1 Opr. Izabela Wrzosek Sadowne, 10 czerwca 2005r. Gimnazjum w Sadownem- Konkurs Mistrz Dobrego Stylu. (czas pisania:45 minut) 1. W wierszu zamieszczonym niżej podkreśl wszystkie związki frazeologiczne (zwroty i wyrażenia przenośne), następnie wypisz je i wyjaśnij ich znaczenie: (16 pkt) Raz, podobno koło Błonia, Tak powiedział koń do konia: Stary koniu, niech się dowiem, Czy masz jeszcze końskie zdrowie? Możesz przyznać się w tym gronie, Znamy się jak łyse konie I nie zdarzy się na błoniach, By koń konia zrobił w konia. jestem zdrów jak koń, mój koniu! Rzekł pytany i się skłonił, Zapewniając w krótkich słowach Mogę wciąż, jak koń, harować! Konia z rzędem temu daję, kto ode mnie wcześniej wstaje I zapewniam Cię na stronie, Że kraść możesz ze mną konie! 2. Zaprowadź porządek w podanych związkach frazeologicznych: (10 pkt) a. Rzucił od niechcenia jednym okiem w jej stronę.-... b. Marta chętnie rzuca słowa pod wiatr.-
2 c. Wiem, że maczał w tym wszystkie swoje brudne palce.-.. d. Od początku było wiadomo, że z tej mąki nie będzie bułek.-... e. Gramy mu od wczoraj na jego wielkim, piegowatym nosie.-... f. Kupił kota w bardzo lichym, parcianym worku.-... g. Brat Maćka jest taki, że nie da sobie w zupę dmuchać-... h. Szukał bezskutecznie igły w świeżej kopie siana.-... i. Mój kuzyn Edek jest czarnym baranem w naszej rodzinie.-... j. Dałem się namówić, a teraz pluję sobie w butelkę.-... 3. Przeredaguj zdania, usuwając z nich wszystkie błędy językowe: (8 pkt) a. Na życzenie królewicza żebrak oddał mu swoje brudne i obszarpane szaty. b. Drużyna naszej klasy miała najbardziej optymalne warunki gry. c. Przyszłem do Tomka wcześnie, ale on był już na dworzu.... d. Sikorkami, gdyż pomagają nam zjadać owady szkodliwe, troskliwie opiekować się trzeba.... e. Jagienka chodzi ubrana w starym kożuszku i zniszczonej spódnicy.... f. Czy możesz wreszcie wysłać ten list na właściwy adres??... g. Chłopcy z naszej klasy odnieśli sromotną klęskę, ale dziewczęta poniosły zasłużone zwycięstwo.... h. Na skraju szosy stała taksówka z przebitą oponą, w której siedziało dwóch mężczyzn....... 4. PLEONAZMY to wyrażenia składające się z wyrazów, które znaczą to samo lub prawie to samo. We wszystkich poniższych zdaniach znajdziesz pleonazmy. Podkreśl je, a następnie zapisz zdania poprawnie.
3 (6 pkt) a. W ostatnim okresie czasu rzadko odwiedzał rodzinę. b. Uczeń nie zauważył błędnej omyłki w obliczeniach.... c. Chętnie wrócimy tu z powrotem za rok. d. Ola obiecała poprawić się na lepsze w nowym roku szkolnym. e. Od kilku lat wzrasta eksport mebli za granicę.... f. Uczony postanowił dalej kontynuować badania nad nową szczepionką.... 5. Wiatr wymieszał rzeczowniki mające tylko formę liczby pojedynczej z rzeczownikami mającymi tylko formę liczby mnogiej. Podziel je na dwie grupy i wpisz do odpowiedniej kolumny tabeli: (10 pkt) krew, skrzypce, zaloty, Włochy, drzwi, wyrozumiałość, wczasy, Węgry, Europa, wakacje, schody, Belgia, mieszczaństwo, imieniny, spodnie, jedzenie, Niemcy, życzliwość, nożyce, państwo (mąż i żona). formę liczby mnogiej: formę liczby pojedynczej: Łączna liczba punktów: 50. Liczba uzyskanych punktów:... Podpis sprawdzającego:...
4 Sadowne, 10 czerwca 2005r. Gimnazjum w Sadownem. Konkurs Mistrz Dobrego Stylu. (czas pisania:45 minut) KLUCZ ODPOWIEDZI 6. W wierszu zamieszczonym niżej podkreśl wszystkie związki frazeologiczne (zwroty i wyrażenia przenośne), następnie wypisz je i wyjaśnij ich znaczenie: (16 pkt) Raz, podobno koło Błonia, Tak powiedział koń do konia: Stary koniu, niech się dowiem, Czy masz jeszcze końskie zdrowie? Możesz przyznać się w tym gronie, Znamy się jak łyse konie I nie zdarzy się na błoniach, By koń konia zrobił w konia. jestem zdrów jak koń, mój koniu! Rzekł pytany i się skłonił, Zapewniając w krótkich słowach Mogę wciąż, jak koń, harować! Konia z rzędem temu daję, kto ode mnie wcześniej wstaje I zapewniam Cię na stronie, Że kraść możesz ze mną konie! Stary koń- ktoś, kto ma już swoje lata, ma pewien określony wiek, Końskie zdrowie- bardzo dobre zdrowie, Znać się jak łyse konie- znać się świetnie, dobrze, od dawna, Zrobić w konia- oszukać, ośmieszyć, Zdrów jak koń- bardzo zdrowy, całkowicie zdrowy, Harować jak koń- ciężko pracować, Dać konia z rzędem- obiecać wysoką nagrodę za zrobienie czegoś bardzo trudnego, Można kraść z kimś konie- można mieć do kogoś zaufanie. 7. Zaprowadź porządek w podanych związkach frazeologicznych: (10 pkt) a. Rzucił od niechcenia jednym okiem w jej stronę- Od niechcenia rzucił okiem w jej stronę. b. Marta chętnie rzuca słowa pod wiatr- Marta chętnie rzuca słowa na wiatr. c. Wiem, że maczał w tym wszystkie swoje brudne palce- Wiem, że maczał w tym palce. d. Od początku było wiadomo, że z tej mąki nie będzie bułek- Od początku było wiadomo, że z tej mąki nie będzie chleba.
5 e. Gramy mu od wczoraj na jego wielkim, piegowatym nosie- Od wczoraj gramy mu na nosie. f. Kupił kota w bardzo lichym, parcianym worku- Kupił kota w worku. g. Brat Maćka jest taki, że nie da sobie w zupę dmuchać- Brat Maćka jest taki, że nie da sobie w kaszę dmuchać. h. Szukał bezskutecznie igły w świeżej kopie siana- Szukał igły w stogu siana. i. Mój kuzyn Edek jest czarnym baranem w naszej rodzinie- Mój kuzyn Edek jest czarną owcą w naszej rodzinie. j. Dałem się namówić, a teraz pluję sobie w butelkę- Dałem się namówić, a teraz pluję sobie w brodę. 8. Przeredaguj zdania, usuwając z nich wszystkie błędy językowe: (8 pkt) a. Na życzenie królewicza żebrak oddał mu swoje brudne i obszarpane szaty. Na żądanie królewicza żebrak oddał mu swoje brudne i obszarpane łachmany. b. Drużyna naszej klasy miała najbardziej optymalne warunki gry. Reprezentacja naszej klasy miała optymalne warunki gry. c. Przyszłem do Tomka wcześnie, ale on był już na dworzu. Przyszedłem do Tomka wcześnie, ale on był już na dworze. d. Sikorkami, gdyż pomagają nam zjadać owady szkodliwe, troskliwie opiekować się trzeba. Trzeba troskliwie opiekować się sikorkami, gdyż pomagają nam tępić szkodliwe owady. e. Jagienka chodzi ubrana w starym kożuszku i zniszczonej spódnicy. Jagienka ubiera się w stary kożuszek i zniszczoną spódnicę. f. Czy możesz wreszcie wysłać ten list na właściwy adres? Czy możesz wreszcie wysłać ten list pod właściwy adres? g. Chłopcy z naszej klasy odnieśli sromotną klęskę, ale dziewczęta poniosły zasłużone zwycięstwo. Chłopcy z naszej klasy ponieśli sromotną klęskę, ale dziewczęta odniosły zasłużone zwycięstwo. h. Na skraju szosy stała taksówka z przebitą oponą, w której siedziało dwóch mężczyzn. Taksówka, w której siedziało dwóch mężczyzn, stała z przebitą oponą na skraju szosy. 9. PLEONAZMY to wyrażenia składające się z wyrazów, które znaczą to samo lub prawie to samo. We wszystkich poniższych zdaniach znajdziesz pleonazmy. Podkreśl je, a następnie zapisz zdania poprawnie. (6 pkt) a. W ostatnim okresie czasu rzadko odwiedzał rodzinę. W ostatnim okresie (ostatnio, w ostatnim czasie) rzadko odwiedzał rodzinę. b. Uczeń nie zauważył błędnej omyłki w obliczeniach. Uczeń nie zauważył błędu w obliczeniach (omyłki w obliczeniach). c. Chętnie wrócimy tu z powrotem za rok. Chętnie wrócimy tu za rok.
6 d. Ola obiecała poprawić się na lepsze w nowym roku szkolnym. Ola obiecała poprawić się w nowym roku szkolnym. e. Od kilku lat wzrasta eksport mebli za granicę. Od kilku lat wzrasta eksport mebli (sprzedaż mebli za granicę). f. Uczony postanowił dalej kontynuować badania nad nową szczepionką. Uczony postanowił kontynuować badania nad nową szczepionką (dalej prowadzić badania nad nową szczepionką). 10. Wiatr wymieszał rzeczowniki mające tylko formę liczby pojedynczej z rzeczownikami mającymi tylko formę liczby mnogiej. Podziel je na dwie grupy i wpisz do odpowiedniej kolumny tabeli: (10 pkt) krew, skrzypce, zaloty, Włochy, drzwi, wyrozumiałość, wczasy, Węgry, Europa, wakacje, schody, Belgia, mieszczaństwo, imieniny, spodnie, jedzenie, Niemcy, życzliwość, nożyce, państwo (mąż i żona). formę liczby mnogiej: skrzypce, zaloty Włochy drzwi wczasy Węgry wakacje schody imieniny spodnie Niemcy nożyce państwo formę liczby pojedynczej: krew wyrozumiałość Europa Belgia mieszczaństwo jedzenie życzliwość