I n f o r m a c j a z kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu przeprowadził w I półroczu 2008 r. kontrole prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi. Głównym celem kontroli było sprawdzenie przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów regulujących obrót wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi w magazynach hurtowych, punktach sprzedaŝy detalicznej i zakładach gastronomicznych oraz eliminowanie z rynku takich wyrobów pochodzących z nielegalnych źródeł, stwarzających potencjalne zagroŝenie zdrowia konsumentów. Kontrolą objęto 92 przedsiębiorców tj. : 71 punktów detalicznych 11 zakładów gastronomicznych 10 hurtowni. Ustalenia kontroli w zakresie poszczególnych zagadnień przedstawiają się następująco: A. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2007r. Nr 70, poz. 472) PowyŜsze zagadnienie badano w 91 przedsiębiorstwach, w tym : 70 placówkach detalicznych 11 zakładach gastronomicznych 10 hurtowniach.
2 I. Kontrole sklepów i punktów gastronomicznych : W placówce w Lipnie prowadzono sprzedaŝ piwa bez wymaganego zezwolenia. W sklepie w Krotoszynie prowadzono sprzedaŝ hurtową napojów alkoholowych bez wymaganych zezwoleń na obrót hurtowy. W placówce gastronomicznej w Krotoszynie, przedsiębiorca prowadził sprzedaŝ napojów alkoholowych zakupionych od przedsiębiorcy nie posiadającego wymaganych zezwoleń na obrót hurtowy. Właściciele pozostałych placówek posiadali waŝne zezwolenia na sprzedaŝ oferowanych napojów alkoholowych. Opłaty za korzystanie z zezwoleń zostały wniesione przez przedsiębiorców w ustawowych terminach. Ustalono, Ŝe znajdujące się w sprzedaŝy napoje alkoholowe zostały zakupione od przedsiębiorców posiadających zezwolenia na hurtowy obrót takimi napojami. PowyŜsze informacje uzyskano w toku wcześniej przeprowadzonych kontroli w hurtowniach oraz na podstawie dokumentacji zgromadzonej u kontrowanych przedsiębiorców. Działalność w zakresie objętym zezwoleniami wykonywana była przez przedsiębiorców w nich wymienionych. Brak wywieszek informujących o szkodliwości spoŝywania alkoholu stwierdzono w 2 placówkach tj. : sklepie w Lipnie sklepie w Jarocinie W toku kontroli przedsiębiorcy uwidocznili wymagane wywieszki. Za wykroczenia określone w art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nałoŝono 2 mandaty karne kredytowane.
3 W sklepach samoobsługowych o powierzchni powyŝej 200 m 2 wydzielono stoiska prowadzące sprzedaŝ napojów alkoholowych z odrębną kasą fiskalną. W toku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono sprzedaŝy alkoholu osobom nietrzeźwym, nieletnim na kredyt lub pod zastaw. Nie stwierdzono równieŝ konsumpcji napojów alkoholowych w punktach sprzedaŝy oraz niedozwolonej ich reklamy lub promocji. II. Kontrola magazynów hurtowych : Prawidłowość obrotu hurtowego napojami alkoholowymi sprawdzono w 10 hurtowniach. Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy posiadali waŝne zezwolenia na prowadzenie na terenie kraju hurtowego obrotu napojami alkoholowymi tj. : na obrót napojami o zawartości powyŝej 18 % alkoholu wydane przez Ministra właściwego d/s Gospodarki, na pozostałe rodzaje napojów o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz piwo i oddzielnie na napoje o zawartości do 18 % alkoholu wydane przez Marszałków Województw. Przedsiębiorcy wykonywali działalność określoną w zezwoleniach osobiście lub przez zatrudnionych przez siebie pracowników. Wyjątek stanowiła hurtownia w Rawiczu gdzie uprawnienia wynikające z posiadanych zezwoleń powierzono innemu przedsiębiorcy agentowi. W sprawie skierowano informację do Ministerstwa Gospodarki i Marszałka Województwa Wielkopolskiego. UŜytkowane magazyny były własnością przedsiębiorców, bądź były przez nich dzierŝawione, a adresy magazynów wpisane zostały w zezwoleniach. Hurtownie dokonywały zakupów napojów alkoholowych od producentów lub od przedsiębiorców posiadających zezwolenia na obrót hurtowy.
4 W toku przeprowadzonych kontroli na podstawie dokumentacji zgromadzonej w placówkach dokonano wyrywkowego sprawdzenia przestrzegania warunków zezwoleń w zakresie sprzedaŝy napojów alkoholowych firmom uprawnionym do ich dalszej sprzedaŝy w sieci handlu detalicznego lub gastronomii. W hurtowni w Lesznie stwierdzono sprzedaŝ piwa wbrew warunkom posiadanego zezwolenia tj. sprzedaŝ przedsiębiorcy nie posiadającemu waŝnego zezwolenia. Wobec osoby odpowiedzialnej po wszczęciu dochodzenia skierowano akt oskarŝenia do Sądu Rejonowego. B. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŝywania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996r. nr 10, poz. 55 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2004r. w/s badania zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym oraz informacji i ostrzeŝeń zamieszczonych na opakowaniach wyrobów tytoniowych (Dz.U. Nr 31, poz. 275). Przestrzeganie powyŝszych przepisów sprawdzono w 76 przedsiębiorstwach tj. : 67 placówkach detalicznych 9 zakładach gastronomicznych Sprawdzeniem objęto 343 partie wyrobów tytoniowych ogólnej wartości 20,35 tys. zł Opakowania jednostkowe wyrobów tytoniowych posiadały oznaczenia zgodnie z wymogami określonymi w art. 9 w/cyt. ustawy, a napisy ostrzegające oraz deklarowana zawartość nikotyny, substancji i tlenku węgla - zgodne były z przepisami w/w rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2004r. Informacje zamieszczone na opakowaniach były widoczne, nieuszkodzone, prawidłowo rozmieszczone na trwałych elementach opakowań, nie ulegających uszkodzenie lub odklejeniu podczas otwierania.
5 Na opakowaniach badanych wyrobów tytoniowych brak było napisów, nazw, znaków towarowych oraz symboli i innych znaków sugerujących, Ŝe są one mniej szkodliwe niŝ inne. W kontrolowanych placówkach nie stwierdzono prowadzenia reklamy lub promocji wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych i produktów imitujących takie wyroby oraz symboli związanych z uŝywaniem tytoniu. W toku kontroli nie stwierdzono sprzedaŝy wyrobów tytoniowych osobom niepełnoletnim, luzem, bez opakowania lub w opakowaniu zawierającym mniej niŝ 20 sztuk oraz z automatów. C. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 23 stycznia 2004r. o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 20, poz. 257 ze zm.) i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 kwietnia 2004r. w/s oznaczenia wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (Dz.U. Nr 80, poz. 742 ze zm.) W 87 skontrolowanych w tym zakresie placówkach sprawdzono ogółem : 476 partii napojów alkoholowych wartości 158,61 tys. zł 343 partii wyrobów tytoniowych wartości 20,35 tys. zł Znajdujące się w sprzedaŝy napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe oznakowane były znakami skarbowymi akcyzy. Banderole naklejone w sposób prawidłowy i trwały, uniemoŝliwiający otwarcie opakowań jednostkowych bez ich uszkodzenia, nie były zniszczone ani uszkodzone poprzez naderwanie, zabrudzenie, naklejenie metki z ceną, były właściwe dla poszczególnych wyrobów oraz posiadały odpowiednie nominały. Badaniem objęto głównie popularne napoje wyrobów spirytusowych wódek tj. ABSOLWENT, LUKSUSOWA, BOLS itp.
6 D. Wykorzystanie ustaleń Ustalenia kontroli dały podstawę do : nałoŝenia 2 mandatów karnych z art. 45 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. skierowania 2 aktów oskarŝenia do Sądów Rejonowych w/s popełnienia przestępstw określonych w art. 43 ust. 1 i art. 45 3 ust. 1 w związku z art. 45 3 ust. 4 w/cytowanej Ustawy. wydania 1 decyzji wstrzymującej sprzedaŝ napojów alkoholowych przesłania 2 powiadomień do organów wydających zezwolenia. PODSUMOWANIE Kontrole przeprowadzone w minionym półroczu podobnie jak w roku ubiegłym nie wykazały nieprawidłowości w zakresie oznakowania wyrobów alkoholowych i tytoniowych znakami akcyzy. Występujące przypadki naruszenia przepisów Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stanowią uzasadnienie dla kontynuowania kontroli w tym zakresie.