PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH ZAINTERESOWANIA UCZNIÓW SZCZEGÓLNIE UZDOLNIONYCH Z UWZGLĘDNIENIEM NAUK MATEMATYCZNO - PRZYRODNICZYCH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU INDYWIDUALIZACJA PROCESU NAUCZANIA I WYCHOWANIA UCZNIÓW KLAS I-III Charakterystyka programu Program został opracowany w celu realizacji zajęć matematyczno - przyrodniczych dla dzieci uzdolnionych zakwalifikowanych do projektu Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III Celem głównym projektu jest wsparcie w okresie realizacji projektu indywidualnego rozwoju uczniów klas I-III we wszystkich szkołach podstawowych, dostosowane do zdiagnozowanych potrzeb edukacyjnych uczniów oraz ich możliwości psychofizycznych. Cele szczegółowe projektu: Zapewnienie w okresie realizacji projektu w szkołach Gminy Grybów, każdemu dziecku klas I-III objętemu wsparciem w ramach projektu, oferty edukacyjno-wychowawczoprofilaktycznej, zgodnej z jego indywidualnymi potrzebami i możliwościami edukacyjnymi i rozwojowymi. Stworzenie warunków umożliwiających i wspomagających indywidualną pracę nauczyciela z uczniem, w szkołach objętych wsparciem, poprzez wyposażenie ich bazy w niezbędne materiały dydaktyczne do końca realizacji projektu Zwiększenie w okresie realizacji projektu dostępności i podniesienie jakości wsparcia i pomocy psychologiczno- pedagogicznej w formie zajęć dla dzieci z trudnościami i zaburzeniami rozwoju, a w szczególności ze specyficznymi i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Zminimalizowanie specyficznych trudności w uczeniu się u co najmniej 50% dzieci objętych w ramach projektu zajęciami specjalistycznymi, do końca realizacji projektu Celem programu jest umożliwienie uczniom uzdolnionym warunków indywidualnego rozwoju, twórczego myślenia, zainteresowań i uzdolnień matematyczno przyrodniczych, jak też wspomaganie dziecka w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym. Ważne jest również takie wychowanie, aby dziecko w miarę swoich możliwości było przygotowane do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą.
Zajęcia będą organizowane w sposób niestereotypowy, z zachowaniem dużej swobody i elastyczności prowadzenia zajęć. Promowane będą postawy uznania równych praw i obowiązków bez względu na płeć. Omawiane będą zagadnienia dotyczące równości szans niezależnych od płci. Treści kształcenia będą dostosowane do indywidualnych potrzeb uczniów. Celem zajęć będzie: rozwijanie predyspozycji i zdolności poznawczych dziecka; kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i w dążeniu do prawdy, poszanowanie godności dziecka; zapewnienie dziecku przyjaznych, bezpiecznych i zdrowych warunków do nauki i zabawy, działania indywidualnego i zespołowego, rozwijania samodzielności oraz odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie, aktywności badawczej, a także działalności twórczej; wyposażenie dziecka w umiejętność czytania i pisania, w wiadomości i sprawności matematyczne potrzebne w sytuacjach życiowych i szkolnych oraz przy rozwiązywaniu problemów; dbałość o to, aby dziecko mogło nabywać wiedzę i umiejętności potrzebne do rozumienia świata, w tym zagwarantowanie mu dostępu do różnych źródeł informacji i możliwości korzystania z nich. I. Cele ogólne programu: - rozwijanie zainteresowań matematyczno przyrodniczych - kształtowanie umiejętności myślenia twórczego - rozbudzanie potrzeb kontaktu z przyrodą II. Cele szczegółowe programu: rozwijanie logicznego myślenia oraz wytrwałości w rozwiązywaniu zadań matematycznych rozwijanie wyobraźni, aktywności twórczej i zainteresowań matematycznych uczniów poszerzanie wiadomości i umiejętności matematycznych umiejętność korzystania z pojęć i własności matematycznych ujętych w programie nauczania i wykraczających poza nim umiejętność dostrzegania i wykorzystywania związków przyczynowo-skutkowych rozwijanie ciekawości poznawczej, planowania własnych badań, wyciągania wniosków na podstawie doświadczeń i własnych obserwacji rozbudzanie świadomości ekologicznej kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole, skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia i brania pod uwagę poglądów innych kolegów rozwijanie cech charakteru systematyczności, odpowiedzialności, pracowitości
III. Metody i formy pracy: Zajęcia będą realizowane przede wszystkim za pomocą metod problemowych, aktywizujących (burza mózgów) i praktycznego działania. Dominować będą doświadczenia i eksperymenty oraz obserwacje spontaniczne i kierowane. Wśród form pracy będą dominować prace zespołowe z naciskiem na możliwość sprawdzenia wszystkich pomysłów dzieci oraz prezentacji ich wyników. W równym stopniu chłopcy i dziewczynki będą włączani w różnego rodzaju ćwiczenia. Formy pracy - praca w grupach - praca indywidualna IV. Środki dydaktyczne Puzzle, układanki, domina, zestawy ćwiczeń, pakiety do przyrody i matematyki, krzyżówki, rebusy, mikroskopy, globusy, wagi, zegary, układy słoneczne itp. V. Treści programowe W zakresie matematyki; 1) liczy (w przód i w tył) od danej liczby po 1, dziesiątkami od danej liczby w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000; 2) zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000; 3) porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 1000 (słownie i z użyciem znaków <, >, =); 4) dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 (bez algorytmów działań pisemnych); sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania; 5) podaje z pamięci iloczyny w zakresie tabliczki mnożenia; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia; 6) rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę); 7) rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego); 8) wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności; 9) mierzy i zapisuje wynik pomiaru długości, szerokości i wysokości przedmiotów oraz odległości; posługuje się jednostkami: milimetr, centymetr, metr; wykonuje łatwe obliczenia dotyczące tych miar. 10) waży przedmioty, używając określeń: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram; wykonuje łatwe obliczenia, używając tych miar 11) odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra; 12) odczytuje temperaturę 13) odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII; 14) podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; porządkuje chronologicznie daty; wykonuje obliczenia kalendarzowe w sytuacjach życiowych;
15) odczytuje wskazania zegarów: w systemach: 12- i 24-godzinnym, wyświetlających cyfry i ze wskazówkami; posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta; wykonuje proste obliczenia zegarowe (pełne godziny); 16) rozpoznaje i nazywa koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty (również nietypowe, położone w różny sposób oraz w sytuacji, gdy figury zachodzą na siebie); rysuje odcinki o podanej długości; oblicza obwody trójkątów, kwadratów i prostokątów (w centymetrach); W zakresie przyrody : 1)obserwuje i prowadzi proste doświadczenia przyrodnicze, analizuje je i wiąże przyczynę ze skutkiem (stany skupienia i obieg wody w przyrodzie, praca z mikroskopem, kalendarz pogody) 2) opisuje życie w wybranych ekosystemach: w lesie, ogrodzie, parku, na łące i w zbiornikach wodnych; 3) nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski: nadmorskiego, nizinnego, górskiego; 4) rozpoznaje i nazywa ssaki, ptaki, owady 5) wyjaśnia zależność zjawisk przyrody od pór roku; 6) podejmuje działania na rzecz ochrony przyrody w swoim środowisku; wie, jakie zniszczenia w przyrodzie powoduje człowiek (wypalanie łąk, zaśmiecanie lasów, nadmierny hałas, kłusownictwo); 7) zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania się; rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia i stosuje się do zaleceń stomatologa i lekarza; 8) dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych (w miarę swoich możliwości); orientuje się w zagrożeniach ze strony roślin i zwierząt, a także w zagrożeniach typu burza, huragan, śnieżyca, lawina, powódź itp.; wie, jak trzeba zachować się w takich sytuacjach. VI. Procedury osiągania celów Dzieci uzdolnione matematycznie i przyrodniczo zwykle rozwiązują zadania chętnie i w bardzo szybkim tempie. Nauczyciel dostrzegając zapał i zainteresowanie, wykorzystuje naturalną ciekawość uczniów, podsuwa dodatkowe zadania, zabawy, gry i stosuje: - indywidualizację pracy na zajęciach, stopniowanie trudności; - rozwijanie twórczego myślenia, stosowanie zadań otwartych; - dostosowanie poziomu prac do indywidualnych umiejętności dzieci; - wyszukiwanie przez uczniów ciekawych zadań; - stosowanie aktywnych metod pracy z uczniem. VII. Przewidywane osiągnięcia uczniów udoskonalenie umiejętności rozwiązywania zadań własnymi sposobami. rozwijanie cech twórczego i logicznego myślenia. rozbudzenie ciekawości i zainteresowań matematycznych. wzmocnienie poczucia własnej wartości. wyrobienie wytrwałości w rozwiązywaniu zadań. wyrobienie umiejętności pracy w grupie. wykształcenie umiejętności rozwiązywania nurtujących go problemów w sposób twórczy, wyrobienie umiejętności stawiania hipotez i wyciągania wniosków na podstawie przeprowadzonych doświadczeń,
wyrobienie wrażliwości na piękno otaczającego świata, dostrzeganie zagrożeń, znajomość sposobów ochrony przyrody. wyrobienie poczucia odpowiedzialności, systematyczności i pracowitości. VIII. Ewaluacja. - diagnoza początkowa i końcowa - test - analiza testów diagnostycznych dla uczniów IX. Realizacja programu: Zajęcia będą organizowane w sposób niestereotypowy i równościowy. W równym stopniu chłopcy i dziewczynki będą włączani w różnego rodzaju ćwiczenia. Uczestnicy zajęć systematycznie będą uczeni szacunku do odmienności i różnic wynikających z płci. Przy ocenie osiągnięć będą brane pod uwagę przejawiane postawy oraz ogólne postępy rozwojowe dzieci: umiejętność wykonywania i podejmowania zadań, wytrwałość w rozwijaniu uzdolnień, systematyczność, staranność, samodzielność, umiejętność współdziałania w zespole, krytyczny stosunek do wykonywanej pracy. Realizacja programu będzie stymulowała wszechstronny rozwój osobowości uczniów tj. rozwijanie ich ogólnych zdolności poznawczych i samodzielne, logiczne myślenie oraz doskonaliła opanowanie wiadomości i umiejętności matematycznych i przyrodniczych zawartych w Programie edukacji wczesnoszkolnej, a także ponadprogramowych treści.