Koło Chirurgiczne przy III Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. med. Roman M. Herman Opiekun: lek. med. Michał Nowakowski Wstydliwy problem: Nietrzymanie stolca oraz wybrane metody jego leczenia Na podstawie pracy: Nieinwazyjna ocena unerwienia mięśnia smukłego uda za pomocą powierzchniowej elektromiografii wielokanałowej, w kontekście zabiegów dynamicznej graciloplastyki.
Nietrzymanie stolca (NS) Bezwiedne oddawanie stolca w nieodpowiednim czasie i miejscu występujące częściej niż dwa razy w miesiącu w ciągu ostatniego roku, u osób powyżej 4 r.ż. Whitehaed WE, Functional disorders of the anus and rectum. Gut, 1999 USA 2,2% całej populacji i 47% pensjonariuszy domów opieki. Duży problem psychospołeczny.
Etiologia NS Poporodowe (10 25%), Neurogenne, Jatrogenne (5 20%), Zabiegi operacyjne kręgosłupa (30%), Wady wrodzone (100%), Następstwa radio/chemioterapii (ponad 50%), Stany zapalne jelit CU, CD (25-35%), Schorzenia systemowe - SM, cukrzyca (ponad 50%).
Chirurgiczne metody leczenia Klasyczne : Prosta rekonstrukcja zwieraczy Rekonstrukcja zwieraczy na zakładkę Tylna plastyka zwieraczy (PAR) Przednia plastyka dźwigaczy Całkowita rekonstrukcja dna miednicy Nowsze: Zabieg Secca Stymulacja transsakralna (SNS) Gluteoplastyka Graciloplastyka Sztuczny zwieracz odbytu (ABS)
Graciloplastyka Wytworzenie zwieracza zastępczego z wykorzystaniem mięśnia smukłego uda. Uwolnienie dystalnego przyczepu mięśnia, owinięcie wokół kanału odbytu, umocowanie do guza kulszowego po przeciwnej (gamma) lub tej samej stronie (alfa) Miejsce wejścia pęczka naczyniowo-nerwowego w mięsień warunkuje długość odcinka mięśnia, który można wykorzystać do wytworzenia zwieracza.
Anatomia m. gracilis Mięsień cienki, płaski, długi, położony powierzchownie na przyśrodkowej stronie uda. Jest to jedyny miesień dwustawowy grupy przyśrodkowej mięśni uda, rozpięty miedzy kością łonową a bliższym końcem kości piszczelowej. Czynność: m. gracilis działając na staw biodrowy przy wyprostowanym kolanie przywodzi udo, nieco je prostuje i słabo obraca je do wewnątrz. Przyczepy: Ø Koniec bliższy: gałąź dolna kości łonowej i gałęzi kości kulszowej Ø Przebieg: włókna biegną równolegle ku dołowi; w dolnej trzeciej części uda przechodzą one w długie, cienkie ścięgno, które owija się od tyłu dokoła nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej, kieruje się dalej do przodu i razem z m. krawieckim i m. półścięgnistym wytwarza gęsia stopę. Ø Koniec dalszy: ścięgno kończy się poniżej i przyśrodkowo od guzowatości kości piszczelowej pod ścięgnem m. krawieckiego i nieco powyżej m. półścięgnistego.
Wybór mięśnia Anatomia prawidłowa Doświadczenie chirurga Badanie palpacyjne Powierzchniowa EMG
semg Nieinwazyjna metoda oceny potencjałów czynnościowych jednostki ruchowej (MUAP motor unit action potential) Elekrody przykładane na skórę zbierają sygnał, który jest następnie wzmacniany i zapisywany w komputerze. Wielokanałowa semg umożliwia ocenę całego mięśnia, w odróżnieniu od metody igłowej, gdzie jest to bardzo trudne lub niemożliwe
Metodyka naszej pracy Badanie wykonano za pomocą 16 elektrod rozmieszczonych w odstępach 1cm na elastycznym pasku, przykładanym wzdłuż przebiegu mięśnia smukłego. Każdy ochotnik był badany w pozycji półsiedzącej z wyprostowanymi nogami, z przeszkodą pomiędzy nimi. Rejestrowano czynność elektryczną jednostek motorycznych w czasie trzykrotnych 10-sekundowych, niezależnych skurczów (badany był proszony o wykonanie ruchu przywiedzenia i rotacji wewnętrznej ud)
Metodyka Zapisy potencjałów każdego badanego były analizowane niezależnie przez dwie różne osoby, a wyniki obu analiz porównane i zweryfikowane. Wyniki zapisano w postaci numerów elektrod, znad których odczytano punkty wyjściowe propagacji pobudzeń oddzielnie dla każdej nogi u każdego z badanych. Uzyskane dane poddano analizie statystycznej za pomocą programu Epi-Info.
Dyskusja Dobór mięśnia do zabiegu niesie konsekwencje. Zdać się na przypadek? Każdy centymetr różnicy wysokości unerwienia to 2cm różnicy długości mięśnia do wykorzystania.
Wnioski Możliwość zwiększenia komfortu i skrócenia czasu trwania zabiegu znajomość położenia nerwu, choćby przybliżona, pozwala na swobodniejsze preparowanie mięśnia. Dokładność semg?
Wnioski Nieinwazyjna elektromiografia powierzchniowa może być przydatna w przedoperacyjnym ustalaniu położenia strefy unerwienia mięśni smukłych u pacjenta, co może pomóc w optymalnym zaplanowaniu zabiegu. Metoda ta jest niezwykle użyteczna ze względu na jej bezpieczeństwo i nieinwazyjny charakter.
Dziękuję za uwagę!