Holowanie
Holowanie ratownicze 2
Holowanie przez inny statek handlowy Zasadą jest, że wypór statku holującego powinien być większy od wyporu statku holowanego. 3
Fazy holowania unieruchomionego statku: 1) 2) 3) 4) 5) przygotowanie statku ratującego do podania holu; przygotowanie statku ratowanego do podania holu; podchodzenia do podania holu; podawanie i mocowanie holu; holowanie: rozpoczęcie holowania ustalenie dopuszczalnej prędkości kontrola / regulacja długości holu łączność sztormowanie ze statkiem na holu 4
Przygotowanie statku ratującego do podania holu 5
Przygotowanie statku ratującego do podania holu wybrać najmocniejszą linę stalową o pełnej długości zwoju (220 m); lina w trakcie wydawania staje się coraz cięższa (załoga nie utrzyma jej na pokładzie, a wydawanie z bębna może doprowadzić do zerwania liny łącznikowej), dlatego należy: podwiesić linę wzdłuż burty (z której hol będzie podawany) 6
Przygotowanie statku ratującego do podania holu Lejce holu Hol na pokrętkach z liny włókiennej w odległości 10 15 m 7
Przygotowanie statku ratującego do podania holu Innym powszechnie stosowanym sposobem bezpiecznego podawania liny jest przygotowanie na rufie statku ratującego bucht o dł. 10 15 m., gdzie każda buchta zamocowana jest do polera pokrętkami z liny włókiennej. 8
Przygotowanie statku ratującego do podania holu Statek z holem na rufie ma znacznie ograniczoną zdolność manewrową. Oś obrotu statku znajduje się bliżej dziobu. Czasem wykonanie zwrotu na silny wiatr staje się niemożliwe. Dlatego zaleca się mocowanie holu na lejcach. 9
Przygotowanie statku ratującego do podania holu zapasowy luz lejców Mocowanie szelek holu na 2 polerach z każdej burty Lejce należy wyluzować tak, aby kąt między nimi nie był większy niż 45 obłożone x6 obłożone x3 Wytrzymałość lin na lejce musi być nie mniejsza niż ¾ wytrzymałości liny holowniczej. W razie konieczności zmiany kursu luzuje się lejce z burty przeciwnej do tej na którą wykonujemy zwrot 10
Przygotowanie statku ratującego do podania holu Podchodząc do podawania holu należy na dziobówce lub rufówce przygotować: aparat do strzelania linki (line throwing apparatus); linę łącznikową (włókienną lub z tworzywa sztucznego) o wytrzymałości równej 1/10 wytrzymałości holu (messenger).
Przygotowanie statku ratowanego do przyjęcia holu 12
Przygotowanie statku ratowanego do przyjęcia holu Hol musi mieć możliwość amortyzowania szarpnięć. Liny polipropylenowe niebezpieczeństwo dla załogi w razie pęknięcia. Najbardziej wytrzymały na szarpnięcia jest hol z liny stalowej i łańcucha kotwicznego. 13
Przygotowanie statku ratowanego do przyjęcia holu Nie ma znaczenia który łańcuch kotwiczny będzie podany prawy czy lewy. Jeżeli pogoda pozwala należy zdjąć kotwicę. Przy braku technicznych możliwości odłączenia kotwicy od końca łańcucha -zamocować kotwicę w kluzie i odłączyć łącznik pierwszej szakli. Koniec drugiej szakli przełożyć przez najbliższą osi symetrii statku przewłokę. 14
Przygotowanie statku ratowanego do przyjęcia holu Kotwicę można także pozostawić. Wisząca na holu kotwica znacznie zwiększa opór holowania. Zaletą wiszącej kotwicy jest bardzo dobra amortyzacja przy szarpnięciach. 15
Przygotowanie statku ratowanego do przyjęcia holu 1 strop 2 winda kotwiczna 3 łańcuch kotwiczny 4 podłączenie stropu do łańcucha 5 mocowanie stropu włókienną pokrętką Mocowanie stropu w przypadku pozostawienia kotwicy 16
Podchodzenie do podania holu 17
Podchodzenie do podania holu Niebezpieczeństwa minimalna odległość statków; ryzyko nawinięcia holu na śrubę statku ratującego; duże ryzyko zderzenia. 18
Podchodzenie do podania holu Aby uniknąć zderzenia należy przyjąć zasadę, aby w momencie podawania holu statki oddalały się od siebie!!! Zapoznać się z kierunkiem i prędkością dryfu obu statków. 19
Podchodzenie do podania holu any atow ek r f Dry Statek ratujący Dryf Stat Prawidłowe podejście do podania holu, gdy statek ratujący dryfuje wolniej od statku ratowanego Wiatr 20
Podchodzenie do podania holu Wiatr y ratuj ąc f Dry any ratow State k Statek Prawidłowe podejście do podania holu, gdy statek ratujący dryfuje szybciej od statku ratowanego Dry f 21
Podawanie i mocowanie holu 22
Podawanie i mocowanie holuholu 23
Podawanie i mocowanie holuholu Luzowanie holu z burty Luzowanie holu z rufy statku ratującego 24
Podawanie i mocowanie holuholu Mocowanie liny łącznikowej do holu: 1) nieprawidłowe 2) prawidłowe 25
Podawanie i mocowanie holuholu Prawidłowo podany hol z pozostawioną kotwicą: 1) lejce holu o dł. 220 m 2) lina stalowa długości 200-220 m 3) łańcuch kotwiczny 4) kotwica 26
Holowanie 27
Holowanie Rozpoczęcie holowania duża bezwładność obu statków; równomierne, bardzo wolne zwiększanie prędkości; unikanie szarpnięć; gdy statek ratowany osiągnie szybkość statku ratującego hol zaczyna wynurzać się z wody; 28
Holowanie Rozpoczęcie holowania statek holujący stopniowo zwiększa prędkość dodając po parę obrotów w odstępach kilkuminutowych (lub odpowiednio zwiększa skok śruby nastawnej) do osiągnięcia dopuszczalnej szybkości holowania; 29
Holowanie Rozpoczęcie holowania po osiągnięciu i ustabilizowaniu się szybkości przystąpić do regulacji długości holu; zmiany długości holu na zmniejszonej szybkości statku holującego; w czasie regulacji długości hol nie może być napięty. 30
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania zależna jest od wytrzymałości holu; wytrzymałość ta rzadko zezwala na holowanie na pełnej mocy maszyny; należy obliczyć dopuszczalne obciążenie robocze holu i dobrać do niego szybkość holowania 31
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania Obciążenie holu oblicza się z wzoru: Rg = R w + R p + R s gdzie: Rg - obciążenie holu w tonach, Rw opór holowanego statku, Rp opór powietrza. Rs opór nie obracających się śrub. 32
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania 33
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania Dla uproszczenia obliczeń i szybkiego określenia dopuszczalnej szybkości holowania sporządzono trzy wykresy: 1) 2) 3) wykres przybliżonych obciążeń holu w funkcji wielkości statku; wykres czołowego naporu wiatru na statek holowany w funkcji siły wiatru i szybkości holowania; wykres przybliżonych wartości obciążeń zrywających lin i łańcuchów. 34
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania Wykres obciążeń holu w zależności od wielkości statku, stanu załadowania, i szybkości holowania. 35
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania Wykres naporu wiatru na holowany statek w zależności od szybkości holowania i siły wiatru 36
Holowanie Dopuszczalna szybkość holowania Wykres obciążenia zrywającego lin i łańcuchów. 37
Holowanie Regulowanie długości holu zanurzony w wodzie hol stawia duży opór; jeżeli pogoda pozwala, hol powinien być wynurzony; przy pogarszającej się pogodzie wyluzować hol, aby wchodził do wody pod kątem 5 10. 38
Holowanie Regulowanie długości holu 5 10 Nachylenie holu do powierzchni wody przy złej pogodzie 39
Holowanie Regulowanie długości holu hol należy stale obserwować; przy złej pogodzie wyznaczyć specjalną wachtę; gdy hol wynurza się i zanurza w wodzie, oznacza to, że jest za krótki; należy wówczas poluzować go tyle, aby przestał wynurzać się z wody. 40
Holowanie Regulowanie długości holu W holowaniach oceanicznych uderzanie holu o powierzchnię wody może być spowodowane złym doborem długości holu Oba statki musza jednocześnie wchodzić na falę i schodzić z niej Długość holu musi być pełną wielokrotnością długości fali 41
Holowanie nowe rozwiązania techniczne Obecnie produkowane są systemy kontroli naciągu holu umożliwiające ustawienie i automatyczną regulację naciągu. Instalowane są na profesjonalnych statkach ratowniczych i holownikach. 42
Urządzenia do awaryjnego holowania zbiornikowców Urządzenia do awaryjnego holowania innych statków nowe wymogi IMO 43
Urządzenia do awaryjnego holowania zbiornikowców Wymóg SOLAS i Rezolucji MSC 35(63) 1994 r. Nowe i istniejące zbiornikowce o nośności 20 000 DWT powinny być wyposażone w urządzenia do awaryjnego holowania. Wzór i konstrukcja powinny być zatwierdzone przez Administrację (państwa bandery) zgodnie z wytycznymi IMO. 44
Urządzenia do awaryjnego holowania Rezolucja MSC.99(73) 2000 r. Urządzenia do awaryjnego holowania i procedury. Urządzenia do awaryjnego holowania zbiornikowców powinny być zainstalowane na obu końcach każdego zbiornikowca nie mniejszego niż 20 000 DWT 45
Urządzenia do awaryjnego holowania Tankowce zbudowane 01.07.2002 r. i później: urządzenie powinno być zawsze zdolne do natychmiastowego rozwinięcia przy zaniku mocy maszyn statku i łatwe do podłączenia do statku holującego; przynajmniej jedno urządzenie (dziobowe lub rufowe) powinno być wstępnie uzbrojone, oraz 46
Urządzenia do awaryjnego holowania muszą mieć odpowiednią wytrzymałość w stosunku do wielkości statku i spodziewanych naprężeń w złych warunkach pogodowych. 47
Urządzenia do awaryjnego holowania dla zbiornikowców zbudowanych przed 01.07.2002 r. urządzenia do awaryjnego holowania powinny być zatwierdzone przez Administrację w oparciu o wytyczne IMO. 48
Przykładowy zestaw 49
Przykładowy zestaw 50
Przykładowy zestaw Pozycja Element ETS 1000 ETS 2000 Statki do 50 000 DWT Statki do 350 000 DWT 1 Storage winch with strong point Łącznie z hamulcem 2 Lina holownicza 100 m stalowej liny φ 56 100 m stalowej liny φ 74 mm mm 3 Wyposażenie do podawania / podnoszenia 3.1 Lina łącznikowa stalowa 25 m stalowej liny φ 20 (messenger wire) mm 50 m stalowej liny φ 20 mm 3.2 Lina łącznikowa (messenger line) 100 m liny 36 mm 200 m liny 36 mm 3.3 Lina do podawania / podnoszenia 25 m liny20 mm 50 m liny 20 mm 3.4 Boja ze światłem błyskowym Jedna boja - marker Jedna boja - marker Skrzynia na wyposażenie tak tak 4 Łącznie z hamulcem 51
ETS rozwiązania techniczne 52
ETS rozwiązania techniczne 53
ETS rozwiązania techniczne 54
Procedury awaryjnego holowania nowe wymogi IMO 55
Procedury awaryjnego holowania Dotyczy: wszystkich statków pasażerskich, nie później niż 01.01.2010 r.; statków towarowych zbudowanych 01.01.2010 r. i później; statków towarowych zbudowanych przed 01.01.2010 r. nie później niż 01.01.2012 r. 56
Procedury awaryjnego holowania Statki powinny posiadać opracowane indywidualne procedury awaryjnego holowania. Procedury powinny być trzymane na burcie statku, do użycia w sytuacjach awaryjnych. Powinny być oparte na istniejących rozwiązaniach i wyposażeniu dostępnym na burcie statku. 57
Procedury awaryjnego holowania Procedura powinna zawierać: rysunki pokładów dziobówki i rufówki pokazujące możliwe sposoby awaryjnego holowania; spis sprzętu do użycia przy awaryjnym holowaniu; metody i środki komunikacji; procedury ułatwiające przygotowanie i prowadzenie awaryjnego holowania 58