Na czym polega timesharing? MSZ CIE, Warszawa, 15 czerwca 2011 r. w ramach "Programu działań Wspólnoty w dziedzinie polityki konsumenckiej na lata 2007-2013" 1
Spis treści 1. Podstawa prawna 2. Który akt obowiązuje? 3. Definicja timesharingu 4. Timeshare w liczbach 5. Potrzeba zmian 6. Statystyki 7. Najczęstsze pułapki 8. Typowy schemat działania oszustów 9. Agresywny marketing 10. Oszukańcza odsprzedaż 11. Prognozowane zmiany 2
Podstawa prawna Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/122/WE z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o długoterminowe produkty wakacyjne, umów odsprzedaży oraz wymiany Dz.U. L 33 z 3.2.2009, str. 10 30 Dyrektywa 94/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 1994 r. w sprawie ochrony nabywców w odniesieniu do niektórych aspektów umów odnoszących się do nabywania praw do korzystania z nieruchomości w oznaczonym czasie Dz.U. L 280 z 29.10.1994, str. 83 87 (uchylona dyrektywą 2008/122/WE) 3
Podstawa prawna Założenia do projektu Ustawy o Timeshare*, stanowiącej implementację Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 stycznia 2009r. (Dz. U. L 33 z 3.2.2009, s. 10) w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o długoterminowe produkty wakacyjne, umów odsprzedaży oraz wymiany Ustawa z dnia 13 lipca 2000 r. o ochronie nabywców prawa korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku oraz o zmianie ustaw Kodeks cywilny, Kodeks wykroczeń i ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. Nr 74, poz. 855 z późn. zm.). *Ustawa o Timeshare aktualnie jest w trakcie procesu legislacyjnego 4
Który akt obowiązuje? Brak implementacji Dyrektywy 2008/122/WE w terminie tj. do 23 lutego 2011r. ; Niedopuszczalna wykładnia contra legem; Konieczność dokonywania pro-wspólnotowej wykładni prawa krajowego, w świetle litery i celów Dyrektywy 2008/122/WE; Komisja może wszcząć postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom Państwa Członkowskiego na podstawie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. 5
Definicja timesharingu "umowa timeshare" oznacza umowę zawartą na ponad rok, na podstawie której konsument odpłatnie nabywa prawo do korzystania z co najmniej jednego noclegowego miejsca zakwaterowania przez ponad jeden okres korzystania*; *def. Zawarta w Dyrektywie 2008/122/WE Ustawa z 2000 r. dotyczy umów zawartych co najmniej na trzy lata, na podstawie których nabywca uzyskuje prawo korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku oraz zobowiązuje się do zapłaty przedsiębiorcy ryczałtowego wynagrodzenia. 6
Charakter konsumencki umowy Umowa o timeshare to transakcja przedsiębiorcą pomiędzy a konsumentem 7
Timeshare w liczbach na całym świecie jest 5425 ośrodków timesharingowych - ponad 1700 w Ameryce Płn. (głównie USA). w tym 25% znajduje się w Europie, z czego w Hiszpanii (łącznie z Wyspami Kanaryjskimi) ponad 500, a 16% w Ameryce Łacińskiej (najwięcej w Meksyku) i 14% w Azji (najwięcej w Japonii, Tajlandii i Indiach). ogólna liczba apartamentów wynosi 325 tysięcy, w tym 41% w USA, gdzie ośrodki timesharingowe są zazwyczaj największe - średnio ponad 80 apartamentów każdy. Na całym świecie przeciętna wielkość ośrodka to 60 apartamentów.* *dane z Wikipedii 8
Potrzeba zmian Konieczność aktualizacji założeń zawartych w Dyrektywie 94/47/WE, która nie obejmowała tzw. nowych produktów wakacyjnych Luki prawne, Chęć zwiększenia pewności prawnej, poprzez maksymalną harmonizację 9
Statystyki z 2009 r. 350 300 250 200 150 100 50 0 2009 ogólnie zamknięte z Hiszpanii z UK 150% wzrost oszustw w porównaniu z 2008 rokiem. RDO otrzymało 549 skarg od konsumentów w 2009 roku Enforcement Project zgłosił 69 z 329 firm timesharingowych na hiszpańską policję 30 z 329 firm zostało zamkniętych. 10
Najczęstsze pułapki tzw. kluby wakacyjne, oszuści podający się za firmy odsprzedające timeshare, podszywanie się za kancelarie prawne OFT w grudniu 2006 r. wydało raport, zgodnie z którym najpoważniejszym typem oszustw były fałszywe kluby wakacyjne, które zarobiły około 1.2billion funtów rocznie tj. 1/3 dochodu z oszustw w Wielkiej Brytanii 11
Typowy schemat działania Sposoby nawiązania kontaktu z konsumentem: 1. przez telefon, podstępnie wymieniając nazwy innych przedsiębiorstw timesharingowych; 2. poprzez ogłoszenia w mediach (tradycyjnych, drukowanych i w Internecie, sieciach społecznościowych); 3. na ulicy, na plaży używając kartki zdrapki z napisem wygrałeś wakacje za darmo, bez wyjaśnienia, że jest to zachęta do wzięcia udziału w prezentacji handlowej. Główna broń : zaskoczenie 12
Agresywny marketing konsument czuje się, jakby dołączył do bardzo elitarnego klubu; obietnica ekscytujących i wspaniałych wakacji na całym świecie w najwyższej klasy apartamentach; przedstawiciele przekonują konsumentów do podpisania umowy od razu, na miejscu; konsument nie ma możliwości przedyskutowania sprawy z partnerem; bajeczne miejsca, idealne daty, wszystko zgodne z potrzebami konsumenta 13
oferta niższa niż u touroperatorów Reklamowana oferta nigdy nie jest gwarantowana; Konsument jest przekonywany, że ta oferta jest wiele warta, że można zarobić na odsprzedaży Ten klub daje wszystko, czego kiedykolwiek chciałeś z wakacji 14
Oszukańcza odsprzedaż Z właścicielem timesharingu kontaktuje się firma, która oferuje sprzedaż tego prawa i informuje, że już jest chętny na zakup, który złożył ofertę (zazwyczaj bardzo wysoką). Pośrednik jest bardzo przekonujący i zakłada, że sprzedaż zostanie zakończona w ciągu 4-6 tygodni. Aby przeprowadzić transakcję należy złożyć depozyt /ubezpieczenie od sprzedającego - tylko do momentu zakończenia transakcji, oczywiście. Małym druczkiem: Firma ma prawo przetrzymywać pieniądze przez okres 12-18 miesięcy (często chodzi o kwoty rzędu 400-1200 EUR) Przynęta : gwarancja odsprzedaży timesharingu 15
Trzy metody działania: 1) firmy legalnie zarejestrowane, działające na podstawie prawa. Jedynym celem : uzyskanie depozytu. Nigdy nie dochodzi do odsprzedaży, konsument jest oszukiwany od samego początku 2) firmy legalnie zarejestrowane lub nielegalne, najpierw oferują sprzedanie timesharingu, ale po wpłaceniu przez właściciela zaliczki, informacja o konieczności odbycia spotkania z kupcem, w odległej miejscowości. 3) firmy nielegalne, podszywające się pod legalne firmy, zamiast depozytu proszą o uiszczenie opłat administracyjnych. 16
Statystyki z 2009 roku: miejsca, w których działali oszuści w 2009 roku: Wielka Brytania Costa del Sol Wyspy kanaryjskie pozostała cz. Hiszpanii Inne kraje nieznane SUMA 97 (29%) 93 (28%) 54 (16%) 22 (7%) 34 (10%) 29 (9%) 329* 17
Prognozowane zmiany 18
Ważne zmiany: informacje przedkontraktowe sporządzane w języku lub jednym języków państwa członkowskiego, w którym konsument przebywa lub którego jest obywatelem, o ile jest to język urzędowy Wspólnoty, zgodnie z wyborem konsumenta. Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej lub na trwałym nośniku informacji. 19
Ważne zmiany: obowiązek zwrócenia konsumentowi uwagi w sposób jednoznaczny i zrozumiały przed zawarciem umowy na: 1. prawo do odstąpienia od umowy, 2. długość terminu do odstąpienia od umowy, 3. zakaz jakichkolwiek świadczeń przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, obowiązek wydania konsumentowi w momencie zawarcia umowy przynajmniej jednego egzemplarza umowy. ustanowienie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji 20
Dochodzenie roszczeń Zgłosić się do ECK Skorzystać z ADR Wkroczyć na drogę sądową 21
Dziękuję za uwagę Europejskie Centrum Konsumenckie Plac Powstańców Warszawy 1 00-950 Warszawa www.konsument.gov.pl info@konsument.gov.pl tel. 22 55 60 118 22