RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 179159 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 310490 (22) Data zgłoszenia: 15.09.1995 (51) IntCl7 E05B 15/02 (54) Przejściowa listwa zamkowa (43) Zgłoszenie ogłoszono: 17.03.1997 BUP 06/97 (73) Uprawniony z patentu: Willrich Peter, Blankenheim, DE (72) Twórcy wynalazku: Wolfgang Haase, Düren, DE Peter Willrich, Blankenheim, DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.07.2000 WUP 07/00 (74) Pełnomocnik: Rozbicka Eleonora, INTERPAT, Biuro Ochrony Własności Intelektualnej PL 179159 B1 (57) 1. Przejściowa listwa zamkowa zawierająca przynajmniej po jednym otworze na rygiel i trzpień zamka oraz otwory do połączenia z dźwigarem ramowym w postaci wielokomorowego kształtownika, znamienna tym, ze ma postać jednoramiennego elementu o powierzchni zewnętrznej (9), powierzchni tylnej (6), na której ma przynajmniej jeden, umieszczony wzdłużnie, mostek (7) współpracujący z występem (8) dźwigara ramowego (2) i powierzchni czołowej (22), która po zamontowaniu listwy zamkowej (1) na dźwigarze ramowym (2) wystaje poza powierzchnię zewnętrzną (3) dźwigara ramowego (2). Fig.2
Przejściowa listwa zamkowa Zastrzeżenia patentowe 1. Przejściowa listwa zamkowa zawierająca przynajmniej po jednym otworze na rygiel i trzpień zamka oraz otwory do połączenia z dźwigarem ramowym w postaci wielokomorowego kształtownika, znamienna tym, że ma postać jednoramiennego elementu o powierzchni zewnętrznej (9), powierzchni tylnej (6), na której ma przynajmniej jeden, umieszczony wzdłużnie, mostek (7) współpracujący z występem (8) dźwigara ramowego (2) i powierzchni czołowej (22), która po zamontowaniu listwy zamkowej (1) na dźwigarze ramowym (2) wystaje poza powierzchnię zewnętrzną (3) dźwigara ramowego (2). 2. Przejściowa listwa zamkowa według zastrz. 1, znamienna tym, że na powierzchni tylnej (6) ma przynajmniej jedną płaską powierzchnię przylegania (10) przebiegającą równolegle do powierzchni zewnętrznej (9), która jest płaska na całej swej długości. 3. Przejściowa listwa zamkowa według zastrz. 2, znamienna tym, że płaska powierzchnia przylegania (10) rozciąga się na całej długości listwy zamkowej (1). 4. Przejściowa listwa zamkowa według zastrz. 1, znamienna tym, że ma mostek (11) umieszczony wzdłużnie na powierzchni tylnej (6), równolegle do mostka (7), posiadający przynajmniej jedną powierzchnię przylegania (12). 5. Przejściowa listwa zamkowa według zastrz. 4, znamienna tym, że mostek (7) i mostek (11) przebiegają na całej długości listwy zamkowej (1) z zachowaniem pełnej ciągłości. * * * Przedmiotem wynalazku jest przejściowa listwa zamkowa, przeznaczona zwłaszcza do drzwi. Listwy zamkowe opisanego rodzaju są znane, na przykład z europejskiego opisu publikacyjnego nr 0 298 354 B 1. Ta znana listwa zamkowa ma w przekroju poprzecznym w przybliżeniu kształt litery L, a ponadto posiada ramię główne o dość skomplikowanym kształcie, które sprzęga się z mostkiem na dźwigarze ramowym i na skutek tego nie ma jednoznacznego podparcia. W rozwiązaniu według wymienionego europejskiego opisu publikacyjnego umieszczono rygiel zamkowy wydłużony do wewnątrz. W większości przypadków rygiel zanikowy przy skrzydłach drzwi umieszczony jest znacznie dalej na zewnątrz, co powoduje, że odpowiedni otwór w listwie zamkowej jest od zewnątrz zamknięty tylko przez cienki mostek, który można łatwo wyrwać. Zadaniem wynalazku jest opracowanie listwy zamkowej o prostszym przekroju i o lepszym zabezpieczeniu przed włamaniem. Przejściowa listwa zamkowa zawierająca przynajmniej po jednym otworze na rygiel i trzpień zamka oraz otwory do połączenia z dźwigarem ramowym w postaci wielokomorowego kształtownika, według wynalazku charakteryzuje się tym, że ma postać jednoramiennego elementu o powierzchni zewnętrznej, powierzchni tylnej, na której ma przynajmniej jeden, umieszczony wzdłużnie, mostek współpracujący z występem dźwigara ramowego i powierzchni czołowej, która po zamontowaniu listwy zamkowej na dźwigarze ramowym wystaje poza powierzchnię zewnętrzną dźwigara ramowego. Korzystnie, przejściowa listwa zamkowa ma na powierzchni tylnej przynajmniej jedną płaską powierzchnię przylegania przebiegającą równolegle do jej powierzchni zewnętrznej, która jest płaska na całej swej długości. Korzystnie, płaska powierzchnia przylegania listwy zamkowej rozciąga się na całej jej długości.
179 159 3 Korzystnie, przejściowa listwa zamkowa ma drugi mostek umieszczony wzdłużnie na powierzchni tylnej, równolegle do pierwszego mostka, posiadający przynajmniej jednąpowierzchnię przylegania. Korzystnie, oba mostki przebiegają na całej długości listwy zamkowej z zachowaniem pełnej ciągłości. Dzięki temu, że listwa zamkowa ma postać jednoramiennego elementu, jej przekrój poprzeczny jest znacznie prostszy w porównaniu ze znanym ze stanu techniki przekrojem w kształcie litery L. Zasadniczo płaski przekrój prostokątny, nadaje się do łatwego wytworzenia, zamontowania i obróbki. Na skutek tego, że powierzchnia czołowa listwy zamkowej w położeniu zamontowanym wystaje poza powierzchnię zewnętrzną dźwigara ramowego, listwa zamkowa wchodzi w wolną szczelinę wymuszoną przez krawędź uszczelnienia skrzydła drzwi. Na skutek tego pozostawiony mostek, który ogranicza otwór na rygiel zamkowy, z reguły jest dwukrotnie grubszy niż w przypadku listwy zamkowej znanego rodzaju, która kończy się wraz z zewnętrzną powierzchnią dźwigara ramowego. Usytuowany na powierzchni tylnej, rozciągający się wzdłużnie mostek, korzystnie wykonany jako jedna część z listwą zamkową, ale nie jest to konieczne, zachodzi za odpowiedni występ dźwigara ramowego, co powoduje, że wyrwanie całej listwy zamkowej do przodu, w kierunku otworu drzwiowego, jest znacznie utrudnione. Odpowiednie śruby mocujące mogą być dzięki temu słabe, bo nie muszą przenosić żadnych sił ścinających.., Płaska powierzchnia zewnętrza listwy ułatwia jej wytwarzanie, umieszczanie i czyszczenie, ponieważ brak jest krawędzi, na których mógłby osadzać się brud. Płaska powierzchnia przylegania na powierzchni tylnej zapewnia łatwe, pewne i wytrzymałe podparcie, bez konieczności skomplikowanych robót dopasowujących przy wzajemnie przylegających powierzchniach. Wykonanie płaskiej powierzchni przylegania na całej długości listwy zamkowej upraszcza jej wytwarzanie i zapewnia dużą powierzchnię przylegania. Umieszczenie na powierzchni tylnej drugiego mostka powoduje, że przez prostą zmianę jego wysokości listwa zamkowa może być dopasowana do różnych kształtów przekroju poprzecznego dźwigara ramowego, przy zapewnieniu prawidłowego podparcia na szerszej podstawie. Ponadto, wykonanie obu mostków wzdłużnie, z zachowaniem pełnej ciągłości na całej długości listwy zamkowej upraszcza jej wykonanie, polepsza przyleganie i bezpieczeństwo zamocowania. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym na fig. 1 przedstawiono listwę zamkową w widoku z przodu, a na fig. 2 - fragment przekroju listwy zamkowej w położeniu zamontowanym. Listwa zamkowa 1 pokazana na fig. 1ma na powierzchni zewnętrznej 9 rozmieszczone na całej długości otwory 13 z pogłębieniami dla śrub mocujących z wpuszczanymi łbami, otwory 5 i 5' dla rygla i trzpienia zamkowego oraz wycięcie 14 dla zapadki zamka. Otwór 5 przeznaczony jest do wprowadzenia rygla zamkowego, natomiast otwory 5' służą do wprowadzenia trzpieni zamkowych. Rygiel zamkowy i trzpienie zamkowe stanowią części nie pokazanego zamka, który jest umieszczony w skrzydle drzwi 4. Listwa zamkowa 1 ma przekrój prostokątny, fig. 2, z płaską powierzchnią zewnętrzną 9 i równoległymi do niej, ale umieszczonymi po przeciwnej stronie, powierzchnią przylegania 10 i powierzchnią tylną 6 z dwoma wzdłużnymi mostkami 7 i 11. Mostki 7 i 11 są od siebie oddalone, wzajemnie równolegle, a w stosunku do powierzchni zewnętrznej 9 i powierzchni tylnej 6 są prostopadłe. Mostek 11 z umieszczoną na nim powierzchnią przylegania 12 i z powierzchnią przylegania 10 służy jako podparcie dla listwy zamkowej 1 na odpowiednich powierzchniach współpracującego z nią dźwigara ramy 2. W położeniu przedstawionym na fig. 2 mostek 7 zachodzi za występ 8 dźwigara ramy 2, co powoduje, że listwa zamkowa 1 nie może być przemocą wyciągnięta na zewnątrz w kierunku do otworu drzwiowego. Wprowadzone przez otwory 13 śruby mocujące, które na fig. 2 są symbolizowane tylko przez linię osiową 15, mocują listwę zamkową 1 w układzie przedstawionym na fig. 2, ale nie przejmują już siły przy otwieraniu przemocą skrzydła drzwi 4. Ponieważ siły poprzeczne działające na wymienione śruby mocujące odpadają, mogą one być wykonane jako odpowiednio małe.
4 1 7 9 159 Dźwigar ramowy 2 przedstawiony na fig. 2 może być wykonany ze sztywnego tworzywa sztucznego, a dla dodatkowej stabilizacji ma w swym wnętrzu metalowy kształtownik 16. Kombinacje takie są często stosowane w dźwigarach ram drzwiowych i w dźwigarach ram okiennych, dlatego nie są tu bliżej opisane. W położeniu zamkniętym, jak pokazano na fig. 2, skrzydło drzwi 4 przyjmuje przedstawione położenie, a nie pokazana tu umieszczona w komorze 17, zwykła uszczelka przylega wtedy szczelnie do płaskiej powierzchni zewnętrznej 3 dźwigara ramowego 2. W takiej konstrukcji, na skutek przylegania uszczelki pomiędzy skrzydłem drzwi 4 a powierzchnią zewnętrzną 3 dźwigara ramowego 2, pozostaje jeszcze znaczna szczelina 18, która ze względu na przylegającą uszczelkę nie jest jednak widoczna z zewnątrz i nie ma również żadnego szkodliwego działania. W skrzydle drzwi 4 wykonany jest ponadto otwór 19, w którym umieszczony jest zamek z ryglem zamkowym. Ze względu na montaż zamka, rygiel zamkowy zajmuje w skrzydle drzwi 4 takie położenie, że przy zamknięciu drzwi wchodzi w pokazany na fig. 1 otwór 5 listwy zamkowej 1, a nawet może przez niego przejść w swobodną przestrzeń 20 dźwigara ramowego 2. Ze względu na grubość rygla zamkowego ta swobodna przestrzeń 20 w dźwigarze ramowym 2 musi być znacznie rozszerzona, aby rygiel zamkowy mógł bez przeszkód wejść w tę swobodną przestrzeń 20. Ponieważ dotychczas powszechne było umieszczanie listwy zamkowej 1 po stronie czołowej w płaszczyźnie powierzchni zewnętrznej 3, jak to zaznaczono linią osiową, to w rozwiązaniu znanej listwy zamkowej 1 pozostawał bardzo wąski mostek 21 (fig.1 ) i istniało niebezpieczeństwo, że przy zastosowaniu siły mostek 21 można było łatwo wyrwać. Szczelina 18 umożliwia jednak rozszerzenie listwy zamkowej 1 tak, że swą powierzchnią czołową22 wystaje ona w szczelinę 18 i sięga poza powierzchnię zewnętrzną dźwigara ramowego 2. Dzięki temu grubość mostka 21 można dość znacznie zwiększyć i uniemożliwić wyrwanie go w przypadku zastosowania przemocy, bez konieczności zmian konstrukcyjnych skrzydła drzwi 4 lub dźwigara ramowego 2. W celu zwiększenia bezpieczeństwa należy tylko wymienić listwę zamkową 1. Rozszerzenie mostka 21 przez rozszerzenie listwy zamkowej 1 zgodnie z wynalazkiem powoduje analogiczne zmiany również przy otworach 5'. Reasumując, udało się zaproponować listwą zanikową 1 z prostą bryłą podstawową o prostokątnym przekroju i o płaskiej powierzchni, która w dwóch określonych obszarach swej powierzchni tylnej 6 przylega do dźwigara ramowego 2, przy czym jeden z tych obszarów jest utworzony przez mostek 11, którego wysokość można regulować, aby można było uwzględniać różne przekroje dźwigara ramowego 2. Drugi mostek 7 umieszczony na płaszczyźnie tylnej 6 nie służy do wspierania, lecz jako element przytrzymujący, który przylega do występu 8 dźwigara ramowego 2 i dzięki temu w prosty i niezwykle skuteczny sposób uniemożliwia wyciągnięcie całej listwy zamkowej 1w przypadku działania siły w kierunku otwierających się drzwi. Oprócz swej łatwości wytwarzania i lepszego bezpieczeństwa listwa ta daje się łatwiej konserwować ze względu na swe płaskie powierzchnie zewnętrzne.
179 159
179 159 Fig.1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.