KUJAWSKO-POMORSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ W BYDGOSZCZY

Transkrypt

1 Bydgoszcz, dnia 12 października 2017 r. KUJAWSKO-POMORSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ W BYDGOSZCZY BŻ Decyzja nr BŻ - 94/2017 o karach pieniężnych I. Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz ze zm.) w zw. z art. 40a ust. 4 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy wymierza przedsiębiorcy PPHIU Midas spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Więcborku (89 410), przy ul. Gdańskiej 30A, karę pieniężną w kwocie 1000 zł (słownie tysiąc złotych), z tytułu wprowadzenia do obrotu 2 zafałszowanych artykułów rolno spożywczych o łącznej wartości 17 zł oferowanych jako: 1) sałatka Corby grecką zwana, mieszanka sałat w kompozycji z pomidorem, ogórkiem, czerwoną cebulą podawaną z serem fetą i oliwkami 300 g, 2) sok Cappy z czarnej porzeczki, oznakowanych z naruszeniem art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE. L 304) oraz 19 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 29 ze zm.). II. Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz ze zm.) w zw. z art. 40a ust. 4 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy wymierza przedsiębiorcy PPHIU Midas spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Więcborku (89 410), przy ul. Gdańskiej 30A, karę pieniężną w kwocie 500 zł (słownie pięćset złotych), z tytułu wprowadzenia do obrotu 7 partii artykułów rolno spożywczych o wartości 84,50 zł, oferowanych konsumentom jako: 1) Zupa gulaszowa z Węgier pożyczona a' 250 ml, 2) Zestaw VII, Sznycel po wiedeńsku 120 g, ziemniaki puree 150 g, sałata w śmietanie 100 g, 3) Zestaw VIII, Schab po chłopsku z cebulką 140/20 g, Kopytka 150 g, Buraczki 130 g 4) Zestaw IX, Wątróbka po szlachecku 150 g, Ziemniaki z praski 150 g, Ogórek kiszony 100 g, 5) Zestaw X, Ryba gotowana w sosie śmietanowo grzybowym 130 g, Ziemniaki z praski 150 g, Bukiet surówek 130 g, 6) Warzywa gotowane 150 g, 7) Ziemniaki po chłopsku 200 g nieodpowiadających w zakresie oznakowania jakości handlowej określonej w 19 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 29 ze zm.). ul. Jagiellońska 10, Bydgoszcz tel.: fax: bydgoszcz@wiih.com.pl

2 Uzasadnienie W toku kontroli przeprowadzonej w dniach 30 sierpnia 1 września 2017 r., przez inspektorów reprezentujących Kujawsko - Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy, zwanego dalej Wojewódzkim Inspektorem, w restauracji Pod Koroną w Więcborku (89 410), przy ul. Gdańskiej 30A, należącej do przedsiębiorcy PPHIU Midas spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą pod ww. adresem, zwanej dalej stroną, stwierdzono w sprzedaży ww. partie artykułów rolno spożywczych (nr akt kontroli BŻ ). W toku kontroli inspektorzy zakupili sałatkę o deklarowanej nazwie w menu sałatka Corby grecką zwana, mieszanka sałat w kompozycji z pomidorem, ogórkiem, czerwoną cebulą podawaną z serem fetą i oliwkami 300 g oraz sok Cappy z czarnej porzeczki. Następnie kontrolujący dokonali identyfikacji surowców wykorzystanych do produkcji sałatki i soku. Stwierdzono, że do wyprodukowania sałatki Corby grecką zwanej użyto sera białego typu śródziemnomorskiego do sałatek. Arla Apetina Classic zamiast sera feta. Ponadto stwierdzono, że zamiast zamówionego (w ramach zakupu kontrolnego w oparciu o dane zawarte w karcie menu) soku Cappy z czarnej porzeczki inspektorom podano: Napój z czarnej porzeczki. Pasteryzowany. Toma a 200 ml. W czasie kontroli w kontrolowanym lokalu przedsiębiorstwa nie było sera o nazwie Feta ani soku z czarnej porzeczki. Tym samym podane w cenniku nazwy feta i sok wprowadzały konsumentów w błąd co do charakteru i tożsamości potraw, co naruszało art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. L. 304 z 22 listopada 2011 r., s. 18), zwanego dalej rozporządzeniem nr 1169/2011. Inspektorzy ocenili również oznakowanie pozostałych deklarowanych w cenniku potraw i stwierdzili, że nie odpowiadało ono jakości handlowej, bowiem w przypadku: 2 potraw (Zestaw VII, Sznycel po wiedeńsku 120 g, ziemniaki puree 150 g, sałata w śmietanie 100 g oraz Zestaw X, Ryba gotowana w sosie śmietanowo grzybowym 130 g, Ziemniaki z praski 150 g, Bukiet surówek 130 g) nie podano nazwy zgodnej z wymaganiami art. 17 rozporządzenia 1169/2011, 2 potraw (Warzywa gotowane 150 g, Zupa gulaszowa z Węgier pożyczona a' 250 ml) nie podano pełnego wykazu składników, 3 potraw (Zestaw VIII, Schab po chłopsku z cebulką 140/20 g, Kopytka 150 g, Buraczki 130 g, Zestaw IX, Wątróbka po szlachecku 150 g, Ziemniaki z praski 150 g, Ogórek kiszony 100 g, Ziemniaki po chłopsku 200) g - nie podano nazwy zgodnej z wymaganiami art. 17 ww. rozporządzenia 1169/2011 oraz pełnego wykazu składników. Przebieg i ustalenia poczynione w toku kontroli zostały opisane w protokole kontroli przyjętym bez zastrzeżeń przez osoby upoważnione do reprezentowania strony. W oparciu o zebrany w toku kontroli materiał dowodowy Wojewódzki Inspektor uznał za zasadne wszczęcie z urzędu postępowań administracyjnych w sprawie wymierzenia stronie kar pieniężnych z art. 40a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o jakości handlowej za wprowadzenie do obrotu wymienionych w sentencji niniejszej decyzji artykułów rolno - spożywczych. W związku z powyższym, pismem z 15 września 2017 r., doręczonym 20 września 2017 r. zawiadomił stronę o wszczęciu powyższych postępowań administracyjnych. Jednocześnie poinformował, że przed wydaniem rozstrzygnięć kończących postępowania w sprawie na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1257), zwanej dalej Kpa, stronie biorącej udział w postępowaniu przysługuje prawo do zapoznania się z aktami sprawy, a także wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań oraz wyznaczył stronie 10 - dniowy termin do realizacji tego uprawnienia, liczony od dnia doręczenia pisma zawiadamiającego o wszczęciu. Wojewódzki Inspektor zażądał również przekazania informacji o wielkości obrotów oraz przychodu za ostatni zamknięty rok rozliczeniowy. Strona 2 z 5

3 W piśmie z 28 września 2017 r., doręczonym 3 października 2017 r. strona przekazała żądane informacje, jednocześnie prosząc o odstąpienie od wymierzania kary. W uzasadnieniu swojego stanowiska strona wskazała, że osiągnięty przez nią dochód jest pierwszym osiągniętym od dłuższego czasu a każda kwota jest dla niej sporym obciążeniem. W zakresie wskazanych deliktów administracyjnych Wojewódzki Inspektor stwierdził: I. Wprowadzenie do obrotu 2 artykułów rolno spożywczych wymienionych w pkt I sentencji decyzji Wojewódzki Inspektor ocenił jako wprowadzenie do obrotu artykułów rolno spożywczych zafałszowanych. W myśl art. 3 pkt 10 ustawy o jakości handlowej artykuł rolno-spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Zgodnie z art. 40 a ust. 5c ustawy o jakości handlowej w przypadku niskiego stopnia szkodliwości czynu, niewielkiego zakresu naruszenia lub braku stwierdzenia istotnych uchybień w dotychczasowej działalności podmiotu wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej mogą odstąpić od wymierzenia kar pieniężnych określonych m. in. w art. 40a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o jakości handlowej. Katalog przesłanek umożliwiających organom Inspekcji Handlowej odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej nie obejmuje okoliczności wskazanych przez stronę w piśmie z 28 września 2017 r., zatem Wojewódzki Inspektor wymierzył stronie karę, mając przy tym na uwadze kryteria wskazane w art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości handlowej, tj. stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów oraz przychodu, a także wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wojewódzki Inspektor zwrócił uwagę, że sposób oznakowania potrawy oraz napoju wymienionych w pkt I sentencji decyzji wprowadzał konsumentów w błąd. Zgodnie z rozporządzeniem nr 1829/ nazwa Feta została zarejestrowana jako chroniona nazwa pochodzenia i zarezerwowana jest dla serów spełniających wymagania określone w specyfikacji produktu (m.in. mleko służące do wyboru sera Feta musi pochodzić od tradycyjnie hodowanych owiec i kóz z określonych regionów Grecji, a podczas procesu produkcyjnego sera należy stosować tradycyjną recepturę i metody). Ser Feta różni się od sera białego typu śródziemnomorskiego do sałatek Arla Apetina Classic wyprodukowanego z mleka krowiego. Również nazwa sok podlega prawnej ochronie, a szczegółowe wymagania dla soków owocowych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 września 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej soków i nektarów owocowych (t. j. Dz. U. z 2014 r. poz. 494). Zastępowanie deklarowanego składnika potrawy jego substytutem, tj. sera Feta, serem białym Arla Apetina Classic oraz soku napojem, przy braku odpowiedniej informacji o tym fakcie, wyłącza możliwość podjęcia przez konsumentów świadomego, zgodnego z oczekiwaniami wyboru. 1 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1829/2002 z dnia 14 października 2002 r. zmieniające Załącznik do rozporządzenia (WE) nr 1107/96 w odniesieniu do nazwy "Feta"(Dz. Urz. UE.L Nr 277, str. 10) Strona 3 z 5

4 Działania, których skutkiem jest wprowadzenie konsumentów w błąd uznać należy za naruszające prawo. W myśl art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011, informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Działanie strony bezpośrednio naruszyło interesy ekonomiczne konsumentów, uniemożliwiając im, w zamian za zapłaconą cenę, uzyskanie wybranej potrawy oraz soku. II. Wprowadzenie do obrotu produktów wymienionych w punkcie II sentencji niniejszej decyzji, Wojewódzki Inspektor ocenił jako wprowadzenie do obrotu artykułów rolno spożywczych o niewłaściwej jakości handlowej. Według art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej, jakość handlową artykułu wyrażają cechy artykułu rolno - spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wymierzając karę Wojewódzki Inspektor miał na uwadze kryteria wskazane w art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości handlowej, uwzględnił zatem stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów oraz przychodu, a także wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wojewódzki Inspektor uznał, że w przypadku: 2 potraw strona podała nazwę w sposób niezgodny z wymaganiami zawartymi w art. 17 rozporządzenia nr 1169/2011, w przypadku 3 potraw strona podała nazwę w sposób niezgodny z wymaganiami zawartymi w art. 17 rozporządzenia nr 1169/2011 oraz nie podała pełnego wykazu składników, 2 potraw nie podała pełnego wykazu składników. Stwierdzić należy, iż oznakowanie nieodpowiadające formie wyznaczonej przepisami narusza interesy konsumentów. Niepodanie w miejscu sprzedaży pełnego wykazu składników w odpowiedni, normatywnie wskazany sposób stanowi działanie uchybiające 19 ust.1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie znakowania. Zgodnie z tym przepisem w przypadku środków spożywczych oferowanych do sprzedaży konsumentowi finalnemu lub zakładom żywienia zbiorowego bez opakowania lub w przypadku pakowania środków spożywczych w pomieszczeniu sprzedaży na życzenie konsumenta finalnego lub pakowania do bezzwłocznej sprzedaży podaje się wykaz składników - zgodnie z art rozporządzenia nr 1169/2011. Stosownie do art. 17 ust.1 rozporządzenia nr 1169/2011 nazwą środka spożywczego jest jego nazwa przewidziana w przepisach. W przypadku braku takiej nazwy, nazwą środka spożywczego jest jego nazwa zwyczajowa, a jeśli nazwa zwyczajowa nie istnieje lub nie jest stosowana, przedstawia się nazwę opisową tego środka spożywczego. Nazwa opisowa oznacza nazwę zawierającą opis środka spożywczego, a w razie potrzeby również jego zastosowania, który jest wystarczająco jasny, aby umożliwić konsumentom poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony. Nazwa jest pierwszą informacją o potrawie, która trafia do świadomości konsumentów. Wprowadzający do obrotu ma obowiązek określić nazwę właściwie charakteryzującą produkt. Ustawodawca tworząc reguły oznakowania środków spożywczych sprzedawanych bez opakowań wskazał katalog informacji, które zapewnić mają swobodny, ale przede wszystkim świadomy wybór konsumenta. Uchybienie każdemu z tych obowiązków ogranicza lub wyłącza ten wybór. W przypadku wyrobów kulinarnych serwowanych w lokalach gastronomicznych, informacja umieszczona w cenniku lub menu stanowi praktycznie jedyne źródło wiedzy dla nabywcy o rodzaju i właściwościach środka spożywczego. I i II. Oceniając zakres naruszenia zarówno w przypadku wprowadzenia do obrotu 7 artykułów rolno spożywczych o niewłaściwej jakości handlowej, jak również 2 artykułów rolno - spożywczych zafałszowanych, Wojewódzki Inspektor uznał, iż strona uchybiła fundamentalnemu obowiązkowi wprowadzania do obrotu żywności o odpowiedniej jakości handlowej. Zaufanie Strona 4 z 5

5 konsumenta do kontrahenta, a więc subiektywne przekonanie, że przedsiębiorca nie wykorzysta swojej przewagi, by działać na jego niekorzyść jest czynnikiem mającym istotny wpływ na jego decyzje i stanowi ważne kryterium wyboru. W niniejszej sprawie działający w zaufaniu do przedsiębiorcy konsument nabywał produkty niezgodne z oczekiwaniami i został w ten sposób narażony na straty. Rozważając przesłankę dotychczasowej działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno spożywczych, Wojewódzki Inspektor uznał, że przebieg dotychczasowej działalności strony nie stanowi okoliczności zaostrzającej wymiar kar, gdyż jest to pierwsze stwierdzone naruszenie wymagań w zakresie jakości handlowej. Wymierzając kary Wojewódzki Inspektor miał na uwadze wartość kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych (w przypadku niewłaściwej jakości handlowej 84,50 zł, w przypadku zafałszowania 17 zł), a także wielkość obrotów oraz przychodu osiągniętych przez stronę w poprzednim roku rozliczeniowym. Art. 40a ust.1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej stanowi, że kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze, nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. Zgodnie z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej, kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż 1000 zł. Mając na uwadze powyższe, Wojewódzki Inspektor za czyny opisane w pkt I i II sentencji niniejszej decyzji wymierzył stronie kary w minimalnych, dopuszczalnych prawem wysokościach. W związku z powyższym Wojewódzki Inspektor orzekł jak w sentencji. Pouczenie: 1. Zgodnie z art i 2 oraz art i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1257) stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 10, Bydgoszcz. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz ze zm.) kary pieniężne stanowiące dochód budżetu państwa strona powinna wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Bydgoszczy nr NBP O/O Bydgoszcz w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kar stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.), od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art Ordynacji podatkowej. 3. Zgodnie z art. 40a ust. 8 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz ze zm.) w zakresie nieuregulowanym w ustawie, do kary pieniężnej stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa. Otrzymują: 1. PPHIU Midas spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ul. Gdańska 30A Więcbork NIP REGON a/a Kujawsko Pomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Tomasz Sypniewski Strona 5 z 5