Podejście do uczenia się osób starszych w polityce LLL w Europie i w Polsce Konferencja Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji pn.: Kompetencja UMIEJĘTNOŚĆ UCZENIA SIĘ w kontekście Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 Warszawa, 17 października 2012 r. Centrum Nauki Kopernik Stanisław Drzażdżewski Radca generalny w Departamencie Strategii MEN
Podejście do uczenia się osób starszych w polityce LLL w Europie i w Polsce 1. Wyzwania demograficzne 2. Stan uczenia się dorosłych 3. Europejska agenda na rzecz uczenia się dorosłych 4. Kompleksowe podejście do uczenia się dorosłych w projekcie polskiej polityki LLL
Wyzwania demograficzne 1. Wyzwania dla systemów emerytalnych według informacji Komisji Europejskiej większość państw UE reformuje systemy emerytalne w ostatnich 2 latach 2. Wyzwania dla systemów ochrony zdrowia 3. Zagrożenie niskimi dochodami osób starszych 4. Szczególne zagrożenie dotyczy osób starszych: z niskim poziomem wykształcenia mniej skłonnych do stałego uczenia się i adaptowania do zmian w swoim otoczeniu
Stan uczenia się dorosłych 1. Systemy edukacji i wspierania uczenia się dotychczas nie nadążają za wymienionymi wyzwaniami i zagrożeniami 2. W ocenie Rady UE oraz Komisji Europejskiej uczenie się dorosłych jest obecnie najsłabszym ogniwem w rozwoju krajowych systemów uczenia się przez całe życie (LLL)
Uczenie się dorosłych w Polce i w UE na tle edukacji dzieci i młodzieży Uczestnictwo dzieci od 4 roku życia do wieku obowiązku szkolnego we wczesnej edukacji w Polsce i w UE w latach 2000-2010 Odsetek osób w wieku 30-34 lat z wykształceniem wyższym w Polsce i w UE w latach 2000-2011 Stan uczenia się dorosłych w Polsce i w UE w latach 2000-2011 (uczestnictwo osób w wieku 25-64 lat w kształceniu i szkoleniu)
SE NL DK FI LU UK BE DE FR AT EE UE27 CZ HU IE SK LV MT SI ES LT PL IT BG PT CY GR DK SE FI UK NL SI AT LU CZ ES EE PT UE27 BE CY MT IE DE FR IT LT LV SK PL GR HU Uczenie się dorosłych w Polce i w UE na tle rozwoju edukacji dzieci i młodzieży Odsetek osób w wieku 50-74 lat uczestniczących w kształceniu lub szkoleniu w UE, 2011 25% 20% 15% 10% 5% 0% Używanie Internetu przez osoby w wieku 55-64 lat w UE, 2011 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
Europejska agenda na rzecz uczenia się dorosłych 1. W związku z powyższym, uwaga w Europie nie koncentruje się jedynie na młodszych osobach (choć młodzież jest grupą priorytetową m.in. ze względu na duże bezrobocie) 2. Podczas polskiej prezydencji Rada Unii Europejskiej przyjęła Rezolucję w sprawie odnowionej europejskiej agendy na rzecz uczenia się dorosłych
Europejska agenda na rzecz uczenia się dorosłych 1. Agenda na rzecz uczenia się dorosłych ma uzupełnić dwa duże obszary współpracy europejskiej w edukacji - tzw. Proces Kopenhaski (rozwój kształcenia i szkolenia zawodowego) oraz Proces Boloński (modernizacja szkolnictwa wyższego) 2. W Agendzie główną grupą odniesienia są osoby dorosłe pozostające w niekorzystnej sytuacji, w tym z niskim poziomem wykształcenia
Europejska agenda na rzecz uczenia się dorosłych Agenda ma dwie perspektywy czasowe: rok 2020 - w perspektywie którego postuluje się m.in. rozwijanie nowego podejścia do uczenia się dorosłych, niezredukowanego do podejścia "szkolnego lata 2012-2014 - w latach tych realizowane będą działania zgrupowane w 5 priorytetach
Europejska agenda na rzecz uczenia się dorosłych W perspektywie roku 2020 Agenda zakłada m.in.: rozwijanie nowego podejścia do edukacji dorosłych opartego na odpowiedzialności i autonomii uczącego się zapewnienia elastycznych rozwiązań dostosowanych do różnych potrzeb dorosłych rozwijanie oferty usług związanych z uczeniem się seniorów, tak by promować ich aktywność, niezależność i zdrowy styl życia oraz wykorzystanie ich wiedzy i doświadczenia
Europejska agenda na rzecz uczenia się dorosłych W perspektywie roku 2014 r. Agenda zakłada: 1. wdrażanie polityki na rzecz LLL i mobilności 2. poprawę jakości i skuteczności edukacji 3. promowanie równości i spójności społecznej oraz aktywności obywatelskiej 4. zwiększanie kreatywności i innowacyjności dorosłych 5. poszerzenie wiedzy na temat uczenia się dorosłych i monitorowanie tego sektora
Kompleksowe podejście do uczenia się dorosłych w projekcie polskiej polityki LLL 1. Polska polityka LLL tworzy się w ramach nowego uporządkowania strategii rozwoju 2. W nowych, zintegrowanych strategiach rozwoju odchodzi się od podejścia resortowego obecnie trwa proces przyjmowania kolejnych strategii przez Rząd 3. Plan uporządkowania strategii przewiduje, że każda z 9 strategii zintegrowanych określających rozwój całego państwa powinna zawierać działania na rzecz uczenia się przez całe życie (LLL), w tym rozwoju kompetencji i kwalifikacji osób
Kompleksowe podejście do uczenia się dorosłych w projekcie polskiej polityki LLL 1. Plan uporządkowania strategii przewiduje możliwość tworzenia dodatkowych dokumentów strategicznych o ile wynikają one ze zobowiązań międzynarodowych 2. Takim dokumentem będzie projekt krajowej strategii LLL pn. Perspektywa uczenia się przez całe życie (PLLL) 3. Główną funkcją tego dokumentu jest poprawa spójności działań na rzecz rozwoju kompetencji i kwalifikacji we wszystkich, nowych strategiach rozwoju
Kompleksowe podejście do uczenia się dorosłych w projekcie polskiej polityki LLL PLLL promować będzie nowe podejście do uczenia się dorosłych w Polsce, a w tym: 1. Rozwijanie mechanizmu koordynacji działań resortów na rzecz uczenia się dorosłych 2. Tworzenie systemu walidacji, jako podstawy nowoczesnego modelu edukacji dorosłych 3. Rozwijanie modelu uczenia się dorosłych, którego podstawą jest uczenie praktyczne 4. Promowanie nowych standardów szkolenia dorosłych 5. Wspieranie edukacji osób z utrudnionym dostępem do edukacji
Kompleksowe podejście do uczenia się dorosłych w projekcie polskiej polityki LLL 6. Rozwijanie partnerstwa resortów, JST, pracodawców, pracobiorców, organizacji społecznych na rzecz edukacji dorosłych 7. Wdrażanie nowych form organizacyjnych szkoleń dla dorosłych, w tym uczenia się na odległość 8. Upowszechnianie popytowych sposobów finansowania kształcenia i szkolenia osób dorosłych 9. Organizowanie kampanii medialnych jako nowoczesnego narzędzia edukacji pozaformalnej
Kompleksowe podejście do uczenia się dorosłych w projekcie polskiej polityki LLL W ramach upowszechniania europejskiej agendy na rzecz uczenia się dorosłych w Polsce między innymi planuje się: krajową konferencję otwierającą w Polsce upowszechnianie tej agendy 18 grudnia 2012 r. Centrum Nauki Kopernik Krajowe Dni Uczenia się Dorosłych czerwiec 2014 r.