Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego 17 listopada 2006 r. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Tempo wzrostu PKB w strefie euro w trzecim kwartale br. wyniosło 0,5 proc. licząc kwartalnie i 2,6 proc. w skali roku a więc nieco poniżej prognoz. Inflacja CPI w Polsce wyniosła 0,1 proc. m/m i 1,2 proc. r/r wobec 1,6 proc. r/r przed miesiącem również poniżej prognoz. Z kolei inflacja CPI w USA w październiku osiągnęła poziom 0,5 proc. m/m i 1,3 proc. r/r. Inflacja bazowa wyniosła tymczasaem 0,1 proc. m/m i 2,7 proc. r/r nieco poniżej prognoz. INWESTYCJE GWARANTOWANE instytucja oprocentowanie wartość inwestycji netto na koniec okresu rodzaj oprocentowania Noble Bank 5,00% 208 100 PLN stałe Getin Bank 4,50% 207 290 PLN stałe Euro Bank 4,40% 227 128 PLN stałe Najwyżej oprocentowane lokaty terminowe w PLN, kwota 200 tys. na 12 miesięcy RYNEK WALUTOWY kursy NBP kupno sprzedaż USD/PLN 2,9410 3,0004 EUR/PLN 3,7608 3,8368 CHF/PLN 2,3530 2,4006 FIXING, 17.11.2006 r. Ostatnie dni przyniosły utrzymanie hossy na rynku złotego. Oprócz czynników stale oddziałujących na jego siłę (transfery z UE) notowaniom wciąż sprzyja utrzymujący się w całym regionie popyt ze strony inwestorów zagranicznych, co pozwala równocześnie rosnąć walutom Czech, Słowacji i Węgier. Dodatkowo mamy wciąż korzystne dane dotyczące rodzimej gospodarki (utrzymujący się wzrost gospodarczy przy braku presji inflacyjnej), co pośrednio umacnia złotego. W ciągu ostatnich pięciu sesji dolar wciąż utrzymywał się poniżej poziomu 3 złotych, natomiast pokonanie poziomu 3,80 wobec euro jest coraz bardziej prawdopodobne. 1
ZAGRANICZNE RYNKI Komentarze członków Fed, wskazujące na wciąż odległy termin obniżania stóp procentowych w USA, wpłynęły na umocnienie dolara w ubiegłym tygodniu. Mimo korzystnych odczytów wskaźników inflacji (lekki spadek), pozostaje ona wciąż istotnie powyżej docelowego, pożądanego poziomu, co nie pozwala na zmianę parametrów polityki pieniężnej. Z kolei słabsze wskaźniki dotyczące wzrostu gospodarczego w strefie euro, zmniejszające prawdopodobieństwo kolejnych podwyżek stóp procentowych przez EBC jeszcze w grudniu, przyczyniły się do osłabienia wspólnej waluty. RYNKI OBLIGACJI I STÓP PROCENTOWYCH Dobre dane o inflacji w Polsce przyczyniły się do wzrostu apetytu wśród inwestorów na polskie obligacje, co przełożyło się na wzrost ich cen. Członkowie RPP są wciąż podzielni w zakresie opinii o kształcie polityki pieniężnej w najbliższym okresie, choć przeważa pogląd o braku konieczności podwyższania stóp procentowych w Polsce, co przekłada się na wzrost cen obligacji. Popyt na rodzimy dług był widoczny również na aukcji bonów organizowanej przez Ministerstwo Finansów. Sprzedano wszystkie papiery o łącznej wartości 2 mld złotych przy średniej rentowności poniżej 5 proc. (5,32 proc. na poprzedniej aukcji). ZAGRANICZNE RYNKI Spekulacje o kontynuacji procesu podwyżek stóp procentowych w strefie euro w następnym roku przyczyniły się do lekkiego wzrostu rentowności euroobligacji. Wzrost inflacji pozostaje zagrożeniem dla gospodarki, co potwierdzają notowania na rynku terminowym wskazującym na możliwe dwie kolejne podwyżki stóp do marca 2007 r. Niewiele działo się również za Oceanem, gdzie inwestorzy uznali szybkie obniżki stóp procentowych za mało prawdopodobne. Rentowność dziesięcioletnich obligacji zyskała 1 punkt bazowy do poziomu 4,59 proc. RYNKI AKCJI Podczas ostatnich kilku notowań inwestorzy na naszym parkiecie zupełnie ignorowali zachowania giełd zachodnich. W czasie gdy giełdy amerykańskie biją sześcioletnie rekordy, a indeksowi S&P500 brakuje niecałych 10 proc. do historycznego maksimum, na warszawskim parkiecie mamy spadki i ataki podaży na wsparcie przy poziomie 3090 pkt. Na szczęście dla posiadaczy akcji wsparcie to zostało obronione. Przyczyn spadku należałoby szukać w słabych notowaniach miedzi i ropy naftowej, które przekładają się na wyceny KGHM i spółek paliwowych. Trudno sobie wyobrazić bez nich atak WIG20 na majowe szczyty chociaż zbliżający się okres przełomu roku związany z tzw. rajdem świętego mikołaja w ostatnich trzech latach przynosił średnio 11-proc. wzrosty indeksu blue chipów również przy spadających cenach ropy naftowej. W nadchodzącym tygodniu powinniśmy być świadkami przynajmniej lekkiego odbicia po tym, jak rynek zdecydowanie bronił wsparcia przy 3090 pkt. Jednak w przypadku spadku WIG20 poniżej poziomu 3090 pkt możemy być świadkami nasilenia podaży ze strony techników i głębszej korekty. ZAGRANICZNE RYNKI EUROPA Europie nie pomogły bardzo dobre zachowania indeksów za oceanem. Do połowy tygodnia emocje krążyły głównie wokół wyczekiwania inwestorów na dane o inflacji w USA. Następnie spadające ceny ropy pociągnęły za sobą w dół także notowania spółek paliwowych traciły m.in. BP i Royal Dutch Shell. Spadków na giełdzie we Frankfurcie dzielnie bronił producent chipów Infineon. Ogólnie tydzień oprócz niemieckiego DAX przyniósł lekkie spadki indeksów. Ciekawostką jest fakt, że już niedługo jedynym właścicielem Volkswagena (największego europejskiego producenta samochodów) może zostać Porsche, które już w tej chwili posiada blisko 30 proc. akcji. 2
USA W tym tygodniu indeks Dow Jones cztery razy z rzędu bił rekord wszechczasów. Od początku października giełda zamykała się już na historycznych szczytach aż 18 razy. Główną przyczyną dobrych nastrojów inwestorów były dane, które napłynęły z Departamentu Pracy, o mniejszym niż się spodziewano poziomie inflacji bazowej. Inflacja bez uwzględnienia cen paliw i żywności wzrosła w październiku o 0,1 proc. wobec oczekiwanych 0,2 proc.. Dodatkowo inwestorom pomogły wiadomości o malejącej cenie ropy naftowej, spowodowanej m.in. mniejszym popytem w USA, a także sceptycyzm wobec wielkości cięć dostaw przez OPEC. Departament Handlu ogłosił z kolei, że liczba rozpoczętych inwestycji na rynku mieszkaniowym zmalała w październiku o 15 proc., a wydanych pozwoleń na budowę o 6,5 proc. Słabsza aktywność w mieszkalnictwie była już uwzględniona przez inwestorów i tylko w nieznacznym stopniu wypłynęła na piątkowe notowania. Jak widać scenariusz miękkiego lądowania w amerykańskiej gospodarce zaczyna się ziszczać inflacja słabnie i nie mamy do czynienia z gwałtownym załamaniem produkcji, co dobrze wróży nie tylko temu rynkowi. Wśród spółek wyróżniła się sieć Starbucks, notując dużą przecenę wartości akcji. AZJA W Azji mieliśmy do czynienia z bardzo podobną sytuacją jak przed tygodniem. Poza Japonią wszystkie ważniejsze rynki regionu zakończyły tydzień na plusach. Inwestorzy, oprócz obaw o tempo rodzimego rozwoju, z uwagą patrzyli na dane największego partnera handlowego USA, gdzie wspomniane wyżej załamanie na rynku nieruchomości poprzez tzw. wealth effect może wywołać mniejszą konsumpcję, a co za tym idzie mniejszy import z Japonii. Traciły głównie akcje dużych eksporterów takich jak Toyota Motor Corp. Pozostałe rynki regionu wzięły raczej przykład z pozytywnych informacji o amerykańskiej gospodarce i tydzień zakończyły wzrostami. EUROPA USA AZJA CAC40-0,14% DAX +0,86% FTSE -0,26% DOW JONES +1,93% NASDAQ +2,35% S&P500 +1,47% HANG SENG +1,54% KOSPI +1,18% NIKKEI -0,13% Zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 17.11.2006 r. FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH tygodniowe wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 16.11.2006 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz wynik akcji PKO/Credit Suisse Akcji Małych i Śr. Spółek FIO 3,92% obligacji Allianz Obligacji FIO 1,33% rynku pieniężnego Allianz Pieniężny FIO 0,11% stabilnego wzrostu DWS Polska FIZ Stabilnego Wzrostu 1,77% zrównoważone Pioneer Wzrostu i Dochodu Mix4-0,26% akcji zagranicznych DWS Polska FIO Top 50 Europa 0,98% obligacji zagranicznych Millennium SFIO Fund. Zagr. subf. Konserwatywny 0,54% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień 3
roczne wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 16.11.2006 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz wynik akcji DWS Polska FIO Top 25 Małych Spółek 99,85% obligacji KBC Alfa SFIO 7,55% rynku pieniężnego KBC Gamma SFIO 4,34% stabilnego wzrostu Lukas FIO subfundusz Lukas Stabilnego Wzrostu 21,46% zrównoważone Lukas FIO subfundusz Lukas Dynamiczny Polski 41,35% akcji zagranicznych DWS Polska FIO Top 50 Europa 15,87% obligacji zagranicznych Arka Obligacji Europejskich FIO -3,17% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok FINANSE OSOBISTE PRACUJESZ ZA GRANICĄ? MOŻESZ KUPIĆ MIESZKANIE W POLSCE NA KREDYT Coraz więcej Polaków wyjeżdża do pracy za granicą. Szacuje się, że m.in. w Wielkiej Brytanii czy Niemczech pracuje od miliona do dwóch milionów polskich obywateli. Sprawdziliśmy, na jakie oferty mogą liczyć osoby, które zdecydują się na zaciągnięcie kredytu hipotecznego w Polsce. Polacy za granicą to nie tylko osoby pracujące na czarno w nisko płatnych zawodach. Są to również wykształceni, wysoko wykwalifikowani specjaliści, którzy pracują na dobrze opłacanych i prestiżowych stanowiskach. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej zaowocowało wprowadzeniem swobody transferu m.in. osób i kapitału. W rezultacie Polacy przemieszczają się w poszukiwaniu lepszych warunków pracy, a swoje zarobki często przekazują do kraju. Grupa Polaków pracujących za granicą jest doskonale widoczna wśród nabywców na rynku nieruchomości. Cześć kupuje mieszkania, domy lub działki dla siebie, inni dostrzegają możliwość ulokowania zgromadzonych oszczędności w nieruchomościach. Zarobkujący za granicą bywają też pomocą dla rodzin w Polsce, które dzięki nim mogą sobie pozwolić na nabycie własnego lokum. Tym sposobem Polacy pracujący poza granicami naszego kraju stają się liczącą grupą wśród kredytobiorców. A na polskim rynku hipotecznym warto walczyć o każdy procent udziału przy 70 mld złotych udzielonych kredytów nawet 1-procentowy wzrost to powiększenie portfela o 700 mln złotych. Banki zainteresowały się więc nową niszą, co łatwo wywnioskować z liczby ofert kierowanych do osób pracujących poza Polską. Jeszcze niedawno, aby zaciągnąć kredyt, klient uzyskujący dochody poza granicami kraju miał poważne trudności ze znalezieniem finansowania hipotecznego. Jego wniosek kredytowy rozpatrywany był indywidualnie, a w wypadku braku udokumentowanych silnych związków z Polską (np. posiadanie rodziny, innych nieruchomości na terenie ojczystego kraju), musiał się liczyć z możliwością odmowy. Praktycznie niemożliwe było uzyskanie kredytu na 100 proc. wartości nieruchomości stosunkowo wysoki wkład własny był warunkiem koniecznym, aby liczyć na finansowanie z banku. Do ograniczeń zawartych w instrukcjach kredytowych dochodziły też prozaiczne trudności związane z tłumaczeniem dokumentów na język polski (np. wyciągów z rachunków), brakiem formularzy w językach obcych (np. zaświadczenia o zatrudnieniu) oraz nieznajomością przez analityków systemu prawnego i podatkowego, co często skutkowało wymaganiem dokumentów niemożliwych do uzyskania w innym kraju, ponieważ nie są tam po prostu wystawiane. 4
Obecnie na polskim rynku działa kilka banków, które osobom zarabiającym za granicą udzielą kredytu na warunkach takich, jak zatrudnionym w Polsce finansowanie 100 proc. wartości mieszkania, kredyt na 30 lat i standardowa marża są w tej chwili szeroko dostępne. Nie oferują ich wszystkie banki, ale instytucji zainteresowanych takimi klientami jest już kilka, a więc nie ma w tym segmencie monopolisty. Konkurencja w grupie klientów pracujących za granicą nie jest jednak ograniczona do ceny, czyli oprocentowania kredytu i prowizji. W tym wypadku szczególnie liczy się czas oczekiwanie tygodniami na decyzję kredytową jest niezwykle uciążliwe, ponieważ oznacza brak możliwość sfinalizowania transakcji podczas jednego przyjazdu. Akceptowanie dokumentów bez tłumacza przysięgłego również jest niezwykle istotne, gdyż skraca proces i zmniejsza koszty. W bankach specjalizujących się w obsłudze tego typu klientów, ich wnioski są analizowane przez specjalnie wyznaczone osoby, które znają realia, prawo i system podatkowy w innych krajach. W rezultacie często okazuje się więc, że niekoniecznie najtańsza oferta jest najlepsza. Z analizy ilości wniosków składanych do banków za pośrednictwem Open Finance wynika, że największa ilość kredytów realizowana jest właśnie w bankach najlepiej przystosowanych pod względem procesu do obsługi klientów pracujących za granicą. Wymagają oni szczególnej opieki, ponieważ często oferta przedstawiana jest na odległość za pośrednictwem poczty elektronicznej lub telefonu, a wniosek kompletuje się korespondencyjnie. Z drugiej jednak strony są to kwoty zwykle wyższe niż średnia, a transakcji często jest kilka, ponieważ rodzimy rynek nieruchomości postrzegany jest jako niezwykle atrakcyjne miejsce dla osób szukających szybkich i spektakularnych wzrostów. Segment klientów osiągających dochody za granicą jest dobrym przykładem walki o klienta nie tylko przez obniżanie marż. Efektywniejszym ekonomicznie rozwiązaniem może być też rozszerzenie akceptowalnych źródeł dochodów do zagospodarowania jest bowiem liczna i zamożna grupa potencjalnych kredytobiorców. Mogłoby się wydawać, że konkurowanie ceną jest korzystne dla klienta, gdyż obniża ponoszony przez niego koszt kredytu. Na polskim rynku osiągnęliśmy już jednak próg, poniżej którego zmniejszanie ceny z reguły odbywa się przez spadek jakości obsługi lub wprowadzanie ukrytych opłat. TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO Wydarzenia, rynek walutowy, rynek obligacji i stóp procentowych: Bartosz Michałek, Noble Bank; polskie rynki akcji: Dariusz Tajerle, Open Finance; zagraniczne rynki akcji: Michał Ząbczyński, Noble Bank; temat tygodnia: Aleksandra Łukasiewicz, Open Finance; inwestycje gwarantowane i polski rynek funduszy: Krzysztof Olszewski, Open Finance. 5