PROGRAM ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII DLA STUDENTÓW II ROKU WYDZIAŁU FARMACEUTYCZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016 SEMESTR LETNI

Transkrypt

1 PROGRAM ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII DLA STUDENTÓW II ROKU WYDZIAŁU FARMACEUTYCZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016 SEMESTR LETNI WYKŁADY (30 h) - raz w tygodniu (2h) Poniedziałek ĆWICZENIA (60 h ) - raz w tygodniu ( 4h) Poniedziałek grupa A Poniedziałek grupa C Wtorek Wtorek grupa D grupa B ĆWICZENIE , Morfologia bakterii i grzybów. Hodowla i różnicowanie drobnoustrojów 1. Organizacja pracy w laboratorium mikrobiologicznym 2. Bezpieczeństwo pracy nauka higienicznego mycia rąk 3. Omówienie etapów diagnostyki mikrobiologicznej 4. Omówienie morfologii bakterii i grzybów 5. Metody barwienia preparatów mikroskopowych - wykonanie preparatów z hodowli stałych i płynnych 6. Nauka mikroskopowania oglądanie preparatów wybarwionych i natywnych 7. Podział podłoży mikrobiologicznych - nauka posiewu redukcyjnego i ilościowego 8. Warunki hodowli bakterii i grzybów czas, temperatura, atmosfera 8. Ocena morfologii kolonii na podłożach stałych i płynnych 9. Metody różnicowania bakterii testy biochemiczne manualne i automatyczne 10. Metody biologii molekularnej w identyfikacji drobnoustrojów Ćwiczenie , Odczyny serologiczne oraz diagnostyka zakażeń wirusowych 1. Omówienie pojęć antygen przeciwciało 2. Podział reakcji serologicznych wykorzystywanych w mikrobiologii 3. Aglutynacja szkiełkowa wykonanie 4. Precypitacja szkiełkowa USR wykonanie 5. Bierna hemaglutynacja demonstracja 1

2 6. Odczyn immunoenzymatyczny wykonanie 7. Odczyn immunofluorescencji demonstracja 8. Diagnostyka zakażeń wirusowych - pobieranie i przesyłanie materiałów do badań wirusowych - metody hodowli wirusów - diagnostyka grypy - diagnostyka biegunek wirusowych 3. Charakterystyka wirusów: - odry, świnki i różyczki - z rodziny Herpes - polio - grypy - Adenowirus, Rhinovirus, Koronavirus, RSV - HPV 4. odczyt posiewu redukcyjnego i ilościowego wykonanego na poprzednich ćwiczeniach ocena i interpretacja ĆWICZENIE , Mikrobiom człowieka - znaczenie. Dezynfekcja i sterylizacja. Metody oceny skuteczności działania antyseptyków 1. Pobranie wymazów z przestrzeni fizjologicznie skolonizowanych skóra, błony śluzowe, jama ustna, środowisko 2. Posiew pobranych wymazów na podłoża mikrobiologiczne 3. Definicje dotyczące procesów dezynfekcji, dezynsekcji i sterylizacji 4. Metody dezynfekcji i sterylizacji 5. Środki stosowane do antyseptyki 6. Demonstracja metod sterylizacji 7. Kontrola procesów sterylizacji 8. Dezynfekcja- lampa UV, działanie wysokiej temperatury wykonanie 9. Zasady higienicznego mycia rąk zgodnie z WHO 10. Ocena prawidłowości higienicznego mycia rąk wykonanie 11. Metody oceny skuteczności działania środków do antyseptyki 12. Kontrola jałowości powietrza wykonanie 2

3 ĆWICZENIE , Metody kontroli jałowości i aktywności leków 1. Odczyt testów wykonanych na poprzednim ćwiczeniu oraz interpretacja uzyskanych wyników 2. Omówienie zasad kontroli jałowości i aktywności leków wobec drobnoustrojów 3. Wymagania jałowości i czystości mikrobiologicznej dla różnych grup leków 4. Kontrola jałowości płynów infuzyjnych wykonanie 5. Kontrola jałowości kropli do oczu - demonstracja 6. Kontrola jałowości materiałów włóknistych wykonanie 7. Kontrola działania środków konserwujących wykonanie ĆWICZENIE , KOLOKWIUM Z ĆWICZEŃ 1-4 Antybiotyki, metody oceny wrażliwości bakterii na antybiotyki 1. Podział antybiotyków na grupy zakres ich działania i penetracja do narządów 2. Metody oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki. Omówienie pojęć MIC, MBC; 3. Wykonanie antybiogramów dla rodzaju Staphylococcus spp., Enterococcus spp., E.coli, Klebsiella spp., Enterobacter spp., Pseudomonas spp. metodą dyfuzyjno-krążkową 4. Demonstracja metod oceny wartości MIC, MBC testy automatyczne, paskowe, rozcieńczeniowe 5. Wykonanie oznaczenia wartości MIC metodą dyfuzyjną ĆWICZENIE , Antybiotyki, mechanizmy oporności drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki 1. Odczyt testów wykonanych na ćwiczeniu nr 5 2. Omówienie mechanizmów oporności drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki: beta laktamazy Gram-ujemnych bakterii -ESBL, MBL, KPC, NDM. 3. Wykrywanie szczepów wytwarzających enzymy ESBL, MBL, KPC, NDM demonstracja 4. Wykrywanie ESBL wykonanie 5. Wykrywanie MBL wykonanie 6. Interpretacja antybiogramów dla szczepów ESBL, MBL, KPC, NDM- dodatnich ĆWICZENIE , Antybiotyki, mechanizmy oporności drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki cd. 1. Odczyt antybiogramów wykonanych na ćwiczeniu nr 6 oraz ich omówienie. 2. Omówienie mechanizmów oporności drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki: MRSA, HLAR, VISA/GISA, VRE, GRE, PRSP, MLS B. 3 Metod wykrywania w/w mechanizmów oporności - demonstracja 4 Wykrywanie MRSA, HLAR, MLSb wykonanie 5 Interpretacja wyników antybiogramów z wykryciem mechanizmów oporności 3

4 ĆWICZENIE , Ziarniaki Gram-dodatnie z rodzaju Streptococcus, Entertococcus, Peptostreptococcus, Micrococcus, Staphylococcus 1. Charakterystyka gram-dodatnich ziarniaków 2. Ocena morfologii kolonii paciorkowców 3. Różnicowanie gatunków Streptococcus 4. Różnicowanie gatunków Enterococcus 5. Wykonanie preparatów barwionych metodą Grama z hodowli paciorkowców 6. Ocena morfologii kolonii rodzaju Staphylococcus i Mirococcus 7. Różnicowanie Staphylococcus i Micrococcus ( morfologia kolonii, test wrażliwości na furazolidon) 8. Różnicowanie gatunków Staphylococcus - test na koagulazę - test clumping factor - test na nowobiocynę 9. Wykonanie preparatów barwionych metodą Grama z hodowli Staphylococcus i Micrococcus 10. Diagnostyka Peptostreptococcus ĆWICZENIE , KOLOKWIUM Z ĆWICZEŃ 5-7 Gram-ujemne bakterie - pałeczki fermentujące i niefermentujące oraz ziarniaki z rodzaju Neisseria i Moraxella 1. Charakterystyka wybranych pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae: Escherichia coli, Salmonella sp., Shigella sp., Klebsiella sp., Proteus sp., Yersinia sp. 2. Charakterystyka pałeczek z rodzaju Pseudomonas spp., Acinetobacter spp., Stenotrophomonas spp., Burkholdreia cepacia 3. Charakterystyka Neisseria spp. i Moraxella spp. 4. Ocena morfologii kolonii Gram-ujemnych ujemnych pałeczek i ziarniaków na podłożach sztucznych 5. Różnicowanie rodzajów i gatunków w obrębie Enterobacteriaceae automatyczne i manualne metody identyfikacji 6. Testy serologiczne do typowania pałeczek jelitowych wykonanie serotypowania Salmonella spp. 7. Diagnostyka duru brzusznego demonstracja 8. Różnicowanie rodzajów w obrębie rodziny pałeczek niefermentujących 9. Test na oksydazę - wykonanie 10. Wykonanie preparatów barwionych metodą Grama z hodowli pałeczek Gram-ujemnych 11. Hodowla Neisseria gonorrhoeae i N.meningitidis podłoża, warunki wzrostu 12. Ocena mikroskopowa w preparatach barwionych Neisseria gonorrhoeae i N.meningitidis 13. Różnicowanie gatunków w obrębie rodzaju Neisseria oraz z Moraxella spp. 14. Diagnostyka i znaczenie Moraxella spp. 4

5 ĆWICZENIE , Bakterie z rodzaju Mycobacterium oraz Actinomyces i Nocardia 1. Podział taksonomiczny i charakterystyka prątków. 2. Diagnostyka gruźlicy. 3. Oglądanie preparatów barwionych metodą Ziehl-Neelsena. 4. Hodowla prątków 5. Obserwacja hodowli Mycobacterium spp. na podłożu Loewensteina-Jensena 6. Prątki atypowe znaczenie i diagnostyka 7. Leki przeciwprątkowe i testy lekowrażliwości 8. Actinomyces spp., Nocardia spp. charakterystyka 9. Actinomyces spp., Nocardia spp diagnostyka zasady pobierania materiału, metody badan 10. Oglądanie Actinomyces spp. i Nocardia w preparatach mikroskopowychć ĆWICZENIE , KOLOKWIUM Z ĆWICZEŃ 8-10 Gram dodatnie laseczki tlenowe i beztlenowe, Gram-ujemne pałeczki beztlenowe 1. Charakterystyka laseczek z rodzajów: Bacillus (B. cereus, B. anthracis) i Clostridium: (Cl. tetani, Cl. botulinum, Cl. perfringens, Cl. difficile) 2. Hodowla i identyfikacja laseczek tlenowych i beztlenowych - hodowla - ocena w preparatach barwionych - testy na wykrywanie toksyn Cl.difficille 3. Charakterystyka i chorobotwórczość pałeczek z rodzaju Bacteroides, Porphyromonas, Prevotella, Fusobacterium 4. Hodowla i identyfikacja bakterii beztlenowych - metody i warunki hodowli - różnicowanie bakterii beztlenowych - ocena morfologii kolonii beztlenowców - ocena w preparatach barwionych ĆWICZENIE , Bakterie spiralne (Treponema pallidum, Borrelia spp., Helicobacter spp.) i atypowe (Chlamydia spp. Mycoplasma spp, Legionella spp.) 1. Treponema pallidum zakażenia przenoszone drogą płciową - Diagnostyka kiły - Nieswoiste testy diagnostyczne wykonanie 5

6 - Swoiste testy diagnostyczne w kile omówienie 2. Borrelia spp. przebieg zakażenia i diagnostyka - Demonstracja testów ELISA oraz Western-BLot 3. Helicobacter spp. - diagnostyka inwazyjna i nieinwazyjna metody i ich wiarygodność - test na ureazę demonstracja - hodowla demonstracja - preparaty barwione z rozmazów oglądanie w mikroskopie 4. Chlamydia spp. 5. Mycoplasma spp. i Ureaplasma spp. 6 Legionella spp. 7. Charakterystyka bakterii atypowych 8. Metody identyfikacji bakterii atypowych - dobór próbek do badania a wiarygodność wyników - metody hodowli - testy serologiczne - ocena lekowrażliwośći Mycoplasma spp. i Ureaplasma spp. - badania środowiskowe wody na obecność Legionella spp. - ocena w preparatach oglądanych w mikroskopie fluorescencyjnym ĆWICZENIE , KOLOKWIUM Z ĆWICZEŃ Grzyby drożdżopodobne, dermatofity i pleśnie 1. Grzyby drożdżopodobne (charakterystyka, chorobotwórczość, diagnostyka). Rodzaje: Candida (C.albicans, C. glabrata. C. krusei, C. parapsilosis, C. tropicalis ) i Cryptococcus, ogólnie tzw. rzadkie patogeny [Malassezia, Rhodotorula, Trichosporon, Geotrichum (syn. Blastoschizomyces, obecnie Saprochaete), Saccharomyces] 2. Demonstracja hodowli grzybów drożdżopodobnych na podłożu Sabouraud oraz na podłożach wybiórczo-różnicujących ( np. Chromagar Candida) 3. Wykonanie preparatów mikroskopowych mokrych w soli fizjologicznej, w laktofenolu, w tuszu (Cryptococcus) - obserwacja mikromorfologii drożdżaków 4. Wykonanie preparatów mikroskopowych barwionych metodą Grama- obserwacja 5. Obserwacja mikroskopowa morfologii drożdżaków w mikrohodowlach na podłożu ryżowym (występowanie chlamydospor, pseudostrzępek, kształt i układ blastospor, artrospory 6. Test filamentacji dodatni (C. albicans lub C. dubliniensis) i ujemny (np. C. parapsilosis) odczyt 7. Identyfikacja na podstawie metabolizmu (auxanogram węglowodanowy i azotowy, zymogram) - na przykładzie wybranych testów komercyjnych 8. Antymikogram demonstracja i odczyt 9. Charakterystyka, chorobotwórczość, lekowrażliwość grzybów strzępkowych z rodzajów: Aspergillus, Fusarium, Mucormycetes (Mucor, Rhizopus, Absidia) oraz dermatofitów: Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton. 10. Omówienie zasad bezpieczeństwa pracy z grzybami zarodnikującymi (pleśniami) 6

7 11. Obserwacja morfologii wzrostu grzybów pleśniowych i dermatofitów na podłożach stałych (rewers, awers) 12. Obserwacja mikroskopowa morfologii grzybów strzępkowych w gotowych preparatach w laktofenolu ĆWICZENIE , Zaliczenie ćwiczeń Odrabianie ćwiczeń ĆWICZENIE , EGZAMIN PRAKTYCZNY 7