ELŻBIETA JAZGARSKA DEPARTAMENT BUDŻETU, FINANSÓW I INWESTYCJI MINISTERSTWO ZDROWIA

ZASADY UDZIELANIA POMOCY PUBLICZNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ ELŻBIETA JAZGARSKA DEPARTAMENT BUDŻETU, FINANSÓW I INWESTYCJI MINISTERSTWO ZDROWIA

Zgodnie z Art. 87 ust. 1 Traktatu Wspólnoty Europejskiej Pomoc państwa to: wszelka pomoc udzielana przez państwo ze źródeł państwowych bez względu na formę, która przez uprzywilejowanie niektórych przedsiębiorstw lub niektórych gałęzi produkcji zakłóca konkurencję lub grozi jej zakłóceniem

Formy udzielania pomocy państwa Dotacje,, ulgi i zwolnienia podatkowe. Dokapitalizowanie przedsiębiorców, udzielanie pożyczek, kredytów, poręczeń lub gwarancji kredytowych za zobowiązania przedsiębiorców na warunkach korzystniejszych od rynkowych. Zaniechanie poboru,, odroczenie płatności lub rozłożenie płatności podatku na raty oraz umorzenie zaległości podatkowych lub odsetek za zwłokę. Umorzenie lub zaniechanie poboru od przedsiębiorców świadczeń na rzecz sektora finansów publicznych, innych niż podatki np. na rzecz FUS, NFOŚiGW. Sprzedaż lub oddanie do korzystania mienia będącego własnością Skarbu Państwa, JST, na warunkach korzystniejszych od rynkowych.

Zgodnie z art. 7 pkt. 6 ustawy o pomocy publicznej Program pomocowy to program, w tym akt normatywny, określający zasady, warunki i formy udzielania pomocy oraz określający albo zawierający podstawy prawne jej udzielenia. Po akcesji programy pomocowe powinny mieć formę aktów normatywnych.(art.46a)

Rozporządzenia Rozporządzenie Rady(WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE

Rozporządzenia c.d. Rozporządzenie Komisji nr 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis Rozporządzenie Komisji nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw

Rozporządzenia c.d. Rozporządzenie Rady nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. o zastosowaniu art. 92 i 93 Traktatu WE do pewnych kategorii pomocy horyzontalnej Rozporządzenie Komisji nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa na szkolenia

Przepisy zawarte w rozporządzeniach są bezpośrednio stosowane we wszystkich krajach członkowskich, z dniem akcesji staną elementem polskiego systemu prawnego z pierwszeństwem nad polskimi ustawami, w tym ustawą o z dnia 27 lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców.

Postacie pomocy publicznej: Pomoc ad hoc pomoc istniejąca pomoc nowa Pomoc de minimis

Pomoc ad hoc pomoc indywidualna, której odbiorcą jest określony podmiot

Pomoc istniejąca Pomoc udzielona przez państwo przed 10 grudnia 1994 r. Do pomocy tej zalicza się pomoc uznaną przez organ nadzorujący pomoc publiczną w państwie członkowskim - Prezesa UOKiK za zgodną z Aquis.

Pomoc nowa Pomoc udzielona podmiotom po raz pierwszy po dniu akcesji, oraz wszystkie zmiany w pomocy istniejącej

Pomoc de minimis pomoc o wartości nie przekraczającej 100.000 euro uzyskana przez przedsiębiorcę w ciągu trzech kolejnych lat

Pomoc de minimis Nie będzie podlegała notyfikacji przez Komisję Europejską ze względu na jej wysokość nie mającą wpływu na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi

Pomoc de minimis Do pomocy tej nie zalicza się pomocy zatwierdzonej przez Komisję Europejską udzielanej w ramach: programu pomocowego; pomocy indywidualnej; pomocy udzielanej w ramach wyłączeń grupowych (szkolenia, zatrudnienie).

Pomoc de minimis Pomoc ta nie podlega notyfikacji Komisji Europejskiej będzie jednak musiała uzyskać pozytywną opinię Prezesa UOKiK

Procedura przejściowa Koordynacja prac krajowych - Prezes UOKiK (kompletność wniosku) program pomocowy i pomoc indywidualna muszą uzyskać pozytywną opinię Prezesa UOKiK.

Procedura przejściowa (zgodnie z Traktatem Akcesyjnym obowiązuje do czasu uzyskania członkostwa) Projekty pomocy przesyłane są do KE celem notyfikacji. Jeżeli Komisja nie zajmie stanowiska w przeciągu trzech miesięcy od dnia otrzymania kompletnych informacji dotyczących pomocy oznacza to jej akceptację.

PO AKCESJI Pomoc publiczna udzielana po akcesji wymagać będzie notyfikacji chyba, że będzie udzielana w zakresie objętym wyłączeniami.

W trakcie przebiegu postępowania wstępnego jak i formalnego postępowania rozpoznawczego Komisja porozumiewa się zawsze za pośrednictwem Prezesa UOKiK. Podobna droga obowiązywać będzie organ krajowy planujący udzielenie pomocy publicznej w formie pomocy nowej lub istniejącej.

Proces notyfikacji ETAP PIERWSZY - uzgodnienie wewnętrzne i międzyresortowe projektu, - przedłożenie uzgodnionego projektu do UOKiK z formalnym wnioskiem o wydanie opinii, - po otrzymaniu opinii Prezesa UOKiK przetłumaczenie na język angielski oraz wypełnienie formularzy notyfikacyjnych i ponowne przekazanie do UOKiK.

Proces notyfikacji ETAP DRUGI Przekazanie projektu oraz formularzy Przez Prezesa UOKiK do Komisji Europejskiej.

Uznanie pomocy za niezgodą z prawem oraz wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem, zgodnie z rozporządzeniem Rady nr 659/1999 należy do kompetencji Komisji, która w takich przypadkach: - nakazuje przedstawienie stosownych informacji, - nakazuje zawieszenie udzielania pomocy, - nakazuje tymczasowy zwrot udzielonej pomocy do czasu podjęcia decyzji, - nakazuje zwrot udzielonej pomocy. ZWROT UDZIELONEJ POMOCY NASTĘPUJE ZAWSZE WRAZ Z ODSETKAMI (w trybie przewidzianym w art. 14 ust. 2 Rozporządzenia Rady nr 659/1999) W WYSOKOŚCI USTALONEJ PRZEZ KOMISJĘ Decyzje Komisji mogą zostać zaskarżone przez Rząd RP, jak również przez inne państwo członkowskie, do Trybunału Europejskiego.

W TREKCIE PROCEDURY NOTYFIKACYJNEJ KOMISJA EUROPEJSKA MOŻE Z WŁASNEJ INICJATYWY ZMODYFIKOWAĆ PRZEDSTAWIONY PROGRAM I ZGODZIĆ SIĘ NA JEGO PRZEYJĘCIE POD WARUNKIEM ICH UZNANIA W PRZYPADKU WDROŻENIA PROGRAMU POMOCOWEGO BEZ UWZGLĘDNIENIA MODYFIKACJI KOMISJI, PAŃSTWO WYSTĘPUJĄCE O NOTYFIKACJĘ NARAŻA SIĘ NA URUCHMIENIE PROCEDURY KARNEJ.

Zadania Ministra Zdrowia co do zasady nie podlegające obowiązkowi notyfikacji przez KE w szczególności: -zadania urzędu Ministra Zdrowia w zakresie administracji państwowej (dział 750 Administracja państwowa), -utrzymanie specjalistycznych rezerw medycznych i sanitarnych (dział 752 Obrona narodowa), -zadania w zakresie dydaktyki oraz pomocy materialnej dla studentów akademii medycznych (dział 803 Szkolnictwo wyższe), -działalność Głównej Biblioteki Lekarskiej w zakresie gromadzenia i udostępniania literatury medycznej krajowej i zagranicznej zarówno studentom akademii medycznych, jak i pracownikom naukowym i medycznym wszystkich jednostek funkcjonujących w resorcie (dział 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego),

działalność Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w zakresie udzielania świadczeń pomocy doraźnej (transport lotniczy do wypadków, katastrof, w stanach ratujących życie chorego oraz dostarczanie narządów do przeszczepów), zadania w zakresie pobierania, przetwarzania krwi oraz obrotu krwią i preparatami krwiopochodnymi wykonywane przez regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa, działalność jednostek budżetowych utworzonych przez MZ, w tym: - działalność ośrodków psychiatrii sądowej, - działalność 3 zakładów opiekuńczo leczniczych i pielęgnacyjno opiekuńczych (Dom Lekarza Seniora, Dom Pracownika Służby Zdrowia i Ośrodek Readaptacyjny), - działalność stacji sanitarno epidemiologicznych i Głównego Inspektoratu Sanitarnego działalność Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego i Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów medycznych i Produktów Biobójczych, - działalność jednostek budżetowych prowadzących zadania pomocnicze z zakresu ochrony zdrowia (rozdział 85195 - Pozostała działalność),

świadczenia zdrowotne udzielane przez jednostki ochrony zdrowia cudzoziemcom uprawnionym do świadczeń medycznych na mocy umów międzynarodowych, leczenie obywateli polskich za granicą, realizacja umów o zabezpieczeniu społecznym w zakresie refundacji kosztów leczenia obcokrajowców w Polsce oraz obywateli w krajach, z którymi Polska zawarła umowy, zadania przejęte przez samorządy zawodowe (izby lekarskie, pielęgniarskie i aptekarskie) od organów administracji państwowej, wynikające z odpowiednich ustaw, współfinansowanie programów Phare z zakresu ochrony zdrowia oraz realizacja zadań związanych z integracją z UE, zadania wykonywane przez konsultantów medycznych, dopłaty do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom dentystom, pielęgniarkom i położnym oraz na umorzenia tych kredytów, prowadzenie krajowej listy biorców i dawców przeszczepów narządów unaczynionych oraz centralnego rejestru dawców szpiku i krwi pępowinowej oraz doboru niespokrewnionego dawcy szpiku,

świadczenia na rzecz osób nie posiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, specjalizacje medyczne,, tzw. rezydentury, zapewnienie odbycia stażu podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek położnych (dla jednostek, których organem założycielskim jest Minister Zdrowia oraz wojewodowie, marszałkowie województw, starostowie, MON i MSWiA), dotacje celowe na dofinansowanie funkcjonowania centrów powiadamiania ratunkowego w ramach tworzenia systemu państwowego ratownictwa medycznego, zakup świadczeń zdrowotnych dla sportowców członków kadry olimpijskiej w Centralnym Ośrodku Medycyny Sportowej, świadczenia zdrowotne dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w zakładach opieki zdrowotnej resortu spraw wewnętrznych i administracji,

Następujące zadania mogą być realizowane po uzyskaniu zgody KE w ramach wyżej opisanych procedur: program działań osłonowych i restrukturyzacji w ochronie zdrowia, w tym na: restrukturyzację finansową (umorzenie zobowiązań, ugody z pracownikami, etc.), opracowanie i realizację programu naprawczego, restrukturyzację organizacyjną (przekształcenie), restrukturyzację zatrudnienia, restrukturyzację mienia spzoz-ów.

Realizacja następujących zadań wymaga ostatecznego rozstrzygnięcia po zasięgnięcia opinii UKIE: realizacja programów polityki zdrowotnej państwa, w tym objętych Narodowym Programem Zdrowia, zadania w zakresie świadczeń zdrowotnych, produktów leczniczych i wyrobów medycznych, zadania w zakresie zwalczania patologii społecznych (AIDS, narkomania, alkoholizm), niektóre zadania z zakresu medycyny pracy, zadania z zakresu ochrony zdrowia zlecane do realizacji organizacjom pozarządowym, projekty badawcze z zakresu ochrony zdrowia, finansowanie inwestycji w zakładach opieki zdrowotnej, dla których organem założycielskim jest Minister Zdrowia oraz szpitalom klinicznym.

Podsumowanie Pomoc publiczna podlega ocenie w przypadku: Wsparcia ze środków publicznych. Powoduje uprzywilejowanie niektórych przedsiębiorców. Pomoc narusza konkurencję. Naruszenie konkurencji wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

Pojęcie przedsiębiorcy w rozumieniu KE jest szersze niż w rozumieniu prawa polskiego i wykracza poza grono przedsiębiorc biorców w ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym. S

PROGRAMY POMOCOWE W RAMACH FUNDUSZY STRUKTURALNYCH

Pomoc realizowana w ramach Funduszy Strukturalnych podlega takim samym rygorom jak pozostałe formy pomocy publicznej