Bydgoszcz, 17 lipca 2018 r. KUJAWSKO-POMORSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ W BYDGOSZCZY DT.8361.88.2018 Decyzja nr DT- 46/2018 o karze pieniężnej Na podstawie art. 40 a ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2212 ze zm.), w związku z art. 40 a ust. 4 tej ustawy, po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Kujawsko Pomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy wymierza przedsiębiorcy Radosławowi Walentynowi prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Mamma Mia, przy ul. Kilińskiego 13 w Golubiu - Dobrzyniu, karę pieniężną w wysokości 1000 zł (słownie: tysiąc złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu 25 artykułów rolno-spożywczych o wartości 421,00 zł, oferowanych pod niżej wymienionymi nazwami oraz o zadeklarowanym składzie: 1) Pizza Milano - sos, ser, szpinak, oliwki, ser feta, czosnek, pomidor, 2) Pizza Grecka - ser feta, pomidor, cebula, oliwki, 3) Pizza Margherita - sos, ser, 4) Pizza Funghi - sos, ser, pieczarki, 5) Pizza Vasuvio - sos, ser, szynka, 6) Pizza Amore - sos, ser, salami, 7) Pizza Capriciosa - sos, ser, szynka, pieczarki, 8) Pizza Salsa - sos, ser, szynka, pieczarki, salami, cebula, 9) Pizza Frutti di mare - sos, ser, owoce morza (małże, kalmary, ośmiorniczki, krewetki), cebula, 10) Pizza Mexicana - mięso mielone, pomidor, fasola, groszek, kukurydza, ser, 11) Pizza Chicken - 2-kurczak, 2-ser, 2-pieczarki, 12) Pizza Asterix - sos, ser, kurczak, kukurydza, papryczki jalapeno, czerw. cebula, szynka, 13) Pizza Cztery Sery - sos, ser mozzarella, ser pleśniowy, ser żółty, ser feta, 14) Pizza Toscana - sos, ser, boczek, szpinak, jajko sadzone, ser feta, świeże zioła, 15) Naleśniki wytrawne - brokuła, kurczak carry, ser żółty, sos, 16) Naleśniki wytrawne - pieczarki, szynka, żółty ser, sos, 17) Naleśniki wytrawne - kurczak, szpinak, cebula, ser żółty, sos, 18) Naleśniki wytrawne - warzywa, ser żółty, sos, 19) Naleśniki wytrawne - bollognese, ser żółty, sos, 20) Naleśniki wytrawne - kurczak, ser żółty, papryka, peperoni, szynka, kukurydza, 21) Danie obiadowe (ziemniaki gotowane, frytki, talarki, cząstki ziemniaczane, ryż) - kotlet drobiowy - z pieczarkami i serem, 22) Danie obiadowe (ziemniaki gotowane, frytki, talarki, cząstki ziemniaczane, ryż) - kotlet drobiowy - z ananasem i serem, 23) Danie obiadowe (ziemniaki gotowane, frytki, talarki, cząstki ziemniaczane, ryż) - kotlet drobiowy - ze szpinakiem i serem, 24) Burger Texas - kotlet wołowy, sałata, cebula czerwona, pomidor, ogórek konserwowy, roszponka, ser żółty, majonez, sos pikantny + frytki, 25) Burger Amerykański - kotlet wołowy, sałata, cebula czerwona, pomidor, roszponka, papryka czerwona, ser żółty, sos BBQ, majonez, cebulka prażona + frytki, oznakowanych z naruszeniem art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. L. 304 z 22 listopada 2011 r., s. 18 ze zm.). ul. Jagiellońska 10, 85-020 Bydgoszcz tel.: +48 52 323 16 10 fax: +48 52 322 58 13 e-mail: bydgoszcz@wiih.com.pl www.wiih.com.pl
Uzasadnienie W toku kontroli przeprowadzonej w dniach 5-8 czerwca 2018 r. przez inspektorów reprezentujących Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy, zwanego dalej Wojewódzkim Inspektorem, w punkcie gastronomicznym Mamma Mia w Golubiu - Dobrzyniu przy ul. Kilińskiego 13, należącym do przedsiębiorcy Radosława Walentyna prowadzącego działalność gospodarczą pod ww. nazwą i adresem, zwanego dalej stroną, stwierdzono w sprzedaży potrawy wymienione w sentencji niniejszej decyzji (nr akt kontroli DT.8361.88.2018). W ramach czynności sprawdzających rzetelność obsługi inspektorzy zakupili potrawy o nazwach uwidocznionych w menu i o zadeklarowanym składzie: mała Pizza Milano - sos, ser, szpinak, oliwki, ser feta, czosnek, pomidor, Burger Texas - kotlet wołowy, sałata, cebula czerwona, pomidor, ogórek konserwowy, roszponka, ser żółty, majonez, sos pikantny + frytki. Następnie dokonali identyfikacji surowców wykorzystanych do produkcji zakupionych kontrolnie potraw i stwierdzili, że do ich wytworzenia użyto produktu Wiórki do pizzy. Produkt seropodobny doskonała do sałatek, pizzy i zapiekanek, zamiast zadeklarowanego sera i sera żółtego, a w przypadku pizzy Milano zamiast zadeklarowanego sera Feta użyto sera miękkiego solankowego - tłustego Favita. W dniu rozpoczęcia kontroli przedsiębiorca nie dysponował w punkcie gastronomicznym produktem o nazwie Feta, wpisanej do rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych nazw oznaczeń geograficznych na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 1829/2002 z dnia 14 października 2002 r. zmieniającego załącznik do rozporządzenia (WE) nr 1107/96 w odniesieniu do nazwy Feta (Dz. Urz. UE L Nr 277 z dnia 15 października 2002 r.), zwanego dalej rozporządzeniem nr 1829/2002, oraz deklarowanym serem i serem żółtym. Na stanie placówki znajdowało się 6,5 opakowania à 270 g Sera miękkiego solankowego tłustego Favita, wyprodukowanego przez SM Mlekovita ul. Ludowa 122, 18-200 Wysokie Mazowieckie oraz 10 opakowań à 3,0 kg produktu Wiórki do pizzy Produktu seropodobnego doskonałego do sałatek, pizzy i zapiekanek, wyprodukowanego dla strony przez Ewmar Net Sp. z o.o. 86-260 Unisław, ul. Lipowa 44. Ponadto w toku czynności kontrolnych inspektorzy ocenili oznakowanie pozostałych deklarowanych w menu potraw, pod kątem podania prawdziwych danych w zakresie składu surowcowego, stwierdzając że: użycie sera Feta zadeklarowano również w przypadku: 1 rodzaju pizzy: Grecka, użycie sera deklarowano również w przypadku: o 10 rodzajów pizzy: Margherita, Funghi, Vasuvio, Amore, Capriciosa, Salsa, Frutti di mare, Mexicana, Chicken, Asterix, o 6 rodzajów naleśników wytrawnych, o 3 rodzajów dań obiadowych: kotlet drobiowy z pieczarkami i serem, kotlet drobiowy z ananasem i serem, kotlet drobiowy ze szpinakiem i serem, o 1 rodzaju Burgera: Amerykański, użycie sera oraz sera Feta deklarowano również w przypadku: 2 rodzajów pizzy: Cztery sery, Toscana. Opisany wyżej sposób oznakowania ww. potraw wprowadzał konsumentów w błąd co do ich składu, gdyż sugerował, że do ich produkcji kontrolowany używa sera Feta oraz sera i sera żółtego, podczas gdy faktycznie stosował Ser miękki solankowy tłusty Favita oraz Wiórki do pizzy Produkt seropodobny doskonały do sałatek, pizzy i zapiekanek, co stanowiło naruszenie art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 ( Dz. Urz. UE L Nr 304 z 22 listopada 2011 r. s. 18), zwanego dalej rozporządzeniem nr 1169/2011. Strona 2 z 5
W oświadczeniu złożonym 5 czerwca 2018 r. strona potwierdziła ustalenia kontroli oraz zobowiązała się do stosowania sera Feta, sera i sera żółtego do produkcji potraw, zgodnie z deklaracją zawartą w menu. Przebieg i ustalenia poczynione w toku kontroli zostały opisane w protokole kontroli przyjętym bez zastrzeżeń przez kontrolowanego. W oparciu o zebrany w toku kontroli materiał dowodowy Wojewódzki Inspektor uznał za zasadne wszczęcie z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia stronie kary pieniężnej z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2212 ze zm.), zwanej dalej ustawą o jakości handlowej, za wprowadzenie do obrotu wymienionych w sentencji decyzji potraw. W związku z powyższym, pismem z 21 czerwca 2018 r., doręczonym 25 czerwca 2018 r. Wojewódzki Inspektor zawiadomił stronę o wszczęciu tego postępowania. Jednocześnie poinformował, że przed wydaniem rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie, na podstawie art. 10 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.), stronie biorącej udział w postępowaniu przysługuje prawo do zapoznania się z aktami sprawy, a także wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, wyznaczył też stronie 10 - dniowy termin do realizacji tego uprawnienia, liczony od dnia doręczenia pisma zawiadamiającego o wszczęciu postępowania. Wojewódzki Inspektor zażądał również przekazania informacji o wielkości obrotów oraz przychodu za ostatni zamknięty rok rozliczeniowy. Strona nie skorzystała z przysługujących jej uprawnień, ograniczając się do przekazania w piśmie z dnia 9 lipca 2018 r., przesłanym 13 lipca 2018 r. drogą elektroniczną, żądanych informacji. Wojewódzki Inspektor ustalił: Bezspornym jest, iż strona wprowadziła do obrotu artykuły rolno-spożywcze wymienione w sentencji decyzji. Wprowadzenie do obrotu, w świetle prawa żywnościowego, dotyczy każdego jego etapu. Oznacza odpłatne bądź wolne od opłat udostępnianie żywności osobom trzecim. Wskazuje na to odesłanie zawarte w art. 3 pkt 4 ustawy o jakości handlowej. Wprowadzającym do obrotu jest natomiast każdy podmiot dokonujący sprzedaży. Podkreślić należy, że sama treść art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej również przemawia za przyjęciem takiego stanowiska. Obowiązek zapewnienia zgodności artykułów spożywczych z wymogami prawa żywnościowego spoczywa zatem także na stronie, może więc być ona ukarana za nieprawidłowości w tym zakresie. Podobnie nie budzi wątpliwości, iż wprowadzone do obrotu artykuły rolno spożywcze nie odpowiadały jakości handlowej. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o jakości handlowej wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Wprowadzenie do obrotu 25 artykułów rolno-spożywczych wymienionych w sentencji decyzji Wojewódzki Inspektor ocenił jako wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych zafałszowanych. W myśl art. 3 pkt 10 ustawy o jakości handlowej artykuł rolno-spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Strona 3 z 5
W ocenie Wojewódzkiego Inspektora strona swoim działaniem popełniła czyn, o którym mowa w art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej, a naruszenie to było na tyle istotne, iż koniecznym stało się wymierzenie za nie kary pieniężnej. Wymierzając karę Wojewódzki Inspektor miał na uwadze kryteria wskazane w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości handlowej, uwzględnił zatem: stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów oraz przychodu, a także wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wojewódzki Inspektor uwzględnił, iż opisany w protokole kontroli sposób oznakowania zakwestionowanych potraw wprowadzał konsumentów w błąd co do ich składu, bowiem do ich wytworzenia w rzeczywistości strona używała innych składników, niż deklarowała. W myśl art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011, informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Zgodnie z rozporządzeniem nr 1829/2002 nazwa Feta została zarejestrowana jako chroniona nazwa pochodzenia i zarezerwowana jest dla serów spełniających wymagania określone w specyfikacji produkt (m.in. mleko służące do wyrobu sera Feta musi pochodzić od tradycyjnie hodowanych owiec i kóz z określonych regionów Grecji, a podczas procesu produkcyjnego sera należy stosować tradycyjną recepturę i metody). Ser Feta różni się od Sera miękkiego solankowego tłustego Favita wyprodukowanego z mleka krowiego. Zgodnie z pkt 2 części II załącznika VII do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 20 grudnia 2013 r., s. 671 ze zm.) przetwory mleczne oznaczają produkty uzyskane wyłącznie z mleka, przy założeniu, że można dodać substancje konieczne do ich wytworzenia, o ile nie stosuje się ich do zastąpienia w całości lub w części jakichkolwiek naturalnych składników mleka. Zgodnie z przywołanym przepisem wyłącznie dla przetworów mlecznych na wszystkich etapach wprowadzania do obrotu zarezerwowana jest nazwa ser. Zastępowanie w oferowanych potrawach deklarowanych składników (sera, sera żółtego, Fety), innymi surowcami (produktem seropodobnym, serem Favita), przy braku odpowiedniej informacji o tym fakcie, wyłącza możliwość podjęcia przez konsumentów świadomego, zgodnego z oczekiwaniami wyboru. Konsumenci działający bowiem w zaufaniu do przedsiębiorcy, nabywają produkty inne niż zadeklarowano. Działanie strony bezpośrednio narusza ich ekonomiczne interesy, uniemożliwiając, w zamian za zapłaconą cenę, uzyskanie wybranej potrawy (o oczekiwanych walorach smakowych). Oceniając zakres naruszenia w przypadku wprowadzenia do obrotu 25 artykułów rolnospożywczych zafałszowanych, Wojewódzki Inspektor uznał, iż strona uchybiła fundamentalnemu obowiązkowi wprowadzania do obrotu żywności o odpowiedniej jakości handlowej. W niniejszej sprawie działający w zaufaniu do przedsiębiorcy konsument nabywał potrawy, niezgodne z oczekiwaniami i został w ten sposób narażony na straty. Przesłanka odwołująca się do dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno spożywczych wymaga dostosowania sankcji do konkretnego przedsiębiorcy. Ocena ta wykonywana jest w aspekcie relacji pomiędzy Wojewódzkim Inspektorem, a podmiotem podlegającym ukaraniu. Ponadto odnosi się ona jedynie do aktywności przedsiębiorcy na rynku artykułów rolno spożywczych. W aspekcie rozpatrywanej sprawy, Wojewódzki Inspektor uznał, że przebieg dotychczasowej działalności strony nie stanowi okoliczności obciążającej, bowiem jest to pierwsze stwierdzone przez Wojewódzkiego Inspektora naruszenie przez stronę wymagań w zakresie jakości handlowej. Wymierzając karę Wojewódzki Inspektor wziął pod uwagę wielkość obrotów oraz przychodu, osiągniętych przez stronę w poprzednim roku rozliczeniowym, a także wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych (421,00 zł). Zgodnie z art. 40a ust.1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż 1000 zł. Strona 4 z 5
Mając na uwadze powyższe Wojewódzki Inspektor stwierdził, iż kara w kwocie określonej w sentencji decyzji mieści się w ustawowo wyznaczonych granicach, jest adekwatna do stwierdzonych naruszeń, a także spełnia swój skutek prewencyjny, mimo iż nałożono ją w minimalnej, dopuszczalnej prawem wysokości. W związku z powyższym Wojewódzki Inspektor orzekł jak w sentencji. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 oraz art. 129 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.) stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Kujawsko - Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 10, 85-020 Bydgoszcz. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2212 ze zm.) karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa strona powinna wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy nr NBP O/O Bydgoszcz 25 1010 1078 0072 6922 3100 0000 w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 1 Ordynacji podatkowej. 3. Zgodnie z art. 40a ust. 8 ustawy o jakości handlowej w zakresie nieuregulowanym w ustawie, do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa. Otrzymują: 1. Radosław Walentyn Mamma Mia ul. Kilińskiego 13 87-400 Golub - Dobrzyń NIP: 4660382671 REGON: 341207783 2. aa. Strona 5 z 5