MONITORING MACRO No 2, 26 lipca 2010

MONITORING MACRO No 2, 26 lipca 2010

2 Numer: 2, 07/2010 MONITORING MACRO Opiekun Naukowy SKN FM: Prof. dr hab. Cezary Wójcik Redakcja: Martyna Izdebska-Tran, Robert Kardaś, Grzegorz Powalski PRODUKT KRAJOWY BRUTTO 125 115 110 105 95 90 85 PKB, Konsumpcja i Inwestycje (GUS) I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I DYNAMIKA Dynamika PKB realna RDR PKB RdR DYNAMIKA Dynamika KONSUMPCJI Konsumpcji RDR RdR DYNAMIKA Dynamika INWESTYCJI Inwestycji RDR RdR PKB w I kw. wzrosło realnie o 3,0 proc. wobec 3,3 proc. kwartał wcześniej. GUS oczekuje, że wzrost PKB w II kw. wyniesie między 3,0 a 3,3 proc. Konsumpcja w I kw. wzrosła o 2,2 proc., inwestycje zaskoczyły spadkiem o 12,4 proc. Największy wpływ na wzrost PKB miały: popyt krajowy (2,3 p.p.), spożycie ogółem (2,0 p.p.) i popyt zagraniczny (0,7 p.p.). Nakłady brutto na środki trwałe wpłynęły ujemnie (-1,8 p.p.). Bank Światowy ocenia w najnowszym raporcie, że wzrost PKB Polski może przekroczyć 3,0 proc. w 2010 r. oraz osiągnąć 3,7 proc. w 2011 r. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 130 110 90 80 Produkcja przemysłowa (GUS) I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V Dynamika produkcji produkcji przemysłowej przemysłowej RdR RdR Produkcja przemysłowa wzrosła w czerwcu o 14,5 proc. wobec 13,5 proc. w maju, i była wyższa od oczekiwań rynkowych o 2,5 p.p. Największy wzrost zanotowali producenci sprzętu komputerowego, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 98,1 proc.), chemikaliów (35,5 proc.), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (22,6 proc.) i branża papiernicza (19,6 proc.). Spadek zanotowali producenci pozostałego sprzętu transportowego (o 19,4 proc.), napojów (o 13,6 proc.) oraz mebli (o 6,8 proc.). Ministerstwo Gospodarki (MG) spodziewa się, że dynamika produkcji w lipcu będzie zbliżona do 12 proc. i utrzyma się na wysokim poziomie w kolejnych kwartałach. SPRZEDAŻ DETALICZNA 130 110 90 80 Sprzedaż detaliczna w cenach bieżących (GUS) I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V Dynamika sprzedaży detalicznej detalicznej RdR RdR Sprzedaż detaliczna wzrosła w czerwcu o 6,4 proc. wobec 4,3 proc. w maju. Do wzrostu najbardziej przyczyniła się wyższa sprzedaż w branży farmaceutycznej i kosmetycznej (20,4 proc.), mebli, sprzętu RTV i AGD (19,7 proc.), w niewyspecjalizowanych sklepach (14,6 proc.), paliw (13,6 proc.), odzieży i obuwia (12,2 proc.) i motoryzacyjnej (8,5 proc.). Spadła sprzedaż prasy i książek (o 8,8 proc.). Niepokojącym sygnałem może być obniżenie się w czerwcu wskaźników nastrojów konsumentów, badanych przez GUS.

3 STOPA BEZROBOCIA 25 Stopa bezrobocia i zatrudnienie w przemyśle (GUS, Eurostat) 5500 W czerwcu bezrobocie rejestrowane spadło do 11,6 proc. z 11,9 proc. w maju. Zatrudnienie w przemyśle wzrosło w tym czasie do 5336 tys. osób. 20 15 10 5300 5 4900 Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wskazuje, że na trend spadkowy bezrobocia wpływa realizacja przez urzędy pracy programów aktywizacji z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego. 5 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V Stopa bezrobocia rejestrowanego (w proc., lewa oś) BAEL Stopa bezrobocia BAEL (w proc., lewa oś) Przeciętne zatrudnienie w przemyśle (w tys., prawa oś) Przeciętne zatrudnienie w przemyśle (w tys.) 4700 Stopa bezrobocia do końca 2010 r. może wzrosnąć według oczekiwań rynkowych, ale do poziomu nie wyższego niż 12,5 proc. INFLACJA 105 104 103 102 101 99 Inflacja (NBP, GUS) I III V VIIIX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VIIIX XI I III V INFLACJA Inflacja CPI CPI PO Inflacja WYŁĄCZENIU bazowa po CEN wyłączeniu ADMINISTROWANYCH cen administrowanych Inflacja CPI wyniosła w czerwcu 2,3 proc. (cel inflacyjny NBP 2,5 proc., +/- 1 p.p.). Analitycy MG prognozowali nieco wolniejsze tempo wzrostu cen. Najsilniejszy wpływ na kształtowanie inflacji miał wzrost cen żywności (0,5 proc.) oraz towarów i usług związanych z mieszkaniem (0,3 proc.). Droższa żywność była wynikiem wzrostu cen owoców (o 4,7 proc.) oraz drobiu i mięsa. Wzrost kosztów dóbr i usług związanych z mieszkaniem wynikał przede wszystkim ze zmian w taryfach. MG szacuje, że roczny wskaźnik wzrostu cen w lipcu utrzyma się poniżej celu inflacyjnego Rady Polityki Pieniężnej. Powinien on spaść w lipcu do 2,1 proc. STOPY PROCENTOWE 7,00 6,50 6,00 5,50 5,00 4,50 4,00 3,50 3,00 Stopa referencyjna, WIBOR 1M i WIBROR 3M (NBP, Stooq.pl) I III V VIIIX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII WIBOR 1M (średnie miesięczne) Serie1 Serie2 WIBOR 3M (średnie miesięczne) Stopa referencyjna NBP RPP pozostawiła w czerwcu stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi 3,50 proc. Podkreślono jednak, że wzrost stóp możliwy jest jeszcze w tym roku, ze względu na prognozowany wzrost inflacji. Stopy WIBOR wciąż malały osiągając historycznie niskie poziomy, podobnie jak stopy LIBOR i EURIBOR. Średnia stopa 1-miesięcznego WIBOR-u wyniosła w lipcu 3,60 proc., a WIBOR 3-miesięcznego 3,81 proc., odpowiednio o 4 i 6 pkt. bazowych niżej niż w miesiącu poprzednim. Średnia rentowność 49-tygodniowych bonów skarbowych wyniosła podczas aukcji 26 lipca 3,98 proc. i była wyższa od aukcji z maja o ok. 15 pkt. bazowych.

4 BILANS PŁATNICZY 50000,0 45000,0 40000,0 Eksport, import towarów oraz rachunek obrotów bieżących w mln zł (GUS, NBP) 1 000 0-1 000-2 000 Wielkość eksportu towarów wzrosła w maju w relacji do poprzedniego miesiąca o blisko 5 proc. W ujęciu rocznym eksport wzrósł o ponad 14 proc. Tempo wzrostu importu było większe mdm o prawie 7 proc., a rdr o nieco ponad 19 proc. 35000,0 30000,0 25000,0 20000,0 I III VVIIIX XI I III VVIIIX XI I III V VIIIX XI I III VVII IX XI I III VVII IX XI I III V Import Import (lewa oś) Eksport Eksport (lewa oś) bilans Rachunek obrotów obrotów bieżących bieżących (prawa oś) -3 000-4 000-5 000-6 000-7 000 Ujemne saldo bilansu handlowego wyniosło -1,845 mld zł, pogarszając się o blisko 20 proc. mdm. W analogicznym okresie 2009 r. saldo obrotów towarowych było z kolei bardzo bliskie równowagi. W maju ujemne saldo rachunku obrotów bieżących wyniosło ok. 1,09 mld zł i było lepsze mdm o 210 mln zł (16 proc.). Na jego wysokość wpłynęły ujemne saldo dochodów i obrotów towarowych oraz dodatnie transferów bieżących i usług. Saldo rachunku obrotów bieżących stanowiło ok. 2% PKB i nie stanowiło zagrożenia dla stabilności złotego. KURSY WALUTOWE 4,8000 4,6000 4,4000 4,2000 4,0000 3,8000 3,6000 3,4000 3,2000 I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V EUR/PLN EUR/PLN (LEWA (lewa OŚ) oś) USD/PLN USD/PLN (PRWA (prawa OŚ) oś) Kurs EUR/PLN i USD/PLN (NBP) 3,8000 3,6000 3,4000 3,2000 3,0000 2,8000 2,6000 2,4000 2,2000 2,0000 Kurs EUR/PLN w ciągu ostatnich 30 dni fluktuował w granicach 4,06 zł do 4,16 zł, notując 23 lipca poziom 4,06 zł. Kurs USD/PLN poruszał się w analizowanym okresie w trendzie spadkowym, osiągając 23 lipca poziom 3,14 zł. Wykazywał dość dużą zmienność, fluktuując w przedziale 3,14 zł 3,32 zł. Od początku lipca złoty stale umacniał się wobec dolara. Umocnienie złotego jest wynikiem wzrostu notowań EUR/USD oraz poprawy klimatu inwestycyjnego na rykach finansowych. Inwestorzy spodziewają się dalszej aprecjacji złotego do końca miesiąca. 1,6000 Kurs EUR/USD (NBP) Kurs EUR/USD wahał się w przedziale od 1,22 USD do 1,29 USD w ostatnich 30 dniach. 1,5000 1,4000 1,3000 Kurs EUR/USD wykazywał stałą tendencję wzrostową. Na dzień 23 lipca kurs wynosił 1,29 USD. Potencjał wzrostowy tworzyły z jednej strony udane aukcje hiszpańskiego i francuskiego długu, z drugiej kolejne słabsze od prognoz dane z amerykańskiej gospodarki. 1,2000 1,0 I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V EUR/PLN EUR/USD (LEWA OŚ) Analitycy rynkowi prognozują, że kurs EUR/USD może zatrzymać się na lokalnym szczycie 1,30 USD przez najbliższych kilka dni. Dalsze wzrosty uzależnione są od nastrojów w Stanach Zjednoczonych.

5 SUROWCE 1400 0 Ceny złota i ropy naftowej (Economagic, LBMA) 140 Kurs złota w ostatnich 30 dniach fluktuował pomiędzy 1181,5 USD i 1256 za uncję. Cena ropy natomiast wahała się pomiędzy 74 USD a 80,5 USD za baryłkę. 0 800 600 400 80 60 40 Zdaniem przedstawicieli branży, zwyżkowa tendencja na rynku złota spowodowana jest między innymi osłabieniem kursu dolara i tym samym spadku ceny kruszcu w innych walutach. Ceny ropy nie wykazywały się dużą zmiennością. 200 I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI ZŁOTO Złoto USD/UNCJA (USD/uncja, (LEWA lewa OŚ) oś) ROPA Ropa USD/BARYŁKA (USD/baryłka, (PRAWA prawa OŚ) oś) 20 Cena ropy naftowej w najbliższych dniach może spadać w efekcie publikacji raportu Departamentu Energii, który negatywnie zaskoczył rynek. Cena złota powinna dalej rosnąć, choć już nie w takim tempie jak w ostatnich miesiącach. NOTOWANIA GIEŁDOWE 80000 70000 Notowania indeksu WIG i WIG20 (GPW) 4000 3500 Indeks WIG osiągnął 23 lipca wartość 42 292 pkt., tj. o ponad 1900 pkt. wyższą niż pod koniec czerwca. Średnie obroty na sesji były w lipcu jednak o ¼ niższe w porównaniu do poprzedniego miesiąca. 60000 50000 40000 30000 3000 2500 2000 1500 Kurs WIG20 znajdował się w wyraźnym trendzie zwyżkowym, przy dużych średnich obrotach na sesję przekraczających 1 mld zł. Wartość indeksu 23 lipca wyniosła 2460 pkt. i była o ponad 5% wyższa niż miesiąc wcześniej. 20000 I III VVII IX XI I III V VIIIX XI I III VVIIIX XI I III VVIIIX XI I III VVIIIX XI I III VVII WIG (lewa (LEWA oś) OŚ) WIG20 (prawa (PRAWA oś) OŚ) 0 Najbliższy czas będzie okresem publikacji danych finansowych firm za II kwartał. Analitycy spodziewają się dobrych wyników, co może pchnąć indeksy w górę. Pozytywnym nastrojom sprzyja umocnienie złotego. INFLACJA W STREFIE EURO I USA 106 105 104 103 102 101 99 98 97 Inflacja w strefie euro i Stanach Zjednoczonych (Eurostat, Fed) I III V VIIIX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VIIIX XI I III V Inflacja HICP w strefie euro Inflacja CPI w Stanach Zjednoczonych Inflacja HICP w strefie euro wyniosła w czerwcu 1,4 proc. wobec 1,6 proc. w maju, natomiast CPI w Stanach Zjednoczonych spadło do 1,1 proc. wobec 2,0 proc. Europejski Bank Centralny wskazuje, że wzrost inflacji w ostatnich miesiącach wynika z podwyżek cen energii, jednak do końca roku HICP utrzyma się poniżej, ale blisko 2 proc. Departament Pracy Stanów Zjednoczonych wskazuje na wpływ niższych cen energii elektrycznej na spadek wskaźnika CPI. Inflacja w strefie euro w utrzyma się do końca roku w przedziale 1,4 proc. i 1,6 proc. (EBC). Rezerwa Federalna utrzymuje, że wysoki poziom bezrobocia zadziała antyinflacyjnie. Cut-off date: 23.07.2010 r.

6 ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY DANE MIESIĘCZNE 2009 2010 XII I II III IV V VI Produkcja przemysłowa a 7,4 8,5 9,2 12,4 9,7 13,5 14,5 Indeks PMI 52,4 51 52,4 52,5 52,5 52,2 53,3 Sprzedaż detaliczna a 7,2 2,5 0,1 8,7-1,6 4,3 6,4 Wskaźnik ufności kons. (bieżący) -18,9-18,4-15,7-17,3-14,7-12,3-19 Inflacja CPI YoY b 3,5 3,5 2,9 2,6 2,4 2,2 2,3 Inflacja CPI MoM b 0 0,6 0,2 0,3 0,4 0,3 0,3 Inflacja PPI YoY b 2,1 0,2-2,4-2,4-0,4 1,5 1,9 Wynagrodzenia w 6,5 0,5 2,9 4,5 3,2 4,8 3,5 przedsiębiorstwach a Bezrobocie rejestrowane b 11,9 12,7 13 12,9 12,3 11,9 11,6 Eksport a,c, dane miesięczne NBP 12,4 11,9 20,1 24,1 21,5 24,3 - Import a,c, dane miesięczne NBP -3,2 7,6 22,3 27 23 29,6 - Eksport wg GUS a,c, dane kumulowane -15,9 1,8 7,5 14 15,4 17,8 - - kraje rozwinięte -13,2-1,7 4,8 12,4 14,6 17,2 - - kraje UE -13,9-2,7 3 11 13,3 16,3 - - kraje rozwijające się -12,8 46,7 41,6 31,7 27,5 28,4 - - kraje Europy Śr. - Wsch. -39,1 14,8 12,6 17,5 14,1 15,7 - Rachunek obrotów bieżących w mln euro Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych netto, w mln euro -959-754 155-559 -336-268 - 219 1153 814 1173 889-370 - Kurs EUR, w zł 4,1 4,05 3,93 3,85 3,9 4,08 4,14 Kurs USD, w zł 2,88 2,92 2,89 2,89 2,93 3,31 3,39 WIBOR 3M a, średnia miesięczna 4,23 4,24 4,17 4,13 3,92 3,85 Główna stopa NBP b 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 DANE KWARTALNE 2008 2009 2010 III IV I II III IV I PKB a 5,2 3,2 0,7 1,1 1,8 3,3 3,0 Inwestycje a 5,6 6,1-0,8-3,3-1,4 1,1-12,4 Konsumpcja a 5,6 5,4 3,3 1,6 2,3 1,7 2,2 Bezrobocie BAEL b 6,6 6,7 8,3 7,9 8,1 8,5 10,6 a) Wzrost w proc. rok do roku ; b) Poziom w proc ; c) Wzrost eksportu liczony jest na podstawie danych w euro Źródło: GUS, NBP, Reuters

7 OPIEKUN NAUKOWY SKN FM Prof. dr hab. Cezary Wójcik Adiunkt w SGH i PAN, od maja 2007 r. do października 2008 r. Dyrektor Biura ds. Integracji ze Strefą Euro w NBP. Ukończył SGH oraz Wydział Prawa UW. Absolwent Advanced Studies Program in International Economic Policy Research w Kilońskim Instytucie Gospodarki Światowej i International Faculty Development Program w IESE Business School. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu polityki pieniężnej i kursowej. W 2004 r. powołany w skład Rady Makroekonomicznej przy Ministrze Finansów, w latach 2005-2006 Radca Ministra Finansów. W przeszłości pracował w Europejskim Banku Centralnym (2003 2004), Narodowym Banku Austrii i Wiedeńskim Instytucie Międzynarodowych Studiów Porównawczych (2000 2002). Stypendysta Fulbrighta, Komisji Europejskiej, Tygodnika Polityka, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Włada językiem angielskim, niemieckim i hiszpańskim. Opiekun naukowy SKN FM oraz inicjator Monitoringu Macro. OPRACOWALI: Martyna Izdebska-Tran (Redaktor) Studentka V roku SGH (Finanse i Rachunkowość). Interesuje się polityką pieniężną i asymetrią informacji na rynkach finansowych, a poza uczelnią wspinaczką skalną i kulturą Azji Południowo-Wschodniej. Moderator debat oksfordzkich oraz symulacji obrad ONZ. Ukończyła praktykę w Gazecie Giełdy Parkiet. W SKN FM od 2008 r., pełni funkcję wiceprzewodniczącej. Biegle posługuje się językiem angielskim, komunikatywnie niemieckim. Robert Kardaś (współredaktor) Absolwent dwóch studiów licencjackich na Uniwersytecie Gdańskim. Obecnie student V roku SGH (Finanse i Rachunkowość). Interesuje się rynkiem kapitałowym, w szczególności publicznym rynkiem giełdowym oraz rynkiem instrumentów pochodnych. W wolnym czasie lubi uprawiać sport, czytać książki o tematyce polityczno-historycznej. Mówi biegle po angielsku. Grzegorz Powalski (współredaktor) Student V roku Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych (Nauki Polityczne) oraz II roku SGH (Finanse i Rachunkowość). Przez rok studiował również na Uniwersytecie Maltańskim. Interesuje się powiązaniami polityki z sektorem finansowym. Dobrze włada językiem angielskim, zna też język niemiecki i podstawy hiszpańskiego. Do jego pozanaukowych zainteresowań należą dyplomacja i żeglarstwo.