji tak?e na swobod? Fedu do podwy?szania stóp procentowych. Nie mo?emy, ponadto, zapomina?,?e inne banki centralne poza USA, m.in. w Europie, Japonii czy Chinach, 3 / 9

zwi?kszaj? p?ynno?? poprzez luzowanie ilo?ciowe lub ci?cia stóp procentowych. Je?eli chodzi o konsekwencje spadku dynamiki wzrostu w Chinach, w tym przypadku panika inwestorów tak?e jest, wed?ug nas, nieuzasadniona. Cho? media koncentrowa?y si? tego lata na wahaniach na chi?skim rynku akcji oraz nieskutecznych rz?dowych interwencjach obliczonych na bezpo?rednie wsparcie kursów papierów, my wci?? jeste?my przekonani,?e dzia?ania rz?du maj?ce na celu ogólne zrównowa?enie gospodarki przynios? efekty. Wzloty i upadki chi?skiego rynku dominuj? na pierwszych stronach gazet, ale my przewidujemy,?e ostatnie spadki kursów akcji w Chinach kontynentalnych b?d? mia?y ograniczony wp?yw na gospodark? w uj?ciu ogólnym, bior?c pod uwag? niski poziom aktywów gospodarstw domowych ulokowanych w akcjach (wed?ug naszych bada? ni?szy ni? 20%). Poniewa? ekspozycja gospodarstw domowych na lokalne rynki akcji jest bardzo ma?a, s?dzimy,?e nawet rynkowy krach w Chinach nie mia?by wi?kszego wp?ywu na zamo?no?? obywateli. Ponadto, rz?d systematycznie podejmuje próby rozwi?zywania strukturalnych problemów gospodarki, w szczególno?ci tych dotycz?cych zad?u?enia, m.in. poprzez przenoszenie kredytów zagro?onych z banków do organizacji zarz?dzaj?cych aktywami, podwy?szanie rezerw bankowych przeznaczonych na pokrycie niesp?acanych terminowo kredytów czy rozwój lokalnych rynków rz?dowych papierów d?u?nych. Co wi?cej, cho? zagregowane zad?u?enie jest wzgl?dnie du?e jak na poziom ekonomicznego rozwoju Chin, kraj ten ma jednocze?nie ogromne aktywa pa?stwowe, takie jak rezerwy walutowe i spó?ki skarbu pa?stwa, które zapewniaj? mu równowag?. Ci?g?y dynamiczny wzrost p?ac i b?yskawicznie rosn?ca liczba miejsc pracy w us?ugach (w szczególno?ci w sektorze prywatnym) dodatkowo przyczyniaj? si? do zniwelowania wp?ywu spadku dynamiki na rynku nieruchomo?ci mieszkaniowych i malej?cej liczby miejsc pracy w sektorze produkcji. Wi?ksza elastyczno?? renminbi to kolejny mile widziany krok w kierunku liberalizacji rynku finansowego. Gospodarki azjatyckie wydaj? si? by? w dobrej kondycji Z punktu widzenia ca?ego szeregu parametrów, takich jak deficyty na rachunkach obrotów bie??cych, rezerwy walutowe czy stosunek zad?u?enia w walutach lokalnych do d?ugu zaci?gni?tego w dolarach ameryka?skich, wiele gospodarek azjatyckich wygl?da na znacznie bardziej odporne ni? w przesz?o?ci. Szczególnym przyk?adem s? Indie, stanowi?ce ilustracj? rozbie?no?ci pomi?dzy nastrojami a fundamentami ekonomicznymi. Indyjska waluta straci?a na warto?ci ok. 5% w stosunku do dolara ameryka?skiego[2], ale cho? ta deprecjacja jest porównywalna ze spadkami i wahaniami z 2013 r., które wi?zano z zaostrzaniem polityki przez Fed, Indie s? dzi? znacznie silniejsze z makroekonomicznego punktu widzenia. Komercyjne zad?u?enie w Indiach utrzymuje si? na bardzo rozs?dnym, wed?ug nas, poziomie 185 mld USD[3], a w przesz?o?ci refinansowanie d?ugu nigdy nie stanowi?o wi?kszego problemu, nawet w burzliwych okresach. Co wa?niejsze, od ko?ca 2013 r. deficyt na indyjskim rachunku obrotów bie??cych poprawi? si? z 88 mld USD do nieca?ych 20 mld 4 / 9

USD[4], rezerwy walutowe pokrywaj? dzi? 10-miesi?czny import (w porównaniu z 7-miesi?cznym pokryciem importu pod koniec 2013 r.)[5], a perspektywy dla bezpo?rednich inwestycji zagranicznych poprawi?y si? wraz z wyborem premiera Narendry Modiego. Uwa?amy,?e szczególnie du?y potencja? wzrostowy ma region Azji Po?udniowo-Wschodniej; takie kraje, jak Mjanma, Laos, Kambod?a czy Wietnam zaczynaj? wprowadza? zasady gospodarki rynkowej, udost?pniaj?c tym samym niewykorzystane i niedoszacowane zasoby (surowcowe i ludzkie), które mog? zosta? wykorzystane przez przedsi?biorców z bardziej rozwini?tych regionalnych gospodarek z korzy?ci? dla obydwu stron. Szczególnie dobrze radzi sobie Wietnam; wed?ug prognoz Mi?dzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), PKB tego kraju ma w tym roku wzrosn?? o 6,5%,[6] co by?oby wynikiem przewy?szaj?cym wzrost ca?ej kategorii rynków wschodz?cych. Korzystne dla Wietnamu powinny okaza? si? tak?e ostatnie umowy handlowe, w tym porozumienie z UE oraz wej?cie do planowanego Partnerstwa Transpacyficznego, które otworzy nowe rynki eksportowe. Nawet bardziej dojrza?e gospodarki regionu, takie jak Indonezja, Tajlandia czy Malezja, wci?? maj?, naszym zdaniem, znacz?cy potencja? wzrostowy, zwi?zany z korzystnymi czynnikami demograficznymi, trwaj?c? urbanizacj? czy reformami strukturalnymi daj?cymi nadziej? na dalsze post?py ekonomiczne. Region ten ma oczywi?cie przed sob? tak?e pewne wyzwania w krótkiej perspektywie. Kurs indonezyjskiej waluty do dolara ameryka?skiego spad? od pocz?tku roku o ok. 9%, [7] ale kondycja makroekonomiczna Indonezji poprawi?a si? od azjatyckiego kryzysu finansowego w 1997 r., a kraj ten jest dzi? lepiej przygotowany, by poradzi? sobie z zaostrzeniem polityki pieni??nej w USA ni? w przesz?o?ci. Ponadto, niedawne przetasowania w prezydenckim zespole ds. gospodarki mog? sygnalizowa? ponown? koncentracj? na wdra?aniu prowzrostowych i antykorupcyjnych reform. Na etapie planowania lub realizacji jest kilka wa?nych projektów, takich jak budowa p?atnej autostrady na Sumatrze, plany budowy ponad 20 portów czy ambitny program inwestycji w energetyk?. Znacz?cy wp?yw na rozczarowuj?cy wzrost gospodarczy w Tajlandii w ci?gu ostatnich kilku lat ma s?aba skuteczno?? rz?du w realizacji planowanych inwestycji w infrastruktur?. W 2014 r., zawirowania polityczne spowodowa?y,?e nie wyp?acono du?ej cz??ci przeznaczonych na te cele?rodków bud?etowych. Podobna sytuacja ma miejsce w 2015 r.: rz?d wci?? ma problemy z pe?n? wyp?at? funduszy, które s? najdotkliwiej odczuwalne w obszarze infrastruktury. Obserwatorzy spodziewaj? si? przyspieszenia wzrostu w 2016 r.[8], gdy rz?d uruchomi krótkoterminow? stymulacj? bud?etow? (ukierunkowan? przede wszystkim na obszary wiejskie i maj?c? form? kredytów i inwestycji w infrastruktur?), po??czon? z du?ymi d?ugoterminowymi projektami infrastrukturalnymi, pocz?wszy od linii metra w Bangkoku, a sko?czywszy na ogólnokrajowych drogach i sieciach kolejowych. Co istotne, Chiny i Japonia wyrazi?y zainteresowanie doinwestowaniem kilku projektów, co mo?e by??ród?em dodatkowego kapita?u. W uj?ciu??cznym, same wspomniane plany infrastrukturalne powinny przyspieszy? wzrost PKB w perspektywie kolejnych czterech lat. S? tak?e rozleg?e plany stymulacji dynamiki w sektorze 5 / 9

prywatnym i bezpo?rednich inwestycji zagranicznych, które - w po??czeniu z ostatni? popraw? danych o eksporcie - mog? zapewni? znacz?cy bodziec dla wzrostu gospodarczego w Tajlandii. Uwa?amy,?e banki w Tajlandii powinny mie? dobr? pozycj?, by zyska? na tej poprawie warunków makroekonomicznych. Warto?? na rynkach wschodz?cych Jako inwestorzy dzia?aj?cy na rynkach wschodz?cych, koncentrujemy si? przede wszystkim na modelach biznesowych i fundamentach poszczególnych spó?ek, a nie na bardziej ogólnych za?o?eniach makroekonomicznych. Ostro?nie zwi?kszamy ekspozycj? na spó?ki, w których wci?? dostrzegamy solidny d?ugoterminowy potencja?, ale które w ostatnim czasie by?y wyprzedawane bez powa?niejszych powodów. Je?eli chodzi o prognozy na przysz?o??, nale?y wspomnie?,?e okresy wzmo?onych napi?? na rynkach finansowych oferuj? cz?sto najwi?kszy potencja? wzrostowy w?redniej perspektywie. Obecnie rynki wschodz?ce wydaj? si? by? niedoszacowane w stosunku do rynków rozwini?tych z punktu widzenia wska?ników cen do zysków i cen do warto?ci ksi?gowej. Cho? wzmo?ona zmienno?? rynkowa mo?e budzi? nerwowo??, nasz proces inwestycyjny pozwala nam wybiega? my?lami poza bie??ce wydarzenia i kupowa? papiery dobrze zarz?dzanych liderów wzrostu z ró?nych rynków wschodz?cych po atrakcyjnej cenie. Wiele rynków wschodz?cych niew?tpliwie zmaga si? z trudno?ciami, ale wierzymy,?e zawsze mo?na znale?? mo?liwo?ci, które przynios? wyniki przy kolejnym zwrocie sytuacji rynkowej. 6 / 9

Komentarze, opinie i analizy Marka Mobiusa wyra?aj? wy??cznie jego osobiste pogl?dy, s? przedstawione wy??cznie w celach informacyjnych i nie stanowi? indywidualnych porad inwestycyjnych ani zach?ty do kupna, sprzeda?y ani utrzymywania jakichkolwiek papierów warto?ciowych czy stosowania jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie maj? charakteru porad prawnych ani podatkowych. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie s? aktualne wy??cznie na dzie? publikacji, mog? ulec zmianie bez uprzedniego powiadomienia i nie stanowi? kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotycz?cych jakiegokolwiek kraju, regionu, rynku czy inwestycji. Dane pochodz?ce z zewn?trznych?róde? mog?y zosta? wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego dokumentu. Takie dane nie zosta?y odr?bnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi?adnej odpowiedzialno?ci za jakiekolwiek straty wynikaj?ce 7 / 9

z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor mo?e opiera? swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wy??cznie na w?asne ryzyko. Produkty, us?ugi i informacje mog? nie by? dost?pne pod niektórymi jurysdykcjami i s? oferowane przez podmioty powi?zane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zale?no?ci od lokalnie obowi?zuj?cych przepisów. Aby dowiedzie? si?, czy dane produkty i us?ugi s? dost?pne pod okre?lon? jurysdykcj?, nale?y skonsultowa? si? z profesjonalnym doradc? finansowym. Jakie jest ryzyko? Wszelkie inwestycje wi??? si? z ryzykiem, w??cznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapita?u. Z inwestowaniem na rynkach zagranicznych zwi?zane jest okre?lone ryzyko, m.in. ryzyko waha? kursów walut i ryzyko niestabilnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Inwestycje na rynkach wschodz?cych, do których nale?? tak?e nowe rynki wschodz?ce, obarczone s? wi?kszym ryzykiem wynikaj?cym z powy?szych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk zwi?zanych z wzgl?dnie niewielkimi rozmiarami, mniejsz? p?ynno?ci? i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i spo?ecznych dla rynków papierów warto?ciowych. Poniewa? wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i spo?eczne s? zwykle jeszcze s?abiej rozwini?te na nowych rynkach wschodz?cych, a wyst?puj? tak?e rozmaite inne czynniki, takie jak podwy?szony potencja? skrajnych waha? kursów, braku p?ynno?ci, barier ograniczaj?cych transakcje oraz mechanizmów kontroli gie?d, ryzyka zwi?zane z rynkami wschodz?cymi s? nasilone w przypadku nowych rynków wschodz?cych. Akcje mniejszych spó?ek charakteryzuj? si? generalnie wi?ksz? zmienno?ci? wyceny ni? papiery du?ych przedsi?biorstw, szczególnie w krótkiej perspektywie. [1]?ród?a: FactSet, MSCI. Dodatkowe informacje dotycz?ce podmiotów dostarczaj?cych dane mo?na znale?? na stronie www.franklintempletondatasources.com. Wyniki historyczne nie gwarantuj? wyników przysz?ych. Indeksy nie s? zarz?dzane, a bezpo?rednia inwestycja w indeks nie jest mo?liwa. [2]?ród?o: Bloomberg, dane na 9 listopada 2015 r. [3]?ród?o: CLSA Research, sierpie? 2015 r. [4]?ród?o: Bank Rezerw Indii, czerwiec 2015 r. [5] Ibid. [6]?ród?o: MFW, baza danych World Economic Outlook, pa?dziernik 2015 r. Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w?aden sposób gwarantowana. 8 / 9

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Inwestowanie na rynkach wschodz?cych [7]?ród?o: Bloomberg, dane na 9 listopada 2015 r. [8] Wed?ug prognoz MFW, wzrost PKB w Tajlandii ma si?gn?? 2,5% w 2015 r. i 3,2% w 2016 r.?ród?o: MFW, baza danych World Economic Outlook, pa?dziernik 2015 r. Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w?aden sposób gwarantowana. 9 / 9