SPIS TREŚCI Wstęp Nr str.. 11 Skorowidz rzeczowy. 13 Rozdział I PRZEPISY PRAWNE. 19 [1]. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej uchwalona w dniu 2 kwietnia 1997 r. (wyciąg). 19 [2]. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (wyciąg). 19 [3]. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (wyciąg). 28 [4]. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (wyciąg). 28 [4a]. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (wyciąg). 33 [4b]. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 5 września 2013 r. w sprawie organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (wyciąg). 37 [4]. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (wyciąg) ciąg dalszy. 38 [4c]. Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999 r. w sprawie rozgraniczania nieruchomości. 41 [4d]. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (wyciąg). 47 [5]. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (wyciąg). 54 [5a]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu podziałów nieruchomości. 64 [5]. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (wyciąg) ciąg dalszy. 68 [5b]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 maja 2005 r. w sprawie scalania i podziału nieruchomości. 72 [5]. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (wyciąg) ciąg dalszy. 76-1 -
[5c]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (wyciąg). 89 [6]. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (wyciąg). 91 [7]. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (wyciąg). 94 [8]. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (wyciąg). 98 [9]. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (wyciąg). 99 [9a]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (wyciąg). 107 [10]. Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (wyciąg). 107 [11]. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (wyciąg). 111 [11a]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (wyciąg). 113 [11b]. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (wyciąg). 117 [12]. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (wyciąg). 118 [13]. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (wyciąg). 120 [14]. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (wyciąg). 122 [15]. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (wyciąg). 123 Rozdział II ZASADY TECHNICZNE I PORZĄDKOWE WYKONYWANIA MAP ORAZ INNYCH DOKUMENTÓW GEODEZYJNYCH DO CELÓW PRAWNYCH. 124 A. Ustalenia ogólne. 124 Przedmiot i zakres. 124 Źródłowe zbiory informacji. 125 Rodzaje map do celów prawnych. 125 Rodzaje geodezyjnych dokumentów opisowych do celów prawnych. 126-2 -
B. Czynności geodezyjne i formalno-prawne. 126 Czynności przygotowawcze. 126 Prace terenowe. 128 Prace obliczeniowe. 128 C. Dokumentacja kartograficzna i opisowa. 129 Ogólne zasady sporządzania map i dokumentów opisowych do celów prawnych. 129 Szczegółowe zasady sporządzania poszczególnych rodzajów map. 131 Szczegółowe zasady sporządzania dokumentów opisowych. 133 D. Tryb postępowania przy podziałach nieruchomości. 134 Podstawowe zasady podziału nieruchomości. 134 Schemat ideowy podziału nieruchomości. 135 Schemat szczegółowy podziału nieruchomości. 137 Bilans czasu potrzebnego na poszczególne czynności. 144 Przypadki szczególne. 145 E. Tryb postępowania przy scalaniu i podziałach nieruchomości. 146 Wprowadzenie. 146 Ogólne warunki dokonywania scaleń i podziałów nieruchomości. 146 Szczegółowe czynności scalania i podziału nieruchomości. 147 F. Połączenie nieruchomości i ich ponowny podział na działki gruntu. 152 Warunki połączenia i ponownego podziału. 152 G. Niektóre inne postępowania. 153 Dokumentacja geodezyjno-kartograficzna dla zakładania ksiąg wieczystych. 153 Dokumentacja geodezyjna dla ograniczonych praw rzeczowych. 154 Służebność przesyłu. 154 Granice nieruchomości (działek) na mapach do celów projektowych. 154 H. Dokumentacja techniczna. 156 Zasady ogólne. 156 Operat techniczny. 156 Dokumentacja dla zamawiającego. 156-3 -
Rozdział III GRANICE NIERUCHOMOŚCI. 157 1. Wprowadzenie. 157 2. Granica ustalona według stanu prawnego. 157 3. Rozgraniczanie nieruchomości. 158 4. Podstawowe przepisy regulujące problemy związane z rozgraniczaniem nieruchomości. 160 5. Strona w postępowaniu rozgraniczeniowym. 161 6. Kiedy powinno być przeprowadzane rozgraniczenie. 162 7. Niektóre aspekty postępowania rozgraniczeniowego. 163 8. Zasady ustalania granic nieruchomości. 164 9. Typowe warianty postępowania rozgraniczeniowego. 164 10. Rozgraniczenie nieruchomości przed sądem. 167 11. Wznowienie znaków granicznych. 168 12. Wyznaczenie punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków. 168 Rozdział IV DOKUMENTACJA DLA INWESTYCJI LINIOWYCH. 169 A. Wykaz etapów przygotowawczych dla dróg. 169 B. Dokumentacja oraz czynności geodezyjno-prawne. 173 1. Mapy do celów poglądowych, koncepcyjnych i środowiskowych. 173 2. Mapy do celów projektowych. 173 3. Ustalenie optymalnego przebiegu linii rozgraniczających pasa drogowego (kolejowego). 173 4. Mapy podziału nieruchomości. 173 5. Wykaz nieruchomości. 174 6. Mapa w skali 1:5000 lub 1:2000 z proponowanym przebiegiem drogi oraz istniejącym uzbrojeniem terenu. 175 7. Przyjmowanie wykonanych map do PZGiK. 175 8. Opracowania dotyczące projektowanej przebudowy infrastruktury technicznej. 175 9. Rozeznanie i przeanalizowanie spraw formalno-prawnych. 176 10. Analiza formalno-prawna dla decyzji odszkodowawczych. 176-4 -
11. Różnice pomiędzy spec ustawą drogową i spec ustawą kolejową. 176 C. Procedury związane z porządkowaniem stanu prawnego nieruchomości po wydaniu i uprawomocnieniu się decyzji ZRID (ULLK). 178 1. Niektóre uwagi dotyczące sporządzenia dokumentacji. 178 2. Stabilizacja pasa drogowego. 179 3. Opis stanu nieruchomości. 179 4. Wypowiedzenie umów dzierżawy najmu lub użyczenia. 179 5. Złożenie wniosków o ustalenie trwałego zarządu. 179 6. Ustalenie wysokości odszkodowania. 179 7. Ujawnienie w KW ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości. 180 8. Ujawnienie zmian w ewidencji gruntów i budynków. 180 9. Dokumentacja do założenia KW lub dokonania zmian w istniejących księgach wieczystych. 180 10. Nabycie działek resztujących. 180 11. Złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. 180 12. Nabycie lub najem lokali zamiennych. 180 13. Służebność przesyłu. 181 14. Scalenie wszystkich działek drogowych (kolejowych) w każdym obrębie ewidencyjnym i wpisanie tych działek do ksiąg wieczystych. 181 D. Procedury związane z porządkowaniem stanu prawnego gruntów pod istniejącymi drogami. 181 1. Historia. 181 2. Obowiązujące regulacje. 184 3. Przesłanki warunkujące uwłaszczenie. 184 4. Decyzja wojewody. 185 5. Dokumentacja geodezyjna do uregulowania stanu prawnego. 185 6. Stabilizacja punktów załamania granic pasa drogowego. 186 7. Odszkodowania. 186 8. Podsumowanie. 187 9. Stany prawne gruntów PKP. 187-5 -
E. Odszkodowania oraz wycena nieruchomości pod inwestycje liniowe 188 1. Wartość nieruchomości pod drogę a słuszne konstytucyjne odszkodowanie. 188 2. Sprzeczności w przepisach. 191 3. Skutki braku jednoznacznych regulacji prawnych. 191 4. Zasady i kryteria wyceny po zmianie przepisów w 2011 roku. 192 5. Podejścia i metody wyceny omawianych nieruchomości. 192 6. Uwagi ogólne. 192 Rozdział V ZAŁĄCZNIKI. 195 Ogólne (O). 195 O-1 Dodatkowe znaki umowne. 197 O-2 Wzory klauzul urzędowych. 199 O-3 Objaśnienia na mapach. 201 O-4 Wzór opisu pozaramkowego. 203 O-5 Protokół badania ksiąg wieczystych i innych dokumentów własności. 205 O-6 Wniosek o uwierzytelnienie dokumentów. 207 Rozgraniczanie nieruchomości (R). 209 R-1 Wzór wniosku o rozgraniczenie nieruchomości. 211 R-2 Wzór postanowienia o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego. 213 R-3 Wzór upoważnienia geodety do przeprowadzenia czynności ustalenia przebiegu granic rozgraniczanych nieruchomości. 215 R-4 Wezwanie do stawienia się w celu ustalenia granic. 217 R-5 Protokół graniczny (zał. nr 2 do rozporządzenia [4c]). 219 R-6 Szkic graniczny. 223 R-7 Ugoda (zał. nr 3 do rozporządzenia [4c]). 225 R-8 Wzór decyzji o umorzeniu postępowania rozgraniczeniowego. 227 R-9 Wzór decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości. 229 R-10 Zawiadomienie o czynnościach wznowienia znaków granicznych. 231-6 -
R-11 Protokół z czynności wznowienia znaków granicznych. 233 Podziały nieruchomości (P). 235 P-1 Wzór wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. 237 P-2 Wzór wniosku o podział nieruchomości. 239 P-3 Wstępny projekt podziału nieruchomości. 287 P-4 Zawiadomienie o czynnościach przyjęcia przebiegu granic nieruchomości. 241 P-5 Protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości. 243 P-6 Wzór postanowienia o zgodności podziału z planem miejscowym. 247 P-7 Mapa z projektem podziału nieruchomości (dla terenów objętych ustawą [5]). 289 P-8 Wykaz zmian gruntowych. 249 P-9 Mapa z projektem podziału nieruchomości rolnej lub leśnej. 291 P-10 Wykaz synchronizacyjny. 251 P-11 Wzór decyzji o zatwierdzeniu podziału nieruchomości. 253 P-12 Zawiadomienie o czynnościach wyznaczenia i utrwalenia nowych punktów granicznych. 255 P-13 Protokół z czynności wyznaczenia i utrwalenia nowych punktów granicznych. 257 P-14 Wzór szkicu realizacyjnego wyznaczenia i utrwalenia nowych punktów granicznych. 293 Scalenia i podziały nieruchomości (S). 259 S-1 Mapa z geodezyjnym projektem scalenia i podziału nieruchomości. 295 S-2 Rejestr nieruchomości według stanu dotychczasowego - przed scaleniem i podziałem. 261 S-3 Rejestr nieruchomości według nowego stanu - po scaleniu i podziale.. 263 S-4 Mapa z projektem połączenia i ponownego podziału nieruchomości. 297 Ewidencja gruntów i budynków (E). 265 E-1 Wykaz zmian danych ewidencyjnych dotyczących działki. 267 E-2 Zawiadomienie o czynnościach ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych. 269-7 -
E-3 Protokół ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych (zał. nr 3 do rozporządzenia [4a]). 271 E-4 Zawiadomienie o czynnościach wyznaczenia punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków. 273 E-5 Protokół z czynności wyznaczenia punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków. 275 E-6 Wniosek o wydanie (wypisu i wyrysu) wyrysu z ewidencji gruntów i budynków. 277 Inne mapy i dokumenty do celów prawnych (M). 279 M-1 Mapa z projektem podziału nieruchomości dla inwestycji liniowych 301 M-2 Rejestr nieruchomości dla inwestycji liniowych. 281 M-3 Mapa do ustalenia służebności przesyłu (dla nowych inwestycji). 303 M-4 Rejestr nieruchomości z obciążeniami służebnością przesyłu. 383 M-5 Mapa do ustalenia służebności przesyłu (pojedynczej nieruchomości). 305 M-6 Mapa do zasiedzenia. 285 M-7 Mapa do ustalenia drogi koniecznej. 307-8 -
SKOROWIDZ RZECZOWY Str. A - akta księgi wieczystej. 93 B - budowla. 112 - budynek. 112 - budynek gospodarczy. 114 - budynek mieszkalny. 114 - budynek mieszkalny jednorodzinny. 112 - budynek w kolizji z granicą. 21 - budynek wybudowany na działce sąsiada. 23 C - cel prowadzenia ksiąg wieczystych. 91 - cele publiczne. 56 D - decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. 106 - decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości. 78 - decyzja ULLK. 120 - decyzja ZRID. 118 - dojścia i dojazdy. 116 - dokumentacja budowy. 113 - dokumentacja powykonawcza. 113 - działka gruntu. 54 - działka budowlana. 55 - droga konieczna. 21 - dzierżawa. 27 E - ewidencja gruntów i budynków. 28 G - gospodarka nieruchomościami zasady ogólne. 54-9 -
- gospodarstwo rolne. 20 - granica działki ewidencyjnej. 33 - granice nieruchomości nabywanych na własność Skarbu Państwa lub gminy. 58 H - hipoteka. 94 J - jawność ksiąg wieczystych. 91 K - kataster nieruchomości a ewidencja gruntów i budynków. 88 - kataster wodny. 98 - kondygnacja. 114 - kondygnacja nadziemna. 114 - kondygnacja podziemna. 114 L - las. 98 - linia brzegu. 95 - linia kolejowa. 120 - lokalizacja inwestycji celu publicznego. 105 M - mapa do celów projektowych. 117 - mapa z projektem podziału nieruchomości. 66 - mapa z geodezyjnym projektem scalenia i podziału nieruchomości. 74 - miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. 102 N - niektóre prawa i obowiązki właściciela nieruchomości. 21 - nieruchomość i nieruchomość budynkowa. 19 - nieruchomość gruntowa. 54 - nieruchomość lokalowa. 108 - nieruchomość rolna. 20 Str. - 10 -
- niezgodność pomiędzy stanem prawnym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym. 92 - niezwłoczne zajęcie nieruchomości. 79 O - obiekt budowlany. 111 - obiekt liniowy. 112 - obiekt małej architektury. 112 - obowiązek ujawnienia swego prawa w istniejącej księdze wieczystej. 94 - ochrona prawa własności. 19 - ochrona znaków granicznych. 28 - odrębna własność samodzielnych lokali. 110 - odszkodowanie. 119,121 - ograniczenia praw własności gruntów przyległych do wód. 97 - ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. 80 - ograniczone prawa rzeczowe. 23 - ograniczone prawa rzeczowe a wartość nieruchomości. 90 - operat szacunkowy. 87 - opłata adiacencka. 63,75 P - pierwszeństwo praw ujawnionych w księdze wieczystej. 92 - piwnica. 115 - podejścia, metody i techniki szacowania. 85 - podstawa oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej. 93 - podziały nieruchomości. 58 - podziały nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. 62 - połączenie nieruchomości i ich ponowny podział na działki gruntu. 64 - posiadanie. 26 - powszechne korzystanie z wód. 98 - powszechna taksacja. 55 - pozwolenie na budowę. 113 Str. - 11 -
- prawo budowlane - zasady ogólne. 111 - prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. 113 - prawo pierwokupu. 27 - prawo własności wód. 94 - punkt graniczny. 41 R - rada uczestników scalenia. 74 - renta urbanistyczna. 104 - rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych. 91 - rozgraniczanie gruntów. 21 - rozgraniczenie gruntów pokrytych wodami. 95 - rozgraniczenie nieruchomości. 38 S - samodzielny lokal mieszkalny (nieruchomość lokalowa). 108 - scalanie i podział nieruchomości. 68 - słuszne odszkodowanie. 19 - służebność drogi przy podziale. 64 - służebność gruntowa. 24 - służebność osobista. 25 - służebność przesyłu. 25 - sprzedaż niektórych nieruchomości leśnych. 98 - studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 100 - suterena. 115 - szkic graniczny. 45 T - teren zamknięty. 113 - tymczasowy obiekt budowlany. 113 U - uchwała rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości. 69 Str. - 12 -
- udział właściciela lokalu we współwłasności nieruchomości. 108 - ugoda. 27 - ustalenie prawa własności dróg. 122 - ustrój ksiąg wieczystych. 92 - usytuowanie budynku. 115 - użyczenie. 27 - użytkowanie. 23 - użytkowanie wieczyste. 23 W - wartość katastralna nieruchomości. 85 - wartość nieruchomości. 84 - wartość nieruchomości pod drogi. 89 - wartość nieruchomości pod linie kolejowe. 90 - wartość odtworzeniowa nieruchomości. 85 - wartość rynkowa nieruchomości. 85 - własność gruntów pod wodami. 94 - własność lokali. 107 - własność wydzielonych w wyniku podziału dróg. 62 - wniosek o wywłaszczenie nieruchomości. 77 - wspólnota mieszkaniowa. 110 - współwłasność. 22 - wstępny projekt podziału. 64 - wywłaszczanie nieruchomości. 76,80 - wyznaczanie punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków. 41 - wznawianie znaków granicznych. 40 Z - zabudowa jednorodzinna. 114 - zabudowa zagrodowa. 114 - zagospodarowanie przestrzenne zasady ogólne. 99 Str. - 13 -
- zasiedzenie. 22 - zasięg własności w przestrzeni. 20 - zasób nieruchomości. 54 - zawartość księgi wieczystej dla nieruchomości. 92 - zawartość księgi wieczystej dla ograniczonego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. 93 - zezwolenie na czasowe zajęcie nieruchomości. 82 - znak graniczny. 41 Str. - 14 -