Katarzyna Wrońska-Zblewska, Szymon Sokolik, Agnieszka Kosiarz, Joanna Kaleta, Emilia Wawrzyszczuk 5880 UOO 75 okladka 1 480,0 x 330,0 5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok Polecamy nasze pozostałe publikacje: 5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok Urlopy związane z rodzicielstwem, dni opieki nad dzieckiem, umowy terminowe, e-zwolnienia lekarskie Dostępne pod adresem: http://fabrykawiedzy.com ISBN 978-83-269-4525-0 UOO75 PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH Cena 89,oo zł UOO75 5 zmian w prawie szkolnym.indd 1 18.12.2015 15:41:54
5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok Urlopy związane z rodzicielstwem, dni opieki nad dzieckiem, umowy terminowe, e-zwolnienia lekarskie
Autorzy: Katarzyna Wrońska-Zblewska prawnik, specjalista prawa pracy Szymon Sokolik prawnik, specjalista prawa pracy Agnieszka Kosiarz specjalista prawa oświatowego Joanna Kaleta adwokat, specjalista prawa pracy Emilia Wawrzyszczuk specjalista prawa pracy Redaktor Naczelny Grupy Czasopism: Agnieszka Rumik-Smolarz Menedżer Produktu: Paulina Krzyżanowska Kierownik Marketingu i Sprzedaży: Julita Lewandowska-Tomasiuk Zdjęcie na okładce: Fotolia.pl Korekta: Zespół Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Druk: MDruk Skład i łamanie: Dariusz Ziach ISBN 978-83-269-4525-0 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2016 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa, tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł. Publikacja 5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok. Urlopy związane z rodzicielstwem, dni opieki nad dzieckiem, umowy terminowe, e-zwolnienia lekarskie została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym autorzy, konsultanci oraz redakcja nie mogą ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji 5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok. Urlopy związane z rodzicielstwem, dni opieki nad dzieckiem, umowy terminowe, e-zwolnienia lekarskie wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
Spis treści Spis treści WSTĘP... 7 1. UMOWY TERMINOWE NOWE ZASADY OD 22 LUTEGO 2016 R.... 9 Dotychczas okres 2-tygodniowy albo wcale... 10 Brak klauzuli wypowiedzenie tylko w wyjątkowych przypadkach... 10 Po zmianach można wypowiedzieć każdą umowę, ale okresy wypowiedzenia będą dłuższe... 12 Okresy wypowiedzenia liczymy po nowemu... 13 Szczególna ochrona także przy umowie terminowej, ale nie bez ograniczeń... 14 Nie potrzeba podawać przyczyny wypowiedzenia... 15 Mimo braku przyczyny odprawa może przysługiwać... 16 Nie trzeba też przeprowadzać konsultacji związkowej... 17 Umowy na zastępstwo koniec z 3-dniowym okresem wypowiedzenia... 18 Wypowiedzenie w starym stanie prawnym na starych zasadach... 19 Umowa zawarta w starym stanie prawnym, ale wypowiedziana w nowym zasady mieszane... 21 Licząc długość okresu wypowiedzenia, czasem wlicza się pracę przed 22 lutego 2016 r., a czasem nie... 22 Jest już nowy wzór umowy o pracę, ale do stosowania od 22 lutego 2016 r.... 26 Zmieniona kolejność dokumentów w teczce akt osobowych... 27 2. URLOPY ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM PO ZMIANIE PRZEPISÓW... 29 Tata na działalności gospodarczej, mama na umowie o pracę mogą dzielić się uprawnieniami... 29 Uprawnienia rodzicielskie także dla innych ubezpieczonych członków rodziny niż ojciec dziecka... 30 Rezygnacja z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w imię dłuższego urlopu rodzicielskiego... 34 Będą nowe wzory dokumentów... 34 Wysokość zasiłku bez zmian... 35 2 sposoby korzystania z urlopu rodzicielskiego... 35 Dłuższy okres na wykorzystanie urlopu rodzicielskiego i wychowawczego... 37 3
5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok Urlop rodzicielski w 4 częściach... 38 i minimum na 8 tygodni... 39 chyba że pozostała część jest krótsza... 40 Dłuższy termin na składanie wniosków o urlop rodzicielski i wychowawczy... 40 Zasady urlopowe z Karty Nauczyciela bez zmian... 42 Nowy tryb rezygnacji z urlopu rodzicielskiego i urlopu wychowawczego... 43 ale nie dla nauczycieli... 44 Proporcjonalne wydłużenie urlopu rodzicielskiego w przypadku łączenia go z pracą... 44 Ochrona przed zwolnieniem w okresie od dnia złożenia wniosku do dnia zakończenia korzystania z uprawnień... 46 Zmiany w urlopie ojcowskim... 47 3. URLOP WYCHOWAWCZY DO KOŃCA ROKU KALENDARZOWEGO, W KTÓRYM DZIECKO KOŃCZY 6 LAT... 49 Do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia, i łącznie do 36 miesięcy... 50 Tylko 35 miesięcy dla jednego rodzica... 51 5 części, chyba że wykorzystano rodzicielski po przerwie... 53 We wniosku trzeba podać, ile już wykorzystano... 53 Oświadczenie nie zawsze wymagane... 58 Wolno skrócić urlop, zgłosiwszy to 30 dni wcześniej... 59 Wynagrodzenie nie przysługuje... 62 Zwolnić można tylko wyjątkowo... 62 Można dorabiać, jeśli nie wyklucza to osobistej opieki... 64 Zamiast urlopu wychowawczego można obniżyć etat... 65 Nie wolno pozbawiać opiekuna świadczeń socjalnych... 67 Rodzice niepełnosprawnego dziecka do 18. roku życia... 67 Poród na wychowawczym nie przerywa go, lecz daje zasiłek... 69 Urlop wychowawczy wlicza się do stażu... 69 Rodzic wraca na swoje stanowisko... 73 4
Spis treści 4. WOLNE NA OPIEKĘ NAD DZIECKIEM OD 2016 ROKU: 2 DNI ALBO 16 GODZIN... 75 Dotychczas zwolnienie mogło objąć tylko pełne dniówki robocze... 76 Od 2 stycznia 2016 r. pracownik ma wybór... 76 Nieco inaczej jest u nauczycieli... 77 Wybór jednej z opcji przy składaniu pierwszego wniosku... 80 Wniosek obowiązkowo... 81 Przy niepełnym etacie odpowiednio mniej godzin... 82 Bez proporcjonalności przy pracy na część roku... 83 Liczy się tylko sam fakt wychowywania dziecka do 14 lat... 85 Niewykorzystane przepada... 86 Informacja o dniach opieki w świadectwie pracy... 87 Zwolnienie u każdego pracodawcy... 87 Pracodawca musi się zgodzić... 88 5. E-ZWOLNIENIA OD 2016 ROKU TAKŻE W SZKOLE... 91 Mniejsi płatnicy... 91 O założeniu profilu trzeba poinformować... 92 Wszystkie zwolnienia elektroniczne, ale nie od razu... 92 E-zwolnienie bez pieczątek... 93 E-zwolnienie pracodawca otrzyma za pośrednictwem ZUS... 94 Otrzymanie e-zwolnienia a postępowanie w sprawie wypłaty zasiłku... 94 Inne zasady w okresie przejściowym... 95 5
WSTĘP Dnia 2 stycznia i 22 lutego 2016 r. weszły w życie duże zmiany w prawie pracy, które obejmą także szkoły, przedszkola i inne placówki oświatowe. To prawdziwa rewolucja, bo zmieniły się zasady korzystania ze wszystkich uprawnień związanych z rodzicielstwem (urlopów macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich i wychowawczych), zasady zawierania i rozwiązywana umów terminowych oraz regulacje dotyczące udzielania wolnego na opiekę nad dzieckiem. Od stycznia obowiązuje także nowy e-system do przesyłania zwolnień lekarskich. Wprawdzie jeszcze przez 2 lata będą honorowane papierowe zwolnienia, ale chcąc przejść na system zwolnień elektronicznych trzeba jak najszybciej założyć specjalny profil w ZUS. W przypadku szkół i placówek oświatowych istotne jest jednak to, że nowe regulacje należy stosować z uwzględnieniem odmiennych przepisów właściwych dla grup zawodowych w nich zatrudnionych. I tak, kwestie korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem trzeba dostosować do przepisów Karty Nauczyciela, która zawiera odrębne zasady korzystania z urlopu wychowawczego. Tak samo jest w przypadku udzielania zwolnienia na opiekę nad dzieckiem w przypadku nauczycieli mogą pojawić się wątpliwości, w jaki sposób udzielać go w wymiarze godzinowym, skoro przepisy nie określają dobowej normy czasu pracy tych pracowników. Czy zatem udzialać zwolnienia tylko na godziny pensum, czy też w odniesieniu do ogólnego czasu pracy 7
5 zmian w szkolnym prawie pracy na 2016 rok nauczyciela? Także kwestię zawierania umów terminowych i dotyczących ich modyfikacji przepisów należy odnieść do regulacji Karty Nauczyciela. Nie zwlekaj. Przygotuj już dziś swoją szkołę i pracowników na zmiany. Dowiedz się, jakie przepisy przejściowe obowiązują Twoją szkołę i jakie druki musisz wymienić. Sprawdź, na przykładach jak udzielać uprawnień na nowych zasadach. 8
1. UMOWY TERMINOWE NOWE ZASADY OD 22 LUTEGO 2016 R. Wielka nowelizacja Kodeksu pracy dotycząca umów terminowych, która wchodzi w życie 22 lutego 2016 r., nie tylko ustala nowe limity tych umów, ale także w dużym stopniu modyfikuje zasady wypowiadania umów na czas określony, w tym także umów na zastępstwo nieobecnego nauczyciela. Strony będą mogły wypowiedzieć każdą bez wyjątku umowę na czas określony zawartą od momentu wejścia w życie nowelizacji Kodeksu pracy (czyli od 22 lutego 2016 r.). Nie będzie już w tym celu potrzebna umowna klauzula o wypowiedzeniu. Za to okresy wypowiedzenia umów terminowych będą takie jak w przypadku kodeksowych umów na czas nieokreślony, czyli zostaną uzależnione od zakładowego stażu pracy konkretnego nauczyciela. Będzie to dotyczyło także umów na czas określony na zastępstwo nieobecnego nauczyciela. Nieco bardziej skomplikowane będą zasady wypowiadania umów zawartych w starym stanie prawnym, ale wypowiadanych już po zmianach. Powyższe ma zastosowanie również do nauczycieli w przypadku zawarcia umów na czas określony, kwestia bowiem ich wypowiadania nie została uregulowana w Karcie Nauczyciela, a w sytuacjach nieregulowanych w Karcie Nauczyciela znajdują zastosowanie przepisy Kodeksu pracy. 9