Imię i nazwisko. Data: Sprawozdanie nr 3 Temat: Fizjologiczne skutki rozgrzewki I Wprowadzenie Wyjaśnij pojęcia: równowaga czynnościowa restytucja powysiłkowa II Cel: ocena wpływu rozgrzewki na sprawności układu krążenia I Wyznaczanie wskaźnika sprawności restytucji tętna załącznik 2 Metodologia Narzędzia i metody badawcze (załącznik 2).. Tabela 1. Charakterystyka somatyczna badanych Zmienne Osoba 1. Wiek [lata] i płeć Aktywność fizyczna** Wysokość ciała [cm] Masa ciała [kg] Temperatura wewnętrzna [C o ] [ud./min.] BP [mmhg] * wpisz inicjały osoby badanej, ** wpisz A lub S ( A Athletic, S standard; osoba ćwicząca przynajmniej 10 godzin w tygodniu, S standard (osoba ćwicząca mniej niż 10 godzin w tygodniu) 1
Tabela 2. Warunki środowiska zewnętrznego podczas badań. Zmienne Uwagi Temperatura otoczenia [C o ] Wilgotność powietrza [%] Ciśnienie atmosferyczne [mmhg] IV Wyniki Tabela 3. Zmiany częstości tętna () podczas wysiłku i restytucji powysiłkowej Inicjały sp.* - Ex -1 Osoba 1 [ud./min.] podczas wysiłku 1 (bez rozgrzewki) Ex-2 Ex-3 Ex-4 Ex-5 0 5Rest [ud./min.] podczas wysiłku 2 (poprzedzonego rozgrzewką) Uwagi Inicjały 0 1 2 3 4 5 Uwagi Osoba 1 *podaj średnią z 3 pomiarów wykonanych bezpośrednio przed wysiłkiem częstość tętna [ud././min.]: sp. w spoczynku, 0 bezpośrednio po wysiłku, 5 w5 minucie po wysiłku 2
[ud./min.] Zadania: 1. Analiza zmian częstości skurczów serca podczas wysiłku o stałej intensywności. Na poniższym wykresie przedstaw podczas wysiłku (EX-1-5) i restytucji powysiłkowej 200 175 150 125 100 75 50 25 0 Czas [minuty] Ryc. 1 Zmiany częstości tętna () podczas wysiłku i restytucji powysiłkowej Oceń czy została osiągnięta równowaga czynnościowa? Określ ile wynosi częstość skurczów serca podczas wysiłku 2 (EX-2) w stosunku do należnej maksymalnej częstości skurczów serca (określ w %)? Czy na podstawie uzyskanych wyników możesz określić, czy wykonany wysiłek jest wysiłkiem podprogowym, progowym czy nadprogowym? 2. Wyznaczenie wskaźnika skuteczności restytucji tętna WSR i ocena obciążenia ustroju wysiłkiem Inicjały Wysiłek 1 Bez rozgrzewki WSR 1* 1. 2. Ocena** Wysiłek 2 Po rozgrzewce WSR 2* Ocena** * WSR = (0 rest.) /(0-sp.) x 100% sp. w spoczynku, 0 bezpośrednio po wysiłku, rest w 5 minucie restytucji **wpisz: lekki (WSR > 80%, podtrzymujący- WSR=60-80%, kształtujący-wsr =50-59%, lub ciężki WSR < 50%) 3
3. Ocena wpływu rozgrzewki na skuteczność restytucji tętna Dla każdej z osób porównaj WSR dla wysiłku 1 (EX-1, bez rozgrzewki) i poprzedzonego rozgrzewką (EX-2): V Wnioski :......... Piśmiennictwo: 1. Jastrzębska A. Metody oceny wydolności fizycznej. W: Zatoń M. Jastrzębska A. Testy fizjologiczne w ocenie wydolności fizycznej. PWN Warszawa, 2010. 2.. 3.. Na kolejne zajęcia zapoznaj się z poniższymi wskaźnikami i przygotuj ich definicje: BF (breathing frequency) częstość oddechów (heart rate) częstotliwość rytmu serca MET (metabolic equivalent) równoważnik metaboliczny Ve (ventilation) wentylacja RER ( respiratory exchange ratio ) współczynnik wymiany oddechowej TV ( tidual volume ) objętość oddechowa V02 (oxygen uptake ) pobór tlenu VC02 (production CO2) - produkcja C02 VC vital capacity pojemność życiowa płuc 4
Załącznik 1 Wyznaczanie wskaźnika restytucji tętna Narzędzia badawcze: stoper, sportester Wykonanie: 1. Badana osoba przyjmuje swobodną pozycję stojącą, zakładamy sportester. 2. Wykonujemy 3-krotny pomiar częstości skurczów serca tętna (w przypadku braku stabilizacji tętna pomiary powtarzamy aż do ustalenia wyniku) pozycja stojąca ( sp.) 3. Badany wykonuje zadany wysiłek 4. Bezpośrednio po ukończeniu wysiłku mierzymy ponownie częstość skurczów serca pozycja stojąca ( 0). 5. Kontynuujemy pomiary częstości tętna co minutę, aż do powrotu tętna do wartości wyjściowych. (badany pozostaje w pozycji stojącej). Notujemy czas powrotu tętna do wartości początkowych. 6. Wyniki notujemy w tabeli. 7. Wyznaczamy wskaźnik skuteczności restytucji (WSR) tętna korzystając ze wzoru: WSR = (0 rest.) /(0-sp.) x 100% sp. w spoczynku, 0 bezpośrednio po wysiłku, rest w 5 minucie restytucji BF (breathing frequency) częstość oddechów (heart rate) częstotliwość rytmu serca MET (metabolic equivalent) równoważnik metaboliczny Ve (ventilation) wentylacja RER ( respiratory exchange ratio ) współczynnik wymiany oddechowej TV ( tidual volume ) objętość oddechowa V02 (oxygen uptake ) pobór tlenu VC02 (production CO2) - produkcja C02 5