ROZGRANICZENIE NIERUCHOMOŚCI

Transkrypt

1 Anna Kwiatkowska, Mateusz Iwanicki ROZGRANICZENIE NIERUCHOMOŚCI PołoŜenie sąsiadujących ze sobą gruntów moŝe być przyczyną konfliktu między ich właścicielami. Spory te budzą wiele emocji, gdyŝ zmiana granicy często wiąŝe się z czyjąś korzyścią lub szkodą. Pracą tą chcielibyśmy wskazać w jaki sposób mogą Państwo rozwiązać problem nieprawidłowego przebiegu granic. Upływ czasu moŝe spowodować zatarcie granic między nieruchomościami, a co za tym idzie powstanie sporu co do przebiegu linii granicznej, w wyniku czego często konieczne jest przeprowadzenie tzw. postępowania rozgraniczającego. Ma ono dwie fazy: administracyjną (która jest obowiązkowa) i sądową (do której nie musi dojść). Oznacza to, Ŝe do postępowania przed sądem dojdzie dopiero wtedy, gdy po zakończeniu postępowania administracyjnego jedna ze stron nadal będzie niezadowolona z decyzji. Na czym polega postępowanie rozgraniczające? Postępowanie to polega na ustaleniu przebiegu granic poprzez: określenie połoŝenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami graficznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiedniej dokumentacji. Rozgraniczeniu podlegają, w miarę potrzeby, wszystkie albo niektóre granice określonej nieruchomości z przyległymi nieruchomościami lub innymi gruntami. Aby rozpocząć postępowanie naleŝy złoŝyć odpowiedni wniosek. 9

2 Vademecum prawno-administracyjne Wzór 1: Tomaszów Lubelski, dn r. Jan Kowalski Zam. Ul. Rajska Tomaszów Lubelski PESEL:... Burmistrz Miasta Tomaszów Lubelski WNIOSEK o rozgraniczenie nieruchomości Zwracam się z wnioskiem o rozgraniczenie mojej nieruchomości połoŝonej w obrębie nr... miasta Tomaszów Lubelski przy ulicy oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr..., posiadająca urządzoną księgę wieczystą nr. od gruntów przyległych na odcinku od... Do przeprowadzenia czynności rozgraniczenia proszę upowaŝnić geodetę uprawnionego:. Uzasadnienie Do wniosku załączam następujące dokumenty: (Potwierdzające przebieg granic) -..., -..., (podpis wnioskodawcy) 10

3 Anna Kwiatkowska, Mateusz Iwanicki Rozgraniczenie nieruchomości Kto przeprowadza rozgraniczenie? Rozgraniczenie przeprowadza biegły geodeta. Wyznacza go organ administracyjny (organ, do którego kierujemy wniosek czyli wójt, burmistrz lub Prezydent miasta). Kto moŝe rozpocząć postępowanie rozgraniczające? Wniosek taki moŝe złoŝyć: kaŝdy z właścicieli nieruchomości sąsiednich, jak równieŝ kaŝdy ze współwłaścicieli, inne osoby, o ile wykaŝą swój interes prawny w dokonaniu rozgraniczenia. Organem do którego naleŝy złoŝyć wniosek o wszczęcie postępowania rozgraniczającego jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce połoŝenia nieruchomości podlegających rozgraniczeniu. Jak przebiega postępowanie? Geodeta uprawniony wykonuje następujące czynności: ETAP I w toku prac przygotowawczych: zgłasza pracę geodezyjną w ośrodku dokumentacji, przeprowadza analizę informacji zawartych w dokumentach uzyskanych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz znajdujących się w księgach wieczystych, a takŝe w dokumentacji uzyskanej od strony, 11

4 12 Vademecum prawno-administracyjne sporządza, w razie potrzeby, szkic zawierający informacje o przebiegu granic, uzyskane w wyniku wcześniej wykonywanych pomiarów, określa termin rozpoczęcia czynności ustalenia przebiegu granic i doręcza stronom wezwania do stawienia się na gruncie. ETAP II w trakcie ustalania przebiegu granic: sprawdza obecność i ustala toŝsamość stron, przyjmuje pełnomocnictwa udzielone przez strony, przeprowadza wywiad terenowy, podczas którego odszukuje znaki graniczne, a takŝe określa połoŝenie przesuniętych, uszkodzonych lub zniszczonych znaków granicznych oraz punktów granicznych, jeŝeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich połoŝenia. ETAP III po ustaleniu granicy na podstawie zebranych dowodów: wskazuje stronom przebieg granicy stabilizuje punkty graniczne sporządza protokół graniczny wykonuje pomiar granicy, a takŝe trwałych elementów zagospodarowania terenu mających znaczenie dla określenia jej przebiegu. Gdy przebiegu granicy nie moŝna ustalić na podstawie zebranych dowodów, geodeta przyjmuje oświadczenia stron dotyczące przebiegu granicy. JeŜeli są one zgodne geodeta wykonuje czynności jak w etapie III.

5 Anna Kwiatkowska, Mateusz Iwanicki Rozgraniczenie nieruchomości JeŜeli w toku rozprawy wyniknie między stronami spór, a z dokumentów nie wynika przebieg granic, geodeta namawia strony do ugody, przedstawiając moŝliwości rozstrzygnięcia sporu. Ugoda zawarta przed geodetą ma moc ugody sądowej i dla jej waŝności oprócz podpisów stron konieczny jest podpis geodety. Jeśli do ugody nie dojdzie informuje, Ŝe sprawę moŝe rozpatrzyć właściwy sąd. UWAGA!!! Ugoda moŝe być kwestionowana jednakŝe tylko w postępowaniu sądowym, a nie administracyjnym. JEŚLI PRZEBIEG GRANICY NIE MOśE BYĆ USTALONY NA PODSTAWIE ZEBRANYCH DOWODÓW LUB ZGODNEGO OŚWIADCZENIA STRON, WÓWCZAS GEODETA: wykonuje tymczasowe utrwalenie i pomiar granic: - wskazanych przez strony, - określonych na podstawie dokumentów, - przebiegających według ostatniego spokojnego stanu posiadania, a w razie braku moŝliwości jego określenia - zgodnie ze stanem istniejącym na gruncie, sporządza protokół graniczny, opracowuje opinię dotyczącą przebiegu granic. ETAP IV Jeśli w trakcie czynności dojdzie do zawarcia ugody przed geodetą organ sprawę umarza. Na podstawie zebranego przez geodetę materiału dowodowego organ moŝe wydać decyzję o rozgraniczeniu nieruchomości. Jeśli strony nie mogą dojść do porozumienia (w formie ugody), a geodeta nie jest w stanie określić granicy na podstawie posiadanych dokumentów, organ 13

6 Vademecum prawno-administracyjne moŝe umorzyć postępowanie jednocześnie przekazując sprawę do sądu rejonowego. PODSUMOWUJĄC, postępowanie przed organem moŝe zakończyć się: 1) UGODĄ, wtedy wójt umarza postępowanie, 2) DECYZJĄ wójta o rozgraniczeniu, 3) UMORZENIEM postępowania i przekazaniem sprawy z urzędu do sądu. Co jeśli nie zgadzam się z decyzją? KaŜda ze stron niezadowolona z wydanej przez organ administracji decyzji o rozgraniczeniu, moŝe wystąpić w terminie czternastu dni od daty jej otrzymania o skierowanie sprawy na drogę sądową. Właściwym sądem jest sąd rejonowy, na terenie którego działania znajduje się nieruchomość. Ile wynosi opłata za wniesienie takiego pisma? Od wniosku w sprawie o rozgraniczenie nieruchomości skierowanego do sądu pobiera się wpis stały w kwocie 200 zł. Jak wygląda droga sądowa? JeŜeli granice stały się sporne, a stanu prawnego nie moŝna stwierdzić, ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania. Właściciele gruntów sąsiadujących pokryją koszty rozgraniczenia po połowie. Mają teŝ obowiązek współdziałania przy tej czynności. 14

7 Anna Kwiatkowska, Mateusz Iwanicki Rozgraniczenie nieruchomości Wzór 2: Tomaszów Lubelski, dnia 18 października 2009 r. Wnioskodawca: Jan Kowalski, zam. w Tomaszowie Lubelskim, ul. Radosna 128. Uczestnik: Adam Nowak, zam. w Łaszczowie 56 Wniosek o rozgraniczenie Do Sądu Rejonowego Wydział Cywilny w Tomaszowie Lubelskim Wnoszę o dokonanie rozgraniczenia nieruchomości objętej wpisem do księgi wieczystej KW nr 3431 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim będącej własnością Jana Kowalskiego i nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej KW nr 3558 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim, do której prawo własności przysługuje Adamowi Nowakowi Uzasadnienie Nieruchomość połoŝona w Tomaszowie Lubelskim o pow. 1,67 ara zapisana w księdze wieczystej KW nr 3431 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim stanowi moją własność. Nieruchomość moja od strony północnej graniczy z nieruchomością zapisaną w księdze wieczystej KW nr 3558, stanowiącą własność Adama Nowaka. PoniewaŜ Adam Nowak uporczywie twierdzi, Ŝe pas ziemi szerokości 0,55 m na całej długości graniczących ze sobą nieruchomości stanowi jego własność, a brak jest na tej granicy znaków granicznych konieczne jest odtworzenie granicy i rozgraniczenie naszych nieruchomości. Załącznik: 1. Odpis księgi wieczystej KW nr Jan Kowalski 15

8 Vademecum prawno-administracyjne W fazie sądowej postępowanie o rozgraniczenie prowadzi sąd rejonowy w trybie postępowania nieprocesowego, kończącego się wydaniem postanowienia, od którego słuŝy uczestnikom apelacja do sądu okręgowego. W postępowaniu o rozgraniczenie dopuszczalne są wszelkie dowody, choć w praktyce zdecydowanie największe znaczenie mają dokumenty, zwłaszcza mapy. W sądowym postępowaniu o rozgraniczenie wymagane jest wykazanie tytułu własności nieruchomości. Regułą jest przeprowadzenie dowodu z oględzin spornej granicy i z pisemnej opinii biegłego geodety, który przedstawia sądowi mapę geodezyjną z zaznaczonym przebiegiem granicy według danych z ewidencji gruntów oraz, w razie potrzeby, według wskazań właścicieli. Literatura źródłowa: 1. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, (Dz. U. Nr 30, poz. 163 z późn. zm.). 2. Rozporządzenia Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki śywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999r. w sprawie rozgraniczania nieruchomości. 16