zajęcia socjoterapeutyczne SP 2 dla uczniów Szkoły Podstawowej nr 2 w Chojnie
Podstawa prawna Istota socjoterapii Program zajęć socjoterapeutycznych
Podstawa prawna ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, (Dz. U. z dnia 7 maja 2013 r.) Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
Podstawa prawna 3. 1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniowi w przedszkolu, szkole i placówce polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia, wynikających w szczególności: 1) z niepełnosprawności; 2) z niedostosowania społecznego; 3) z zagrożenia niedostosowaniem społecznym; 4) ze szczególnych uzdolnień; 5) ze specyficznych trudności w uczeniu się; 6) z zaburzeń komunikacji językowej; 7) z choroby przewlekłej; 8) z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; 9) z niepowodzeń edukacyjnych; 10) z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi; 11) z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą.
4. Korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce jest dobrowolne i nieodpłatne 5. 1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły i placówki. 2. Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce udzielają uczniom nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści wykonujący w przedszkolu, szkole i placówce zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni zwani dalej "specjalistami". 3. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana we współpracy z: 1) rodzicami uczniów; 2) poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi; 3) placówkami doskonalenia nauczycieli; 4) innymi przedszkolami, szkołami i placówkami; 5) organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
7. 1. W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana uczniom w formie: 1) klas terapeutycznych; 2) zajęć rozwijających uzdolnienia; 3) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; 4) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 5) warsztatów, 6) Porad i konsultacji. 13. Zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne. Liczba uczestników zajęć wynosi do 10.
Istota socjoterapii Socjoterapia to zbiór metod socjotechnicznych polegających na różnorodnych zabiegach korektywnych w stosunku do grupy. Socjoterapia zajmuje się przede wszystkim grupą (Mała encyklopedia medycyny) Socjoterapia polega na celowym stworzeniu dzieciom warunków (doświadczeń społecznych) umożliwiających zajście procesu socjoterapeutycznego (zmiany sądów o rzeczywistości, sposobów zachowań i odreagowanie emocjonalne) Socjoterapię określa cel zajęć: Jeżeli głównym celem pracy z uczniami jest stwarzanie im doświadczeń korygujących zaburzenia ( ) to są to zajęcia socjoterapeutyczne. (J. Strzemieczny 1998r.) Socjoterapię można więc traktować jako formę pomocy psychologicznej adresowaną do dzieci i młodzieży, pośrednią między psychoterapią a psychoedukacją i treningiem interpersonalnym. (Sawicka 1993 r.)
Program zajęć socjoterapeutycznych 1. Program zajęć opracowano z myślą o uczniach naszej szkoły, którzy przejawiają trudności adaptacyjne do warunków szkolnych, problemy w nawiązaniu i utrzymaniu prawidłowych kontaktów z rówieśnikami ( wycofanie z kontaktów, nieśmiałość, nieufność, wrogość, agresja). 2. Ma on charakter zajęć socjoterapeutycznych skoncentrowanych na wykorzystaniu naturalnej potrzeby działania, systematycznym powtarzaniu prawidłowych rozwiązań, nagradzaniu zachowań pozytywnych społecznie oraz stosowaniu wzmocnień realizowanych w atmosferze akceptacji i życzliwości. 3. Głównym celem procesu socjoterapeutycznego są trzy elementy: 1. zmiana sądów o rzeczywistości, 2. zmiana wzorców zachowań, 3. Odreagowanie emocjonalne.
1. Struktura zajęć socjoterapeutycznych Zajęcia mają charakter strukturalizowanych spotkań grupowych, na które składają się odpowiednio dobrane gry, zabawy, ćwiczenia, Każde spotkania mają swój cel szczegółowy, podporządkowany celowi ogólnemu, Cały cykl spotkań jak i każde spotkanie tworzą pewną dynamiczną całość, na którą składają się określone etapy pracy z grupą
I etap to okres powstawania grupy służy on poznaniu się uczestników spotkań, wspólnego określania celów, zainstalowaniu norm grupowych, powstanie reguł, rytuałów, budowaniu atmosfery grupowej opartej na poczuciu bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania II etap to właściwy etap pracy z grupą polegający na realizacji zaplanowanych celów terapeutycznych, edukacyjnych i rozwojowych stanowiących istotę programu socjoterapeutycznego, opracowanego pod kątem potrzeb danej grupy III etap pracy z grupą jest przygotowaniem do zakończenia jej funkcjonowania Kończący się cykl zajęć powinien przynieść uczestnikom wzmocnienie pozytywnych uczuć, podsumowanie nabytych umiejętności ze wskazaniem na możliwość ich wykorzystania w codziennym życiu poza grupą socjoterapeutyczną
Cele terapeutyczne: Cele programu tworzenie możliwości odreagowania emocji i napięć powstających na skutek wzrastania w urazowym otoczeniu, a także na skutek niepowodzeń szkolnych i społecznych, zwiększenie poczucia własnej wartości, nabywanie odpowiedzialności za swoje zachowanie w kontaktach z innymi do panowania nad tymi zachowaniami. Cele edukacyjne: korygowanie sądów o rzeczywistości, wyniesionych przez dziecko z przeżyć mających charakter urazu, kształtowanie umiejętności rozpoznawanie własnych i cudzych uczuć oraz ich prawidłowego wyrażania, bezpiecznego odreagowania, nabywanie umiejętności skutecznego porozumiewanie się, wypracowanie sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami i konfliktami. Cele rozwojowe: poznanie własnej podatności na wpływy innych osób, rozwijanie koncentracji uwagi i twórczego myślenia, zgodne działanie w zespole i współdzielenie innymi, odczuwanie radości z wykonanego zadania.
Tematyka zajęć Poznajmy się Tworzymy grupę Budujemy zaufanie Poznajemy i nazywamy uczucia Wyrażamy uczucia swoje i szanujemy uczucia innych Doświadczanie trudnych i miłych emocji Wzmacniamy poczucie własnej wartości Znamy swoje mocne strony Umiemy poskromić złość Radzimy sobie z agresją Potrafimy rozwiązywać problemy Komunikacja interpersonalna Asertywność Dbam o swoje bezpieczeństwo Zamykamy grupę Bawimy się Uczymy się I Razem! R śniemy...
Metody i techniki pracy: W programach terapeutycznych wykorzystuje się różne metody pracy z grupą. Podstawą jest praca w kręgu i rundki jako technika dzielenia się z innymi swoim doświadczeniem PRACA W KRĘGU sprzyja nawiązywaniu bliskiego kontaktu wzrokowego i osobistego. Ułatwia rozmowę i autoprezentację. ROZMOWA I DYSKUSJA stwarza możliwość wymiany informacji i poglądów. Sprzyja wzajemnemu poznaniu. SCENKI / DRAMY sprzyjają bezpiecznemu przeżywaniu różnych sytuacji, które w realnym życiu stanowią źródła napięcia, niepokoju i oporu. Dają możliwość przełamania utrwalonych nawyków reagowania i postępowania. Rozwija zdolność rozumienia uczuć innych i poznania różnych wzorców zachowań. RYSUNKI pozwalają na swobodne i bezpieczne wyrażanie siebie, swoich uczuć, przeżyć i doświadczeń. BURZA MÓZGÓW zbieranie wszystkich pomysłów i propozycji przy rozwiązywanie problemu, zapewnia każdemu z uczestników możliwość wyrażania swojego zdania. PRACA W MAŁYCH GRUPACH pomocna w poruszaniu problemów emocjonalnych i trudnych tematów. Ponosi poczucie bezpieczeństwa i bliskości. GRY I ZABAWY zmniejszają napięcie emocjonalne i opór uczestników. Ułatwiają im nabywanie nowych doświadczeń interpersonalnych, wiedzy o sobie i swoich reakcjach. Integrują grupę i pomagają realizować różne cele terapeutyczne. OPOWIADANIA TERAPEUTYCZNE ułatwiają przekazywanie trudnych treści, umożliwiają bezpieczny sposób modelowanie postaw i zachowań. ZADANIA NIEDOKOŃCZONE ułatwiają samodzielną wypowiedź i porozumiewanie się uczniów, dają możliwość rozpoznawania opinii drugiej osoby. ŁAŃCUCH SKOJARZEŃ pomaga zrozumieć samego siebie, daje też możliwość poznania i zrozumienia przeżyć innych. METODA SYTUACYJNA analizowanie przez uczestników konkretnych sytuacji wziętych z życia i odpowiadających zainteresowaniom grupy, pozwala dostrzec ewentualne błędy rozwiązywania, odkryć różne możliwości rozwiązań korzystnych oraz wyciągnąć wnioski dla własnego postępowania.
Ewaluacja: Ewaluacja programu zajęć socjoterapeutycznych przebiegać będzie w formie: Ustnej lub graficznej w trakcie rundek kończących każde zajęcia: informacje zwrotne, zadania niedokończone, termometr uczuć, kartki od kolegi obserwującego pozytywne zachowania wylosowanej osoby z grupy, Ankiety ewakuacyjnej, która zostanie przeprowadzona na zakończenie programu wśród uczniów i ich rodziców.
Opracowały J.Łosowska E. Mróz Dziękujemy