Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia dla studentów II roku kierunku Farmacja

Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia dla studentów II roku kierunku Farmacja I. Zagadnienia omawiane na wykładach. Uzupełnieniem zagadnień omawianych na wykładach są następujące rozdziały z podręcznika P. Heczko: Mikrobiologia lekarska - ISBN: 9788320043082, 2014 r. W1 Czynniki ryzyka chorób zakaźnych 1. Historia mikrobiologii 1.1. Mikrobiologia XIX i początku XX w. zdominowana przez mikrobiologię medyczną 1.2. Dyscypliny towarzyszące mikrobiologii medycznej 1.2.1. Wakcynologia 1.2.2. Higiena i antyseptyka 1.2.3. Chemioterapia 2. Wprowadzenie do epidemiologii chorób zakaźnych 2.1. Proces zakaźny 2.2. Szerzenie się chorób zakaźnych w populacji 2.3. Epidemiologia opisowa i analityczna 2.4. Badania przyczynowości w epidemiologii 2.5. Nadzór epidemiologiczny 8.22 Priony 8.22.1 Epidemiologia chorób prionowych 8.22.2 Replikacja prionów i patogeneza zakażeń 8.22.3 Postacie kliniczne chorób prionowych 8.22.4 Diagnostyka chorób prionowych 8.22.5 Leczenie i profilaktyka chorób prionowych W2 Wirusy jako komórkowe patogeny obligatoryjne, budowa i klasyfikacja W3 Mechanizmy patogenezy chorób wirusowych W4 Epidemiologia zakażeń wirusowych 7. Wirusologia ogólna 7.1. Struktura i klasyfikacja wirusów 7.1.1. Struktura wirusów 7.1.2. Klasyfikacja wirusów 7.2. Cykl replikacyjny wirusów 7.2.1. Przyleganie wirusa do komórki (adsorpcja) 7.2.2. Wnikanie wirusa do komórki (penetracja) 7.2.3. Odpłaszczenie kwasu nukleinowego wirusa 7.2.4. Synteza białek wczesnych 7.2.5. Replikacja genomu i synteza białek strukturalnych wirusa (eklipsa) 7.2.6. Składanie i dojrzewanie potomnych wirionów (morfogeneza) 7.2.7. Uwolnienie potomnych wirionów z komórki 7.2.8. Cykl replikacyjny poszczególnych grup wirusów 7.3. Genetyka wirusów 7.3.1. Zmienność genetyczna wirusów 7.3.2. Oddziaływanie wirusów w zakażeniach mieszanych 7.3.3. Wirusy jako wektory 7.4. Patogeneza zakażeń wirusowych 7.4.1. Zakażenia miejscowe i uogólnione 7.4.2. Relacje wirus komórka gospodarza 7.4.3. Relacje wirus organizm gospodarza 7.4.4. Zakażenia latentne 1

7.5. Odporność gospodarza na zakażenia wirusowe 7.5.1. Mechanizmy immunologiczne w zakażeniach wirusowych 7.5.2. Czynniki warunkujące odporność gospodarza na zakażenia wirusowe 7.5.3. Rola układu odpornościowego w patogenezie zakażeń wirusowych 7.5.4. Mechanizmy unikania przez wirusy odpowiedzi immunologicznej gospodarza 7.6. Wirusy a onkogeneza 7.6.1. Patogeneza nowotworów o etiologii wirusowej 7.6.2. Onkogenne wirusy RNA 7.6.3. Onkogenne wirusy DNA 7.7. Epidemiologia zakażeń wirusowych 7.7.1. Definicje i wskaźniki epidemiologiczne 7.7.2. Czynniki wpływające na epidemiologię chorób wirusowych 7.7.3. Drogi szerzenia się zakażeń wirusowych 7.7.4. Zakażenia wirusowe u podróżnych 7.7.5. Nowe i nawracające zakażenia wirusowe 7.8. Zapobieganie zakażeniom wirusowym 7.8.1. Zasady kontroli zakażeń wirusowych 16.2. Diagnostyka zakażeń wirusowych 16.2.1. Badania wirusologiczne W5 Chemioterapia zakażeń wirusowych 13.3. Leki przeciwwirusowe 13.3.1. Interferony 13.3.2. Rybawiryna 13.3.3. Leki przeciw wirusom grypy 13.3.4. Leki przeciw herpeswirusom 13.3.5. Leki przeciwretrowirusowe 13.3.6. Leki stosowane w zakażeniu HBV 13.3.7. Leki stosowane w zakażeniu HCV 13.3.8. Przeciwwirusowe surowice odpornościowe W6 Klasyfikacja, budowa i znaczenie bakterii W7 Przemiany metaboliczne i genetyka bakterii W8 Komensala i pasożytnicza mikroflora człowieka W9 Mechanizmy patogenezy chorób bakteryjnych 5. Bakteriologia ogólna z patogenezą zakażeń bakteryjnych 5.1. Klasyfikacja bakterii 5.2. Budowa i fizjologia bakterii 5.2.1. Budowa komórki bakterii 5.2.2. Metabolizm bakterii 5.2.3. Wzrost bakterii 5.2.4. Biofilm 5.3. Genetyka bakterii mechanizmy warunkujące zmienność genomów i proteomów bakteryjnych 5.3.1. Genomy bakteryjne 5.3.2. Plastyczność genomów bakteryjnych 5.3.3. Zmienność proteomów bakteryjnych w odpowiedzi na czynniki środowiska 5.3.4. Fenotypowa różnorodność populacji bakteryjnych 5.4. Patogeneza zakażeń bakteryjnych 5.4.1. Podstawowe mechanizmy patogenności bakterii 5.4.2. Unikanie działania mechanizmów obronnych gospodarza 5.5. Flora fizjologiczna i jej rola w obronie przed zakażeniami 5.5.1. Nabywanie mikrobiomu 5.5.2. Skład mikrobiomu człowieka 2

5.5.3. Wpływ mikrobiomu na odporność 5.5.4. Choroby związane z zaburzeniami mikrobiomu W1 Chemioterapia zakażeń bakteryjnych 13. Leki przeciwdrobnoustrojowe i antybiotykoterapia chorób zakaźnych 13.1. Zasady racjonalnej chemioterapii Artur Drzewiecki 13.1.1. Farmakokinetyka 13.1.2. Farmakodynamika 13.1.3. Oporność bakterii i grzybów 13.1.4. Skojarzenia antybiotyków 13.1.5 Rodzaje farmakoterapii zakażeń 13.2. Leki przeciwbakteryjne Danuta Dzierżanowska-Madalińska 13.2.1. Klasyfikacja, sposób działania i zastosowanie kliniczne 13.2.2. Mechanizmy bakteryjnej oporności na antybiotyki 13.2.3. Metody oznaczania wrażliwości na antybiotyki W11 Wirusy układu oddechowego 8.2. Adenowirusy 8.2.1. Postacie kliniczne zakażeń adenowirusami 8.2.2. Diagnostyka laboratoryjna zakażeń adenowirusowych 8.2.3. Leczenie i profilaktyka chorób o etiologii adenowirusowej 8.7. Ortomyksowirusy 8.7.1. Epidemiologia grypy 8.7.2. Patogeneza i obraz kliniczny grypy 8.7.3. Diagnostyka laboratoryjna grypy 8.7.4. Leczenie i profilaktyka grypy 8.8. Pikornawirusy 8.8.3. Rinowirusy 8.9. Paramyksowirusy Maciej Przybylski 8.9.3. Syncytialny wirus oddechowy (wirus RS) 8.9.4. Wirusy paragrypy 8.10. Koronawirusy Marta Wróblewska 8.10.1. Ludzkie koronawirusy 8.10.2. Koronawirus ciężkiego ostrego zespołu oddechowego (SARS-CoV) 8.10.3. Koronawirus MERS W12 Etiopatogeneza HIV/AIDS W13 Profilaktyka i terapia zakażeń HIV 8.20. Retrowirusy 8.20.2. Rodzaj Lentivirus W14 Wirusowe Zapalenie Wątroby typu A i typu B, patogeneza, prewencja terapia W15 Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C, patogeneza, prewencja, terapia 8.21. Wirusowe zapalenia wątroby Marta Wróblewska 8.21.1. Wirus zapalenia wątroby typu A 8.21.2. Wirus zapalenia wątroby typu B 8.21.3. Wirus zapalenia wątroby typu C 8.21.4. Wirus zapalenia wątroby typu D 8.21.5. Wirus zapalenia wątroby typu E 8.21.6. Wirus zapalenia wątroby typu G 8.21.7. Inne wirusy zapalenia wątroby 3

II. Zagadnienia omawiane podczas seminariów i ćwiczeń Uzupełnieniem zagadnień omawianych na ćwiczeniach i seminariach są następujące rozdziały z podręczników: P.B. Heczko: Mikrobiologia lekarska, PZWL, Warszawa 2014, ISBN 978-83-200-4308-2 E.M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna, PWN, Warszawa 2013, ISBN 978-83-01-16060-9 Murray P.R., Rosenthal K.S., Pfaller M.A. [red. wyd. pol. Przondo-Mordarska A., Martirosian G.,Szkaradkiewicz A.]: Mikrobiologia, Elsevier, Urban & Partner Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-294-2 Farmakopea Polska X Seminarium: Sterylizacja i dezynfekcja cz. I. Pojęcia: sterylizacja, sanityzacja, dezynfekcja, aseptyka, antyseptyka, skażenie, zakażenie. Metody sterylizacji i urządzenia sterylizujące. Ćwiczenie: Mycie, pakowanie materiałów przeznaczonych do sterylizacji, dobór metod sterylizacji w zależności od wyjaławianego materiału, metody kontroli urządzeń sterylizujących. Zasady funkcjonowania centralnej sterylizatorni. P.B. Heczko: Mikrobiologia lekarska, PZWL, Warszawa 2014, ISBN 978-83-200-4308-2 3.2. Sterylizacja 3.2.1. Zasady prawidłowej sterylizacji 3.2.2. Metody sterylizacji 3.2.3. Kontrola procesu sterylizacji 3.3. Dekontaminacja przy podejrzeniu skażenia prionami 3.4. Antyseptyka Seminarium: Sterylizacja i dezynfekcja cz. II. Środki dezynfekcyjne podział, przykłady. Mechanizm i zakres działania środków dezynfekujących. Dezynfekcja skóry i tkanek. Flora fizjologiczna skóry. Higiena rąk, środki ochrony osobistej. Odpady medyczne. Ćwiczenie: Badanie skuteczności działania środków myjących i dezynfekujących, badanie aktywności środków dezynfekujących, badanie czystości mikrobiologicznej skóry rąk. P.B. Heczko: Mikrobiologia lekarska, PZWL, Warszawa 2014, ISBN 978-83-200-4308-2 3. Dezynfekcja, sterylizacja i antyseptyka 3.1. Dezynfekcja 3.1.1. Zasady dezynfekcji 3.1.2. Mechanizm działania środków dezynfekcyjnych 3.1.3. Metody dezynfekcji 14.7.1. Higiena rąk E.M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna, PWN, Warszawa 2013, ISBN 978-83-01-16060-9 23. Fizjologiczna mikroflora człowieka Seminarium: Budowa komórki bakteryjnej. Budowa i funkcja ściany komórkowej bakterii gramdodatnich i gramujemnych. Budowa i funkcje tworów wewnętrznych komórki bakteryjnej. Otoczki, rzęski, fimbrie i przetrwalniki bakteryjne. Proste i złożone metody barwienia komórek bakteryjnych. Zasady mikroskopowania i morfologia bakterii. Rodzaje mikroskopów, zasada ich działania, zastosowanie. Wielkość bakterii, grzybów, krwinek, wirusów. Kształty bakterii i ich układy przestrzenne. Ćwiczenia: Metody barwienia komórek bakteryjnych. Wykonanie preparatów mikroskopowych (preparat w kropli wiszącej, preparaty barwione przy użyciu prostych i złożonych metod wybarwiania), obserwacja morfologii i układów przestrzennych bakterii w preparatach mikroskopowych. P.B. Heczko: Mikrobiologia lekarska, PZWL, Warszawa 2014, ISBN 978-83-200-4308-2 4

5. Bakteriologia ogólna z patogenezą zakażeń bakteryjnych 5.1. Klasyfikacja bakterii 5.2. Budowa i fizjologia bakterii 5.2.1. Budowa komórki bakterii E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r., Aneks Metody barwienia preparatów mikroskopowych Murray P.R., Rosenthal K.S., Pfaller M.A. [red. wyd. pol. Przondo-Mordarska A., Martirosian G.,Szkaradkiewicz A.]: Mikrobiologia, Elsevier, Urban & Partner Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-294-2 14. Zasady i zastosowanie mikroskopii Seminarium : Fizjologia i zasady hodowli drobnoustrojów. Rodzaje pożywek i ich zastosowanie. Wymogi stawiane pożywkom bakteriologicznym. Pojęcia: kolonia bakteryjna, hodowla czysta i mieszana. Zasady diagnostyki bakteriologicznej. Rodzaje materiałów pobieranych do badań bakteriologicznych. Zasady pobierania i przesyłania materiałów do badań. Schemat badania bakteriologicznego z uwzględnieniem metod: mikroskopowych, hodowlanych, biochemicznych, serologicznych, biologicznych, molekularnych i określania lekowrażliwości. Ćwiczenia: Techniki posiewów bakteriologicznych. Typy wzrostu na pożywkach jako cecha różnicująca. Zastosowanie badań biochemicznych, serologicznych w diagnostyce mikrobiologicznej. 5.2.2. Metabolizm bakterii 5.2.3. Wzrost bakterii 5.2.4. Biofilm 16. Diagnostyka mikrobiologiczna 16.1. Diagnostyka zakażeń bakteryjnych 16.1.1. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań bakteriologicznych 16.1.2. Klasyczne metody diagnostyczne 16.1.3. Etap polaboratoryjny E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r., 22. Pobieranie materiału klinicznego i ogólne zasady diagnostyki bakteriologicznej Aneks Podłoża transportowe Aneks Podłoża izolacyjne Murray P.R., Rosenthal K.S., Pfaller M.A. [red. wyd. pol. Przondo-Mordarska A., Martirosian G.,Szkaradkiewicz A.]: Mikrobiologia, Elsevier, Urban & Partner Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-294-2 15. Hodowla in vitro:zasady i zastosowanie Seminarium: Badanie lekowrażliwości cz. I. Antybiotyki i chemioterapeutyki podział na grupy, mechanizmy i spektrum działania. Terapia empiryczna i celowana. Pojęcia MIC, MBC. Ćwiczenia: Jakościowe i ilościowe metody oznaczania lekowrażliwości: metoda krążkowo dyfuzyjna, kolejnych rozcieńczeń w bulionie lub na podłożu stałym, E-testy, metody automatyczne i molekularne. 13.2. Leki przeciwbakteryjne Danuta Dzierżanowska-Madalińska 13.2.1. Klasyfikacja, sposób działania i zastosowanie kliniczne 13.2.2. Mechanizmy bakteryjnej oporności na antybiotyki 13.2.3. Metody oznaczania wrażliwości na antybiotyki 5

Seminarium: Badanie lekowrażliwości cz. II. Mechanizmy bakteryjnej oporności na antybiotyki i chemioterapeutyki. Metody wykrywania mechanizmów oporności bakteryjnej. Ćwiczenia: Wykrywanie wybranych mechanizmów oporności występujących u ziarniaków Gram-dodatnich i pałeczek Gram-ujemnych. Badanie aktywności antybiotyków wg FP. Farmakopea X 2.7.2 Mikrobiologiczne metody oznaczania aktywności antybiotyków Seminarium: Zakażenia szpitalne I. Kliniczny podział zakażeń szpitalnych. Zarys diagnostyki mikrobiologicznej stosowanej w kontroli zakażeń. Rola klasycznej diagnostyki mikrobiologicznej w programie leczenia i zapobiegania zakażeniom szpitalnym. Zakażenia skóry i tkanek miękkich. Zakażenie łożyska naczyniowego. Zakażenia u chorych po implantacji. Profilaktyka i leczenie zakażeń skóry i tkanek miękkich oraz łożyska naczyniowego. Ćwiczenia: Diagnostyka mikrobiologiczna głównych drobnoustrojów odpowiedzialnych za zakażenia skóry i tkanek miękkich. Drobnoustroje z rodzajów Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus. 14. Zakażenia szpitalne 14.1. Podstawowe pojęcia i definicje Jadwiga Wójkowska-Mach 14.2. Czynniki ryzyka występowania zakażeń szpitalnych Małgorzata Bulanda 14.3. Epidemiologia zakażeń szpitalnych Jadwiga Wójkowska-Mach 14.4. Kontrola zakażeń Jadwiga Wójkowska-Mach 14.5 Czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych Małgorzata Bulanda 14.5.1. Wirusy jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych 14.5.2. Bakterie jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych 14.5.3. Grzyby jako patogeny w zakażeniach szpitalnych 14.6. Postacie kliniczne zakażeń szpitalnych 14.6.1. Podział zakażeń szpitalnych Jadwiga Wójkowska-Mach 14.6.2. Zakażenie miejsca operowanego Małgorzata Bulanda 14.7. Higiena szpitalna Małgorzata Fleischer 14.7.1. Higiena rąk 14.7.2. Środki ochrony osobistej 14.7.3. Utrzymanie czystości pomieszczeń szpitalnych 14.8. Typowanie molekularne Agnieszka Chmielarczyk 14.8.1. Analiza restrykcyjna chromosomalnego DNA połączona z elektroforezą pulsową 14.8.2. Metody oparte na technice PCR (wykorzystujące amplifikację DNA) 14.8.3. Analiza sekwencji metodą MLST 17.8. Bakteryjne zakażenie skóry i tkanek miękkich Małgorzata Bulanda 17.8.1. Zakażenia o etiologii gronkowcowej 17.8.2. Zakażenia o etiologii paciorkowcowej 17.8.3. Zakażenia powodowane przez Pseudomonas aeruginosa 17.8.4. Diagnostyka bakteryjnych zakażeń skóry i tkanek miękkich 17.8.5. Leczenie bakteryjnych zakażeń skóry i tkanek miękkich 6.1. Ziarenkowce Gram-dodatnie Małgorzata Bulanda 6.1.1. Rodzaj Staphylococcus 6.1.2. Rodzaj Micrococcus 6.1.3. Rodzaj Streptococcus 6.1.4. Rodzaj Enterococcus E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r. 2. Ziarenkowce gram dodatnie Staphylococcus, Streptococcus i inne 38. Zakażenia szpitalne 6

Seminarium: Zakażenia szpitalne cz II. Zakażenia przewodu pokarmowego. Zapalenie otrzewnej. Profilaktyka i leczenie zakażeń przewodu pokarmowego. Ćwiczenia: Diagnostyka mikrobiologiczna głównych drobnoustrojów odpowiedzialnych za zakażenia przewodu pokarmowego i zapalenie otrzewnej. Clostridium difficile, drobnoustroje z rodzaju Campylobacter i Helicobacter, pałeczki niefermentujące z rodzaju Pseudomonas, Acinetobacter, Stenotrophomonas. 6.4.2. Rodzaj Clostridium 6.6. Pałeczki Gram-ujemne niefermentujące glukozy Pseudomonas, Acinetobacter, Stenotrophomonas, Burkholderia Eugenia Gospodarek 6.6.1. Rodzaj Pseudomonas 6.6.2. Rodzaj Acinetobacter 6.6.3. Rodzaj Stenotrophomonas 6.7.8. Rodzaj Helicobacter E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r. 10. Tlenowe pałeczki gramujemne 13. Campylobacter i Helicobacter 16. Beztlenowe laseczki - Clostridium 28. Diagnostyka chorób infekcyjnych przewodu pokarmowego Seminarium: Zakażenia szpitalne cz III. Zakażenia układu moczowego. Zakażenia układu oddechowego. Bakteriemia i sepsa. Profilaktyka i leczenie zakażeń układu moczowego i oddechowego. Ćwiczenia: Diagnostyka mikrobiologiczna głównych drobnoustrojów odpowiedzialnych za zakażenia układu moczowego i oddechowego. Pałeczki Gram-ujemne z rodziny Enterobacteriaceae z rodzajów Escherichia, Klebsiella, Enterobacter, Proteus. 6.5. Pałeczki Gram-ujemne: Enterobacteriaceae, Vibrionaceae, Aeromonadaceae Hanna Stypułkowska-Misiurewicz 6.5.1. Rodzaj Escherichia 6.5.6. Inne rodzaje należące do Enterobacteriaceae 17.1. Zakażenia układu oddechowego Stefania Giedrys-Kalemba 17.1.1. Zakażenia górnych dróg oddechowych 17.1.2. Zakażenia dolnych dróg oddechowych 17.4. Zakażenia narządów płciowych i układu moczowego Magdalena Strus 17.11. Bakteriemia i sepsa Anna Przondo-Mordarska 17.11.1. Epidemiologia 17.11.2. Etiopatogeneza zakażeń krwi 17.11.3. Szczegółowy patomechanizm rozwoju sepsy 17.11.4. Obraz kliniczny zakażeń krwi 17.11.5. Diagnostyka mikrobiologiczna w sepsie 17.11.6. Leczenie antybiotykami E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r. 11. Pałeczki jelitowe - Enterobacteriaceae 27. Diagnostyka chorób infekcyjnych układu oddechowego 31. Diagnostyka chorób infekcyjnych układu moczowego Seminarium: Zakażenia pozaszpitalne i zagrożenia zdrowia publicznego. Zakażenia wywoływane przez wybrane 7

gatunki bakterii z rodzajów: Corynebacterium, Mycobacterium, Borrelia, Treponema, Neisseria. Leczenie i profilaktyka schorzeń. Ćwiczenia: Morfologia, fizjologia, zasady diagnostyki bakterii chorobotwórczych z rodzajów: Corynebacterium, Mycobacterium, Borrelia, Treponema, Neisseria. 6.2. Ziarenkowce Gram-ujemne Artur Drzewiecki 6.2.1. Rodzaj Neisseria 6.2.2. Rodzaj Moraxella 6.3. Laseczki Gram-dodatnie niewytwarzające spor Gayane Martirosian 6.3.1. Rodzaj Corynebacterium 6.9. Prątki Mycobacterium Zofia Zwolska 6.10. Krętki Marian Binek 6.10.1. Rodzaj Borrelia 6.10.2. Rodzaj Treponema 6.10.3. Rodzaj Leptospira E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r. 3. Bakterie z grupy Maczugowate (Coryneform) 7. Tlenowe ziarenkowce gramujemne 17. Prątki 19. Krętki Seminarium: Zakażenia odlekowowe I. Zakażenia leków pochodzenia naturalnego, takich jak zioła, organopreparaty (np. Thyreoideum, Pancreatinum), produkty lecznicze wytwarzane przy użyciu metod biotechnologicznych (szczepionki lub produkty biologiczne do produkcji których stosowane są hodowle in vitro linii komórkowych lub tkanek), bakteryjne zanieczyszczenia preparatów krwiopochodnych (np.koncentratów krwinek czerwonych i koncentratów krwinek płytkowych itp.) Ćwiczenia: Pałeczki Gram-ujemne z rodziny Enterobactreiaceae - rodzaje: Salmonella, Shigella. Ocena wzrostu na podłożach stałych, morfologia, badanie właściwości biochemicznych. Chorobotwórczość, leczenie i profilaktyka zakażeń. Laseczki tlenowe i beztlenowe z rodzajów Bacillus i Clostridium: występowanie, morfologia i fizjologia. Schorzenia wywoływane przez laseczki tlenowe i beztlenowe oraz charakterystyka produkowanych przez nie toksyn. Obserwacja cech morfologicznych, ocena wzrostu na podłożach stałych i płynnych, wykrywanie ruchliwości bakterii, cechy biochemiczne. 6.4. Laseczki Gram-dodatnie wytwarzające spory Gayane Martirosian 6.4.1. Rodzaj Bacillus 6.4.2. Rodzaj Clostridium 6.5.2. Rodzaj Salmonella 6.5.3. Rodzaj Shigella E. M. Szewczyk: Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 r. 6. Tlenowe laseczki - Bacillus 11. Pałeczki jelitowe - Enterobacteriaceae 16. Beztlenowe laseczki Clostridium Seminarium: Zakażenia odlekowowe II. Zakażenia związane z dopuszczeniem do obrotu złej jakości wyrobów medycznych (np. igły, strzykawki, cewniki naczyniowe i moczowe, niejałowe implanty), problem tworzenia biofilmu na cewnikach naczyniowych i moczowych. Skażenia roztworów i leków do podania pozajelitowego, roztworów do odżywiania pozajelitowego, płynów konserwujących narządy pobrane od dawców do przeszczepów. Zakażenia 8

związane ze stosowaniem leków w opakowaniach wielodawkowych. Nieprawidłowości w postępowaniu z opakowaniami wielodawkowymi leków mogące prowadzić do ich zakażenia, sposoby eliminacji zagrożeń. Zakażenia związane z niedostateczną dezynfekcją lub jej brakiem. Ćwiczenia: Grzyby (Candida, Cryptococcus, Microsporum, Trichophyton, Epidermophyton, Aspergillus, Penicillium, Mucor, Geotrichum, Fusarium, Cladosporium, Alternaria,) promieniowce (Actinomyces i Nocardia. Występowanie, morfologia i fizjologia grzybów. Chorobotwórczość: grzybice powierzchniowe i głębokie. Leczenie i profilaktyka grzybic. Obserwacja cech morfologicznych grzybów w preparatach mikroskopowych, morfologia kolonii na podłożach stałych, badania stosowane w różnicowaniu grzybów. 6.11. Promieniowce i pokrewne bakterie Marian Binek 6.11.1. Rodzaj Actinomyces 6.11.2. Rodzaj Nocardia 9. Mykologia ogólna z patogenezą zakażeń grzybiczych Anna B. Macura 9.1. Morfologia, metabolizm i rozmnażanie się grzybów 9.2. Klasyfikacja grzybów 9.3. Patogeneza zakażeń grzybiczych 9.3.1. Patogeneza zakażeń wywołanych przez grzyby drożdżopodobne 9.3.2. Patogeneza zakażeń wywołanych przez pleśnie 9.3.3. Patogeneza zakażeń wywołanych przez dermatofity 9.4. Epidemiologia i profilaktyka zakażeń grzybiczych 9.5. Mykotoksyny i mykotoksykozy 9.6. Grzyby jako alergeny 10. Mykologia szczegółowa (wybrane rodzaje) 10.1. Grzyby drożdżopodobne (drożdże) Anna B. Macura, Paweł Krzyściak 10.1.1. Workowce 10.1.2. Podstawczaki 10.1.3. Pneumocystis jirovecii 10.1.4. Profilaktyka zakażeń grzybami drożdżopodobnymi 10.2. Grzyby strzępkowe Anna B. Macura, Magdalena Skóra 10.2.1. Sprzężniaki (Zygomycota) 10.2.2. Pleśnie z podtypu Pezizomycotina (typ Ascomycota) 10.2.3. Profilaktyka zakażeń grzybami strzępkowymi 10.3. Dermatofity Anna B. Macura, Paweł Krzyściak 10.3.1. Trichophyton 10.3.2. Epidermophyton 10.3.3. Microsporum 10.3.4. Profilaktyka zakażeń dermatofitami 10.4. Grzyby dimorficzne Anna B. Macura 10.4.1. Histoplasma capsulatum 10.4.2. Blastomyces dermatitidis 10.4.3. Coccidioides immitis 10.4.4. Paracoccidioides brasiliensis 10.4.5. Sporothrix schenckii Seminarium: Badanie jałowości i czystości mikrobiologicznej leków cz. I. Bezpieczeństwo produktów leczniczych. Wymagania Farmakopealne dotyczące czystości mikrobiologicznej dla różnych grup leków. Farmakopealne metody badania jałowości i czystości mikrobiologicznej leków. Ćwiczenia: Badanie jałowości wody zgodnie z metodyką FP IX. Farmakopea Polska X 2.6. Biologiczne metody badania 2.6.1. Jałowość Seminarium: Badanie jałowości i czystości mikrobiologicznej leków cz. II. Zasady dobrej praktyki wytwarzania (GMP). Współczesne działania mające na celu ujednolicenie wymagań farmakopealnych obowiązujących na świecie i ustalenia jednolitych metod badania produktów leczniczych. 9

Ćwiczenia: Badanie czystości mikrobiologicznej syropu zgodnie z metodyką FP X Farmakopea Polska X 2.6.12. Badanie czystości mikrobiologicznej produktów niejałowych (mikrobiologiczne badania ilościowe) 2.6.13. Badanie czystości mikrobiologicznej produktów niejałowych (badanie obecności określonych drobnoustrojów) Powodzenia na egzaminie! TJW Kierownik Katedry i Zakładu Mikrobiologii i Wirusologii Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego 41-200 Sosnowiec ul. Jagiellońska 4 tel.: 32 364 1621 e-mail: twasik@sum.edu.pl Dr hab. n. med. Tomasz J. Wąsik, Profesor nadzw. SUM 10