Szkoła Podstawowa nr 2 im. Henryka Sienkiewicza w Murowanej Goślinie Przedmiotowy System Oceniania Historia Elementy Przedmiotowego Systemu Oceniania: I. Wymagania edukacyjne. II. Obszary i formy aktywności podlegające ocenie. III. IV. Sposoby sprawdzania form aktywności: - narzędzia - kryteria - częstotliwość - sposoby poprawiania ocen. Sposoby gromadzenia i przekazywania informacji rodzicom i uczniom. V. Kryteria wystawiania śródrocznej i końcowo rocznej oceny klasyfikacyjnej. VI. Dostosowanie PSO z historii do możliwości uczniów ze specjalnymi wymaganiami edukacyjnymi. VII. Umowa z uczniami. I. Wymagania edukacyjne: Klasa IV Po zakończeniu realizacji programu uczeń klasy IV powinien umieć: - dostrzec niepowtarzalność i wyjątkowość każdego człowieka, - wymienić potrzeby ludzkie, - przedstawić rolę rodziny w życiu człowieka i opowiedzieć o swojej rodzinie, - wskazać prawa i obowiązki członków rodziny, - omówić funkcjonowanie samorządu szkolnego, - wymienić podstawowe prawa i obowiązki ucznia, - zaproponować sposób rozwiązania konfliktu z najbliższego otoczenia, - wytłumaczyć, czym jest ojczyzna i mała ojczyzna, - wyjaśnić pochodzenie nazwy Polska, - wskazać elementy łączące naród polski, - opisać polskie symbole narodowe, - wymienić najważniejsze polskie święta narodowe i objaśnić ich znaczenie, 1
- wskazać na mapie i opisać główne regiony Polski, - odnaleźć na mapie swoją miejscowość, na planie wskazać siedzibę władz lokalnych i omówić zakres działalności - podać nazwy mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, - wskazać na mapie skupiska Polonii na świecie, - wyjaśnić, czym zajmuje się historia i historycy, - wskazać przyczynę i skutek wydarzenia, - podać przykłady różnych źródeł, - scharakteryzować archeologię jako naukę pomocniczą historii, - stworzyć drzewo genealogiczne swojej rodziny, - uporządkować wydarzenia w kolejności chronologicznej, - określić wiek wydarzenia i obliczyć upływ czasu między wydarzeniami, - przedstawić zasady podziału czasu na ery, tysiąclecia i wieki, - zaznaczyć daty na osi czasu i odczytać informacje z osi, - ułożyć chronologicznie epoki historyczne, - interpretować mapę historyczną, korzystając z symboli w legendzie, - odpowiedzieć na krótkie pytania dotyczące tekstu źródłowego, planu, ilustracji, - stworzyć krótką wypowiedź o postaci historycznej i wydarzeniu historycznym, - określić czas pojawienia się człowieka na ziemi, - opisać wygląd człowieka pierwotnego, - przedstawić zajęcia ludzi pierwotnych i ich dokonania, - opisać życie w Atenach peryklejskich, stosując pojęcia: teatr, filozofia, bogowie olimpijscy, mity, - opisać przebieg igrzysk starożytnych, - scharakteryzować osiągnięci Rzymu w dziedzinie prawa, budownictwa (drogi, wodociągi), - opisać narodziny chrześcijaństwa i jego rozwój w starożytności. Klasa V Po zakończeniu realizacji programu uczeń klasy V powinien umieć: - wskazać na mapie obszar zajmowany przez plemiona polskie oraz terytorium państwa Mieszka I, - wymienić korzyści płynące z przyjęcia przez Polskę chrześcijaństwa, - scharakteryzować postać św. Wojciecha i wymienić postanowienia zjazdu gnieźnieńskiego, - wymienić pierwszego króla Polski i wskazać jego osiągnięcia, - określić rolę Kościoła w średniowieczu, - omówić cechy budowli romańskich i gotyckich, - przedstawić życie codzienne mieszkańców miast i wsi/zajęcia, obyczaje, warunki życia w średniowieczu, - przedstawić prawa i obowiązki władcy, - opowiedzieć o funkcjonowaniu dworu królewskiego, - określić miejsca powstawania grodów i miast, - wymienić funkcje grodu i zajęcia ich mieszkańców, - wymienić zajęcia zakonników, - opisać wygląd średniowiecznego miasta, - opisać wygląd zamku rycerskiego i omówić jego funkcje, - określić miejsca budowy zamków, - wskazać etapy w karierze rycerza, - omówić różnice między miastem i wsią, - określić przyczyny sprowadzenia krzyżaków do Polski, 2
- przedstawić zasługi Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego, - wyjaśnić przyczyny unii polsko litewskiej, - wymienić głównych odkrywców i ich dokonania oraz określić skutki odkryć, - opisać życie dworskie na Wawelu w okresie panowania Zygmuntów, - omówić zajęcia szlachty polskiej, - omawiać zasady sprawowania władzy w Rzeczypospolitej XVI -_XVIII w., - posługiwać się taśmą czasu, - dokonywać obliczeń chronologicznych, wymienić twórców renesansu we Włoszech u w Polsce/Michał Anioł, Rafael, Leonardo Da Vinci, Mikołaj Kopernik, Mikołaj Rej, Jan Kochanowski/, - wyjaśnić pojęcia: renesans i humanizm, - przedstawiać przemiany gospodarcze i w oświacie w drugiej połowie XVIII w., - omawiać próby ratowania Polski w XVIII w., - wskazywać na mapie ziemie utracone w wyniku rozbiorów Polski, - określać przyczyny upadku rzeczpospolitej w XVIII w., Klasa VI Po zakończeniu realizacji programu uczeń klasy VI powinien: - rozumieć pojęcia odrodzenie, reformacja itd., - znać przyczyny i skutki odkryć geograficznych, - wymienić podróżników i odkrywców, - rozpoznawać zabytki architektury renesansu i baroku, - znać przyczyny rozłamu w Kościele katolickim, - znać najważniejsze wydarzenia za panowania ostatnich Jagiellonów (hołd pruski, unia realna), - wymienić twórców renesansu we Włoszech u w Polsce/Michał Anioł, Rafael, Leonardo Da Vinci, Mikołaj Kopernik, Mikołaj Rej, Jan Kochanowski/, - wymienia grupy społeczne w XVI w., - omawiać zasady sprawowania władzy w Rzeczypospolitej XVI -_XVIII w., - wskazywać przyczyny i skutki wojen z sąsiadami w XVII w., - rozumieć zasady trójpodziału władzy/ Monteskiusz / w XVII w., - przedstawiać przemiany gospodarcze i w oświacie w drugiej połowie XVIII w., - omawiać próby ratowania Polski w XVIII w., - wskazywać na mapie ziemie utracone w wyniku rozbiorów Polski, - określać przyczyny upadku rzeczpospolitej w XVIII w., - znać przyczyny tworzenia Legionów Polskich we Włoszech, - wyjaśnia charakter powstań narodowych/listopadowe, styczniowe/, - wymieniać przyczyny i formy walki Polaków o zachowanie ziem i języka, - wymieniać wynalazki i określa ich wpływ na życie codzienne ludzi XIX w., - znać cechy architektury i źródła przekazu informacji w XIX i XX w., - wskazać przyczyny i skutki I wojny światowej, - znać okoliczności odzyskania niepodległości w 1918 r., - wskazać przyczyny i skutki II wojny światowej, - wyjaśnić pojęcia dyktatura, wojna totalna, - wymienić formy prześladowania ludności cywilnej, - przedstawić sposoby walki z okupantem, - posługiwać się taśmą czasu, - dokonywać obliczeń chronologicznych. 3
II. Obszary i formy aktywności: 1. Rozumienie podstawowych pojęć historycznych. 2. Posługiwanie się różnymi źródłami informacji. 3. Posługiwanie się mapą historyczną. 4. Analiza tekstów źródłowych. 5. Czytanie tekstu podręcznika ze zrozumieniem. 6. Wypowiedź ustna i pisemna. 7. Aktywność w czasie lekcji. 8. Aktywność pozalekcyjna osiągnięcia w konkursach. III. Sposoby sprawdzania form aktywności: - sprawdziany pisemne sprawdzenie wiedzy i umiejętności po zakończonym dziale, kartkówki z małego zakresu materiału (jednej, dwóch lub trzech lekcji), - odpowiedź ustna, praca domowa, aktywność w czasie lekcji, - prace dodatkowe (kryteria oceny ustala nauczyciel indywidualnie), - praca na lekcji (samodzielna lub w grupach) kryteria ustalane do każdego zadania, - kontrola ćwiczeń. Częstotliwość: - sprawdziany po ukończonych działach - nie mniej niż dwa w klasie VI w półroczu, w klasie IV i V nie mnie niż jeden, - kartkówki - w miarę potrzeb. Sprawdziany poprawiane są według kryterium: - ocena celująca 96-100% uzyskanych bez zadania dodatkowego - bardzo dobra 90-95% - dobra 70-89% - dostateczna 50-69% - dopuszczająca 30-49% - niedostateczna 0-29%. Kartkówki poprawiane są według kryterium: - bardzo dobra 90-100% - dobra 70-89% - dostateczna 50-69% - dopuszczająca 30-49% - niedostateczna 0-29%. Sposoby poprawiania ocen: - sprawdziany są obowiązkowe, jeżeli uczeń z przyczyn losowych opuścił pracę pisemną powinien ja napisać w terminie ustalonym przez nauczyciela, - jeżeli uczeń uzyskał ocenę niedostateczną ze sprawdzianu, to musi ją poprawić dopuszczającą, dostateczną ze sprawdzianu może poprawić w terminie ustalonym przez nauczyciela, - kartkówek nie poprawia się, - uczeń poprawia sprawdzian w ciągu 2 tygodni od momentu przedstawienia wyników przez nauczyciela, 4
- nie przewiduje się na koniec półrocza sprawdzianu z całości materiału dotychczas zrealizowanego, - jeżeli uczeń otrzymał za I półrocze nauki ocenę niedostateczną, to ma obowiązek uzupełnić wiedzę i umiejętności do końca marca II półrocza. IV. Sposoby gromadzenia i przekazywania informacji rodzicom i uczniom: - dziennik elektroniczny. V. Kryteria wystawiania oceny śródrocznej i rocznej oceny klasyfikacyjnej: - oceny ze sprawdzianów i kartkówek są najważniejsze - oceny z odpowiedzi ustnych - oceny z samodzielnej pracy na lekcji - oceny z zadań domowych, pracy w grupach i aktywności. Wymagania na poszczególne oceny: a. celujący: - samodzielnie i poprawnie wyciąga wnioski ze zdobytej wiedzy - sprawnie wykorzystuje posiadana wiedzę do rozwiązywania problemów - samodzielnie pogłębia zdobyta wiedzę - chętnie wykonuje zadania dodatkowe - w twórczy sposób przekazuje wiedzę b. bardzo dobry: - sprawnie korzysta ze źródeł - potrafi rozumować w kategoriach przyczynowo-skutkowych - samodzielnie i poprawnie wyciąga wnioski ze zdobytej wiedzy - sprawnie wykorzystuje posiadana wiedzę do rozwiązywania problemów - wykazuje duże zainteresowanie zdobytą wiedzą - jest aktywny w czasie lekcji c. dobry: - opanował z stopniu zadawalającym materiał - zna najważniejsze wydarzenia i postacie historyczne - zna pojęcia historyczne - wskazuje przyczyny i skutki faktów historycznych / także przy pomocy nauczyciela d. dostateczny: - posiada podstawowa wiedzę - rozumie najważniejsze wydarzenia - pod kierunkiem nauczyciela potrafi korzystać ze wskazanych źródeł - wykazuje zadawalającą aktywność podczas lekcji e. dopuszczający: - posiada poważne braki wiedzy, które nie przekreślają dalszej nauki 5
- przy pomocy nauczyciela potrafi wykonywać proste zadania - konstruuje krótkie wypowiedzi f. niedostateczny: - nie opanował podstawowych wiadomości - duże braki uniemożliwiające kontynuacje nauki - przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonywać prostych zadań. VI. Uczniowie z opiniami PPP są oceniani indywidualnie według zaleceń. Nauczyciel może zastosować wydłużony czas pisania, sprawdziany i kartkówki o obniżonym stopniu trudności oraz zróżnicowane sposoby oceniania. Uczniowie z dysgrafią, zgodnie z zaleceniami PPP, mogą na lekcji korzystać z komputera pisać notatki i sprawdziany. VII. Umowa z uczniami: - każdy uczeń będzie oceniany zgodnie z zasadą sprawiedliwości, - formą sprawdzania wiadomości będą sprawdziany, kartkówki oraz wypowiedzi ustne, zadania domowe, praca na lekcji, - sprawdziany będą zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, - jeżeli uczeń z przyczyn losowych opuścił pracę pisemną, powinien ją napisać w terminie ustalonym przez nauczyciela/ 2 tygodnie od powrotu do szkoły/, - prace pisemne sprawdziany - są obowiązkowe, - oceny ze sprawdzianów, kartkówek oraz wypowiedzi ustnych są najważniejsze i mają największy wpływ na ocenę półroczną i końcową, - zgodnie z WSO ocenę niedostateczną, dopuszczającą i dostateczną ze sprawdzianów uczeń poprawia w terminie ustalonym przez nauczyciela, - nie przewiduje się poprawy kartkówek, - uczeń ma prawo trzy razy w ciągu półrocza zgłosić fakt nieprzygotowana do lekcji, czwarte nieprzygotowanie i każde następne skutkuje oceną niedostateczną, - premiowana będzie aktywność na lekcji/ trzy plusy=5/, System będzie podlegał ewaluacji za pomocą analizy dokumentacji, pomiaru dydaktycznego, ankiet. 6