Gdańsku i Gdyni na sytuację społeczno. RAPORT KOŃCOWY Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Seminarium, 19 grudnia 2011 r.

Transkrypt

1 Ocena oddziaływania portów morskich w Gdańsku i Gdyni na sytuację społeczno gospodarczą w województwie pomorskim RAPORT KOŃCOWY Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Seminarium, 19 grudnia 2011 r.

2 WYKONAWCA Actia Consulting/Actia Forum Sp. z o.o. Oferta: Business Consulting (Actia Consulting); Organizacja konferencji biznesowych, Public Relations & Public Affairs. Klienci: Transport, infrastruktura, turystyka, energetyka. Autorzy badania: dr Maciej Matczak koordynator projektu, starszy konsultant Actia Forum, adiunkt Akademia Morska w Gdyni, Bogdan Ołdakowski prezes zarządu Actia Forum.

3 PLAN PREZENTACJI 1) Cele oraz proces realizacji projektu. 2) Wyzwania badawcze i metodologia model oddziaływańportu na otoczenie społeczno gospodarcze. 3) Wyniki badań dla poszczególnych obszarów analitycznych. 4) Ocena oddziaływań jakościowych. 5) Wyniki konsultacji branżowych zagrożenia i szanse sektora portowego. 6) Rekomendacje.

4 CELE BADANIA Cel główny: Ocena oddziaływania portów morskich w Gdańsku i Gdyni na sytuacjęspołeczno gospodarcząw województwie pomorskim. Cele szczegółowe: 1.Określenie skali oddziaływania portów w Gdańsku i Gdyni oraz ich znaczenia dla gospodarki województwa pomorskiego w ujęciu jakościowym oraz ilościowym; 2.Określenie kluczowych czynników ryzyka i sukcesu decydujących o sile i jakości oddziaływania; 3.Opracowanie rekomendacji na przyszłość.

5 PROCES BADANIA 1. Analiza ilościowa oddziaływań: Oszacowanie bezwzględnych wielkości parametrów, Analiza dynamiki zmian oraz określenie tendencji przyszłych zmian, Wskazanie udziału poszczególnych obszarów badawczych w generowaniu określonych wielkości na poziomie regionu i w pewnych przypadkach miast portowych, Określenie efektów mnożnikowych. 2. Analiza jakościowa powiązań pomiędzy regionem a portami morskimi, 3. Ocena szans i zagrożeń-kwantyfikacja siły i kierunków przyszłych oddziaływań(konsultacje branżowe). 4. Zdefiniowanie rekomendacji.

6 WYZWANIA BADAWCZE Brak możliwości precyzyjnego, przestrzennego określenia portu morskiego, Skomplikowana struktura podmiotowo -funkcjonalna (wielopodmiotowość, kompleksowość usług) portu morskiego, Brak możliwości określenia znaczenia portów morskich w strukturze działalności przedsiębiorstw i instytucji otoczenia społeczno - gospodarczego, Ograniczona dostępnośćdo danych statystycznych dotyczących sektora portowego, generowanych na poziomie regionalnym oraz lokalnym. Znikome możliwości uzyskania informacji na temat małych i mikro przedsiębiorstw.

7 MODEL ODDZIAŁYWAŃ wraz z obszarami badawczymi Poziom I - Poziom II - Poziom III - Poziom IV - Porty morskie (przeładunek, magazynowanie i przechowywanie towarów w portach morskich; pozostała działalnośćwspomagająca transport morski; zarządy portów) Poziom I + Otoczenie bezpośrednie (działalnośćmorskich agencji transportowych; urzędy morskie; morski i przybrzeżny transport wodny; prace badawczo rozwojowe i edukacja morska; pozostała działalność) Poziom II + Otoczenie pośrednie (produkcja i naprawa statków i łodzi; przemysł okołoportowy (generujący eksport obsługiwany w portach morskich); turystyka morska; transport zapleczowy portów morskich) Poziom III + Otoczenie społeczno gospodarcze (utożsamiane z działalnościąbazująca na sile nabywczej tworzonej w portach morskich)

8 ANALIZOWANE PARAMETRY Zatrudnienie w sektorze portowym, Liczba podmiotów gospodarczych, Tworzenie Wartości Dodanej Brutto oraz Produktu Krajowego Brutto, Nakłady inwestycyjne oraz Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne w portach morskich, Dochody podatkowe generowane przez sektor portowy na poziomie regionu i miast portowych (PIT, CIT, podatek od nieruchomości). Wymiana handlowa realizowana przez porty Trójmiasta oraz udział województwa w generowaniu strumienia ładunków portowych, Udział portów morskich Trójmiasta w generowaniu pracy przewozowej regionu, Oddziaływania środowiskowe portu na region.

9 RYNEK PRACY SEKTORA PORTOWEGO parametry oraz udział regionalny ZATRUDNIENIE osób Poziom I 4482 Poziom II Poziom III Poziom IV % Poziom I 0,54% Poziom II 1,61% Poziom III 7,14% Poziom IV 13,76%

10 RYNEK PRACY SEKTORA PORTOWEGO kierunki rozwoju (konsultacje branżowe) Kluczowe zjawiska i tendencje rynkowe: Wciążistniejące przerosty zatrudnienia, Uelastycznienie rynku pracy, Automatyzacja procesów produkcyjnych. Pożądane kierunki i umiejętności pracowników: Wiedza z zakresu transportu i logistyki (działy handlowe); Wiedza i umiejętności z obszaru: automatyki, elektroniki, elektryki oraz hydrotechniki (działy operacyjne). Potrzeba rozwoju profilowanego szkolnictwa na poziomie średnim technicznym; Wielozawodowość-możliwe szeroka gamąumiejętności (uprawnień),

11 PODMIOTY GOSPODARCZE parametry oraz udział regionalny PODMIOTY szt. Poziom I 190 Poziom II 1045 Poziom III Poziom IV % Poziom I 0,07% Poziom II 0,40% Poziom III 5,70% Poziom IV 12,43%

12 WARTOŚĆ DODANA BRUTTO parametry oraz udział regionalny WDB mln zł Poziom I 489,9 Poziom II 1339,2 Poziom III 4 850,7 Poziom IV ,5 % Poziom I 0,76% Poziom II 2,07% Poziom III 7,49% Poziom IV 16,34%

13 INWESTYCJE parametry oraz udział regionalny INWESTYCJE mln zł Poziom I 239,2 Poziom II 521,7 Poziom III 2 194,1 Poziom IV 3359,5 % Poziom I 1,2% Poziom II 2,8% Poziom III 12,5% Poziom IV 19,1%

14 DOCHODY BUDŻETOWE Podatek PIT Region tys. zł Poziom I 618 Poziom II 2043 Poziom III 7187 Poziom IV Miasta tys. zł Poziom I Poziom II Poziom III Poziom IV

15 DOCHODY BUDŻETOWE Podatek CIT Region tys. zł Poziom I 970 Poziom II 2290 Poziom III Poziom IV Miasta tys. zł Poziom I 562 Poziom II 1327 Poziom III 5866 Poziom IV 8485

16 DOCHODY BUDŻETOWE Podatek od nieruchomości

17 DOCHODY BUDŻETOWE Udział sektora portowego PIT (2010) CIT (2010) Podatek od nieruchomości (2009) Województwo pomorskie (Poziom IV) Miasta Gdańsk i Gdynia (Poziom II) 24,7% 6,4% - 8,3% 2,1% 16,6%

18 EFEKTY MNOŻNIKOWE

19 WYMIANA HANDLOWA ujęcie regionalne

20 PORTY MORSKIE W SYSTEMIE TRANSPORTOWO LOGISTYCZNYM Praca przewozowa (mln tkm) kolej droga kolej + droga woj. pomorskie 1 078, , ,2 porty Trójmiasta 652, , ,5 udział 60,5% 24,8% 29,4%

21 WPŁYW PORTÓW MORSKICH NA ŚRODOWISKO NATURALNE

22 ODDZIAŁYWANIA JAKOŚCIOWE Innowacje w portach Trójmiasta Procesowe (automatyzacja procesów ładunkowych), Marketingowe (systemy komunikacji, poszukiwanie inwestorów, promocja), Organizacyjne (kontenerowe połączenie oceaniczne), Produktowe (wpisanie portów w układ globalnych łańcuchów dostaw). Powiązania funkcjonalne Procesy kooperacji i konkurencji, w układzie pionowym i poziomym, Wspólne potrzeby dotyczące rozwoju infrastruktury w skali regionalnej, krajowej i europejskiej, Poszukiwanie wspólnej wartości dodanej - Polish Maritime Cluster (Pomorski Klaster Morza i Zlewiska Wisły). Strategiczne znaczenie portów morskich. Regionalnie (rynek pracy, tworzenie wartości, czynnik inwestycyjny), Krajowe (element systemu energetycznego, bezpieczeństwo wymiany handlowej).

23 ZAGROŻENIA ROZWOJOWE Zagrożenia strategiczne (brak wsparcia ze strony rządu, braki w Ustawie, zaniedbania związane z ładem przestrzennym, zanikanie tzw. kultury morskiej) Zagrożenia rynkowe (uzależnienie działalności portów od sytuacji na rynkach globalnych, mało przemysłu eksportowo/importowego w regionie, działania portów konkurencyjnych) Zagrożenia administracyjne (gorsze warunki obsługi administracyjno kontrolnej, nadmierny fiskalizm, brak preferencji dla proekologicznych rozwiązań transportowych) Zagrożenia infrastrukturalne (Gdynia niekonkurencyjna głębokość portu, deficyt powierzchni rozwojowej; Gdańsk - niedoinwestowanie infrastruktury portu wewnętrznego, utrudniony dostęp kolejowy; Niska przepustowośćoraz parametry połączeńtransportowych na zapleczu portu, brak alternatywnych rozwiązań komunikacyjnych w trakcie realizacji remontów).

24 SZANSE ROZWOJOWE Silna pozycja portów Gdańska i Gdyni na bałtyckim rynku portowym i żeglugowym (konkurencyjność kosztowa), Koncentracja europejskiej polityki transportowej na rozwiązaniach prośrodowiskowych (intermodal), Systematycznie realizowany proces inwestycyjny poprawiający jakość oferowanych usług (infrastruktura portowa i dostępowa, wyposażenie), Dywersyfikacja technologiczna i ładunkowa kompleksu portów Gdańska i Gdyni, Projekty rozwojowe w przemysł i logistykę na zapleczu portów Trójmiasta. Potrzeba rozwoju przewozów wodnych śródlądowych, stanowiących efektywną alternatywę dla ruchu drogowego, Dalsze ujednolicanie, formalne i praktyczne systemu obsługi administracyjnej w portach morskich.

25 REKOMENDACJE Optymalizacja wykorzystania terenów i infrastruktury portowej oraz pozyskanie nowych inwestorów branżowych (działania promocyjne i lobbingowe), Dalsze wsparcie inwestycyjne i lobbingowe na rzecz rozwoju infrastruktury transportowej na zapleczu i przedpolu portów morskich (intermodal), Kształtowanie polityki portowej oraz transportowej państwa uwzględniającej rolę portów w krajowym i regionalnym systemie społeczno gospodarczym, Intensyfikacja współpracy pomiędzy portami a ośrodkami edukacyjnymi i naukowo badawczymi (innowacyjność oraz przygotowanie kadry dla sektora portowego), Kreowanie spójnej polityki sektorowej na poziomie regionu tworzenie klastra portowo - logistycznego, Podjęcie działańw celu przygotowania programu inwestycyjnego w portach i ich otoczeniu dla pozyskania środków pomocowych UE w okresie (TEN-T, Marco Polo). Wdrażanie przyjaznych procedur i systemów obsługi formalno administracyjnej w transporcie i handlu zagranicznym.

26 Dziękuję za uwagę Dr Maciej Matczak Actia Consulting/Actia Forum