Społeczeństwo obywatelskie, społeczeństwo informacyjne a informatyzacja państwa 1 Piotr Walesiak, Infovide-Matrix S.A. Forum Teleinformatyki, wrzesień 2011
Zamiast agendy Społeczeństwo obywatelskie Społeczeństwo informacyjne Informatyzacja (państwa) 2
Społeczeństwo informacyjne i okolice Społeczeństwo obywatelskie Społeczeństwo obywatelskie traktowane jako struktury samoorganizacji społeczeństwa, lokującego się poza, ale nie bez związków z instytucjonalnymi strukturami państwa, ma stanowić dopełnienie demokracji. W takim ujęciu władza ma zarządzać i koordynować działaniami podejmowanymi przez społeczeństwo. Obywatele jednocząc się w społeczeństwie obywatelskim zaspokajają potrzeby indywidualne i grupowe. Społeczeństwo rozumiane w taki sposób tworzy pomost, który stanowi kompromis miedzy państwem, społeczeństwem i jednostką. Wprowadzenie modelu społeczeństwa obywatelskiego wymaga zatem istnienia pewnego systemu komunikacji społecznej, który służyłby przekazywaniu informacji pomiędzy uczestnikami życia społecznego (źródło: MSWiA, http://www.mswia.gov.pl/portal/pl/196/5552/wspolpraca_z_organizacjami_pozarzadowymi.html) Społeczeństwo informacyjne [ ] społeczeństwo, w którym przetwarzanie informacji z wykorzystaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych stanowi znaczącą wartość ekonomiczną, społeczną i kulturową (źródło: MSWiA, Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013) Informatyzacja (państwa) wykorzystywanie nowoczesnych metod przetwarzania informacji w gospodarce, technice itp. (tu: w funkcjonowaniu instytucji państwa) (źródło: PWN, Słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl/slownik/2466206/informatyzacja) 3
Wnioski (proste) Informatyzacja (w tym informatyzacja państwa) jest definicyjnym elementem społeczeństwa informacyjnego Jeśli przyjąć, że społeczeństwo obywatelskie jest ważną, poszukiwaną wartością, to w społeczeństwie informacyjnym łatwiej jest ją osiągać dzięki dostępnym w nim narzędziom komunikacji i przetwarzania informacji. 4
Historia uczy Centralny rejestr Lokalne rejestry Brak rejestrów Rejestry ludności w Europie (r. 2005) Państwa bloku wschodniego w Europie 5
Wątpliwości Czy państwa bloku wschodniego budowały społeczeństwo informacyjne? społeczeństwo obywatelskie? Czy zawsze i każda informatyzacja pomaga budować społeczeństwo informacyjne? społeczeństwo obywatelskie? Czy informatyzacja może przeszkadzać w budowaniu społeczeństwa informacyjnego? społeczeństwa obywatelskiego? w jaki sposób? Jakie z tego płyną wnioski dla dzisiejszej informatyzacji państwa? 6
Wnioski (dodatkowe) Budowa społeczeństwa informacyjnego implikuje konieczność informatyzacji (państwa), ale informatyzacja państwa nie koniecznie (nie każda, nie zawsze) służy budowie społeczeństwa informacyjnego. Aby informatyzacja państwa służyła budowie społeczeństwa informacyjnego, niezbędna jest refleksja dotycząca tego co/jak informatyzować lub czego/jak nie informatyzować. 7
Co/jak informatyzować lub nie informatyzować Strategia 1. Korzystajmy ze Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce Pozytywnie podejmujmy to co w niej zapisano Negatywnie nie podejmujmy tego czego w niej nie zapisano ( ale ) strategia może być zbyt krótka w porównaniu z cyklem życia projektów w administracji publicznej w szczególności rządowej identyfikuje inicjatywy (co?), ale bezpośrednio nie określa sposobu ich realizacji (jak?) 8
Co/jak informatyzować lub nie informatyzować Inne źródła Plan Informatyzacji Państwa Charakter wykonawczy (emanacja decyzji, a nie podstawa dla decyzji) Brak obowiązującego Planu Informatyzacji Państwa Polska 2030 Dobra, długoterminowa perspektywa Nie całkiem jasny status Dokument szerszy niż kwestie społeczeństwa informacyjnego Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Bardzo wiele użytecznych wskazań Nie zbyt długa perspektywa, związana z cyklem finansowania Dokument szerszy niż kwestie społeczeństwa informacyjnego Krajowy Program Reform, Europa 2020 Dobra długoterminowa perspektywa Dokument szerszy niż kwestie społeczeństwa informacyjnego Europejska Agenda Cyfrowa,. i wiele innych Identyfikacja inicjatyw (co?).. brak wyraźnych wskazówek (jak?) 9
Co/jak informatyzować lub nie informatyzować Pryncypia Źródło: MSWiA, Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013 10
Wnioski (końcowe) Społeczeństwo informacyjne nie jest dla administracji. Administracja jest dla społeczeństwa informacyjnego. Publiczna informatyka o tyle wspiera budowę społeczeństwa informacyjnego, o ile (przy pomocy dostarczanych informacji i usług) wspiera obywateli oraz przedsiębiorców w realizacji ich celów i dążeń. 11
Społeczeństwo obywatelskie, społeczeństwo informacyjne a informatyzacja państwa 12 Piotr Walesiak, Infovide-Matrix S.A. Forum Teleinformatyki, wrzesień 2011