I N F O R M A T O R DLA PRZEDSIĘBIORCÓW ROZPOCZYNAJĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ

Izba Skarbowa w Bydgoszczy I N F O R M A T O R DLA PRZEDSIĘBIORCÓW ROZPOCZYNAJĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ

BROSZURA STANOWI JEDYNIE MATERIAŁ INFORMACYJNY. ZAINTERESOWANY WINIEN ZAPOZNAĆ SIĘ ZE STOSOWNYMI AKTUALNIE OBOWIĄZUJĄCYMI AKTAMI PRAWNYMI.

Pytania podatkowe należy kierować bezpośrednio pod numer telefonu: lub w formie pisemnej na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu ul. Św. Jakuba 20 87-100 Toruń Niezbędne druki do kierowania zapytań można pobrać ze strony: WWW.KIP.GOV.PL

REJESTRACJA Podstawowe akty prawne: Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009r. nr 18 poz. 97). Ustawa z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007r. nr155, poz. 1095 z pozn.zm.) Ustawa z dnia 19 listopada 1999r. prawo działalności gospodarczej (Dz..U. z 1999r. nr 101 poz1178 z pozn. zm.). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia. 2009r. w sprawie wzoru wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (Dz. U. z 2009r. nr, poz..). Ustawa z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn.: Dz.U. z 2004r. nr 269, poz. 2681 z późn. zm.); Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 listopada 2003r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych (Dz. U. z 2003r. nr 202, poz. 1959 z późn. zm.); Osoby prowadzące działalność gospodarczą samodzielnie Formularz EDG-1 wraz ze stosownymi załącznikami Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą zobowiązane są przepisami ustawy dnia 19 listopada 1999r. prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 1999r. nr 101 poz. 1178) oraz ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004r., nr 269, poz. 2681 z późn. zm.), do złożenia do urzędu skarbowego za pośrednictwem organu rejestrowego ewidencji działalności gospodarczej odpowiedniego zgłoszenia na formularzu EDG-1 wraz z załącznikami: EDG-RD, EDG-MW, EDG-RB. Formularz winien zostać wypełniony zgodnie z instrukcją wypełniania wniosku. W zgłoszeniu należy wskazać Naczelnika właściwego urzędu skarbowego dla obsługi rozliczeń podatkowych przedsiębiorcy. W zgłoszeniu wskazuje się zarówno dane osobowe, jak i dane dotyczące prowadzonej działalności. Możliwe jest zgłoszenie się do organu rejestrowego z dokumentami potwierdzającymi informacje objęte zgłoszeniem, wówczas urzędnik przyjmujący zweryfikuje dokumenty, uwierzytelni kopie i włączy je do akt sprawy. 5

Właściwość organu podatkowego określić należy według miejsca zamieszkania podatnika w przypadku osób korzystających ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług -VAT lub do urzędu skarbowego właściwego do opodatkowania VAT w przypadku pozostałych podatników. Osoby prowadzące działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej Formularze NIP-2 oraz NIP-D Osoby zamierzające prowadzić działalność w formie spółki cywilnej składają do urzędu skarbowego zgłoszenie identyfikacyjne na formularzu NIP-2 wraz załącznikiem NIP-D, dotyczącym wspólników spółki. Do zgłoszeń można dołączyć kopie dokumentów potwierdzających informacje objęte zgłoszeniem, w szczególności: umowę spółki, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej poszczególnych wspólników, zaświadczenie o numerze REGON, dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z lokalu, w którym znajduje się siedziba i inne miejsca prowadzonej działalności (np. akt własności, umowa najmu, umowa dzierżawy, umowa użyczenia, zgoda właściciela lokalu na prowadzenie w nim działalności gospodarczej), umowa rachunku bankowego, względnie inny dowód dokumentujący jej zawarcie, umowa z biurem rachunkowym lub inny dokument potwierdzający fakt jej zawarcia (w przypadku powierzenia prowadzenia rachunkowości takiemu podmiotowi). Zgłoszenie składa się do urzędu skarbowego właściwego według miejsca siedziby spółki w przypadku podmiotów korzystających ze zwolnienia z VAT lub do urzędu skarbowego właściwego do opodatkowania VAT w przypadku pozostałych podatników. 6

Podstawowe akty prawne: Ustawa z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007r. nr 68, poz. 450 z późn. zm.); PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNO-PRAWNYCH Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008r. w sprawie sposobu pobierania i zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2008r., nr 234, poz. 1577) Podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007r. nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podlegają między innymi umowy spółki (akty założycielskie) i zmiany tych umów powodujące podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się : w przypadku spółki osobowej siedziba tej spółki, w przypadku spółki kapitałowej rzeczywisty ośrodek zarządzania albo siedziba tej spółki, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego. Obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży przy umowie spółki cywilnej na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki na spółce (art. 4 pkt 9 wym. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Podstawą opodatkowania przy umowie spółki (art. 6 ust.1 pkt 8 wym. ustawy) jest: przy zawarciu umowy wartość wkładów do spółki osobowej albo wartość kapitału zakładowego, przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy, przy dopłatach kwota dopłat, przy pożyczce udzielonej spółce przez wspólnika kwota lub wartość pożyczki, przy oddaniu spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania roczna wartość nieodpłatnego używania, którą przyjmuje się w wysokości 4 % wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego oddanego do nieodpłatnego użytkowania, przy przekształceniu lub łączeniu spółek wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia albo wartość kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia lub połączenia, przy przeniesieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki 7

kapitałowej lub jej siedziby wartość kapitału zakładowego; Stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5 % (art. 7 ust. 1 pkt 9 wym. ustawy). Termin złożenia deklaracji według ustalonego wzoru i zapłaty podatku - 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 10 ust.1 wym. ustawy). Właściwość miejscowa naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę spółki (art. 12 ust.1 pkt 3 wym. ustawy). Określenia użyte w ustawie oznaczają : spółka osobowa spółka: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa lub komandytowo-akcyjna, spółka kapitałowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna lub europejska, siedziba spółki siedziba określona w umowie spółki, rzeczywisty ośrodek zarządzania miejscowość, w której ma siedzibę organ zarządzający spółki kapitałowej, państwo członkowskie państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Za zmianę umowy spółki uważa się : I. przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania, II. przy spółce kapitałowej podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty, III. przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego, IV. przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim: a) rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego, b) siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego. 8

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH Podstawowe akty prawne: Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - zwana dalej updf; Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.) - zwana dalej uzpdf; Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.); Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.); Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz.U. nr 219, poz. 1836 z późn. zm.) Opodatkowanie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych (w oparciu o przepisy updf) stanowi tylko jedną z form opodatkowania. Formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych: Opodatkowanie na zasadach ogólnych Zryczałtowany podatek dochodowy Karta podatkowa wg skali podatkowej wg stawki liniowej O tym, czy podatnik ma prawo wyboru jednej z form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy jest tego prawa pozbawiony, decyduje rodzaj działalności, jaką podatnik zamierza prowadzić. Jeżeli jest uprawniony do skorzystania z możliwości płacenia podatku w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, czy też w formie karty podatkowej, podatnik musi zdecydować czy chce z tego prawa korzystać. Jeżeli nie zadeklaruje wyboru zryczałtowanej formy opodatkowania to płaci podatek dochodowy według zasad ogólnych. 9

Oświadczenie o wyborze formy opodatkowania należy złożyć przed dniem rozpoczęcia działalności (w przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą) lub do dnia 20 stycznia roku podatkowego (w przypadku podatników prowadzących już działalność). Nie złożenie na czas takiego oświadczenia powoduje, iż: podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą opodatkowani będą na zasadach ogólnych według skali podatkowej (od 1 stycznia 2003 roku to właśnie ta forma opodatkowania jest formą podstawową ); pozostali podatnicy opodatkowani są w formie, którą stosowali dotychczas. Oświadczenie o wyborze określonej formy opodatkowania jest dla podatnika wiążące nie może on zrezygnować w ciągu roku z wybranej przez siebie formy opodatkowania (może jednak prawo do wybranej przez siebie formy utracić). Niezależnie od sposobu płacenia podatku dochodowego osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą muszą założyć i prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów. Księgę przychodów i rozchodów zakładamy z dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej. Gdy księgę zakładamy po raz pierwszy, należy w ciągu 20 dni od jej założenia zawiadomić o tym właściwy urząd skarbowy. Szczegółowe zasady prowadzenia w/w księgi zawarte są w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003. Nr 152, poz. 1475 ze zm.). ZASADY OGÓLNE Od 2009r. podatnik może wybrać opodatkowanie według skali progresywnej (18% i 32 %) lub opodatkowanie według tzw. stawki liniowej (19 % ). Opodatkowanie według skali progresywnej Warunki opodatkowania. Jest to podstawowa forma opodatkowania. Przepisy nie zawierają warunków ograniczających możliwość opodatkowania w tej formie co oznacza, że może ją wybrać każda osoba fizyczna, która zdecyduje się na prowadzenie działalności gospodarczej. W 2009 roku podatek będzie opłacany według następującej skali: 10

ponad Podstawa obliczenia podatku w złotych do Podatek wynosi 85.528 18 % minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr 85.528 14.839 zł 02 gr + 32 % nadwyżki ponad 85.528 zł W 2009 roku podatnicy będą rozliczać się według dwóch stawek 18% i 32%. Pierwsza stawka (18%) znajdzie zastosowanie, gdy podstawa obliczenia podatku nie przekroczy kwoty 85.528 zł. Natomiast druga stawka (32%), gdy podstawa opodatkowania będzie wyższa niż 85.528 zł. Obniżeniu ulegnie kwota zmniejszająca podatek, w 2009 r. będzie ona wynosiła 556,02 zł. Nie zmieni się jednak kwota wolna od podatku i tak jak w 2008 roku - również w 2009 roku będzie wynosiła 3.091 zł (po uwzględnieniu zasad zaokrąglania wynikających z art. 63 Ordynacji podatkowej). Podatek dochodowy według skali podatkowej opłacać może każdy podatnik bez względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej oraz formę jej prowadzenia (indywidualnie, w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej). Podstawę opodatkowania stanowi dochód ustalany na podstawie prowadzonych ksiąg podatkowych. Podatnicy zobowiązani są do dokonania rozliczenia rocznego, składając zeznanie podatkowe na druku PIT-36 w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z uwzględnieniem ulg i odliczeń przewidzianych przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do przepisu art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy, przy spełnieniu wymogów określonych przepisami tej ustawy, mogą rozliczyć się wspólnie z małżonkiem lub na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci. Zgodnie z art. 45c ustawy, podatnicy za pośrednictwem organu podatkowego mogą przekazać wskazanej w zeznaniu organizacji pożytku publicznego kwotę nieprzekraczającą 1% podatku należnego wynikającego z tego zeznania. Opodatkowanie według stawki liniowej 19 %. Podatnik ma możliwość opodatkowania dochodów osiągniętych z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PDOF, a więc podatkiem liniowym. Podatek liniowy w 2009 roku będzie wynosił tak jak w 2008 roku 19%. Podatek w stałej wysokości mogą opłacać podatnicy prowadzący działalność gospodarczą samodzielnie lub w formie spółek niemających osobowości prawnej. Przy opodatkowaniu w formie podatku liniowego podstawą opodatkowania jest dochód ustalony na podstawie danych wynikających z prowadzonych ksiąg podatkowych. 11

Na podstawie art. 45c ustawy, podatnicy za pośrednictwem organu podatkowego mogą przekazać wskazanej w zeznaniu organizacji pożytku publicznego kwotę nieprzekraczającą 1% podatku należnego wynikającego z tego zeznania. Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy, o wyborze tego sposobu płacenia podatku, podatnik zobowiązany jest powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia, a jeżeli rozpoczyna działalność w ciągu roku do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Dokonany wybór dotyczy również lat następnych, chyba, że w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zostanie złożone oświadczenie o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub oświadczenie o zastosowanie formy opodatkowania określonej w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Uwaga: ta forma płacenia podatku dotyczyć będzie wszystkich prowadzonych przez podatnika rodzajów działalności (zarówno prowadzonej samodzielnie jak i w spółce niemającej osobowości prawnej); nie można skorzystać z tego sposobu płacenia podatku wówczas, gdy wykonuje się usługi na rzecz pracodawcy, u którego podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników był zatrudniony w poprzednim lub bieżącym roku podatkowym albo też nadal jest u niego zatrudniony odpowiadające czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy (art. 9a ust 3 updf). Uwaga! Jeżeli podatnik zdecyduje się na tzw. podatek liniowy, utraci prawa do: wspólnego opodatkowania z małżonkiem; preferencyjnego opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci; korzystania z innych ulg i zwolnień, w tym również z prawa do kontynuacji odliczeń (prawa nabyte). Płatność podatku Podatnik ma do dyspozycji: 3 warianty płacenia zaliczek na podatek: miesięczna forma płacenia zaliczek; kwartalna forma płacenia zaliczek; uproszczona forma płacenia zaliczek. Zasady opłacania zaliczek co miesiąc określają przepisy art. 44 ust 1, 2 i 3, 6 updf. Stosownie do ich treści podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Wysokość zaliczek za miesiące od stycznia do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób: 12

obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku (w 2009 3.091 zł); zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od uzyskanego dochodu według zasad określonych w art. 26, 27, 27 B updf; zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające. Z kwartalnej formy płacenia zaliczek mogą korzystać, stosownie do przepisów art. 44 ust 3g i nast. updf mali podatnicy tj. podatnicy, których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej. Obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od kwartału, w którym dochody przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku. Zaliczki kwartalne za okres od pierwszego do trzeciego kwartału roku podatkowego podatnicy uiszczają w terminie do dnia 20 każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczka za ostatni kwartał jest uiszczana w wysokości zaliczki za kwartał poprzedni, w terminie do dnia 20 grudnia. Mali podatnicy, którzy wybrali kwartalny sposób wpłacania zaliczek, są obowiązani do dnia 20 lutego roku podatkowego zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tego sposobu wpłacania zaliczek. Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego, składają zawiadomienie w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Zawiadomienie dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek. Zgodnie z art. 44 ust. 6b updf, podatnicy uzyskujący dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 kwoty obliczonej przy zastosowaniu skali podatkowej, określonej w art. 27 ustawy, od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej wykazanego w zeznaniu rocznym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty), złożonym: 1. w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy, albo 2. w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata jeżeli w zeznaniu, o którym mowa w pkt 1, podatnicy nie wykazali dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej albo wykazali dochód w wysokości nieprzekraczającej kwoty nie powodującej obowiązku zapłaty podatku wynikającej z pierwszego przedziału skali podatkowej o której mowa w art. 27 ust. 1; jeżeli również w tym zeznaniu podatnicy nie wykazali dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej albo wykazali dochód z tego źródła w wysokości nieprzekraczającej kwoty nie powodującej obowiązku zapłaty 13

podatku wynikającej z pierwszego przedziału skali podatkowej o której mowa w art. 27 ust. 1, nie są możliwe wpłaty zaliczek w uproszczonej formie. Obowiązki podatników, którzy zdecydowali się na uproszczoną formę wpłacania zaliczek określa art. 44 ust 6c updf. Przepis ten stanowi, że podatnicy ci są obowiązani: 1. do dnia 20 lutego roku podatkowego, w którym po raz pierwszy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy; 2. stosować uproszczoną formę wpłacania zaliczek przez cały rok podatkowy; 3. wpłacać zaliczki w terminach określonych w ust 6; W art. 44 ust 6d updf ustawodawca przewiduje domniemanie ciągłości korzystania z uproszczonej formy wpłacania zaliczek. W myśl tego przepisu zawiadomienie, o którym mowa w punkcie 1, dotyczy również lat następnych, chyba, że podatnik w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek. Z kolei w art. 44 ust 6e updf ustawodawca postanowił, że możliwość skorzystania z uproszczonej formy płatności zaliczek nie dotyczy podatników, którzy po raz pierwszy podjęli działalność w roku podatkowym albo w roku poprzedzającym rok podatkowy. Po zakończeniu roku podatkowego w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego podatnicy obowiązani są do złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym i wpłacenia różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą zapłaconych za dany rok zaliczek. Zasady opodatkowania skalą podatkową i podatkiem liniowym. Stawka podatku Powstanie obowiązku opłacania zaliczek Ulgi i odliczenia od dochodu i od podatku Sposób płacenia zaliczek Skala podatkowa 18%, 32% w zależności od wysokości dochodu osiągniętego od początku roku od miesiąca, w którym uzyskane dochody przekroczą kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku (w 2009 r. kwota wolna od podatku, po uwzględnieniu zasad zaokrąglania wynikających z art. 63 Ordynacji podatkowej, wynosi 3.091 zł) można dokonywać odliczeń od dochodu i od podatku w ramach przysługujących ulg podatkowych Podatek liniowy 19% bez względu na wysokość osiągniętego dochodu od miesiąca, w którym osiągnięto dochód brak prawa do stosowania odliczeń od dochodu i od podatku, wyjątkiem są składki na ubezpieczenia społeczne, składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz straty z lat ubiegłych, podatnik ma także prawo przekazać 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego 14

miesięczny, miesięczny, kwartalny (mali podatnicy i podatnicy rozpoczynający działalność), kwartalny (mali podatnicy i podatnicy rozpoczynający działalność), uproszczony, uproszczony, Termin opłacania zaliczek Prawo do preferencyjnego rozliczenia rocznego Zeznanie roczne do dnia 20 każdego miesiąca następującego po miesiącu (kwartale), za który wpłacana jest zaliczka; zaliczka za grudzień (czwarty kwartał) jest uiszczana w wysokości zaliczki należnej za listopad (trzeci kwartał) w terminie do dnia 20 grudnia możliwość łącznego opodatkowania z małżonkiem oraz w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci obowiązek złożenia zeznania rocznego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym na druku PIT-36 do dnia 20 każdego miesiąca następującego po miesiącu (kwartale), za który wpłacana jest zaliczka; zaliczka za grudzień (czwarty kwartał) jest uiszczana w wysokości zaliczki należnej za listopad (trzeci kwartał) w terminie do dnia 20 grudnia brak prawa do preferencyjnego rozliczenia rocznego obowiązek złożenia zeznania rocznego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym na druku PIT-36L RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych stanowi uproszczoną formę opłacania podatku dochodowego. Uproszczenie to polega na tym, że podatek oblicza się od przychodów bez uwzględnienia kosztów uzyskanych przychodów. Tym samym brak jest obowiązku ewidencjonowania operacji gospodarczych tych kosztów. Warunki opodatkowania Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych oraz w formie spółki jawnej osób fizycznych. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w 2009 roku mogą opłacać podatnicy, jeśli w 2008 roku uzyskali przychody z działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 150.000 euro (506.625 zł) a w przypadku działalności prowadzonej w formie spółki, jeśli suma przychodów wspólników spółki z tej działalności w 2008r. nie przekroczyła kwoty 150.000 euro. Chcąc skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych należy złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania pisemne oświadczenie 15

o wyborze tej formy opodatkowania. Należy to uczynić w terminie do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie to będzie ważne również w latach następnych, chyba że podatnik zgłosi likwidację działalności gospodarczej lub postanowi zmienić formę opodatkowania i w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego poinformuje o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Uwaga! Niektóre rodzaje działalności gospodarczej wykluczają możliwość korzystania z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych art. 8 uzpdf: Zalicza się do nich m. in.: prowadzenie aptek; udzielanie pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów); handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych; świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie; wykonywanie większości wolnych zawodów (innych niż wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o ryczałcie; wytwarzanie wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii) Podstawa opodatkowania Podstawę opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stanowi przychód pomniejszony o przysługujące odliczenia, tj. stratę, o której mowa w art. 9 ust. 3 i 3a updf oraz wydatki określone w art. 26 ust. 1 tej ustawy, jeżeli nie zostały odliczone od dochodu lub nie są zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wysokość podatku Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych są zróżnicowane w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej i mogą odpowiednio wynosić: 3 %, 5,5 %, 8,5 %, 17 %, 20 % przychodu Wysokość ryczałtu reguluje art. 12 uzpdf. Obowiązki podatnika 16

Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania obowiązani są posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów oraz prowadzić ewidencję przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję wyposażenia, a także wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Podatnicy są zobowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień w terminie złożenia zeznania. Podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 000 euro mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego w terminie złożenia zeznania. O dokonaniu wyboru tej formy opłacania ryczałtu podatnik zobowiązany jest zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Podatnicy zobowiązani są złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie roczne o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku. Uwaga! Decydując się na tę formę opodatkowania podatnik nie może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci art. 6 ust. 8 updf; Przychodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z przychodami z innych źródeł, podlegających opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 17

KARTA PODATKOWA W przypadku karty podatkowej istotny jest nie tylko termin złożenia zawiadomienia, ale i jego forma oraz akceptacja ze strony urzędu skarbowego wyrażona w drodze decyzji. W rezultacie zawiadomienie o wyborze karty podatkowej jako formy opodatkowania podatkiem dochodowym jest jedynie wnioskiem podatnika o zastosowanie wobec niego tej formy opodatkowania, przy czym musi on być złożony na druku oznaczonym symbolem PIT-16. Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej za dany rok podatkowy, podatnik składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników. Po rozpatrzeniu wniosku naczelnik właściwego urzędu skarbowego wyda decyzję, w której ustali wysokość podatku dochodowego określając jego miesięczną stawkę. W terminie 14 dni od dnia doręczenia tej decyzji, podatnik może zrzec się opodatkowania w tej formie. 18

Rodzaje działalności uprawniające do opodatkowania kartą podatkową Usługowa lub wytwórczo- usługowa, określona w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy o ryczałcie, w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy przy zatrudnieniu nieprzekraczającym stanu określonego w tabeli Usługowa w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 % - w warunkach określonych w części II tabeli; Usługowa w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi w warunkach określonych w części III tabeli, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem; Gastronomiczna jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 % - w warunkach określonych w części IV tabeli; W zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu w warunkach określonych w części V tabeli; W zakresie usług rozrywkowych w warunkach określonych w części VI tabeli; W zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach, jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 % - w warunkach określonych w części VII tabeli; W wolnych zawodach, polegająca na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego w warunkach określonych w części VIII tabeli; W wolnych zawodach, polegająca na świadczeniu przez lekarzy weterynarii usług weterynaryjnych, w tym również sprzedaż preparatów weterynaryjnych wymienionych w pozycjach: 24.42.13-60, 24.42.21-65, 24.42.21-69, 24.42.23-40 ex oraz 24.41.51-90.19 PKWiU, w związku ze świadczonymi usługami w warunkach określonych w części IX tabeli; W zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi w warunkach określonych w części X tabeli; W zakresie usług edukacyjnych, polegająca na udzielaniu lekcji na godziny w warunkach określonych w części XI tabeli. Usługi osób fizycznych, o których mowa w art. 23 ust. 1a ustawy o ryczałcie w warunkach określonych w części XII tabeli Wysokość podatku Stawki karty podatkowej określane są kwotowo. Ich wysokość uzależniona jest między innymi od: rodzaju i zakresu prowadzenia działalności; liczby zatrudnionych pracowników; 19

liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza. Obowiązki podatnika obowiązek informowania naczelnika urzędu skarbowego o zmianach, jakie zaistniały w informacjach podanych w pierwotnym wniosku (w formie pisemnej w terminie 7 dni od powstania okoliczności powodujących zmiany); obowiązek dokonywania wpłat podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego co miesiąc do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień do 28 grudnia roku podatkowego w wysokości ustalonej w decyzji organu podatkowego. Podatek ulega obniżeniu o zapłaconą kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Obowiązek złożenia w urzędzie skarbowym, po upływie roku podatkowego, w terminie do dnia 31 stycznia deklaracji o wysokości zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej, w poszczególnych miesiącach, składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (PIT-16A). Uwaga! Wybierając jako formę opodatkowania kartę podatkową należy pamiętać, że nie można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. 20

PORÓWNANIE FORM OPODATKOWANIA wyróżnik karta podatkowa ryczałt ewidencjonowany zasady ogólne wg skali progresywnej wg stawki liniowej Podstawa opodatkowania Wysokość podatku Kwota wolna od podatku Częstotliwość oraz terminy płatności Możliwość odliczania od podatku składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne Możliwość korzystania z ulg podatkowych polegających na odliczeniu poniesionych wydatków bądź od dochodu (przychodu), bądź od podatku Nie ustala się Stawki podatku ustalane są kwotowo w decyzji naczelnika urzędu skarbowego w ustawowych granicach Przychód m.in. pomniejszony o składki zapłacone bezpośrednio na ubezpieczenie społeczne Stawki podatku w zależności od rodzaju prowadzonej działalności: 3 %, 5,5 %, 8,5 %, 17 % i 20 % przychodu Dochód m.in. pomniejszony o składki zapłacone bezpośrednio na ubezpieczenie społeczne. Według obowiązującej w danym roku podatkowym progresywnej skali: 18 % i 32 % brak brak 3088, 68 brak Co miesiąc - do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień w terminie do dnia 28 grudnia) Co miesiąc do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień w terminie złożenia zeznania rocznego lub co kwartał do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału za który ryczałt ma być opłacony. Co miesiąc do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, za grudzień w terminie płatności zaliczki za listopad lub co kwartał do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który wpłacana jest zaliczka, za ostatni kwartał w terminie złożenia zeznania tak tak tak tak brak ograniczona pełna brak Dochód m.in. pomniejszony o składki zapłacone bezpośrednio na ubezpieczenie społeczne. 19 % podstawy opodatkowania Co miesiąc do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, za grudzień w terminie płatności zaliczki za listopad lub co kwartał do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który wpłacana jest zaliczka, a za ostatni kwartał roku w terminie do 20 grudnia 21

PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG Podstawowe akty prawne: Ustawa z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwana dalej uptu Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2008 nr 212 poz. 1337) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług ( Dz.U. z 2008 nr 212, poz. 1336) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (Dz.U. z 2008 nr 228 poz. 1509) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2008 nr 228 poz. 1510) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz.U.z 2008 nr 212, poz. 1338 Kiedy stajesz się podatnikiem VAT? Podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w ciągu roku podatkowego, co do zasady są zwolnieni od tego podatku. Zwolnienie to nie dotyczy specyficznych rodzajów działalności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Obowiązek opodatkowania podatkiem VAT powstaje w chwili, kiedy obroty Twojej działalności w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej przekroczą 50 000 zł. w skali roku (np.: jeżeli rozpocząłeś działalność 1 lipca, to stajesz się podatnikiem podatku VAT, jeśli Twoje obroty do końca roku przekroczą 25.205 zł ( w roku przestępnym 25 137zł.). Najpóźniej dzień przed przekroczeniem w/w obrotów powinieneś dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w tym podatku (formularz VAT-R). Do wartości sprzedaży opodatkowanej, do momentu przekroczenia której podatnicy są zwolnieni od VAT, nie wlicza się kwoty VAT oraz nie wlicza się dostaw towarów i świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Ze zwolnienia od podatku VAT możesz sam zrezygnować, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o tej rezygnacji, przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT lub jeśli wykonałeś pierwszą czynność w przypadku rozpoczęcia działalność gospodarczą 22

w trakcie roku podatkowego. Zastanów się jednak dobrze, zanim zrezygnujesz z tego zwolnienia, gdyż powrót do niego będzie mógł nastąpić dopiero po upływie roku, licząc od końca jednego roku, w którym zrezygnowałeś ze zwolnienia. Korzystając ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT zobowiązany jesteś jedynie do prowadzenia dziennej ewidencji sprzedaży rejestrowanej za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Rejestracja podatników VAT: Rejestracji dla celów podatku VAT dokonasz składając formularz VAT-R (zgłoszenie rejestracyjne) właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. W związku z rejestracją VAT będziesz musiał uiścić 170zł opłaty skarbowej, którą należy wpłacić na rachunek bankowy urzędu gminy/miasta. Podatnicy, którzy złożą zgłoszenie rejestracyjne, będą zarejestrowani przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT, z tym że podatnicy dokonujący sprzedaży opodatkowanej będą zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, a pozostali jako podatnicy VAT zwolnieni. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy dokonujący lub zamierzający dokonywać transakcji z podmiotami z państw będących członkami Unii Europejskiej są obowiązani do zarejestrowania się dla potrzeb handlu wewnątrzwspólnotowego. Rejestracji tej dokonuje się na podstawie zgłoszenia rejestracyjnego/aktualizacyjnego VAT-R, na załączniku do tego zgłoszenia oznaczonym symbolem VAT-R/UE. Podatnicy, którzy otrzymają potwierdzenie o zarejestrowaniu ich jako podatników VAT-UE są obowiązani w transakcjach wewnątrzwspólnotowych posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej (NIP) poprzedzonym kodem PL : Obowiązki podatnika VAT: Do głównych obowiązków podatników rozliczających podatek VAT na zasadach ogólnych należy zaliczyć: dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego (VAT-R), prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów, zawierającej wszystkie dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, wystawianie faktur VAT, terminowe składanie deklaracji podatkowych dla podatku VAT, terminowe wpłacanie podatku do urzędu skarbowego. Deklaracje dla podatku od towarów i usług (formularze VAT-7) składa się we właściwym urzędzie skarbowym za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który składana jest deklaracja. W tym terminie należy również dokonać wpłaty podatku na rachunek urzędu skarbowego. 23

Możesz również rozliczać podatek za okresy kwartalne, składając deklaracje do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który składana jest deklaracja (formularze VAT-7K lub VAT-7D). Wówczas jednak będziesz musiał dokonywać wpłaty zaliczek na poczet podatku za pierwsze dwa miesiące kwartału w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym z kolejnych miesięcy, za które składana jest zaliczka. Możesz także wpłacać zaliczki w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc: w przypadku, gdy w poprzednim kwartale zobowiązanie podatkowe było zerowe w pozostałych przypadkach, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego. Ułatwienia w tym zakresie przewidziane są dla tzw. małych podatników (obrót roczny nie wyższy niż równowartość 1.200.000 euro) - którzy mogą rozliczać się z podatku VAT za okresy kwartalne bez konieczności wpłacania comiesięcznych zaliczek na podatek. O ile spełniasz wymogi przewidziane w uptu dla małego podatnika, będziesz miał możliwość - pod warunkiem zawiadomienia o tym naczelnika urzędu skarbowego wyboru następujących udogodnień: I. składania deklaracji podatkowych dla podatku VAT za okresy kwartalne i kwartalnego rozliczania tego podatku w miejsce miesięcznego, II. rozliczania podatku VAT metodą kasową, tj. po uregulowaniu przez kontrahentów całości lub części należności z tytułu sprzedaży towarów i usług, nie później niż 90 dnia licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (wybór tej metody wiąże się z obowiązkiem rozliczeń kwartalnych). Jeżeli zdecydujesz się na składanie deklaracji za okresy kwartalne, musisz pisemnie powiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej w terminie do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa. Natomiast jeżeli rozpoczynasz w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu to zawiadomienie powinno nastąpić w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało rozpoczęte wykonywanie tych czynności. Z kwartalnego rozliczania podatku VAT możesz zrezygnować i powrócić do miesięcznego trybu składania deklaracji VAT, ale dopiero po upływie czterech kwartałów (12 miesięcy), w których rozliczałeś się za okresy kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego. Pytanie 1 Czy do limitu obrotów - 50 000zł. - zwalniających od podatku od towarów i usług wliczamy czynności zwolnione oraz sprzedaż środków trwałych? Do limitu zwolnienia od podatku od towarów i usług wliczamy tylko obroty ze sprzedaży opodatkowanej. W związku z tym, że limit nie obejmuje czynności zwolnionych z podatku. Do limitu nie wlicza się również obrotu ze sprzedaży towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. 24

Pytanie 2 Czy do limitu zwolnienia od podatku od towarów i usług wlicza się czynności nie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które nie podlegają opodatkowaniu ze względu na fakt, że miejscem świadczenia tych usług zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług jest terytorium innego państwa członkowskiego? Tego rodzaju czynności nie podlegających opodatkowaniu nie wliczamy do limitu zwolnienia od podatku od towarów i usług. Pytanie 3 Czy do limitu zwolnienia od podatku VAT podatnik prowadzący działalność gospodarczą oraz działalność rolniczą wlicza wartość sprzedanych produktów rolnych? Ustawa o podatku od towarów i usług stanowi, że do limitu zwolnienia od podatku VAT nie wlicza się sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej przez rolnika działalności rolniczej. Pytanie 4 Czy wszyscy podatnicy mogą korzystać ze zwolnień? Istnieje pewna grupa podatników, którzy z tego zwolnienia nie mogą korzystać. Są to podatnicy: V. dokonujący dostaw: 1. niektórych wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali (złom), 2. niektórych wyrobów akcyzowych, 3. nowych środków transportu, 4. terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę. VI. świadczący usługi: 1. prawnicze - świadczone przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych, 2. w zakresie doradztwa - z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, 3. jubilerskie. VII.niemający siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju. Oznacza to, że ww. podatnicy muszą zarejestrować się - jako czynni podatnicy podatku VAT" przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Pytanie 5 Sprzedaję wyroby akcyzowe: alkohol, piwo oraz samochody osobowe przed pierwszą rejestracją. 25

Czy mogę skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT? Niestety, podatnicy dokonujący dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z pewnymi wyjątkami, nie mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług. Dlatego też podatnik, który sprzedaje alkohol i piwo nie może korzystać ze zwolnienia od tego podatku. Uwaga! Zwolnień podmiotowych nie stosuje się również do czynności: importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla których podatnikiem jest ich nabywca. Oznacza to, że podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego, w przypadku wykonania ww. czynności będzie miał obowiązek odprowadzenia podatku VAT należnego jedynie w zakresie tych czynności nie tracąc statusu podatnika zwolnionego. Przedsiębiorca, który chce od początku prowadzenia działalności być podatnikiem podatku od towarów i usług, może zrezygnować z przysługującego mu prawa do zwolnienia podmiotowego. Warunkiem, uzyskania statusu czynnego podatnika podatku od towarów i usług" jest zawiadomienie o tym fakcie naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Podatnik dokonuje rejestracji składając druk VAT-R. I tak: podatnik, który utracił zwolnienie podmiotowe - dokonuje rejestracji najpóźniej z momentem utraty tego zwolnienia, podatnik, który nie ma prawa korzystać ze zwolnienia podmiotowego lub chce ze zwolnienia podmiotowego zrezygnować z momentem rozpoczęcia działalności -ma obowiązek dokonać rejestracji przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Pytanie 6 Rozpocząłem działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego i dokonałem już pierwszej sprzedaży. Czy mogę jeszcze w 2009 r. zrezygnować z przysługującego zwolnienia od podatku od towarów i usług? Tak. Podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności w ciągu roku mogą zrezygnować ze zwolnienia od podatku VAT, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu. Uwaga! Organem skarbowym właściwym dla potrzeb podatku VAT jest - w przypadku osób fizycznych - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli czynności te wykonywane są na terenie działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. Jak już zostało napisane wyżej, podatnicy zwolnieni podmiotowo od podatku VAT tracą prawo do tego 26

zwolnienia w momencie przekroczenia limitu obrotu ze sprzedaży opodatkowanej - 50 000zł. Należy jednak pamiętać, że w stosunku do podatników rozpoczynających działalność w ciągu roku 2009, kwota uprawniająca do zwolnienia musi być wyliczona w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej: 50 000 : 365 x ilość dni od rozpoczęcia działalności do końca pierwszego roku podatkowego Przykład : Podatnik rozpoczyna wykonywanie działalności gospodarczej dnia 1 lipca 2009 r. Limitem dla zwolnienia od podatku VAT jest dla podatnika kwota 25.205 zł. Oznacza to, iż podatnik utraci prawo do zwolnienia podmiotowego w momencie przekroczenia kwoty 25.205 zł. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegać będzie nadwyżka ponad tę kwotę. Kwota uprawniająca do zwolnienia dla w/w podatnika wynika z następującego działania: 50 000 zł: 365 x 184 gdzie: 365 - liczba dni w roku 2009 184 - liczba dni wykonywania czynności od 1 lipca do końca roku. Zwolnień tych nie stosuje się do podatników: I. zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni", II. wykonujących czynności, które nie dają prawa podatnikowi do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, III. którzy zrezygnowali z prawa do zwolnień podmiotowych lub utracili to prawo w latach poprzednich i od daty tych zdarzeń nie upłynął jeden rok. Złożenie formularza rejestracyjnego powoduje, że podatnik może korzystać z praw i obowiązków podatnika podatku VAT. Prawem zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT" jest prawo do odliczania podatku naliczonego. Natomiast obowiązkiem jest opodatkowywanie sprzedaży i terminowe składanie deklaracji. W deklaracji VAT-7 rozlicza się podatek VAT od dostaw oraz nabyć towarów i usług za okresy miesięczne, a w deklaracjach VAT-7K lub VAT-7D za okresy kwartalne. Podatnik podatku VAT ma obowiązek w terminie składania deklaracji uregulować również powstałe u niego zobowiązanie w podatku od towarów i usług. Podstawowymi i niezbędnymi ewidencjami, które trzeba prowadzić będąc podatnikiem podatku VAT są: ewidencja nabyć i ewidencja dostaw. Do prowadzenia bieżącej ewidencji dostaw (za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym) zobowiązani są również podatnicy korzystający ze zwolnienia podmiotowego. Ma to na celu kontrolę obrotów, jakie uzyskuje przedsiębiorca. 27

Pytanie 7 Chcę skorzystać ponownie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Mam wątpliwości, czy do wartości sprzedaży 50 000zł wlicza się kwotę podatku? Zgodnie z art.113 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Przyjmuje się wartość sprzedaży netto. Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą i stają się podatnikami podatku VAT powinni pamiętać, że ustawa o podatku od towarów i usług daje pewnym grupom podatników możliwość skorzystania ze szczególnych procedur, np.: opodatkowanie w formie ryczałtu usług przewozu osób taksówkami osobowymi, opodatkowanie marżą usług turystycznych oraz dostawy niektórych towarów, szczególne procedury dotyczące rolników ryczałtowych, itd. Uwaga! Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność tylko w zakresie czynności zwolnionych od podatku VAT (zwolnienie przedmiotowe) oraz zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 (zwolnienie podmiotowe) nie mają obowiązku rejestrowania się jako podatnicy podatku VAT. Mogą jednak dokonać zgłoszenia rejestracyjnego i wówczas naczelnik urzędu skarbowego rejestruje takiego podatnika jako podatnika VAT zwolnionego. 28