Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna Wojciech Dąbrowski Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
WSACS Ambassadors WSACS came to realize that expanding our network is essential to achieve our goals, and we have been looking for new ways to connect to all healthcare workers around the world. For this reason we appointed WSACS Ambassadors in different parts of the world. WSACS Ambassadors are IAH and ACS experienced and will assist WSACS to improve IAH and ACS knowledge in their country and region. We expect WSACS Ambassadors to Promote the WSACS locally Liaise with local surgical and critical care societies Assist the WSACS in translating the latest WSACS guidelines Stimulate participation in WSACS studies Participate in WSACS activities Please feel free to contact the WSACS Ambassador in your area if you have any question for them use the email address provided. Country Ambassador name WSACS email address Brazil Bruno Pereira brasil@wsacs.org Portugal Fernando Ferreira portugal@wsacs.org Estonia Liivi Maddison estonia@wsacs.org Greece Theodossis Papavramidis greece@wsacs.org Latvia Guntars Pupelis latvia@wsacs.org China Jianan Ren china@wsacs.org Poland Wojciech Dabrowski poland@wsacs.org (w.dabrowski5@yahoo.com) South Africa Rob Wise southafrica@wsacs.org Iran Seyed Reza iran@wsacs Mexico Claudia Olvera mexico@wsacs.org Germany Torsten Kaussen germany@wsacs.org Oekraine Dmytro Dmytriiev ukraine@wsacs.org Spain Zsolt Bodnar spain@wsacs.org Hungary Zsolt Bodnar hungary@wsacs.org Japan Jun Oda japan@wsacs.org Colombia Carlos Ordonez colombia@wsacs.org
Kilka słów o historii XIX wiek Marley podkreślił ścisłą zależność pomiędzy uniesieniem przepony a ciśnieniem panującym wewnątrz jamy brzusznej Bradley i Bradley stwierdzili, że wzrost IAP powoduje spadek przepływu nerkowego Heinricus zauważył, że wzrost IAP do wartości powyżej 27 cmh 2 O powoduje śmiertelne w skutkach upośledzenie oddychania Emerson stwierdził, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej powoduje spadek powrotu żylnego i upośledzenia krążenia wieńcowego 1951 Baggot pierwszy opis przypadku śmierci noworodka, u którego dokonano jednoetapowej operacyjnej korekcji wrodzonego wytrzewienia. On też po raz pierwszy wprowadził określenie ostry ciśnieniowy pneumo peritonit twierdząc, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej może doprowadzić do niewydolności wielonarządowej oraz śmierci
Wiadomości podstawowe Ciśnienie śródbrzuszne (IAP-Intra Abdominal Pressure) to ciśnienie w jamie brzusznej determinowane przez elementy sprężyste i sztywne. Norma: 0 7 mmhg APP = MAP IAP żeby uzyskać prawidłowe ciśnienie perfuzyjne narządów jamy brzusznej średnie ciśnienie tętnicze musi być sumą teoretycznego ciśnienia persuzyjnego (60 mmhg) i IAP
Kilka ważnych pojęć nadciśnienie śródbrzuszne (IAH - Intra-Abdominal Hypertension) ciśnienie śródbrzuszne, którego wartość przekracza 12 mmhg zespół ciasnoty śródbrzusznej (ACS - Abdominal Compartment Syndrome) patologia kliniczna będąca następstwem IAH. Występuje najczęściej przy IAP > 20 mmhg. ACS < 60 mmhg uszkodzenie funkcji narządów jamy brzusznej pierwotny ACS niewydolność narządowa wynikająca z: o IAH będącego powikłaniem urazu jamy brzusznej, o IAH będącego powikłaniem chorób zapalnych jamy brzusznej, o IAH będącego powikłaniem interwencji chirurgicznej, o IAH będącego powikłaniem radioterapii wtórny ACS niewydolność narządowa spowodowana wzrostem IAP po zastosowanym leczeniu
Podział I 12 15 mmhg; II 16-20 mmhg; III 21 25 mmhg; IV > 25 mmhg.
Pierwotne przyczyny wzrostu IAP otyłość ciąża uraz jamy brzusznej śródoperacyjny uraz jelita krwawienie do przestrzeni zaotrzewnowej zapalenie otrzewnej zapalenie krezki jelita ostre zapalenie trzustki sepsa i wstrząs septyczny szybko narastające wodobrzusze oparzenia
Wtórne przyczyny wzrostu IAP chirurgiczny packing repozycja jelit do jamy otrzewnowej płynoterapia i znaczne rozcieńczenie krwi masywne zaburzenia krzepnięcia krwi sepsa i wstrząs septyczny krążenie pozaustrojowe
Czynniki ryzyka operacje chirurgiczne zakończone ciasnym zeszyciem powłok jamy brzusznej oparzenia niedrożność mechaniczna i porażenna pneumoperitoneum kwasica metaboliczna (ph < 7,2) hypotyermia (temperatura centralna < 33 C) masywna transfuzja preparatów krwiopochodnych, zwłaszcza KKCz (>10j/dobę) masywne zaburzenia krzepnięcia, DIC sztuczna wentylacja płuc z zastosowaniem dodatniego ciśnienia końcowo wydechowego sztuczna wentylacja płuc w ułożeniu prone position
Zasady pomiaru ciśnienia śródbrzusznego pomiar bezpośredni (umieszczenie czujnika wewnątrz jamy brzusznej) pomiar pośredni żyła udowa cewnik dożołądkowy sonda doodbytnicza
Zasady pomiaru ciśnienia śródbrzusznego poprzez cewnik Foley a pomiaru dokonuje się w pęcherzu moczowym po uprzednim podaniu 20-25 ml jałowego roztworu soli fizjologicznej pomiar IAP powinien być wykonywany: w pozycji poziomej w końcowej fazie wydechu za punkt zerowy należy przyjąć linię pachową środkową objętość jałowego roztworu soli fizjologicznej podawanego do pęcherza moczowego powinna wynosić 20-25 ml
Wpływ IAH na układ oddechowy wzrost IAP powyżej 15mmHg prowadzić może do: ograniczenia wydolności oddechowej oraz rozwoju ostrej niewydolności oddechowej spadku statycznych i dynamicznych wartości spirometrycznych spadku pojemności życiowej spadku czynnościowej pojemności zalęgającej wzrostu ciśnienia opłucnowego wzrostu szczytowego ciśnienia wdechowego wzrostu oporu naczyniowego w krążeniu płucnym rozwoju ognisk niedodmy, której efektem jest hipoksja i hiperkapnia tętnicza ISTOTNY SPADEK PODATNOŚCI PŁUC
Spadek podatności jamy brzusznej IAP = 6 mmhg IAP = 20 mmhg
Spadek podatności jamy brzusznej zespół ciasnoty śródbrzusznej
Spadek podatności jamy brzusznej czynniki wpływające na IAP masa ciała otyłość patologiczna ciąża objętość narządów jamy brzusznej ucisk jamy brzusznej choroby narządów jamy brzusznej chirurgiczny packing wodobrzusze niewłaściwe ułożenie w pozycji na brzuchu prone position
Spadek podatności jamy brzusznej Oddychanie: wartości spirometryczne, PaO 2, PaCO 2, Qs/Qt, podatność płuc, ciśnienie wewnątrz klatki piersiowej. IAP
żebra i kręgosłup żebra i mięśnie boczne brzucha Spadek podatności jamy brzusznej przepona C ab = ΔIAV / ΔIAP przepona miednicy
Spadek podatności jamy brzusznej
?
Spadek podatności jamy brzusznej Δ
Spadek podatności jamy brzusznej Δ
Spadek podatności jamy brzusznej Δ
Ciśnienie śródbrzuszne a podatność płuc alternatywa dla pozycji prone zwiększenie podatności brzucha Cab + zmniejszenie podatności klatki piersiowej = rekrutacja obszarów przypodstawnych płuc Malbrain MLNG. ISICEM 2015
IAP = 14 mmhg IAP = 9 mmhg
Dziękuję za uwagę Zaburzenia funkcji mięśnia sercowego indukowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego