RYZYKA PRAWNE WYKONAWCÓW ZAGRANICZNYCH ŚWIADCZĄCYCH USŁUGI BUDOWLANE W POLSCE Warszawa, 24 września 2013 r. Warszawa, 24 września 2013 r. Zastosowanie umów FIDIC w inwestycjach budowlanych w Polsce Prof. dr hab. Przemysław Drapała Warszawa, 24 września 2013 r. 1 JARA & PARTNERS Sp.k. Niezależna polska kancelaria utworzona w 2005 r. przez adwokatów i radców prawnych działających uprzednio jako partnerzy i senior associates w renomowanych międzynarodowych kancelariach, Zespół tworzy obecnie 18 adwokatów, radców prawnych i doradców podatkowych Specjalizujemy się w kompleksowym doradztwie we wszystkich głównych dziedzinach prawa gospodarczego na rzecz dużych i średnich przedsiębiorstw polskich i zagranicznych (w tym w szczególności z państw niemieckojęzycznych) Doradztwo prawne świadczymy jest w języku polskim, niemieckim i angielskim 2 1
JARA & PARTNERS Sp.k. Doradztwo prawne w związku z realizacją inwestycji budowlanych oraz w zakresie sporów sądowych i arbitrażowych dla m.in. Grupy Bilfinger (Bilfinger Infrastructure S.A., Babcock Power Services, Babcock Noell, Bilfinger Power Systems, Babcock Borsing Steinmüller, Bilfinger MCE Berlin) Grupy Tengelmann (TREI Real Estate Poland Sp. z o.o., Tengelamnn Warenhandelsgesellschaft KG) Grupy Alpine Bau (Alpine Construction Polska, Alpine Bau Deutschland, Alpine Bau GmbH) Eiffage Budownictwo Mitex S.A. WTE Wassertechnik GmbH 3 Wzorzec umowy FIDIC Twórcą tego wzorca jest Międzynarodowa Federacja Inżynierów Konsultantów (ang. International Federation of Consulting Engineers, niem. Internationale Vereinigung der Beratender Ingenieure), organizacja założona w 1913 r., skupiająca ponad 60 stowarzyszeń inżynierów ze wszystkich kontynentów w tym z Polski (SIDIR) Warunki Kontraktowe dla Budowy dla robót inżynieryjno-budowlanych projektowanych przez Zamawiającego z 1999 r. (Conditions of Contract for Construction)- tzw. czerwona książka FIDIC Warunki Kontraktowe dla Urządzeń oraz Projektowania i Budowy, przeznaczone dla robót budowlanych i inżynieryjnych oraz dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych projektowanych przez Wykonawcę z 1999 r. (Conditions of Contract for Plant and Design Build) tzw. żółta książka FIDIC 4 2
Wzorzec umowy FIDIC Warunki Kontraktowe na Realizację EPC/pod klucz z 1999 r. (Conditions of Contract for EPC /Turnkey Projects) Krótka Forma Kontraktu z 1999 r. (The Short Form of Contract) The FIDIC Design, Build and Operate Form z 2008 r. Warunki do umów podwykonawstwa robót budowlanych (Conditions of Subcontract for Construction - for building and engineering works designed by the Employer) z 2011 r. 5 Struktura umowy opartej na wzorcu FIDIC 1. Akt umowy 2. Ogólne Warunki Kontraktu (FIDIC) 3. Szczególne Warunki Kontraktu (modyfikacja Warunków Ogólnych) 4. Oferta wraz załącznikiem 5. SIWZ, Dokumentacja Projektowa 6. Umowa konsorcjum 6 3
Klauzula 1.7 Żadna ze stron nie sceduje całości ani żadnej części Kontraktu ani żadnych korzyści z Kontraktu ani zysku z niego z wyjątkiem: a) każda ze Stron może scedować całość lub każdą część Kontraktu za uprzednią zgodą drugiej strony udzieloną według wyłącznego uznania tej Strony oraz b) każda Strona może scedować swoje prawa do płatności należnych lub mających stać się należne z tytułu Kontraktu jako zabezpieczenie na rzecz banku lub innej instytucji finansowej. 7 Klauzula 2.3 Zamawiający będzie odpowiedzialny za zapewnienie, że Personel Zamawiającego (a zatem także Inżynier) będzie współdziałał z Wykonawcą. Postanowienie to koreluje z obowiązkiem współdziałania wynikającym z k.c. (art. 640 k.c., art. 354 2 k.c.) Klauzula 3.5 [Ustalenia Inżyniera] obowiązek dokonywania przez Inżyniera Kontraktu uzgodnień i ustaleń danej sprawy ze stronami w celu osiągnięcia porozumienia. Jeżeli porozumienie nie zostanie osiągnięte, to Inżynier dokona obiektywnych ustaleń zgodnie z Kontraktem, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności. Inżynier powiadomi obie Strony o każdym ustaleniu wraz z uzasadnieniem 8 4
Klauzula 8.7 Jeżeli Wykonawca nie wypełni wymagań klauzuli 8.2 [Czas na ukończenie] to będzie on zobowiązany do zapłacenia Zamawiającemu za to uchybienie kary na mocy klauzuli 2.5 [Roszczenia Zamawiającego]. Kara taka będzie równa kwocie ustalonej w załączniku do Oferty i będzie płacona za każdy dzień opóźnienia ( ). Łączna kwota kary należnej na mocy niniejszej klauzuli nie może jednak przekroczyć maksymalnej kwoty kary za zwłokę, jeśli taka jest ustalona w Załączniku do Oferty. Wymienione kary za zwłokę będę jedynymi karami należnymi od Wykonawcy za takie uchybienie poza przypadkami wypowiedzenia na mocy klauzuli 15.2 [Rozwiązanie przez Zmawiającego] ( ) Zakaz kumulowania przez Zamawiającego kary umownej za opóźnienie i kary za odstąpienie (uchwała Sądu Najwyższego z 18 lipca 2012 r., III CZP 39/12) 9 Klauzula 3.3 Przed wydaniem Świadectwa Przejęcia dla Robót Inżynier Kontraktu może skierować do Wykonawcy polecenie Zmiany lub żądanie, aby Wykonawca przedłożył ofertę na Zmianę. Klauzula 13.1 Wykonawca wykona i będzie związany każdą Zmianą z wyjątkiem przypadku, kiedy Wykonawca niezwłocznie powiadomi Inżyniera, że nie może w danym czasie uzyskać Dostaw, potrzebnych do wykonania Zmiany. Po otrzymaniu takiego powiadomienia Inżynier odwoła, potwierdzi lub zmieni swoje polecenie. Klauzula 13.3 Jeżeli Inżynier nie poleci ani nie zatwierdzi inaczej zgodnie z niniejszą klauzulą, to każda Zmiana winna być wyceniona zgodnie z rozdziałem 12 [Obmiary i wycena]. 10 5
Klauzula 20.1 Jeżeli Wykonawca uważa się za uprawnionego do przedłużenia Czasu na Ukończenie lub też do dodatkowej zapłaty na mocy jakiejkolwiek klauzuli niniejszych Warunków lub na innej podstawie związanej z Kontraktem to winien on powiadomić o tym Inżyniera, opisując wydarzenie lub okoliczności dające podstawę do takiego roszczenia. Powiadomienie powinno być przedstawione tak szybko, jak tylko jest to wykonalne i nie później niż w ciągu 28 dni od dnia, w którym Wykonawca dowiedział się lub powinien się dowiedzieć o danym zdarzeniu lub okoliczności. Jeżeli Wykonawca nie zgłosi roszczenia w terminie 28 dni do Czas na Ukończenie nie będzie przedłużony, Wykonawca nie będzie uprawniony do dodatkowej zapłaty, a Zamawiający będzie zwolniony z wszelkiej odpowiedzialności z tytułu roszczenia. ( ) 11 Dziękuję za uwagę! 12 6
KONTAKT JARA & PARTNERS Sp.k. North Gate Tower ul. Bonifraterska 17 00-203 Warszawa Tel.: (+48 22) 246 00 30 Fax: (+48 22) 246 00 31 E-Mail: office@jara-law.pl Prof. dr. hab. Przemysław Drapała, radca prawny, Partner przemyslaw.drapala@jara-law.pl 13 7