System podatkowy w Polsce Robert Wolański 2. wydanie zx Oficyna a Wolters Kluwer business seria akademicka
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów...9 Wstęp : :...:..ll Część I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PODATKU I PRAWA PODATKOWEGO 13 Rozdział pierwszy ISTOTA PODATKU 15 1. Pojęcie podatku 15 2. Elementy konstrukcji podatku 19 3. Funkcje podatków 25 4. Systematyka podatków i cechy poszczególnych typów podatków 30 4.1. Podział podatków według kryterium przedmiotowego 30 4.1.1. Podatki przychodowe ; 30 4.1.2. Podatki dochodowe 33 4.1.3. Podatki obrotowe 38 4.1.4. Podatki majątkowe...41 4.2. Podatki bezpośrednie i pośrednie : 42 4.3. Podatki centralne, lokalne i wspólne :... 43 5. System podatkowy 45 6. Zasady podatkowe 48 7. Metody unikania podwójnego opodatkowania 53 Rozdział drugi * PODSTAWOWE POJĘCIA PRAWA PODATKOWEGO 56 1. Pojęcie prawa podatkowego 56 2. Norma prawa podatkowego 59 3. Źródła prawa podatkowego 61 4. Wykładnia prawa podatkowego 64 Część II. SYSTEM PODATKOWY W POLSCE 67 Rozdział trzeci OPODATKOWANIE DOCHODU W POLSCE 69 1. Podatek dochodowy od osób fizycznych 69 1.1. Podstawa prawna 69
1.2. Podmiot podatku 70 1.3. Przedmiot podatku 73 1.4. Podstawa opodatkowania 78 1.5. Stawki podatku 80 1.6. Opodatkowanie dochodów uzyskanych za granicą 89 1.7. Technika poboru podatku 90 2. Podatek dochodowy od osób prawnych 91 2.1. Podstawa prawna 91 2.2. Podmiot podatku 92 2.3. Przedmiot podatku 95 2.4. Koszty uzyskania przychodów 100 2.5. Podstawa opodatkowania i stawki podatku 105 2.6. Opodatkowanie dochodów uzyskanych za granicą 109 2.7. Technika poboru podatku 110 3. Opodatkowanie ryczałtowe osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą 113 3.1. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych 114 3.2. Karta podatkowa 119 4. Opodatkowanie ryczałtowe podatkiem tonażowym armatorów morskich ;.121 5. Opodatkowanie ryczałtowe osób duchownych -. :125 Rozdział czwarty PODATKI POŚREDNIE W POLSCE 127 1. Podatek od towarów i usług ; 127 1.1. Podstawa prawna...;...127 1.2. Podmiot podatku 128 1.3. Przedmiot podatku 132 1.4. Obowiązek podatkowy i miejsce świadczenia 137 1.5. Podstawa opodatkowania 140 1.6. Stawki podatku 142 1.7.. Podatek należny i naliczony 145 1.8. Szczególne procedury w podatku VAT ; 152 1.9. Prowadzenie ewidencji : 156 1.10. Technika poboru podatku : 157 2. Podatek akcyzowy 158 2.1. Podstawa prawna 158 2.2. Podmiot podatku : : 159 2.3. Przedmiot podatku...160 2.4. Podstawa opodatkowania...;... 164 2.5. Stawki podatku ~166 2.6. Obrót wyrobami akcyzowymi zharmonizowanymi.. 168 2.6.1. Procedura zawieszenia poboru podatku akcyzowego 168 2.6.2. Składy podatkowe.470 2.6.3. Zarejestrowany i niezarejestrowany handlowiec 173, 2.6.4. Przemieszczanie wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą 174 2.6.5. Dokumentacja w obrocie wyrobami akcyzowymi." 175 2.7. Obrót wyrobami.akcyzowymi niezharmonizowanymi -.176 2.8. Znaki akcyzy 177 2.9. Technika poboru podatku 178 6
Rozdział piąty INNE PODATKI I OPŁATY W POLSCE 180 1. Podatek od gier 180 2. Podatek rolny 181 3. Podatek leśny 184 4. Podatek od spadków i darowizn... 186 5. Podatek od nieruchomości 194 6. Podatek od środków transportowych 200 7. Podatek od posiadania psów... 202 8. Podatek od czynności cywilnoprawnych : 202 9. Opłata skarbowa 208 10. Opłaty lokalne : ; 209 Rozdział szósty ORGANY PODATKOWE, ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE I POSTĘPOWANIE PODATKOWE 211 1. Organy podatkowe i ich właściwość 212 1.1. Pojęcie i rodzaje organów podatkowych 212 1.2. Właściwość organów podatkowych 217 2. Zobowiązania podatkowe 220 2.1. Pojęcie obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego 221 2.2. Powstanie zobowiązania podatkowego 223 2.3. Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego 225 2.3.1. Efektywne wygaśnięcie zobowiązania podatkowego, 226 2.3.2. Nieefektywne wygaśnięcie zobowiązania podatkowego 230 2.4. Odpowiedzialność majątkowa za zobowiązanie podatkowe... 232 2.4.1. Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta za zobowiązania podatkowe.'.'. 233 2.4.2. Odpowiedzialność osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych,234 3. Postępowanie podatkowe...:...' 238 3.1. Zagadnienia ogólne dotyczące postępowania podatkowego.'.' 238 3.1.1. Zasady ogólne postępowania podatkowego "... 238 3.1.2. Strona w postępowaniu podatkowym 241 3.1.3. Terminy, doręczenia, wezwania, protokoły i adnotacje 242 3.2. Prowadzenie postępowania podatkowego :...: '.'. '. 245 3.2.1. Wszczęcie postępowania podatkowego 245 3.2.2. Postępowanie dowodowe 245 3.2.3. Zawieszenie i umorzenie postępowania podatkowego; 248 3.2.4. Akty kończące postępowanie w pierwszej instancji 249 3.2.5. Postępowanie odwoławcze '. '...251 3.2.6. Nadzwyczajne środki zaskarżania decyzji : 254 Część III SYSTEMY PODATKOWE ORAZ HARMONIZACJA PODATKÓW W PAŃ- STWACH UNII EUROPEJSKIEJ 259 Rozdział siódmy SYSTEMY PODATKOWE PAŃSTW UNII EUROPEJSKIEJ 261 1. Wprowadzenie 261
2. Opodatkowanie dochodu w państwach Unii Europejskiej 266 3. Opodatkowanie obrotu w państwach Unii Europejskiej 269 Rozdział ósmy HARMONIZACJA PODATKÓW W UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ DOSTOSOWANIE POLSKICH ROZWIĄZAŃ PODATKOWYCH DO UNORMOWAŃ EUROPEJSKICH 276 1. Pojęcie harmonizacji i sposoby jej przeprowadzania...276 2. Harmonizacja podatków w Unii Europejskiej 277 3. Harmonizacja podatków pośrednich 280 3.1. Harmonizacja podatku od wartości dodanej 281 3.1.1. Znaczenie I dyrektywy w sprawie podatku VAT 281 3.1.2. Znaczenie VI dyrektywy w sprawie podatku VAT 283 3.1.3. Dyrektywa Rady z 28 listopada 2006 r. jako podstawa wspólnego systemu podatku VAT w Unii Europejskiej 283 3.1.3.1. Podmiot opodatkowania 284 3.1.3.2. Przedmiot opodatkowania.". 285 3.1.3.3. Miejsce powstania obowiązku podatkowego 288 3.1.3.4. Podstawa opodatkowania i stawki podatku 290 3.1.3.5. Zwolnienia podatkowe 293 3.1.3.6. Zasady odliczenia podatku naliczonego 295 3.1.3.7. Osoby zobowiązane do zapłaty podatku 296 3.1.2.8. Specjalne zasady opodatkowania..297 3.2. Harmonizacja podatku akcyzowego 298 4. Harmonizacja podatków bezpośrednich 301 4.1. Dyrektywa w sprawie wspólnego systemu opodatkowania fuzji, podziałów, wnoszenia majątku i zamiany udziałów 303 4.2. Dyrektywa o wspólnym systemie podatkowym w odniesieniu do spółek-matek i spółek-córek z różnych państw członkowskich 304 4.3. Dyrektywa o wspólnym systemie podatkowym dla odsetek oraz należności licencyjnych, płaconych między spółkami powiązanymi z różnych państw członkowskich 304 4.4. Konwencja w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych 305 4.5. Uregulowania unijne dotyczące osób fizycznych 306 5. Harmonizacja podatków od wkładów do spółek kapitałowych 308 6. Dostosowanie polskiego systemu podatkowego do unormowań europejskich 308 6.1. Dostosowanie podatku od towarów i usług 309 6.2. Dostosowanie podatku akcyzowego 314 6.3. Dostosowanie podatków dochodowych 317 6.4. Dostosowanie podatków od wkładów do spółek kapitałowych 317 Bibliografia..: 319 Wykaz tabel 325