GOSPODARKA MORSKA STAN OBECNY, OCZEKIWANIA, POTRZEBY dr inż. kpt.ż.w. Jerzy Hajduk prof.ndzw. AM Akademia Morska w Szczecinie 1
PLAN PREZENTACJI Wprowadzenie Ogólne założenia polityki morskiej UE Strategia UE dla regionu Morza Bałtyckiego Planowanie przestrzenne na obszarach morskich Polityka morska w Polsce Polityka morska w ujęciu regionalnym Stan obecny polskiej gospodarki morskiej Obowiązki Polski jako paostwa nadbrzeżnego Oczekiwania i potrzeby w zakresie polskiej gospodarki morskiej 2
WPROWADZENIE granica właściwości DUM Urząd Morski w Szczecinie granica właściwości DUM Obszary morskie RP 32 202,57km 2 Urząd Morski w Słupsku Morze terytorialne 8 681,68 km 2 Urząd Morski w Gdyni Morze żywi i bogaci Tradycyjna gospodarka Nowe tendencje Kapitałochłonnośd inwestycji morskich Polityka morska na świecie Polityka morska UE 3
POLITYKA MORSKA ZIELONA KSIĘGA (2006): W kierunku przyszłej Polityki Morskiej Unii: Europejska wizja mórz i oceanów NIEBIESKA KSIĘGA (2007): Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej 2004 4
Ogólne założenia polityki morskiej Unii Europejskiej Europa posiada 70 000 km linii brzegowej graniczącej z dwoma oceanami i czterema morzami Morze stanowi siłę napędową Europy Dobrobyt Europy jest nierozerwalnie związany z morzem 5
Projekty priorytetowe UE europejski transport morski bez barier, europejska strategia na rzecz badao naukowych nad środowiskiem morskim, krajowe zintegrowane polityki morskie, opracowywane przez paostwa członkowskie, europejska sied nadzoru morskiego, mapa drogowa na rzecz morskiego planowania przestrzennego w paostwach członkowskich, strategia na rzecz łagodzenia skutków zmian klimatycznych w regionach przybrzeżnych, ograniczenie emisji CO2 oraz zanieczyszczeo powodowanych przez przewozy morskie, zwalczenie nielegalnych połowów i destrukcyjnych połowów włokami na pełnym morzu, europejska sied klastrów morskich, przegląd zwolnieo z unijnych przepisów prawa pracy dla sektora przewozów morskich i rybołówstwa. 6
Strategia Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego (2009) cztery najważniejsze wyzwania: stworzenie warunków dla zrównoważonego środowiska; rozwój dobrobytu w regionie; wzrost dostępności i atrakcyjności regionu; zapewnienie bezpieczeostwa i ochrony w regionie. 7
8
Planowanie przestrzenne na obszarach morskich (PPOM) - 2008 Jest narzędziem służącym lepszemu podejmowaniu decyzji Wdrożenie PPOM jest obowiązkiem paostw członkowskich Priorytet- żegluga morska 9
Polityka morska w Polsce założenia - 2009 kierunki priorytetowe polityki morskiej: Rozwój szkolnictwa, nauki i badao morskich. Rozwój portów morskich i ich ochrony. Ułatwienia dla transportu morskiego. Poprawa bezpieczeostwa energetycznego kraju. Zrównoważony rozwój rybołówstwa morskiego. Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych mórz i oceanów. Poprawa stanu środowiska morskiego i ochrona brzegu morskiego. Poprawa bezpieczeostwa morskiego. Usprawnienie zarządzania morskiego 10
Polityka morska w ujęciu regionalnym Strategie rozwoju gospodarki morskiej województw nadmorskich Działalnośd Forum Parlamentów Południowego Bałtyku: rozwój Regionu Morza Bałtyckiego do 2015 r. jako morskiego europejskiego regionu modelowego; wykreowanie Regionu Morza Bałtyckiego jako regionu pilotażowego godzącego konkurencyjną gospodarkę morską ze skuteczną ochroną morskich ekosystemów. 11
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (żegluga) Żegluga - kluczowy element gospodarki morskiej Stan armatorów polskich Powrót statków pod polską banderę?? Brak kapitału Dostęp do ładunków 12
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (porty) Dostęp do portów (morze, kolej, autostrada, rzeka) Szybka, tania i przyjazna obsługa statków Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Infrastruktura (nabrzeża, terminale, centra logistyczne) 13
INWESTYCJA II RP - GDYNIA 14
INWESTYCJA PRL PORT PÓŁNOCNY 15
INWESTYCJA III RP GAZOPORT!! 16
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (Przemysł okrętowy) Budowa statków (regres) Remonty statków Bezpieczeostwo Inspekcje Naciski UE Działalnośd produkcyjna Produkcja i serwisowanie wyposażenia okrętowego 17
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (Rybołówstwo morskie) Rybołówstwo bałtyckie Realizacja polityki UE: Limity połowowe Dostosowanie floty do zasobów Inspekcja rybacka Rynek rybny Brak wsparcia paostwa 18
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (Zasoby naturalne dna morskiego. Energia) Eksploatacja w polskich obszarach morskich Kruszywa i minerały Gaz Ropa naftowa Przygotowanie do eksploatacji konkrecji Farmy wiatrowe Rurociągi i kable podmorskie 19
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (Turystyka) Rozwój bazy turystycznej, Zawijanie dużych statków pasażerskich do portów morskich, Promowanie masowej turystyki morskiej w rejonie małych portów, Stworzenie warunków dla rozwoju żeglarstwa. 20
Stan obecny polskiej gospodarki morskiej (Szkolenie kadr morskich) Polski system szkolenia marynarzy uważany za modelowy Absolwenci akademii morskich znajdują zatrudnienie u armatorów polskich, europejskich i światowych zasilając polską gospodarkę strumieniem pieniędzy Szkolnictwo morskie uznane na świecie 21
Obowiązki Polski jako paostwa nadbrzeżnego Organizacja i utrzymanie morskiej służby poszukiwania i ratowania życia na morzu. Utrzymanie w sprawności infrastruktury morskiej Prowadzenie systemów ostrzeżeo nawigacyjnych i serwisów meteorologicznych Utrzymanie inspekcji morskiej i rybackiej 22
Oczekiwania i potrzeby w zakresie polskiej gospodarki morskiej (wnioski) Morze stanowi siłę napędową Europy. Przy obecnie posiadanym przez Polskę dostępie do morza, potrzebach i potencjale w Polsce morze również powinno byd postrzegane w tych kategoriach. Transport morski w Europie zajmuje kluczową pozycję. W obecnym świecie nie ma rozwoju bez badao, innowacyjności i wdrażania nowych technologii. W zakresie szkolnictwa morskiego jesteśmy w Europie w ścisłej czołówce. Przyszłośd polskich armatorów nie jest związana li tylko z prywatyzacją pozostałych przedsiębiorstw paostwowych. Jest konieczne długofalowe wykreowanie systemu finansowania w żegludze morskiej. 23
WNIOSKI C.D. Rozwój rynku żeglugowego w Polsce wymaga przecięcia spirali niemożności w zakresie kompleksowego rozwiązania systemowego obciążającego obecnie polskich armatorów i gestorów ładunków przechodzących przez polskie porty. Prowadzenie zdecydowanej polityki w zakresie budowy infrastruktury morskiej zapewniającej bezpieczeostwo energetyczne kraju (terminal LNG, elektrownie wiatrowe) należy uznad za strategiczne działania wiążące politykę morską z polityką energetyczną kraju. Należy dbad, aby polskie porty nie zostały całkiem wyizolowane z Transeuropejskich Sieci Transportowych i stanowiły naturalny ciąg ładunkowy w liniach północ-południe. 24
WNIOSKI C.D. Realizacja zadao stawianych portom morskim wymaga zapewnienia bezpiecznego dostępu do nich od strony morza i ich powiązanie z zapleczem lądowym (autostrady, linie kolejowe, drogi wodne). Musi byd zapewniona przyjazna obsługa ładunków i statków w polskich portach. Należy opracowad w krótkim okresie czasu plan zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich. Polska powinna nadążad za wyzwaniami dotyczącymi bezpieczeostwa morskiego i ochrony transportu morskiego. Wiąże się to z rozwojem systemów zarządzania bezpieczeostwem na morzu. Jest to kierunek przyszłościowy, w którym Polska ma swój wkład, koncepcje i rozwiązania techniczne. 25
Dziękuję za uwagę 26