WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ. KRYTERIA OCENIANIA W KLASIE III

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ. KRYTERIA OCENIANIA W KLASIE III EDUKACJA POLONISTYCZNA 1. W zakresie umiejętności słuchania Poziom A: zawsze z uwagą słucha wypowiedzi dorosłych i rówieśników; samodzielnie wykonuje zadania zgodnie z usłyszaną instrukcją Poziom B: zazwyczaj słucha wypowiedzi dorosłych i rówieśników; zazwyczaj samodzielnie wykonuje zadania zgodnie z usłyszaną instrukcją Poziom C: stara się słuchać wypowiedzi dorosłych i rówieśników; z niewielką pomocą wykonuje zadania zgodnie z usłyszaną instrukcją Poziom D: ma problemy ze słuchaniem wypowiedzi dorosłych i rówieśników; tylko z pomocą wykonuje zadania zgodnie z usłyszaną instrukcją 2. W zakresie umiejętności mówienia Poziom A: konstruuje ciekawą, uporządkowaną i rozwiniętą wypowiedź na tematy związane z przeżyciami, zadaniem, sytuacjami szkolnymi, lekturą czy wydarzeniem kulturalnym Poziom B:konstruuje krótką, uporządkowaną wypowiedź na tematy związane z przeżyciami, zadaniem, sytuacjami szkolnymi, lekturą czy wydarzeniem kulturalnym Poziom C: wypowiada się na zadane tematy, odpowiadając na pytania prostymi zdaniami; wymienia zdarzenia, często nie zwracając uwagi na związki przyczynowo-skutkowe Poziom D: konstruuje wypowiedzi na zadane tematy z pomocą nauczyciela; odpowiada na pytania pojedynczymi wyrazami; dostrzega związki przyczynowo-skutkowe jedynie z pomocą nauczyciela 3. W zakresie umiejętności czytania Poziom A: czyta nowe teksty płynnie, poprawnie i ze zrozumieniem; wyszukuje w nich potrzebne informacje; czyta samodzielnie książki wskazane przez nauczyciela i wybrane samodzielnie Poziom B: czyta poprawnie, płynnie i ze zrozumieniem opracowane teksty; wyszukuje w nich niektóre wskazane fragmenty; czyta samodzielnie książki wskazane przez nauczyciela Poziom C: czyta w wolnym tempie, poprawnie, zwykle ze zrozumieniem wcześniej przygotowane teksty; z niewielką pomocą wyszukuje w tekście wskazany fragment; czyta częściami książki wskazane przez nauczyciela

Poziom D: czyta opracowane, krótkie teksty metodą mieszaną i w wolnym tempie, nie zawsze rozumie czytany tekst; wymaga pomocy przy wyszukiwaniu w nim wskazanych fragmentów; z pomocą czyta wskazane przez nauczyciela książki 4. W zakresie umiejętności pisania Poziom A: pisze odręcznie i czytelnie teksty ciągłe; zna poznane zasady ortograficzne w zakresie opracowanego słownictwa, pisze bezbłędnie z pamięci i ze słuchu; samodzielnie redaguje notatkę, opowiadanie, opis, życzenia, ogłoszenie, list, zaproszenie, podziękowanie; zapisuje adres nadawcy i odbiorcy; porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej według pierwszej i drugiej litery; porządkuje wydarzenia we właściwej kolejności Poziom B: pisze odręcznie i raczej czytelnie teksty ciągłe;przepisując, popełnia nieliczne błędy; wykazuje się czujnością ortograficzną w zakresie opracowanego słownictwa, popełnia nieliczne błędy w pisaniu z pamięci i ze słuchu; samodzielnie redaguje krótką notatkę, opowiadanie, opis, życzenia, ogłoszenie, list, zaproszenie, podziękowanie; zapisuje adres nadawcy i odbiorcy; z niewielką pomocą porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej według pierwszej i drugiej litery i wydarzenia we właściwej kolejności Poziom C: nie zawszepoprawnie rozmieszcza tekst w liniaturze; w czasie przepisywania popełnia błędy; wykazuje się czujnością ortograficzną w zakresie opracowanego słownictwa, ale w pisaniu z pamięci i ze słuchu popełnia błędy różnego typu; aktywnie włącza się w zbiorowe redagowanie notatki, opowiadania, opisu, życzeń, ogłoszenia, listu, zaproszenia, podziękowania; po naprowadzeniu zapisuje adres nadawcy i odbiorcy; z pomocą porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej i wydarzenia we właściwej kolejności Poziom D: ma problem z poprawnym rozmieszczaniem tekstu w liniaturze, nie zawsze odtwarza prawidłowy kształt liter, w czasie przepisywania tekstów popełnia błędy różnego rodzaju, zna zasady, ale nie potrafi ich stosować w praktyce, poprawnie, ale z pomocą nauczyciela pisze tylko proste wyrazy; redaguje krótką wypowiedź z wykorzystaniem podanego słownictwalub uzupełnia schematy opisu, życzeń, ogłoszenia, listu, zaproszenia, podziękowania, tylko po naprowadzeniu zapisuje adres nadawcy i odbiorcy; z pomocą porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej według pierwszej i drugiej litery i wydarzenia we właściwej kolejności 5. W zakresie kształcenia językowego Poziom A: samodzielnie wyróżnia w wypowiedziach zdania, w zdaniach wyrazy, w wyrazach samogłoski i spółgłoski, bezbłędnie rozpoznaje wyrazy o znaczeniu przeciwnym, wyrazy pokrewne i o znaczeniu bliskoznacznym; poprawnie rozróżnia rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki i stosuje je w poprawnej formie Poziom B: z niewielką pomocą wyróżnia w wypowiedziach zdania, w zdaniach wyrazy, w wyrazach samogłoski i spółgłoski; z niewielką pomocą wskazuje wyrazy pokrewne, wyrazy o znaczeniu przeciwnym i o znaczeniu bliskoznacznym; najczęściej poprawnie wskazuje rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki i stosuje je w poprawnej formie Poziom C: po naprowadzeniu wyróżnia w wypowiedziach zdania, w zdaniach wyrazy, w wyrazach samogłoski i spółgłoski; nie zawsze rozpoznaje wyrazy pokrewne, wyrazy o znaczeniu przeciwnym i o znaczeniu bliskoznacznym; z niewielką pomocą wskazuje rzeczowniki,

czasowniki, przymiotniki i stosuje je w poprawnej formie Poziom D: tylko z pomocą wyróżnia w wypowiedziach zdania, w zdaniach wyrazy, w wyrazach samogłoski i spółgłoski; ma problem z rozpoznaniem wyrazów pokrewnych, wyrazówo znaczeniu przeciwnym i o znaczeniu bliskoznacznym; tylko z pomocą wskazuje rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki EDUKACJA MATEMATYCZNA 1. W zakresie rozumienia stosunków przestrzennych i cech wielkościowych Poziom A: zawsze poprawnie określa wzajemne położenie przedmiotów na płaszczyźnie i w przestrzeni oraz określa kierunki; samodzielnie dokonuje klasyfikacji przedmiotów Poziom B: najczęściej poprawnie określa wzajemne położenie przedmiotów na płaszczyźnie i w przestrzeni oraz określa kierunki; z niewielką pomocą dokonuje klasyfikacji przedmiotów Poziom C: z niewielką pomocą określa wzajemne położenie przedmiotów na płaszczyźnie i w przestrzeni oraz określa kierunki; po naprowadzeniu dokonuje klasyfikacji przedmiotów Poziom D: z pomocą określa wzajemne położenie przedmiotów na płaszczyźnie i w przestrzeni oraz określa kierunki; z pomocą dokonuje klasyfikacji przedmiotów 2. W zakresie rozumienia liczb i ich własności Poziom A: liczy w przód i w tył od podanej liczby w zakresie 1000; odczytuje i zapisuje liczby za pomocą cyfr; wyjaśnia znaczenie cyfr w zapisie liczby; porównuje i porządkuje liczby od najmniejszej do największej i odwrotnie Poziom B: najczęściej poprawnie liczy w przód i w tył od podanej liczby w zakresie 1000 oraz odczytuje i zapisuje liczby za pomocą cyfr; z niewielką pomocą wyjaśnia znaczenie cyfr w zapisie liczby; porównuje i porządkuje liczby od najmniejszej do największej i odwrotnie, czasem popełnia błędy Poziom C:po naprowadzeniu liczy w przód i w tył od podanej liczby w zakresie 1000 oraz odczytuje i zapisuje liczby za pomocą cyfr; po naprowadzeniu wyjaśnia znaczenie cyfr w zapisie liczby; porównuje i porządkuje liczby od najmniejszej do największej i odwrotnie, popełnia błędy i często wspomaga się konkretem Poziom D:z pomocą liczy w przód i w tył od podanej liczby w zakresie 1000 oraz odczytuje i zapisuje liczby za pomocą cyfr; z pomocą wyjaśnia znaczenie cyfr w zapisie liczby; porównuje i porządkuje liczby od najmniejszej do największej i odwrotnie, zawsze wspomagając się konkretem, popełnia liczne błędy 3. W zakresie posługiwania się liczbami Poziom A: biegle i bezbłędnie dodaje i odejmuje w pamięci w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego, mnoży i dzieli w zakresie tabliczki mnożenia do 100; oblicza działania z okienkami

Poziom B: dodaje i odejmuje w pamięci w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego, mnoży i dzieli w zakresie tabliczki mnożenia do 100; czasem popełnia błędy Poziom C: dodaje i odejmuje w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego, mnoży i dzieli w zakresie tabliczki mnożenia do 100; czasem popełnia błędy, często wspomaga się konkretem Poziom D: dodaje i odejmuje w zakresie 100, mnoży i dzieli w zakresie tabliczki mnożenia do 100, zawsze wspomagając się konkretem, popełnia liczne błędy 4. W zakresie czytania tekstów matematycznych Poziom A: samodzielnie rozwiązuje, przekształca i układaproste i złożone zadania tekstowe o różnym stopniu trudności, w tym także na porównywanie różnicowe Poziom B: samodzielnie rozwiązuje proste i wybrane złożone zadania tekstowe, w tym także na porównywanie różnicowe Poziom C: rozwiązuje proste zadania tekstowe z nieznaczną pomocą Poziom D: najczęściej z pomocą rozwiązuje jednodziałaniowe zadania tekstowe 5. W zakresie rozumienia pojęć geometrycznych Poziom A: poprawnie rozpoznaje poznane figury geometryczne; mierzy obwody różnych figur; bardzo sprawnie posługuje się wyrażeniami dwumianowanymi Poziom B: najczęściej poprawnie rozpoznaje poznane figury geometryczne; mierzy obwody różnych figur; dość sprawnie posługuje się wyrażeniami dwumianowanymi Poziom C: z niewielką pomocą rozpoznaje poznane figury geometrycznei mierzy obwody różnych figur; posługuje się wyrażeniami dwumianowanymi, czasem myli się w obliczeniach Poziom D: tylko z pomocą rozpoznaje poznane figury geometryczne i mierzy obwody różnych figur; tylko z pomocą posługuje się wyrażeniami dwumianowanymi 6. W zakresie stosowania matematyki w sytuacjach życiowych oraz w innych obszarach edukacji Poziom A: sprawnie wykorzystuje zdobyte umiejętności w zakresie pomiaru pojemności, długości, obliczeń wagowych, zegarowych, pieniężnych i kalendarzowych w sytuacjach życiowych; poprawnie wykorzystuje proponowane gry edukacyjne zgodnie z ich zasadami Poziom B: najczęściej samodzielnie wykorzystuje zdobyte umiejętnościw zakresie pomiaru pojemności, długości, obliczeń wagowych, zegarowych, pieniężnych i kalendarzowych w sytuacjach życiowych; stara się wykorzystywać proponowane gry edukacyjne zgodnie z ich

zasadami Poziom C: z niewielką pomocą wykorzystuje zdobyte umiejętności w zakresie pomiaru pojemności, długości oraz obliczeń wagowych, pieniężnych i kalendarzowych w sytuacjach życiowych; z niewielką pomocą potrafi korzystać z gier edukacyjnych zgodnie z ich zasadami Poziom D: tylko z pomocą wykorzystuje zdobyte umiejętności w zakresie pomiaru pojemności, długości, obliczeń wagowych, zegarowych, pieniężnych i kalendarzowych w sytuacjach życiowych; z pomocą potrafi korzystać z gier edukacyjnych EDUKACJA SPOŁECZNA 1. W zakresie rozumienia środowiska społecznego Poziom A:respektuje normy i reguły obowiązujące w klasie i w szkole; trafnie ocenia postępowanie swoje i innych osób, odnosząc się do poznanych wartości; często przyjmuje rolę lidera w pracy zespołowej Poziom B: najczęściej respektuje normy i reguły obowiązujące w klasie i w szkole; stara się ocenić postępowanie swoje i innych osób, odnosząc się do poznanych wartości; czasem przyjmuje rolę lidera w pracy zespołowej Poziom C: stara się respektować normy i reguły obowiązujące w klasie i w szkole; po naprowadzeniu ocenia postępowanie swoje i innych osób, odnosząc się do poznanych wartości; stara się współpracować w zespole Poziom D: ma problemy z respektowaniem norm i reguł obowiązujących w klasie i w szkole; nie zawsze potrafi ocenić postępowanie swoje i innych osób, odnosząc się do poznanych wartości; ma trudności ze współpracą w zespole 2. W zakresie orientacji w czasie historycznym Poziom A: zna legendy związane z powstaniem państwa polskiego; rozpoznaje symbole narodowe; rozpoznaje i nazywa patrona szkoły; zna wybrane zwyczaje i tradycje polskie Poziom B: zna legendę związaną z powstaniem państwa polskiego; z niewielką pomocą rozpoznaje symbole narodowe i patrona szkoły; z pomocą nazywa zwyczaje i tradycje polskie Poziom C: z pomocą opowiada legendę związaną z powstaniem państwa polskiego i nazywa zwyczaje i tradycje polskie; z niewielką pomocą rozpoznaje symbole narodowe i patrona szkoły; z pomocą podaje przykłady tradycji polskich Poziom D: tylko ze znaczną pomocą opowiada legendę związaną z powstaniem państwa polskiego; ma trudności z rozpoznaniem symboli narodowych i patrona szkoły; tylko ze znaczną pomocą nazywa zwyczaje i tradycje polskie EDUKACJA PRZYRODNICZA

1. W zakresie rozumienia środowiska przyrodniczego Poziom A: ma bogatą wiedzę o roślinach i zwierzętach; aktywnie uczestniczy w poznawaniu świata; chętnie prowadzi obserwacje i doświadczenia, samodzielnie formułuje trafne wnioski Poziom B: ma ogólną wiedzę o wybranych roślinach i zwierzętach; po ukierunkowaniu interesuje się środowiskiem przyrodniczym; prowadzi proste obserwacje, podejmuje próby wnioskowania Poziom C: ma podstawowe wiadomości o wybranych roślinach i zwierzętach; stara się interesować środowiskiem przyrodniczym; po zmotywowaniu prowadzi proste obserwacje, z niewielką pomocą podejmuje próby wnioskowania Poziom D: ma małą wiedzę o wybranych roślinach i zwierzętach; słabo interesuje się środowiskiem przyrodniczym, niesystematycznie prowadzi obserwacje, ma problem z samodzielnym wnioskowaniem 2. W zakresie rozumienia funkcji życiowych człowieka, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i odpoczynku Poziom A: zna omawiane zawody użyteczności publicznej; zna numery alarmowe i potrafi z nich właściwie korzystać; rozumie potrzebę ochrony środowiska; zna zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych i reaguje właściwym zachowaniem w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa swojego i innych; wymienia zasady racjonalnego i zdrowego odżywiania się; zna znaki drogowe potrzebne pieszemu i stosuje się do nich Poziom B: z niewielką pomocą nazywa zawody użyteczności publicznej; po naprowadzeniu podaje numery alarmowe i potrafi z nich właściwie korzystać; stara się rozumieć potrzebę ochrony środowiska; z niewielką pomocą wymienia zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczychi zasady właściwego zachowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa swojego i innych; wymienia większość zasad racjonalnego i zdrowego odżywiania się; najczęściej rozpoznaje znaki drogowe potrzebne pieszemu i stosuje się do nich Poziom C: z pomocą nazywa kilka zawodów użyteczności publicznej; z pomocą podaje numery alarmowe i omawia zasady właściwego korzystania z nich; nie zawsze rozumie potrzebę ochrony środowiska; z pomocą wymienia zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych oraz podaje zasady właściwego zachowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa swojego i innych; wymienia kilka zasad racjonalnego i zdrowego odżywiania się; ma problem z rozpoznaniem znaków drogowych potrzebnych pieszemu i stosowaniem się do nich Poziom D: tylko z pomocą nazywa zawody użyteczności publicznej; tylko z pomocą podaje numery alarmowe i omawia zasady właściwego korzystania z nich; nie rozumie potrzeby ochrony środowiska; nie dostrzega zagrożeń ze strony zjawisk przyrodniczych; nie rozumie konieczności stosowania zasad racjonalnego i zdrowego odżywiania się; ma problem z rozpoznaniem większości znaków drogowych potrzebnych pieszemu 3. W zakresie rozumienia przestrzeni geograficznej Poziom A: samodzielnie wskazuje na mapie fizycznej Polski kierunki świata, granice

państwa, omawiane miasta i rzeki oraz swoją miejscowość; opisuje charakterystyczne formy terenu swojej miejscowości, składniki przyrody, charakterystyczne miejsca Poziom B: z niewielką pomocą wskazuje na mapie fizycznej Polski główne kierunki świata, granice państwa, omawiane miasta i rzeki oraz swoją miejscowość; z niewielką pomocą opisuje charakterystyczne formy terenu swojej miejscowości, składniki przyrody, charakterystyczne miejsca Poziom C: po naprowadzeniu wskazuje na mapie fizycznej Polski główne kierunki świata, granice państwa, omawiane miasta i rzeki oraz swoją miejscowość; po naprowadzeniu podaje kilka charakterystycznych form terenu swojej miejscowości, składniki przyrody i charakterystyczne miejsca Poziom D: nie potrafi wskazać na mapie fizycznej Polski głównych kierunków świata, granic państwa, omawianych miast i rzek oraz swojej miejscowości; tylko z pomocą podaje przykład charakterystycznej formy terenu swojej miejscowości, składników przyrody i charakterystycznych miejsc EDUKACJA PLASTYCZNA I ZAJĘCIA TECHNICZNE 1. W zakresie percepcji wizualnej, obserwacji i doświadczeń Poziom A: samodzielnie i trafnie wyróżnia w omawianych dziełach kształty, wielkości i proporcje, barwę i walor różnych barw, fakturę; określa w swoim otoczeniu kompozycje obiektów i zjawisk Poziom B: wyróżnia w omawianych dziełach kształty, wielkości i proporcje, barwę i walor różnych barw, fakturę; określa w swoim otoczeniu kompozycje obiektów i zjawisk Poziom C: najczęściej poprawnie wyróżnia w omawianych dziełach kształty, wielkości i proporcje, barwę i walor różnych barw, fakturę; określa w swoim otoczeniu kompozycje obiektów i zjawisk Poziom D: z pomocąwyróżnia w omawianych dziełach kształty, wielkości i proporcje, barwę i walor różnych barw, fakturę; określa w swoim otoczeniu kompozycje obiektów i zjawisk 2. W zakresie działalności ekspresji twórczej Poziom A: ma twórcze podejście do zadań plastyczno-technicznych, kreatywnie i estetycznie wykonuje wszystkie prace Poziom B: poprawnie wypowiada się w różnych technikach plastycznych Poziom C: w pracach plastyczno-technicznych stosuje proste techniki Poziom D: prace plastyczno-techniczne wykonuje według prostych schematów, nie zawsze dba o ich estetykę

3. W zakresie recepcji sztuk plastycznych Poziom A: rozpoznaje omawiane dziedziny sztuki; rozpoznaje i nazywa podstawowe gatunki dzieł malarskich i graficznych; dostrzega różnicę między oryginałem, kopią i reprodukcją Poziom B: zna większość omawianych dziedzin sztuki; rozpoznaje i nazywa wybrane gatunki dzieł malarskich i graficznych; z niewielką pomocą wskazuje różnicę między oryginałem, kopią i reprodukcją Poziom C: rozpoznaje kilka przykładów omawianych dziedzin sztuki; z pomocą nazywa kilka gatunków dzieł malarskich i graficznych; po naprowadzeniu dostrzega różnicę między oryginałem, kopią i reprodukcją Poziom D: ma problemy z rozpoznawaniem omawianych dziedzin sztuki; tylko z pomocą nazywa wybrany przez siebie gatunek dzieła malarskiego i graficznego; ma problem w odróżnieniu oryginału, kopii i reprodukcji 4. W zakresie umiejętności organizacji i bezpieczeństwa pracy Poziom A: współdziała w grupie podczas planowania i realizacji projektów oraz prac plastyczno-technicznych, często przejmując rolę lidera; zawsze przestrzega zasad bezpieczeństwa i porządku w miejscu pracy Poziom B: współdziała w grupie podczas planowania i realizacji projektów oraz prac plastyczno-technicznych; przestrzega zasad bezpieczeństwa i porządku w miejscu pracy Poziom C: stara się współdziałać w grupie podczas planowania i realizacji projektów oraz prac plastyczno-technicznych; najczęściej przestrzega zasad bezpieczeństwa i porządku w miejscu pracy Poziom D: ma problem ze współdziałaniem w grupie podczas planowania i realizacji projektów oraz prac plastyczno-technicznych; nie zawsze przestrzega zasad bezpieczeństwa i porządku w miejscu pracy 5. W zakresie znajomości informacji technicznej, materiałów i technologii wytwarzania Poziom A: samodzielnie odczytuje podstawowe informacje techniczne, wykonuje modele, przedmioty użytkowe z zastosowaniem połączeń rozłącznych i nierozłącznych lub z wykorzystaniem prądu elektrycznego; samodzielnie wyjaśnia działanie i funkcję narzędzi i obsługi urządzeń technicznych wykorzystywanych w domu i w szkole Poziom B: z niewielką pomocą odczytuje podstawowe informacje techniczne, wykonuje modele, przedmioty użytkowe z zastosowaniem połączeń rozłącznych i nierozłącznychlub z wykorzystaniem prądu elektrycznego; z niewielką pomocą wyjaśnia działanie i funkcję narzędzi i obsługi urządzeń technicznych wykorzystywanych w domu i w szkole Poziom C: często korzysta z pomocy, odczytując podstawowe informacje techniczne, wykonując modele, przedmioty użytkowe z zastosowaniem połączeń rozłącznych i nierozłącznych lub z wykorzystaniem prądu elektrycznego, omawiając działanie i funkcję

narzędzi oraz obsługi urządzeń technicznych wykorzystywanych w domu i w szkole Poziom D: odczytuje podstawowe informacje techniczne, wykonuje modele, przedmioty użytkowe z zastosowaniem połączeń rozłącznych i nierozłącznych lub z wykorzystaniem prądu elektrycznego tylko przy pomocy innych osób; omawia tylko niektóre funkcje narzędzi i obsługi urządzeń technicznych wykorzystywanych w domu i w szkole EDUKACJA INFORMATYCZNA Poziom A: sprawnie i samodzielnie obsługuje komputer; biegle obsługuje edytor grafiki i tekstu; samodzielnie układa i tworzy w logicznym porządku obrazki, teksty, polecenia do określonego planu działania; rozwiązuje zadania, zagadki i łamigłówki prowadzące do odkrywania algorytmów; często wykonuje zadania dodatkowe; posługuje się na co dzień udostępnioną technologią zgodnie z ustalonymi zasadami; przestrzega zasad dotyczących korzystania z efektów pracy innych osób i bezpieczeństwa w internecie Poziom B: prawidłowo i zazwyczaj samodzielnie obsługuje komputer; sprawnie posługuje się edytorem grafiki i tekstu; zazwyczaj samodzielnie układa i tworzy w logicznym porządku obrazki, teksty, polecenia do określonego planu działania; rozwiązuje zadania, zagadki i łamigłówki prowadzące do odkrywania algorytmów; stara się posługiwać na co dzień udostępnioną technologią zgodnie z ustalonymi zasadami; zazwyczaj przestrzega zasad dotyczących korzystania z efektów pracy innych osób i bezpieczeństwa w internecie Poziom C: obsługuje komputer pod kierunkiem nauczyciela; z nieznaczną pomocą nauczyciela posługuje się edytorem grafiki i tekstu; wymaga pomocy w czasieukładania i tworzenia w logicznym porządku obrazków, tekstów, poleceń do określonego planu działania oraz podczas rozwiązywania zadań, zagadek i łamigłówek prowadzących do odkrywania algorytmów; na co dzień nie zawsze posługuje się udostępnioną technologią zgodnie z ustalonymi zasadami; czasem wymaga przypominania zasad dotyczących korzystania z efektów pracy innych osób i bezpieczeństwa w internecie Poziom D: wie, jak należy obsługiwać komputer, ale w praktyce potrzebuje wsparcia nauczyciela; pod kierunkiem nauczyciela potrafi wykonać proste rysunki w programie graficznym i niektóre zadania w edytorze tekstu; tylko z pomocą tworzy w logicznym porządku obrazki, teksty, polecenia do określonego planu działania oraz rozwiązuje zadania, zagadki i łamigłówki prowadzące do odkrywania algorytmów; często posługuje się udostępnioną technologią niezgodnie z ustalonymi zasadami; wymaga permanentnego przypominania zasad dotyczących korzystania z efektów pracy innych osób i bezpieczeństwa w internecie EDUKACJA MUZYCZNA Poziom A: aktywnie słucha muzyki i określa jej cechy, chętnie śpiewa solo i w zespole poznane piosenki, zna podstawowe kroki wybranego tańca ludowego; gra proste melodie na wybranym instrumencie; odtwarza i tworzy rytmy oraz akompaniament na instrumentach perkusyjnych; twórczo uczestniczy w zabawach przy muzyce; bezbłędnie rozpoznaje poznane znaki graficzne nut

Poziom B: stara sięaktywnie słuchać muzyki i określać jej cechy, śpiewa w zespole poznane piosenki, stara się odtwarzać podstawowe kroki wybranego tańca ludowego; stara się zagrać proste melodie na wybranym instrumencie; z niewielką pomocą odtwarza i tworzy rytmy oraz akompaniament na instrumentach perkusyjnych; uczestniczy w zabawach przy muzyce; rozpoznaje większość poznanych znaków graficznych nut Poziom C: nie zawsze uważnie słucha muzyki i wypowiada się na jej temat, śpiewa w zespole wybrane piosenki, po naprowadzeniu odtwarza podstawowe kroki wybranego tańca ludowego; próbuje zagrać proste melodie na wybranym instrumencie; z pomocą odtwarza i tworzy rytmy oraz akompaniament na instrumentach perkusyjnych; stara się uczestniczyć w zabawach przy muzyce; rozpoznaje kilka poznanych znaków graficznych nut Poziom D: ma problem z uważnym słuchaniem muzyki, śpiewa w zespole wybraną piosenkę, ma problemy z odtwarzaniem podstawowych kroków wybranego tańca ludowego; nie potrafi zagrać prostej melodii na wybranym instrumencie; z błędami odtwarza rytmy oraz akompaniament na instrumentach perkusyjnych; odmawia uczestnictwa w zabawach przy muzyce; ma problem z rozpoznaniem poznanych znaków graficznych nut WYCHOWANIE FIZYCZNE 1. W zakresie sprawności motorycznych i zwinnościowych Poziom A: jest bardzo sprawna/sprawny fizycznie, sprawnie pokonuje przeszkody, rzuca i chwyta piłkę; bezbłędnie wykonuje proponowane ćwiczenia gimnastyczne Poziom B: jest sprawna/sprawny fizycznie, pokonuje przeszkody, rzuca i chwyta piłkę; poprawnie wykonuje proponowane ćwiczenia gimnastyczne Poziom C: z pomocą pokonuje przeszkody, rzuca i chwyta piłkę oraz wykonuje proponowane ćwiczenia gimnastyczne Poziom D:biernie uczestniczy w zajęciach ruchowych; niechętnie pokonuje przeszkody i wykonuje ćwiczenia z piłką; ze znaczną pomocą wykonuje proponowane ćwiczenia gimnastyczne 2. W zakresie różnych form rekreacyjno-sportowych Poziom A: chętnie i aktywnie uczestniczy w zabawach i grach zespołowych, przestrzegając ustalonych reguł i zasad bezpieczeństwa Poziom B: uczestniczy w zabawach i grach zespołowych, przestrzegając ustalonych reguł i zasad bezpieczeństwa Poziom C: uczestniczy w zabawach i grach zespołowych, starając się przestrzegać ustalonych reguł i zasad bezpieczeństwa Poziom D: nie zawsze przestrzega ustalonych reguł i zasad bezpieczeństwa w zabawach i grach zespołowych

EDUKACJA POLONISTYCZNA Nie potrafi w pełni skupić uwagi na słuchanej wypowiedzi, zapamiętuje nieliczne z przekazywanych informacji. Nie opanował wiadomości i umiejętności w czytaniu, pracy z tekstem literackim oraz mówieniu określonego minimum programowym, a braki te uniemożliwiają mu dalsze zdobywanie wiedzy z tego zakresu. Nie potrafi wyszukiwać w tekście potrzebnych informacji. Nie rozpoznaje podstawowych form użytkowych: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; na ogół nie potrafi z nich korzystać. Nie zawsze uważnie słucha wypowiedzi innych, tylko częściowo korzysta z przekazywanych informacji. Czyta wolno, głoskując i dzieląc wyrazy na głoski. Nie rozumie tekstu po jednorazowym przeczytaniu. Wymaga dużej i stałej pomocy nauczyciela przy wykonywaniu poleceń. wyszukuje w tekście potrzebne informacje. Nie zawsze poprawnie rozpoznaje podstawowe formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki. Na ogół uważnie słucha wypowiedzi, stara się korzystać z przekazywanych informacji. Czyta wolno tekst, dzieląc trudniejsze wyrazy na sylaby. Ma trudności ze zrozumieniem tekstu po jednorazowym przeczytaniu. Wymaga pomocy nauczyciela przy wykonywaniu poleceń. Wyszukuje w tekście najważniejsze informacje zgodnie z poleceniem. rozpoznaje formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; potrafi z nich korzystać. Uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji. Popełnia drobne błędy w trakcie czytania. Czyta wolno. Rozumie tekst po jednorazowym przeczytaniu przy ukierunkowaniu przez nauczyciela. Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii przeznaczonych dla dzieci na I etapie edukacyjnym. Zna podstawowe formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; na ogół potrafi z nich korzystać. Uważnie słucha wypowiedzi i w pełni korzysta z przekazywanych informacji. Płynnie, wyraziście i poprawnie czyta głośno nowe, łatwe teksty. Czyta po cichu ze zrozumieniem. Potrafi czytać teksty z podziałem na role, zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne. Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii. Zna formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; potrafi z nich korzystać. Uważnie słucha wypowiedzi i w pełni korzysta z przekazywanych informacji. Czyta głośno, poprawnie i płynnie nowy tekst, uwzględniając zmianę siły i tonu głosu, tempo czytania, pauzy gramatyczne i logiczne. Rozumie nowy tekst po jednorazowym przeczytaniu. Samodzielnie wyszukuje w tekście potrzebne informacje, korzysta ze słowników i encyklopedii. Zna formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; potrafi z nich korzystać. Nie opanował wiadomości i umiejętności w czytaniu, pracy z tekstem literackim oraz mówieniu określonego minimum programowym, a braki te uniemożliwiają mu dalsze zdobywanie wiedzy z tego zakresu. Ma duże trudności w wypowiadaniu się na temat utworu literackiego. Nie potrafi samodzielnie ustalić kolejności wydarzeń, wskazać postaci, wynajdywać odpowiednich fragmentów w utworze. Wypowiada się na temat utworu literackiego ubogim słownictwem. Ma trudności z ustaleniem kolejności zdarzeń. Wykazuje się niewielką wiedzą z zakresu literatury dla dzieci. Ustala kolejność zdarzeń i ich wzajemną zależność przy niewielkiej pomocy nauczyciela. Wskazuje postacie główne i drugorzędne. Wspomagany pytaniami nauczyciela dokonuje oceny bohatera i uzasadnia swój sąd. Ustala w utworze literackim lub historyjce obrazkowej kolejność zdarzeń i dostrzega ich wzajemną zależność. Wskazuje postacie główne i drugorzędne. Dokonuje oceny bohatera i uzasadnia swój sąd. Samodzielnie wyodrębnia postacie i zdarzenia w utworach literackich. Ustala kolejność zdarzeń i ich wzajemną zależność. Odróżnia zdarzenia istotne od mniej ważnych. Wskazuje postacie główne i drugorzędne. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY KORZYSTANIE Z INFORMACJI 5

Wymaga naprowadzających pytań nauczyciela przy wypowiedziach na dany temat. Wymaga drobnych wskazówek nauczyciela przy wypowiadaniu się na określony temat. Wynajduje fragmenty tekstu na określony przez nauczyciela temat. Wykazuje się podstawową wiedzą z zakresu literatury dla dzieci. Korzysta z biblioteki klasowej i szkolnej. Wypowiada się w rozwiniętej i uporządkowanej formie na tematy podane przez nauczyciela. Wynajduje w tekście fragmenty na określony przez nauczyciela temat. Wykazuje się znajomością literatury dla dzieci, swobodnie wypowiada się na jej temat, potrafi podać nazwiska autorów i tytuły utworów. Korzysta z biblioteki klasowej i szkolnej. Dzieli się wrażeniami z audycji radiowych, programów telewizyjnych, sztuk teatralnych, filmów dla dzieci. Wypowiada się w rozwiniętej i uporządkowanej formie na tematy związane z doświadczeniami, przeżyciami i lekturą. Charakteryzuje bohaterów, oceniając ich postępowanie. Podaje kilka propozycji opowiadań twórczych związanych z treścią utworu, np. dalsze losy bohatera, komponowanie początku i końca utworu lub ilustracji. Śmiało przedstawia swoje myśli na różne tematy w spójnej, wielozdaniowej wypowiedzi. Posiada bogate słownictwo, używa zdań rozwiniętych. Wykazuje się dużą wiedzą, wypowiadając się na tematy związane z doświadczeniami, przeżyciami i lekturą. Nie opanował umiejętności układania zdań i tekstów. Pisze mało czytelnie i w bardzo wolnym tempie, nie pamięta kształtów rzadziej używanych liter. Niepoprawnie rozmieszcza tekst na stronie. Wymaga szczególnej pomocy nauczyciela w postaci np. tekstu z lukami, rozsypanek i innych. Pisze mało czytelnie, w wolnym tempie. Niepoprawnie rozmieszcza tekst ciągły na stronie. Układa i pisze teksty w formie opowiadań, opisów, życzeń, listów z dużą pomocą nauczyciela. Popełnia błędy graficzne w zakresie proporcji, kształtu i łączenia liter. Popełnia błędy w prawidłowym rozmieszczaniu tekstu ciągłego na stronie. Układa i pisze teksty w formie opowiadań, opisów, sprawozdań, życzeń, listów pod kierunkiem nauczyciela. Pisze dość czytelnie i kształtnie wyrazy i zdania. Prawidłowo rozmieszcza tekst ciągły na stronie. Samodzielnie układa i pisze teksty na zadany przez nauczyciela temat w formie opowiadań, opisów, sprawozdań, życzeń, listów, zawiadomień. Pisze kształtnie, płynnie i czytelnie. Właściwie rozmieszcza tekst ciągły na stronie. Samodzielnie układa i pisze teksty na dowolny temat w formie opowiadań, opisów, sprawozdań, życzeń, listów, zawiadomień, zapisków kronikarskich i pamiętników. Pisze bardzo poprawnie od strony graficznej, kształtnie, płynnie i czytelnie. Właściwie rozmieszcza tekst ciągły na stronie. TWORZENIE WYPOWIEDZI ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY 6

Nie zna żadnej zasady pisowni. Posiada bardzo ubogie słownictwo. Na pytania odpowiada wyrazami lub monosylabami. Nie rozumie trudnych wyrazów i związków frazeologicznych, nie potrafi zastępować ich innymi. Wykazuje bardzo słabą znajomość zasad pisowni. Popełnia rażące błędy w pisaniu wyrazów i zdań z pamięci i ze słuchu. Posiada ubogie słownictwo. Na pytania odpowiada wyrazami lub krótkimi zdaniami. Ma duże problemy ze zrozumieniem trudnych wyrazów i związków frazeologicznych, nie potrafi zastąpić ich innymi. Wykazuje znajomość zasad pisowni, ale nie zawsze prawidłowo stosuje je w praktyce. Popełnia błędy w pisaniu z pamięci i ze słuchu wyrazów, zdań, krótkich tekstów. Potrafi wykazać się zdobytymi wiadomościami pod kierunkiem nauczyciela. Posiada dość ubogie słownictwo. Buduje krótkie zdania, nie stosuje porównań, określeń, związków frazeologicznych. Ma problemy ze zrozumieniem trudnych wyrazów i związków frazeologicznych i zastępowaniem ich innymi. Wykazuje się znajomością zasad pisowni i z nielicznymi błędami potrafi je zastosować w praktyce. Rozumie znaczenie słownictwa czynnego, ale nie zawsze się nim posługuje. Poprawnie łączy wyrazy w związki frazeologiczne. Potrafi wyjaśnić większość niezrozumiałych wyrazów i związków frazeologicznych oraz zastępować je innymi. Wykazuje się znajomością zasad pisowni i potrafi zastosować je w praktyce. Pisze bezbłędnie ze słuchu i z pamięci wyrazy, zdania i krótkie teksty. Potrafi prawidłowo stosować znaki interpunkcyjne, bezbłędnie porządkuje wyrazy według pierwszej i drugiej litery alfabetu. Ustala związki między wyrazami w zdaniu za pomocą odpowiednich pytań. Bezbłędnie rozpoznaje rodzaje zdań w wypowiedziach ustnych i pisemnych. Bezbłędnie rozpoznaje części mowy i zna pytania rządzące nimi. Stosuje, w zależności od potrzeb, zdania i równoważniki zdań. Posługuje się zdaniami złożonymi z wykorzystaniem wskaźników zespolenia. Posiada bogate słownictwo. Wykazuje się znajomością zasad pisowni i potrafi zastosować je w praktyce. Pisze teksty bezbłędnie z pamięci i ze słuchu. Nie popełnia żadnych błędów gramatycznych w mowie i w piśmie. Posiada bogate słownictwo. Bezbłędnie określa formy rzeczownika, czasownika i przymiotnika. W wypowiedziach posługuje się trudnymi wyrazami i związkami frazeologicznymi. Dobiera wyrazy pokrewne i wyrazy o znaczeniu przeciwnym. Poprawnie łączy wyrazy w związki frazeologiczne. GRAMATYKA I ORTOGRAFIA 7

Nie zdobył wiadomości i umiejętności z zakresu osiągnięć minimalnych, a braki uniemożliwiają mu uzyskanie podstawowej wiedzy. Wymaga pomocy nauczyciela, licząc w zakresie 1000. Często popełnia błędy, zapisując i odczytując liczby w zakresie 100. Popełnia błędy, porównując dowolne dwie liczby w zakresie 100. W niewielkim zakresie opanował tabliczkę mnożenia. Tylko z pomocą nauczyciela rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe. Nie potrafi samodzielnie rozwiązywać prostych zadań tekstowych. Wymaga pomocy nauczyciela, licząc w zakresie 1000. Czasem popełnia błędy, zapisując i odczytując liczby w zakresie 1000. Na ogół poprawnie porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 100. Popełnia błędy w dodawaniu i odejmowaniu liczb w zakresie 100. Nie zawsze poprawnie podaje z pamięci iloczyny w zakresie tabliczki mnożenia. rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka. Tylko z pomocą nauczyciela rozwiązuje proste zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania. Liczy od danej liczby po 1, dziesiątkami w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000. Zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000. Na ogół poprawnie porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 1000. Dodając i odejmując liczby w zakresie 100, czasami podaje błędny wynik. Zna tabliczkę mnożenia. Zazwyczaj poprawnie rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka. rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania. Liczy (w przód i w tył) od danej liczby po 1, dziesiątkami w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000. Zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000. Porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 1000. Dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100; sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania. Zna tabliczkę mnożenia; sprawdza dzielenie za pomocą mnożenia. Rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka. Rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania. Liczy (w przód i w tył) od danej liczby po 1, dziesiątkami w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000. Zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000. Słownie i z użyciem znaków porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 1000. Bezbłędnie dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100; sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania. Podaje z pamięci iloczyny w zakresie tabliczki mnożenia; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia. Samodzielnie rozwiązuje równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka. Rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe). KSZTAŁCENIE CZYNNOŚCI WYKORZYSTYWANYCH W LICZENIU I SPRAWNOŚCI RACHUNKOWEJ 8

Myli kształty figur geometrycznych. W znaczny sposób zniekształca kreślone figury. Nie potrafi obliczać obwodów figur. Rozpoznaje i nazywa tylko niektóre z poznanych figur geometrycznych. Ma problemy z poprawnym kreśleniem linii i figur. Przy pomocy nauczyciela oblicza obwody figur. Nie rozumie pojęcia symetrii. Niedokładnie rysuje figury w pomniejszeniu i powiększeniu. Kontynuuje regularność tylko w bardzo prostych motywach. Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne: koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty. Z trudnością rysuje odcinki o podanej długości. Oblicza obwody figur po dodatkowych wyjaśnieniach nauczyciela. Niedokładnie rysuje drugą połowę symetrycznej figury. Rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu. Kontynuuje regularność w prostych motywach. Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne: koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty. Na ogół poprawnie rysuje odcinki o podanej długości. Przy obliczaniu obwodów figur czasem potrzebuje pomocy nauczyciela. Rysuje drugą połowę figury symetrycznej. Rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu. Kontynuuje regularność w prostych motywach. Bezbłędnie rozpoznaje i nazywa figury geometryczne: koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty. Rysuje odcinki o podanej długości. Oblicza obwody trójkątów, kwadratów i prostokątów. Rysuje drugą połowę figury symetrycznej. Rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu. Kontynuuje regularność w prostych motywach. Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne: koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty, również nietypowe, położone w różny sposób oraz w sytuacji, gdy figury zachodzą na siebie. Rysuje odcinki o podanej długości. Samodzielnie oblicza obwody trójkątów, kwadratów i prostokątów. Rysuje drugą połowę figury symetrycznej. Rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu. Kontynuuje regularność w prostych i złożonych motywach. wykonuje łatwe obliczenia pieniężne. Zna tylko niektóre jednostki długości i wagi; nie posługuje się nimi w praktyce. Nie zna liczb zapisywanych w systemie rzymskim. Wykonuje łatwe obliczenia pieniężne. Myli jednostki długości i wagi, nie potrafi samodzielnie posługiwać się nimi w praktyce. Myli znaki liczb rzymskich od I do XII. zapisuje datę i wymienia nazwy dni tygodnia i miesięcy. Wykonuje łatwe obliczenia pieniężne; radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności. Nie zawsze poprawnie określa jednostki długości i wagi; posługuje się nimi w praktyce. Wykonuje łatwe obliczenia pieniężne, zna pojęcia: cena, liczba sztuk, wartość; radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności. Zna jednostki długości i wagi, umie posługiwać się nimi w praktyce. Wykonuje obliczenia pieniężne, zna pojęcia: cena, liczba sztuk, wartość; radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności. Zna jednostki długości i wagi, umie posługiwać się nimi w praktyce. Odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII. Samodzielnie wykonuje obliczenia pieniężne, zna pojęcia: cena, liczba sztuk, wartość; radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności. Zna jednostki długości, wagi i umie posługiwać się nimi w praktyce. WIADOMOŚCI PRAKTYCZNE GEOMETRIA 9

Nie potrafi poprawnie zapisywać dat, myli kolejność dni tygodnia i miesięcy. Myli jednostki pojemności. Nie potrafi odczytać wskazań termometru. Nie radzi sobie z wykonywaniem ćwiczeń związanych z odczytywaniem wskazań zegara. Nie dokonuje obliczeń pieniężnych. wykonuje ćwiczenia związane z pomiarem pojemności. odczytuje temperaturę. Odczytuje tylko pełne godziny na zegarach wyświetlających godziny. dokonuje prostych obliczeń zegarowych. Popełnia błędy w odczytywaniu i zapisywaniu liczb w systemie rzymskim od I do XII. zapisuje datę i wymienia nazwy dni tygodnia i miesięcy; wykonuje proste obliczenia kalendarzowe. Na ogół poprawnie używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra. Popełnia błędy w odczytywaniu wskazań termometru. Odczytuje wskazania zegarów w systemie 12-godzinnym, wyświetlających cyfry. Dokonuje prostych obliczeń zegarowych, używa pojęć godzina, minuta. Na ogół poprawnie odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII. Prawidłowo zapisuje datę i wymienia nazwy dni tygodnia i miesięcy; wykonuje proste obliczenia kalendarzowe. Odmierza płyny różnymi miarkami; na ogół poprawnie używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra. Odczytuje temperaturę. Odczytuje wskazania zegarów w systemach 12- i 24-godzinnym, wyświetlających cyfry. Posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, minuta; wykonuje proste obliczenia zegarowe. Podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; porządkuje daty chronologicznie; wykonuje obliczenia kalendarzowe w sytuacjach życiowych. Odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra. Umie zaznaczyć i odczytać temperaturę na termometrze. Odczytuje wskazania zegarów w systemach 12- i 24-godzinnym, wyświetlających cyfry i ze wskazówkami. Posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta; wykonuje proste obliczenia zegarowe. Bezbłędnie odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII. Poprawnie podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; porządkuje chronologicznie daty; wykonuje obliczenia kalendarzowe w sytuacjach życiowych. Odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra. Odczytuje temperaturę. Bezbłędnie odczytuje wskazania zegarów w systemach 12- i 24- -godzinnym, wyświetlających cyfry i ze wskazówkami. Posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta; samodzielnie wykonuje proste obliczenia zegarowe. WIADOMOŚCI PRAKTYCZNE 10

EDUKACJA PRZYRODNICZA Nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności. Nie przyswoił prostych pojęć, które służą do orientacji w rzeczywistości i stanowią podstawę dalszej nauki. Nie jest w stanie, nawet przy pomocy nauczyciela, rozwiązywać problemów o elementarnym stopniu trudności. prowadzi obserwacje przyrodnicze. opisuje życie w wybranych ekosystemach. Rozpoznaje charakterystyczne elementy niektórych krajobrazów Polski. Rozpoznaje i nazywa zwierzęta i rośliny w najbliższym środowisku; wymienia niektóre zwierzęta egzotyczne. wymienia typowe zależności między funkcjonowaniem przyrody a porami roku. Obserwuje zjawiska przyrodnicze i prowadzi proste doświadczenia. Opisuje życie w niektórych ekosystemach. Rozpoznaje charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski. Rozpoznaje zwierzęta i rośliny typowe dla wybranych regionów Polski; wymienia niektóre zwierzęta egzotyczne. Wymienia typowe zależności między funkcjonowaniem przyrody a porami roku. Obserwuje zjawiska przyrodnicze i prowadzi proste doświadczenia oraz analizuje je. Opisuje życie w poznanych ekosystemach. Rozpoznaje i nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski. Rozpoznaje zwierzęta i rośliny typowe dla wybranych regionów Polski; wymienia niektóre zwierzęta egzotyczne. Dostrzega zależności między funkcjonowaniem przyrody a porami roku. Obserwuje zjawiska przyrodnicze i prowadzi proste doświadczenia, analizuje je i wiąże przyczynę ze skutkiem. Opisuje życie w wybranych ekosystemach. Rozpoznaje i nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski. Rozpoznaje i nazywa zwierzęta i rośliny typowe dla wybranych regionów Polski; wymienia niektóre zwierzęta egzotyczne. Nabył umiejętność dostrzegania zależności między funkcjonowaniem przyrody a porami roku. Samodzielnie obserwuje zjawiska przyrodnicze i prowadzi proste doświadczenia, analizuje je i wiąże przyczynę ze skutkiem. Opisuje życie w ekosystemach. Rozpoznaje i nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski: nadmorskiego, nizinnego, górskiego. Potrafi wskazać na mapie swoje miejsce zamieszkania. Rozumie rolę stolicy w państwie; wymienia najstarsze i największe miasta w Polsce. Bezbłędnie rozpoznaje i nazywa zwierzęta i rośliny typowe dla wybranych regionów Polski; wymienia niektóre zwierzęta egzotyczne. Rozumie zależności funkcjonowania przyrody od pór roku. ROZUMIENIE I POSZANOWANIE ŚWIATA ROŚLIN I ZWIERZĄT 11

Nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności. Nie przyswoił prostych pojęć, które służą do orientacji w rzeczywistości i stanowią podstawę dalszej nauki. Nie jest w stanie, nawet przy pomocy nauczyciela, rozwiązywać problemów o elementarnym stopniu trudności. Nazywa części ciała. Wie, że trzeba się racjonalnie odżywiać. Wymaga przypominania o konieczności stosowania profilaktyki zdrowotnej. Nie zawsze rozumie istotę zagrożeń ze strony świata przyrody. Nazywa najważniejsze części ciała i organy wewnętrzne. Wie, że trzeba racjonalnie się odżywiać. Rozumie konieczność profilaktyki zdrowotnej. Wie, że istnieją zagrożenia ze strony świata przyrody. Nazywa części ciała, zna nazwy kilku organów wewnętrznych. Wie, dlaczego trzeba racjonalnie się odżywiać. Rozumie konieczność profilaktyki zdrowotnej. Orientuje się w zagrożeniach ze strony świata przyrody. Nazywa części ciała i organy wewnętrzne. Przestrzega podstawowych zasad racjonalnego odżywiania się. Rozumie konieczność profilaktyki zdrowotnej, przestrzega podstawowych zaleceń. Orientuje się w zagrożeniach ze strony świata przyrody; wymienia niektóre z nich. Bezbłędnie nazywa części ciała i organy wewnętrzne. Zna i przestrzega podstawowych zasad racjonalnego odżywiania. Rozumie konieczność profilaktyki zdrowotnej; stosuje się do zaleceń stomatologa i lekarza. Dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych. Orientuje się w zagrożeniach ze strony świata przyrody, wymienia je. Wie, jak trzeba zachować się w sytuacjach zagrożeń. Nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności. Nie przyswoił prostych pojęć, które służą do orientacji w rzeczywistości i stanowią podstawę dalszej nauki. Nie jest w stanie, nawet przy pomocy nauczyciela, rozwiązywać problemów o elementarnym stopniu trudności. Wie, że należy chronić przyrodę. Wymienia niektóre zależności w przyrodzie. Wie, że powietrze i woda są konieczne do życia. Wie, że należy chronić przyrodę. Dostrzega niektóre związki przyczynowo- -skutkowe w przyrodzie. Wie, że powietrze i woda są konieczne do życia. Podaje nieliczne przykłady wpływu przyrody nieożywionej na życie ludzi, zwierząt i roślin. Wie, że należy chronić przyrodę. Dostrzega związki przyczynowo-skutkowe w przyrodzie. Wie, że powietrze i woda są konieczne do życia. Ma świadomość wpływu przyrody nieożywionej na życie ludzi, zwierząt i roślin. Uzasadnia konieczność ochrony przyrody w swoim środowisku. Nabył umiejętności charakteryzowania zmian zachodzących w życiu roślin i zwierząt w różnych porach roku. Rozumie znaczenie powietrza i wody dla życia. Dostrzega wpływ przyrody nieożywionej na życie ludzi, zwierząt i roślin. Wie, jakie zniszczenia w przyrodzie powoduje człowiek. Dostrzega wpływ światła słonecznego na cykliczność życia na Ziemi. Rozumie znaczenie powietrza i wody dla życia, podaje przykłady. Dostrzega znaczenie wybranych skał i minerałów dla człowieka. KONIECZNOŚĆ OCHRONY PRZYRODY DBAŁOŚĆ O SWOJE ZDROWIE 12

EDUKACJA SPOŁECZNA Wymaga częstego przypominania zasad zachowania się wobec innych. Identyfikuje się ze swoją rodziną. Nie rozumie sytuacji ekonomicznej rodziny. Nie przestrzega zasad zachowania w stosunku do dorosłych i rówieśników. Nie rozumie potrzeby utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania. Nie rozumie znaczenia tolerancji wobec osób innej narodowości. Nie zawsze odróżnia dobro od zła. Identyfikuje się ze swoją rodziną, podejmuje obowiązki domowe. Nie rozumie sytuacji ekonomicznej rodziny. Czasami nie przestrzega zasad zachowania w stosunku do dorosłych i rówieśników. Wymaga częstego przypominania o potrzebie utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania. Nie rozumie w pełni znaczenia tolerancji wobec osób innej narodowości. Odróżnia dobro od zła, stara się nie krzywdzić słabszych i pomagać potrzebującym. Identyfikuje się ze swoją rodziną, podejmuje obowiązki domowe. Nie zawsze rozumie sytuację ekonomiczną rodziny. Nie zawsze pamięta, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników. Wymaga przypominania o potrzebie utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania. Stara się być tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej. Odróżnia dobro od zła, nie krzywdzi słabszych i pomaga potrzebującym. Identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami; podejmuje obowiązki domowe. Rozumie sytuację ekonomiczną rodziny i stara się dostosować do niej swe oczekiwania. Na ogół wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników. Rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania. Jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości. Odróżnia dobro od zła, stara się być sprawiedliwym i prawdomównym; nie krzywdzi słabszych i pomaga potrzebującym. Identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami; podejmuje obowiązki domowe i wypełnia je. Rozumie sytuację ekonomiczną rodziny i dostosowuje do niej swe oczekiwania. Wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników. Rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania; respektuje prawo innych do pracy i wypoczynku. Jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej. Odróżnia dobro od zła, jest sprawiedliwy i prawdomówny; nie krzywdzi słabszych i pomaga potrzebującym. Identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami; podejmuje obowiązki domowe i rzetelnie je wypełnia. Rozumie sytuację ekonomiczną rodziny i dostosowuje do niej swe oczekiwania. Zawsze wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników. Rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania; jest chętny do pomocy, respektuje prawo innych do pracy i wypoczynku. Jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej. WYCHOWANIE DO ZGODNEGO WSPÓŁDZIAŁANIA Z RÓWIEŚNIKAMI I DOROSŁYMI 13